Czy otrzymanie pożyczki przez spółkę kapitałową od podmiotu zagranicznego nie będącego jej wspólnikiem, (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki?, przedstawione we wniosku z dnia 17 listopada 2008r. (data wpływu do tut. Biura ? 24 listopada 2008r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 listopada 2008r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka X, będąca spółką prawa Wielkiej Brytanii i tamtejszym rezydentem podatkowym zamierza udzielić wnioskodawcy (polskiej spółce z o.o.) pożyczki w celu objęcia przez wnioskodawcę udziałów w innej spółce prawa brytyjskiego ? Spółce Y. W rezultacie wnioskodawca będzie jedynym udziałowcem nowopowstałej Spółki Y. Spółka Y nie będzie prowadzić ani działalności produkcyjnej ani działalności handlowej. W przyszłości środki wniesione na objęcie udziałów w Spółce Y zostaną najprawdopodobniej wykorzystane w celu udzielenia pożyczki innej spółce w grupie. Pożyczka udzielona wnioskodawcy przez Spółkę X będzie oprocentowana i udzielona z własnych środków Spółki X. Kwota pożyczki stanowić będzie równowartość w polskich złotych kwoty ok. 13,5 mln funtów szterlingów (ostateczna kwota nie została jeszcze ustalona). Pożyczka denominowana będzie w walucie obcej. Oznacza to, że pożyczka będzie udzielona i spłacana w walucie polskiej, przeliczonej na walutę obcą według określonego kursu. Zarówno zatem przekazanie wnioskodawcy kwoty pożyczki jak i jej spłata nastepowałyby w złotych polskich w wysokości stanowiącej równowartość kwoty wyrażonej w walucie obcej, tj. ok. 13,5 mln funtów szterlingów.

Spółka X posiada 100% udziałów (100% praw głosu) w Spółce Z (spółka prawa Wielkiej Brytanii będąca tamtejszym rezydentem podatkowym), która to spółka posiada 100% udziałów (100% praw głosu) w Spółce W (spółka prawa Wielkiej Brytanii będąca tamtejszym rezydentem podatkowym). Natomiast Spółka W posiada 99,5% udziałów w polskiej spółce ? wnioskodawcy, które odpowiadają 99,5% praw głosu na zgromadzeniu wspólników spółki. Spółka X nie jest wspólnikiem wnioskodawcy ani nie dysponuje prawami głosu na zgromadzeniu wspólników spółki ? wnioskodawcy.

Spółki X, Z, W są traktowane w Wielkiej Brytanii jako jeden podatnik VAT (grupa podatkowa dla celów VAT). Przedmiotem działalności Spółki X nie jest świadczenie usług finansowych.

Umowa pożyczki zostanie zawarta poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Środki pieniężne, które zostaną przekazane na konto wnioskodawcy (pożyczkobiorcy) stanowiące przedmiot umowy pożyczki będą pochodzić z rachunku bankowego pożyczkodawcy znajdującego się w banku z siedzibą poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W chwili zawarcia umowy pożyczki (dokonania czynności cywilnoprawnej) pieniądze będą znajdowały się na rachunku bankowym pożyczkodawcy prowadzonym przez bank z siedzibą na terytorium Wielkiej Brytanii (tj. pieniądze będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy pożyczka jaka zostanie udzielona wnioskodawcy będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem wnioskodawcy, umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli jej przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Już z tej przyczyny, iż umowa pożyczki zostanie zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej a w chwili zawarcia umowy pożyczki (dokonania czynności cywilnoprawnej) pieniądze będą znajdowały się na rachunku bankowym pożyczkodawcy prowadzonym przez bank z siedzibą na terytorium Wielkiej Brytanii (tj. pieniądze będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) umowa pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce.

Niezależnie od powyższego, wnioskodawca wskazuje, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają również, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług albo zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach; umowy spółki i jej zmiany; umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych. Zgodnie z art. 1a pkt 7 się podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy podatnikami są również osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę poza terytorium Polski.

Ponadto zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi ? miejsce gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności ? miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28. Jednakże w przypadku świadczenia usług wymienionych w art. 27 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług (w art. 27 ust. 4 pkt 4 mowa jest o usługach bankowych, finansowych i ubezpieczeniowych łącznie z reasekuracją; do usług finansowych zalicza się zaś usługi pożyczki, klasyfikowane w grupowaniu 65.22.10-00.90 PKWiU, tj. ?usługi udzielania pożyczek, świadczone poza systemem bankowym?) na rzecz osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę ? miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania (art. 27 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług). Mając na względzie powyższe przepisy, zdaniem wnioskodawcy miejscem świadczenia usług pożyczki będzie terytorium Polski. W takiej sytuacji pożyczka ta będzie podlegała podatkowi od towarów i usług, lecz na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług będzie zwolniona z tego podatku.

W związku z tym, na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych pożyczki te nie będą również podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko, wnioskodawca powołał się na interpretacje indywidualne działających w imieniu Ministra Finansów:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 05 sierpnia 2008r. Znak: IPPB2/436-159/08-2/AS; z dnia 05 sierpnia 2008r. Znak: IPPB2/436-161/08-4/MZ; z dnia 12 sierpnia 2008r. Znak: IPPB2/436-176/08-2/MZ; z dnia 08 maja 2008r. Znak: IPPB2/436-44/08-2/AS; z dnia 22 lipca 2008r. Znak: IPPB2/436-137/08-4/MZ;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 sierpnia 2008r. Znak: ILPB2/436-42/08-4/AJ;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 kwietnia 2008r. Znak: ITPB2/436-22/08/IL;

oraz na orzeczenia zawarte w postanowieniach:

• Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 21 września 2007r. Znak: 1472/SPC/436-44/07/PK; z dnia 07 sierpnia 2006r. Znak: 1472/SPC/436-20/06/PK;
• Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z dnia 25 lipca 2007r. Znak: ZP/436-16/07; z dnia 26 czerwca 2007r. Znak: ZP/436-15/07; z dnia 01 czerwca 2007r. Znak: ZP/436-9/1/07;
• Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Śródmieście z dnia 26 czerwca 2007r. Znak: PM/436-3/07/MS;
• Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 14 maja 2007r. Znak: II US VII-436/1/07.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) stanowi, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki. Zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Pod pojęciem rzeczy ujętym w ww. przepisie należy również rozumieć pieniądze, będące przedmiotem umowy pożyczki.

W świetle powyższego przepisu, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega umowa pożyczki, której przedmiot w chwili zawarcia umowy znajduje się na terytorium Polski. W przypadku gdy przedmiotem pożyczki są rzeczy w tym pieniądze znajdujące się za granicą, umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych o ile pożyczkobiorca ma siedzibę na terytorium Polski i umowę zawarto na terytorium Polski. Jeżeli zatem, tak jak w przedmiotowej sprawie, pożyczkobiorca ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale umowę podpisano poza granicami kraju, to czynność ta w ogóle nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano również sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy spółki i jej zmiany,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  
  

Stosownie do treści i w rozumieniu art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ujęte w tej ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).

Z treści cytowanego art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przepisu wynika, że samo bycie podatnikiem od towarów i usług przez jedną ze stron czynności nie wystarczy aby dana czynność zawarta przez podatnika tego podatku korzystała z wyłączenia od opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W każdym przypadku należy badać czy z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jedna ze stron jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z podatku tego jest zwolniona.

Odnosząc się do stanowiska przedstawionego we wniosku, że zawarta przez wnioskodawcę umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy wyjaśnić, że czynnikiem decydującym czy przedmiotowa pożyczka korzysta z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o tym podatku jest stwierdzenie czy z tytułu zawarcia tej konkretnej umowy pożyczki którakolwiek ze stron tej umowy jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona. Jednocześnie organ podatkowy nadmienia, iż w myśl art. 4 pkt 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W przedmiotowej sprawie, podlegająca generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki zawarta przez wnioskodawcę jest wyłączona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o ile ustalenia wnioskodawcy poczynione na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług są prawidłowe.

Niezależnie jednak od powyższego ww. umowa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych z uwagi na fakt, iż nie zostały spełnione przesłanki określone w art. 1 ust. 4 ustawy.

W odniesieniu do powołanych przez wnioskodawcę interpretacji i postanowień organów podatkowych należy stwierdzić, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Referencje

IPPB2/436-427/09-4/AF, interpretacja indywidualna

ITPB2/436-155/08/TJ, interpretacja indywidualna