spłata kredytu jako darowizna prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu

spłata kredytu jako darowizna prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 czerwca 2010r. (data wpływu do tut. Biura - 22 czerwca 2010r.), uzupełnionym w dniu 23 sierpnia 2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu - jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 22 czerwca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu. Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku pismem z dnia 06 sierpnia 2010r. znak: IBPB II/1/436-144/10/AŻ wezwano wnioskodawcę do ich uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 23 sierpnia 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 07 kwietnia 2010r. wnioskodawca zawarł umowę w formie aktu notarialnego, mocą której ustanowiono i sprzedano na rzecz wnioskodawcy odrębną własność lokalu nr X, który to lokal został nabyty za cenę 427 522,75 zł brutto. Część środków na sfinansowanie kupna lokalu w wysokości 250 000 zł pochodziło z zaciągniętego w tym celu kredytu hipotecznego z dnia 22 grudnia 2009r. Kredytobiorcami są E.K., L.K. (rodzice wnioskodawcy) oraz sam wnioskodawca. W celu zabezpieczenia kredytu wnioskodawca ustanowił na kredytowanej nieruchomości (lokalu) hipotekę zwykłą w kwocie 250 000 zł oraz hipotekę kaucyjną do wysokości 250 000 zł. Ponadto ustanowiono dodatkowe zabezpieczenie kredytu w postaci przelewu praw z umowy ubezpieczenia na życie ojca wnioskodawcy na rzecz Banku oraz przelewu praw z umowy ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych nieruchomości (lokalu) stanowiącej przedmiot kredytowania. W celu sfinansowania inwestycji kupna lokalu kredyt został zaciągnięty wspólnie przez trzech kredytobiorców, w tym wnioskodawcę, i zabezpieczony przez dwóch kredytobiorców, tj. wnioskodawcę i jego ojca. Kredyt jest spłacany wyłącznie przez rodziców wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy spłata przez rodziców wnioskodawcy kredytu zaciągniętego w celu sfinansowania przez wnioskodawcę nabycia lokalu stanowi darowiznę na jego rzecz, skoro rodzice są także kredytobiorcami i odpowiedzialność wszystkich kredytobiorców z tytułu spłaty kredytu w tym wnioskodawcy jest solidarna...
  2. Przy założeniu, że spłata przez rodziców kredytu wspólnie zaciągniętego przez nich i przez wnioskodawcę na nabycie przez niego lokalu stanowi darowiznę, to czy za darowiznę należy uznać kwotę każdej spłaconej wyłącznie przez rodziców raty czy też przedmiotem darowizny jest łączna kwota udzielonego kredytu wraz z odsetkami...
  3. Przy założeniu, że spłata przez rodziców kredytu wspólnie zaciągniętego przez nich i przez wnioskodawcę na nabycie przez niego lokalu stanowi darowiznę, to jaki jest charakter takiej darowizny, czy jest to darowizna środków pieniężnych czy darowizna w postaci zwolnienia z długu, względnie innego przysporzenia majątkowego...
  4. W odniesieniu do pytania nr 2, w zależności od udzielonej odpowiedzi, kiedy (w jakiej dacie) powstaje obowiązek podatkowy z tytułu dokonania darowizny...
    1. czy z chwilą zapłaty na rzecz banku przez rodziców wnioskodawcy każdej raty kredytu...
    2. czy z chwilą spłaty przez rodziców wnioskodawcy całości kredytu wraz z odsetkami i wygaśnięcia hipoteki obciążającej nieruchomość (lokal)...
  5. Przy założeniu, iż spłata przez rodziców kredytu wspólnie zaciągniętego przez nich i przez wnioskodawcę na nabycie jego lokalu stanowi darowiznę środków pieniężnych, czy potwierdzenie dokonania przelewu z rachunku bankowego wskazanego w umowie kredytowej a należącego do ojca wnioskodawcy jest wystarczającym dowodem dokumentującym przekazanie darowizny nabywcy, zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn...

Zdaniem wnioskodawcy, z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku kredytu budowlano-hipotecznego zaciągniętego przez trzech kredytobiorców, należących do I grupy podatkowej, na zakup nieruchomości (lokalu) przez jednego z nich (wnioskodawcę), w sytuacji w której spłata kredytu jest dokonywana tylko przez rodziców wnioskodawcy (dwoje kredytobiorców) - wnioskodawca otrzymuje od rodziców przysporzenie (darowiznę).

Zgodnie z wykładnią cywilistyczną czynnością darmą, a więc nieodpłatną jest taka czynność, w której jedna ze stron dokonuje na rzecz drugiej strony przysporzenia, nie otrzymując w zamian korzyści majątkowej, stanowiącej ekwiwalent tego przysporzenia.

