Czy wnioskodawca podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn w związku z uzyskanym, w trybie (...)

UZASADNIENIE

W dniu 03 lipca 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie braku powstania obowiązku podatkowego w związku z sądowym uzgodnieniem treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest właścicielką udziału w nieruchomości objętej księgą wieczystą nr X. Na skutek błędnego wpisu, który pojawił się w księdze wieczystej w dniu 30 października 1972r., aż do 09 kwietnia 2009r. utrzymywał się w niej wpis niezgodny z rzeczywistym stanem. W dniu 28 grudnia 2000r. Sąd rejonowy dokonał z urzędu - w dziale III księgi wieczystej - wpisu ostrzeżenia o niezgodności księgi wieczystej z rzeczywistym stanem. Wpisując ostrzeżenie Sąd zwrócił uwagę na fakt, że przed zawarciem umowy darowizny z dnia 18 października 1972r. ówczesnemu współwłaścicielowi Panu A przysługiwał udział w nieruchomości tylko w 1/3 części natomiast pozostałe 2/3 części przypadało po 1/3: Panu X i Panu Y. Pan Y darował swojemu bratu (Panu X) przypadającą mu 1/3 część nieruchomości w wyniku czego Pan X stał się właścicielem 2/3 części nieruchomości. Tymczasem po zawarciu umowy darowizny pomiędzy Panem Y a jego bratem Panem X w księdze wieczystej pojawił się zapis, że właścicielami ?nieruchomości są w częściach równych Pan X i Pan A. Zapis ten pojawił się na skutek omyłki osoby wpisującej w księdze wieczystej. Przedmiotem umowy darowizny zawartej pomiędzy Panem Y a jego bratem Panem X był udział w 1/3 własności nieruchomości ? działki o powierzchni 7216 m², z której to później została wydzielona przedmiotowa działka o pow. 3608 m².

W momencie wpisu przez sąd z urzędu ostrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem osoba, której niezgodność dotyczyła ? Pan X nie żył już. Dopiero jego następcy prawni pozwem z dnia 17 marca 2008r. wnieśli do Sądu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Wcześniej tj. w sierpniu 2007r.następcy prawni wnieśli wniosek o zasiedzenie, lecz Sąd rozpatrując wniosek zobowiązał ich do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem, zawieszając postępowanie o zasiedzenie do czasu rozstrzygnięcia pozwu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem. Ponieważ w wyniku przeprowadzonego postępowania o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem powodowie uzyskali wynik odpowiadający ich oczekiwaniom, a zarazem stanowi prawnemu, wycofali swój wcześniejszy wniosek o zasiedzenie, jako bezprzedmiotowy. Po cofnięciu wniosku o zasiedzenie, sąd umorzył postępowanie w sprawie zasiedzenia.

W wyniku przeprowadzonego i zakończonego postępowania o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem wnioskodawczyni uzyskała orzeczenie sądowe, że jego udział w nieruchomości opisanej powyżej wynosi 3/12 części (a nie 3/24, co wynikałoby z nieprawidłowego zapisu w księdze wieczystej).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wnioskodawczyni podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn w związku z uzyskanym, w trybie sądowego uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym orzeczeniem, że jej udział w nieruchomości jest większy niż wynika to z błędnego zapisu w księdze wieczystej...

Zdaniem wnioskodawczyni, sytuacja opisana powyżej nie powoduje obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni przytoczyła treść art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz wskazała, iż w przedmiotowej sprawie do przysporzenia majątkowego tj. do zwiększenia wielkości udziału we własności nieruchomości doszło na skutek wydanego przez Sąd orzeczenia w trybie uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem, które to zdarzenie nie jest wymienione w ustawie podatku od spadków i darowizn jako podlegające opodatkowaniu. Wnioskodawczyni wskazała, iż podatek od spadków i darowizn w związku z dziedziczeniem po poprzednikach prawnych został zadeklarowany i odprowadzony od wartości udziału wynikającego ze stanu zgodnego z późniejszym orzeczeniem sądu w sprawie uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. 2009 nr 93 poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej 'podatkiem', podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz. U. z 2001r. nr 124 poz.136 ze zm.) księgi wieczyste prowadzi się w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości. Domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym (art. 3 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.

Niezgodność wpisu w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym może być usunięta w postępowaniu procesowym wszczętym powództwem o usunięcie niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż na skutek omyłki pisarskiej w treści księgi wieczystej pojawił się błędny wpis wskazujący na wielkość udziałów przysługujących każdemu ze współwłaścicieli nieruchomości. Wnioskodawczyni będąca spadkobiercą wspomnianych współwłaścicieli, wystąpiła (wraz z innymi następcami prawnymi) z powództwem o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, w wyniku którego uzyskała orzeczenie stanowiące podstawę sprostowania błędnego wpisu w księdze wieczystej. Treść orzeczenia wskazuje bowiem, iż jej faktyczny udział w nieruchomości jest większy niż wynika to z błędnego wpisu w księdze wieczystej.

Należy stwierdzić, iż katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych z innych tytułów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. W przypadku przedstawionym w stanie faktycznym mamy do czynienia z uzgodnieniem treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Wydane w tym zakresie orzeczenie sądowe, stanowi podstawę wykreślenia z księgi wieczystej błędnego wpisu i zarazem dokonania wpisu zgodnego z rzeczywistym stanem prawnym. Na mocy wspomnianego orzeczenia sądowego nie następuje nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych, a jedynie poprawienie błędnego wpisu w księdze wieczystej. A zatem w tym przypadku nie mamy do czynienia z przysporzeniem majątkowym, jak twierdzi wnioskodawczyni, a jedynie z usunięciem niezgodności w treści księgi wieczystej i tym samym zachowaniem zasady jawności formalnej ksiąg wieczystych zwanej także domniemaniem wiarygodności ksiąg, zgodnie z którą prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym.

W zaistniałym stanie faktycznym należałoby ewentualnie rozważać konieczność zapłacenia podatku od spadku w wysokości, która obejmowałaby wyższy - ustalony orzeczeniem sądowym - udział, jednakże rozważania takie są bezprzedmiotowe, z uwagi na wskazanie przez wnioskodawczynię, iż wspomniany podatek w ustalonym przez sąd udziale został już zapłacony.

Reasumując należy stwierdzić, iż wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn w sytuacji, uzyskanego w trybie uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym orzeczenia wskazującego, iż jej udział w nieruchomości jest większy niż wynika to z błędnego zapisu w księdze wieczystej.

Mając powyższe na względzie stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego,

po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.