Skutki podatkowe darowizny sygn: IBPBII/1/436-104/12/AŻ

UZASADNIENIE

W dniu 09 lutego 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny akcji.

Jako, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 04 kwietnia 2012 r. znak: IBPB I/1/415-155/12/KB, IBPB II/1/436-44/12/AŻ oraz IBPB II/1/436-104/12/AŻ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Wniosek uzupełniono w dniu 16 kwietnia 2012 r. (dodatkowa opłata) oraz w dniu 20 kwietnia 2012 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W 1998 r. doszło do utworzenia V. S.A. (dalej: ?spółka?). Kapitał akcyjny spółki wynosił pierwotnie 900.000 zł i dzielił się na 900.000 akcji serii A o wartości nominalnej 1 zł każda. Akcje serii A objęte zostały przez Wnioskodawcę oraz dwóch jego braci (dalej: ?wspólnicy?). Każdy wspólnik objął 300.000 akcji serii A, wnosząc wkład gotówkowy.

W 1999 r. doszło do zmiany statutu spółki polegającej na podwyższeniu jej kapitału zakładowego. W wyniku podwyższenia kapitału zakładowego wyemitowane zostały nowe akcje serii B w ilości 10.579.040 sztuk. Wartość nominalna 1 akcji wynosiła 1 zł. Akcje w podwyższonym kapitale zakładowym zostały objęte przez wspólników spółki cywilnej V. (dalej: ?spółka cywilna?). Wspólnikami spółki cywilnej były te same osoby, które były wspólnikami spółki akcyjnej (tj. Wnioskodawca i jego dwaj bracia). Wspólnicy uczestniczą w zyskach i stratach spółki cywilnej w częściach równych.

Akcje serii B zostały objęte w zamian za aport. Przedmiotem aportu były prawa z rejestracji znaku towarowego V. o wartości 10.196.000 zł oraz rzeczy ruchome o wartości 383.040 zł, wniesione przez spółkę cywilną.

W 2000 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy spółki postanowiło dokonać podziału serii B w ten sposób, że w miejsce ww. 10.579.040 akcji serii B utworzone zostały nowe akcje serii B (4.000.000 sztuk o wartości nominalnej 1 zł każda), serii C (2.000.000 sztuk o wartości nominalnej 1 zł każda) oraz serii D (4.579.040 sztuk o wartości nominalnej 1 zł każda). W związku z tym, w chwili obecnej w majątku spółki cywilnej znajdują się akcje serii B, C i D.

Spółka cywilna została zawiązana w 1991 r. Zgodnie z umową spółki cywilnej przedmiotem jej działalności jest między innymi handel hurtowy i detaliczny (krajowy i zagraniczny) artykułami przemysłowymi, w tym artykułami i urządzeniami elektronicznymi, produkcja wyrobów elektroniki użytkowej oraz wyrobów elektromechanicznych, świadczenie usług elektromechanicznych, gwarancyjnych i serwisowych oraz projektowanie systemów elektronicznych. Przedmiot działalności spółki cywilnej nie obejmował i nie obejmuje obrotu akcjami. W chwili obecnej spółka cywilna nie zajmuje się już prowadzeniem działalności, tj. nie zajmuje się handlem, produkcją, projektowaniem ani świadczeniem usług. Jedynym majątkiem spółki cywilnej są obecnie akcje serii B, C i D.

Wspólnikom zależy na tym, aby akcje serii B, C i D nie były już przedmiotem współwłasności łącznej w spółce cywilnej. W związku z tym planują rozwiązanie spółki cywilnej. Jako, że spółka cywilna nie ma długów oraz że nie będą zwracane wspólnikom wkłady, zgodnie z art. 875 § 1 Kodeksu cywilnego z chwilą rozwiązania spółki cywilnej (na skutek zgodnej uchwały o rozwiązaniu umowy spółki cywilnej) współwłasność łączna wspólników ulegnie - z mocy prawa - przekształceniu we współwłasność ułamkową. W momencie rozwiązania spółki cywilnej każdy ze wspólników otrzyma zatem prawo do ułamka w wysokości po 1/3 części każdej akcji znajdującej się w majątku spółki cywilnej. Następnie po rozwiązaniu spółki cywilnej wspólnicy zamierzają znieść w drodze umowy ww. współwłasność akcji serii B, C i D (po 1/3 części), w ten sposób, że każdy z nich otrzyma po 33,33% akcji w każdej z serii B, C i D, bez żadnych dopłat i spłat od pozostałych. Z uwagi na niepodzielność łącznych ilości akcji w każdej z serii B, C i D przez liczbę ?3? - jest możliwe, że któryś ze wspólników otrzyma o jedną akcję mniej od pozostałych, ale bez żadnych dopłat czy spłat (konieczność wynikająca z zaokrąglenia do jedności). Innymi słowy po zawarciu umowy zniesienia współwłasności przez byłych już wówczas wspólników, po 33,33% akcji serii B, C i D stanie się indywidualną własnością każdego z nich. W związku z rozwiązaniem spółki cywilnej wspólnicy nie otrzymają żadnych innych składników majątkowych, w szczególności nie otrzymają środków pieniężnych.