W przedstawionym stanie faktycznym, zdaniem wnioskodawcy, mamy do czynienia - po stronie kredytobiorców ze zobowiązaniem solidarnym, to znaczy że każdy z kredytobiorców jest zobowiązany do spłaty kredytu, a wierzyciel (bank) może żądać spłaty kredytu od każdego z dłużników solidarnych. Jeśli chodzi natomiast o rozliczenia pomiędzy kredytobiorcami z tytułu spłaty przez kilku z nich całości zobowiązania, to te podlegają wzajemnym uzgodnieniom. W braku umowy w tym przedmiocie zastosowanie znajdują przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 376 § 1 kodeksu cywilnego 'jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych'. Pomiędzy rodzicami i synem została zawarta umowa, zgodnie z którą rodzice zobowiązali się do spłaty kredytu w całości, a zatem spłacają także część zobowiązania solidarnego przypadającą na wnioskodawcę - bez prawa regresu do wnioskodawcy. Co do zasady, zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników solidarnych zwalnia z zobowiązania pozostałych, zatem każda spłata raty kredytu zwalnia wnioskodawcę z części jego zobowiązania.

Odnosząc się do kwestii przedmiotu darowizny, wnioskodawca zaznacza, iż jego zdaniem powstaje wątpliwość czy każdorazową zapłatę przez rodziców wnioskodawcy raty kredytowej należy traktować jako samodzielną darowiznę z chwilą dokonania tej zapłaty.

Według art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do l grupy podatkowej. Kapitał kredytu, zgodnie z § 21 umowy kredytu ma być spłacany co miesiąc w 179 ratach w wysokości 1396 zł i 1512 zł. Zatem teoretycznie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych należy dokonać zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 z chwilą otrzymania darowizny po przekroczeniu kwoty 9.637,00 zł, czyli gdy suma wpłaconych rat przekroczy tę kwotę. Formularze SD-Z2 należy składać każdorazowo w następnych miesiącach w terminach określonych w art. 4a ust. 1 pkt 1 po przekroczeniu powyższej kwoty. Wątpliwość powstaje jednak w związku z obciążeniem jakie związane jest z udzieleniem kredytu. Do chwili, gdy kredyt nie zostanie całkowicie spłacony, funkcjonuje zabezpieczenie w postaci hipotek o wartości kredytu, ustanowionych na kredytowanej nieruchomości (lokalu). Zdaniem wnioskodawcy, zabezpieczenie w formie hipotek stanowi ciężar, o którym mowa w art. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zatem o dokonaniu darowizny możemy mówić dopiero z chwilą spłaty całości kwoty kredytu wraz z odsetkami i wygaśnięciem ustanowionego zabezpieczenia (hipotek). Wówczas czysta wartość darowizny będzie sumą dokonanych wpłat tytułem spłaty kredytu oraz kosztów poniesionych w celu jego zaciągnięcia (prowizje, opłaty, kapitał oraz odsetki).

Przedmiotem darowizny zdaniem wnioskodawcy jest przysporzenie polegające na zwolnieniu go z długu tj. z obowiązku spłaty kredytu wynikającego z umowy kredytowej z dnia 22 grudnia 2009 roku. Wartość darowizny jest równowartością kredytu, udzielonego przez Bank wraz z odsetkami i poniesionymi kosztami jego uzyskania (prowizje, opłaty, kapitał oraz odsetki).

Obowiązek podatkowy zdaniem wnioskodawcy powstaje z dniem spełnienia świadczenia przez darczyńcę, które jest dokonane z chwilą otrzymania przez obdarowanego przysporzenia. Wnioskodawca otrzyma przysporzenie z chwilą całkowitej spłaty przez jego rodziców kwoty kredytu wraz z odsetkami i wygaśnięcia ustanowionego zabezpieczenia (hipotek). Czysta wartość darowizny po zniesieniu ciężarów darowizny w postaci hipotek będzie równowartością kredytu oraz kosztów poniesionych w celu jego zaciągnięcia zapłaconych przez rodziców wnioskodawcy (prowizje, opłaty, kapitał oraz odsetki).

