Czy wycofanie nieruchomości z majątku spółki jawnej w części odpowiadającej posiadanym udziałom (...)

UZASADNIENIE

W dniu 27 marca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wycofania nieruchomości z majątku spółki jawnej i jej przekazanie na cele prywatne wspólników.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 15 maja 2012 r. znak: IBPBII/1/436-112/12/ASz wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 23 maja 2012 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest wspólnikiem trzyosobowej spółki jawnej z siedzibą w (?), zarejestrowanej w rejestrze przedsiębiorców XII Wydziale Gospodarczym Sądu Rejonowego w (?). Spółka prowadzi działalność w zakresie usług związanych z dostawą telewizji kablowej i tym podobnych.

Spółka jest właścicielem dwóch nieruchomości, tj. lokalu użytkowego oraz działki zabudowanej budynkiem biurowym, które stanowią jej środki trwałe. Lokal użytkowy został zakupiony ze środków spółki i wprowadzony do ewidencji środków trwałych w 2002 r. Nieruchomość składająca się z działki i budynku biurowego została zakupiona ze środków spółki i wprowadzona do ewidencji środków trwałych w 2010 r.

Obecnie wspólnicy zamierzają na mocy uchwały powyższe nieruchomości wycofać ze spółki i przenieść ich własność na swoją rzecz; w efekcie staną się współwłaścicielami ww. nieruchomości, przy czym ich udziały we współwłasności odpowiadać będą udziałom w spółce jawnej. Oprócz ww. uchwały zostanie zawarta pomiędzy spółką jawną a Wnioskodawcą i pozostałymi wspólnikami umowa nieodpłatnego przekazania środka trwałego na potrzeby własne wspólników spółki.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że podstawą przeniesienia własności nieruchomości będzie jednomyślna uchwała wspólników o przekazaniu przedmiotowej nieruchomości na potrzeby własne wspólników, a jedynie w jej wykonaniu dokonana zostanie umowa nieodpłatnego przekazania na rzecz każdego ze wspólników. Uchwała wspólników podejmowana jest na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, w szczególności przepisu art. 43 ww. Kodeksu. Nieodpłatne przeniesienie własności następuje w celu wykonania uchwały. Umowy o nieodpłatnym przeniesieniu własności w wykonaniu uchwały wspólników spółki jawnej nie można zakwalifikować jako umowy nazwanej, określonej przepisami Kodeksu cywilnego.

Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z art. 353¹ Kodeksu cywilnego, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. W ramach swobody kształtowania stosunku zobowiązaniowego strony mogą zawrzeć umowę nienazwaną.

W szczególności umowa taka nie może być traktowana jako umowa darowizny.

W myśl art. 888 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest chęć nieodpłatnego przysporzenia majątkowego innej osobie. Nie można mówić o chęci przysporzenia w stosunkach między spółką osobową a jej wspólnikiem.

Wolą Wnioskodawcy i pozostałych wspólników, jako jedynych wspólników spółki jawnej oraz jako osób prywatnych, nie jest zawarcie umowy darowizny i dokonana przez nich ww. czynność nie będzie wyczerpywała znamion umowy darowizny w rozumieniu Kodeksu cywilnego.

Okoliczność, iż umowa nieodpłatnego przekazania nieruchomości do majątku odrębnego wspólników, następująca w wykonaniu uchwały wspólników o przekazaniu nieruchomości na potrzeby własne może być traktowana jako umowa nienazwana, nie powoduje jej nieskuteczności wobec zasady swobody umów zawartej w cyt. wyżej przepisie art. 3531 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wycofanie nieruchomości z majątku spółki jawnej w części odpowiadającej posiadanym udziałom w spółce do udziału w majątku osobistym spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie jednomyślną uchwałą wspólników i na podstawie umowy nieodpłatnego przekazania przedmiotowej nieruchomości na potrzeby własne wspólników nie jest umową darowizny, a nabycie własności nieruchomości zwolnione jest z podatku od darowizny na mocy art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, który nie wymienia takiego tytułu, podlegającego opodatkowaniu tym podatkiem.