W przyszłości wspólnicy planują też przekazać sobie wzajemnie niektóre z uzyskanych w wyżej opisany sposób akcji serii B, C lub D tytułem darowizny. Może się okazać, że Wnioskodawca przekaże niektóre z akcji nabytych w wyniku likwidacji spółki cywilnej na rzecz swojego brata (braci). Może też zaistnieć sytuacja odwrotna, że to on będzie obdarowany akcjami przez brata (braci).

Darowizny akcji mogą zostać dokonane przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpi likwidacja spółki cywilnej. Nie można wykluczyć również tego, że takie darowizny zostaną dokonane w terminie późniejszym.

Wnioskodawca wyjaśnia, że po likwidacji spółki cywilnej będzie akcjonariuszem spółki. Będzie również kontynuował prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej; w ramach indywidualnej działalności gospodarczej zajmuje się wynajmem nieruchomości na własny rachunek. Przedmiot jego indywidualnej działalności gospodarczej nie obejmuje i nigdy nie obejmował obrotu akcjami.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał m.in., iż przedmiotem interpretacji mają być jedynie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę tytułem darowizny wszystkich bądź niektórych akcji serii B, C lub D od jego brata (braci) będzie dla niego neutralne podatkowo? Innymi słowy, czy nieodpłatne nabycie tych akcji od brata (braci) będzie mogło korzystać ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn?

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż otrzymanie od jego brata (braci) wszystkich bądź niektórych akcji serii B, C lub D tytułem darowizny będzie dla niego neutralne podatkowo. Wnioskodawca uważam, że nieodpłatne nabycie tych akcji od jego brata (braci) będzie mogło korzystać ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, o ile nabycie to zostanie zgłoszone właściwemu organowi.

Wnioskodawca wskazał, iż otrzymanie darowizny zgodnie z art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podlega opodatkowaniu. W art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wprowadzono jednak zwolnienie od opodatkowania dla darowizn dokonywanych przez członków najbliższej rodziny.

Z przepisu tego wynika, że zwolnione od opodatkowania jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek dokonania zgłoszenia nie obejmuje jednak przypadku gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego (art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż jeśli otrzyma własność akcji od brata (braci) i czynność ta zostanie zgłoszona do organu podatkowego (lub darowizna zostanie dokonana na podstawie aktu notarialnego) wówczas nie będzie zobligowany do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołał interpretacje wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 7 maja 2010 roku, znak: ITPB2/436-53/10/TJ oraz wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 15 listopada 2011 roku, znak: IPTPB2/436-39/11-2/KK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od spadków i darowizn w przedmiocie skutków podatkowych darowizny akcji. W pozostałym zakresie wniosku wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m. in. tytułem darowizny.

W myśl art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego ? do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Według art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (tj. dla I grupy podatkowej 9.637 zł) - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 ze zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej - art. 4a ust. 3 ww. ustawy.

W myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków jedynie, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
   
   

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca wraz z braćmi zamierzają rozwiązać spółkę cywilną (jedynym majątkiem spółki są obecnie akcje serii B, C i D). Następnie zamierzają w drodze umowy znieść współwłasność akcji. W przyszłości wspólnicy planują przekazać sobie tytułem darowizny akcje, które stały się ich własnością na skutek zniesienia współwłasności.

Wnioskodawca powołując art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn uważa, iż jeśli otrzyma własność akcji od brata (braci) i czynność ta zostanie zgłoszona do organu podatkowego (lub darowizna zostanie dokonana na podstawie aktu notarialnego) wówczas nie będzie zobligowany do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Mając na uwadze powołane przepisy stwierdzić należy, że planowana darowizna akcji mogłaby korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile Wnioskodawca spełniłby wszystkie wymienione w tym przepisie warunki, w szczególności jeżeli w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego złożyłby we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenie SD-Z2, w sytuacji gdy planowana umowa darowizny nie zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.