Zgodnie z art. 4a ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wraz ze zgłoszeniem darowizny do urzędu skarbowego, w przypadku otrzymania środków pieniężnych o wartości przekraczającej kwotę 9.637 zł, otrzymanie darowizny należy udokumentować dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

W związku z tym, że w przedstawionym stanie faktycznym mamy do czynienia ze sformalizowaną procedurą udzielania przez bank kredytu, w której wymaga się przekazywania środków pieniężnych na rzecz banku (celem spłaty kredytu zaciągniętego na sfinansowanie zakupu mieszkania wnioskodawcy) za pośrednictwem wskazanego w umowie kredytu rachunku bankowego należącego do jego ojca, to zdaniem wnioskodawcy, dowodem przekazania środków pieniężnych w ramach darowizny na jego rzecz będzie potwierdzenie dokonywania przelewów ze wskazanego w umowie rachunku na rachunek Banku. Dostęp do rachunku bankowego, z którego ma następować spłata kredytu ma bowiem jedynie ojciec wnioskodawcy. Przy czym środki znajdujące się na tym rachunku są objęte małżeńską wspólnością majątkową obojga rodziców wnioskodawcy.

W uzupełnieniu stanowiska wnioskodawca wskazał, iż spłata kredytu wynikającego z umowy kredytowej z dnia 22 grudnia 2009r. dokonywana przez jego rodziców stanowi w świetle prawa darowiznę prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu. Wnioskodawca zawarł z rodzicami umowę o zwolnienie z długu, w ramach której rodzice wnioskodawcy zobowiązali się regulować zobowiązania wobec Banku wynikające z umowy kredytowej bez dalszego regresu do wnioskodawcy. Zatem w drodze umowy pomiędzy dłużnikami solidarnymi doszło do przysporzenia na rzecz wnioskodawcy w postaci zwolnienia z długu w celu jego obdarowania (causa donandi). Umowa zawarta pomiędzy wnioskodawcą a rodzicami obejmuje okres czasu tożsamy z tym na jaki zawarta została umowa kredytowa. Zwolnienie dotyczy całego długu z umowy kredytowej, przy czym zwolnienie jest dokonywane częściami odpowiednio do wysokości rat i terminów ich płatności, wynikających z treści umowy kredytowej. Z tą chwilą następuje spełnienie przyrzeczonego świadczenia ? wniosek z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 93 poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej m.in. tytułem darowizny.

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż w dniu 07 kwietnia 2010r. wnioskodawca zawarł w formie aktu notarialnego umowę, mocą której nabył odrębną własność lokalu. Część środków na sfinansowanie kupna lokalu pochodziło z zaciągniętego w tym celu kredytu hipotecznego. Kredytobiorcami byli rodzice wnioskodawcy oraz sam wnioskodawca. W celu zabezpieczenia kredytu wnioskodawca ustanowił na kredytowanej nieruchomości (lokalu) hipoteki. Kredyt spłacany jest wyłącznie przez rodziców wnioskodawcy.

W myśl art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego ? do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Z kolei instytucja zwolnienia z długu, która została uregulowana w części ogólnej zobowiązań nie stanowi typu umowy. Jej kwalifikacja prawna zależy od przyczyny, dla której wierzyciel decyduje się umniejszyć swój majątek na korzyść dłużnika. Zgodnie z art. 508 Kodeksu cywilnego zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Oznacza to, iż zwolnienie z długu jest czynnością dwustronną o charakterze rozporządzającym, zawartą między wierzycielem, a dłużnikiem. Z prawnego punktu widzenia, przysporzenia dokonywane są w celu zwolnienia się z istniejącego zobowiązania (causa solvendi), dążenia do uzyskania świadczenia od drugiej strony (causa obligandi vel acquirendi) albo obdarowania (causa donandi). W zależności od przyczyny oraz woli stron umowy, zwolnienie z długu może być nieodpłatne albo odpłatne.

Najczęstszą przyczyną nieodpłatnego zwolnienia z długu jest causa donandi. W tych przypadkach zwolnienie z długu zostaje dokonane przez zawarcie umowy darowizny uregulowanej w przepisach art. 888 i n. Kodeksu cywilnego. Zaznaczyć przy tym należy, że nie każde nieodpłatne zwolnienie z długu będzie dokonane na podstawie umowy darowizny. Zakwalifikowanie czynności nieodpłatnego zwolnienia z długu do konkretnego rodzaju umowy zależy od szczegółowego stanu faktycznego i postanowień tej umowy. Może być ono bowiem uzależnione od spełnienia określonych przesłanek lub stanowić część szerszego porozumienia lub ugody.

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawca wskazał, iż spłata kredytu wynikającego z umowy kredytowej dokonywana przez jego rodziców stanowi w świetle prawa darowiznę prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu. W przedmiotowym zdarzeniu, zdaniem wnioskodawcy, doszło do przysporzenia na jego rzecz w postaci zwolnienia z długu w celu jego obdarowania (causa donandi).