Wnioskodawca uważa, że przedstawiony sposób wycofania nieruchomości jest prawidłowy i nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn po żadnej ze stron opisanej wyżej transakcji.

Wnioskodawca wskazując na treść art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdził, że opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw znajdujących się lub wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułów wymienionych enumeratywnie w tym przepisie. Katalog czynności, podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wspólnicy planują wycofanie nieruchomości ze spółki jawnej i jej nieodpłatne przekazanie na potrzeby własne wspólników przy zachowaniu odpowiednich do udziałów proporcji wycofywanego ze spółki majątku.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż czynność wycofania nieruchomości ze spółki i jej przekazanie na cele prywatne nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. W związku z powyższym czynność ta nie powoduje obowiązku zapłaty tego podatku.

Stanowisko takie, zdaniem Wnioskodawcy, znajduje potwierdzenie w dotychczasowych interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów - np. interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 20 maja 2010 r. znak: IBPBII/1/436-47/10/MZ; interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 02 czerwca 2010 r. znak: ILPB2/436-57/10-5/AJ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ?podatkiem?, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Biorąc pod uwagę powołany powyżej przepis, należy stwierdzić, że ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog czynności ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko nabycie i to takie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest wspólnikiem trzyosobowej spółki jawnej. Spółka prowadzi działalność w zakresie usług związanych z dostawą telewizji kablowej i tym podobnych. Spółka jest właścicielem dwóch nieruchomości, tj. lokalu użytkowego oraz działki zabudowanej budynkiem biurowym, które stanowią jej środki trwałe. Lokal użytkowy został zakupiony ze środków spółki i wprowadzony do ewidencji środków trwałych w 2002 r. Nieruchomość składająca się z działki i budynku biurowego została zakupiona ze środków spółki i wprowadzona do ewidencji środków trwałych w 2010 r.

Obecnie wspólnicy zamierzają na mocy uchwały powyższe nieruchomości wycofać ze spółki i przenieść ich własność na swoją rzecz; w efekcie staną się współwłaścicielami ww. nieruchomości, przy czym ich udziały we współwłasności odpowiadać będą udziałom w spółce jawnej. Oprócz ww. uchwały zostanie zawarta pomiędzy spółką jawną a Wnioskodawcą i pozostałymi wspólnikami umowa nieodpłatnego przekazania środka trwałego na potrzeby własne wspólników spółki.

Z powołanego powyżej przepisu art. 1 ust. 1 wynika, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych, m.in. tytułem darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia ?darowizna? należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron (art. 890 § 2 Kodeksu cywilnego).

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku nie wynika jednak, aby w analizowanym przypadku miała zostać zawarta umowa darowizny.

W odpowiedzi na wezwanie Organu podatkowego na podstawie jakiej umowy cywilnej bądź jakiej czynności nastąpi przekazanie na cele osobiste wspólników nieruchomości stanowiącej majątek spółki, Wnioskodawca poinformował, iż w przedmiotowym przypadku podstawą przeniesienia własności nieruchomości będzie jednomyślna uchwała wspólników o przekazaniu przedmiotowej nieruchomości na potrzeby własne wspólników oraz, że powyższa czynność nie będzie wyczerpywała znamion umowy darowizny w rozumieniu Kodeksu cywilnego.

Skoro więc istotnie ? jak wskazał Wnioskodawca - planowana czynność nieodpłatnego przekazania przez spółkę osobową nieruchomości wspólnikom na ich cele osobiste nie przyjmie formy darowizny, to wskazana czynność nie będzie podlegała ustawie o podatku od spadków i darowizn, gdyż z opisu zdarzenia przyszłego nie wynika, iż przedmiotowa czynność przyjmie którykolwiek tytuł z wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Podatkowi od spadków i darowizn podlegają bowiem jedynie czynności enumeratywnie wymienione w art. 1 ust. 1 tej ustawy; wśród nich ustawodawca nie wymienił czynności opisanej we wniosku.

Tym samym nieodpłatne przekazanie przez spółkę nieruchomości na cele osobiste Wnioskodawcy nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadku i darowizn.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Zgodnie bowiem z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.