W kontekście powyższego podkreślić należy, iż rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest rozstrzyganie z jaką instytucją prawa cywilnego mamy do czynienia. Kwestie te mogą stanowić domenę ewentualnego postępowania podatkowego prowadzonego przez stosowne organy podatkowe.

Wskazać przy tym należy, iż stosownie do treści § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. ww. w związku z art. 14b § 6 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektorzy Izb Skarbowych upoważnieni są w imieniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych do udzielania pisemnych interpretacji indywidualnych w zakresie przepisów prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa w sprawach pozostających we właściwości naczelników urzędów i dyrektorów izb skarbowych oraz naczelników urzędów i dyrektorów izb celnych.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, pod pojęciem przepisów prawa podatkowego rozumie się przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych, przy czym mianem ustaw podatkowych ? w rozumieniu art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej określa się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Z powyższych regulacji wynika, że upoważniony dyrektor izby skarbowej ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania ustaw podatkowych oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych i ratyfikowanych umów międzynarodowych związanych z materią podatkową.

Kwalifikacja przedmiotu darowizny tzn. czy mamy do czynienia z darowizną środków pieniężnych czy prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu nie należy do zakresu przepisów prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, a w konsekwencji rozstrzygnięcie ww. kwestii nie należy do właściwości organu upoważnionego do wydania interpretacji indywidualnej.

Jeżeli zatem wnioskodawca wskazuje, iż zawarta została umowa darowizny prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu to w oparciu o tę właśnie instytucję prawa cywilnego analizowane będą przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje ? przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

  1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy a od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
  2. udokumentują ? w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (t. j. 9.637 zł) ? ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 ze zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

  1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
  2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) ? stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

W przedstawionym we wniosku zdarzeniu obowiązek podatkowy powstanie, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn przy nabyciu w drodze darowizny ? z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia, tj. z chwilą spłaty każdorazowej raty kredytu. Zatem w momencie spłaty raty kredytu przez rodziców wnioskodawcy nastąpi darowizna prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu na rzecz wnioskodawcy. W tym momencie wnioskodawca jest zwolniony z konkretnego obciążenia finansowego poniesionego przez jego rodziców na poczet nabycia lokalu mieszkalnego. Jak słusznie zresztą stwierdził wnioskodawca każda spłata raty kredytu zwalnia go z części jego zobowiązania. Należy zatem zgodzić się ze znowelizowanym stanowiskiem wnioskodawcy zawartym w uzupełnieniu wniosku (zmienionym w stosunku do pierwotnego stanowiska), iż zwolnienie dotyczy całego długu z umowy kredytowej, przy czym zwolnienie jest dokonywane częściami odpowiednio do wysokości rat i terminów ich płatności, wynikających z treści umowy kredytowej. Spełnienie świadczenia następuje zatem z chwilą spłaty przez rodziców każdej raty kredytu i w tym momencie powstaje obowiązek podatkowy. Zatem słuszne jest stanowisko wnioskodawcy (mimo, iż zostało podane w kontekście wywodów przed zmianą stanowiska w ww. zakresie), iż obowiązek podatkowy powstaje z dniem spełnienia świadczenia przez darczyńcę, które jest dokonane z chwilą otrzymania przez obdarowanego przysporzenia.

W przypadku, gdy wnioskodawca spełni warunki określone w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to darowizna otrzymana od rodziców po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku - 9.637 zł, będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Przy czym podkreślić należy, iż brak jest przeszkód prawnych, aby zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych - druk SD-Z2 składać raz na sześć miesięcy. Istotnym jest, aby zgłoszenie nabycia zostało dokonane z zachowaniem terminu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Odnośnie przesłanek wynikających z art. 4a ust. 2 ustawy należy zauważyć, iż w przedmiotowym zdarzeniu nie mamy do czynienia z darowizną środków pieniężnych lecz z darowizną prawa majątkowego, nie ma zatem potrzeby udokumentowania przedmiotowej darowizny poprzez przekazanie środków pieniężnych na rachunek nabywcy. W zaistniałym zdarzeniu zatem, aby skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania wnioskodawca powinien spełnić przesłanki określone w ust. 1 art. 4a ustawy.

Jeżeli nie zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to umowa darowizny podlegać będzie opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Wówczas wnioskodawca będzie zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3, ponieważ powyższe zeznanie składane jest w sytuacji, gdy nie przysługuje zwolnienie wynikające z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Końcowo należy zaznaczyć, iż w związku z doprecyzowaniem w uzupełnieniu wniosku stanu faktycznego bezprzedmiotowym stało się stanowisko wnioskodawcy zajęte odnośnie pytania nr 5. Z tych też względów Organ nie dokonał jego oceny.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika