Czy zbycie w drodze notarialnej umowy darowizny części gospodarstwa rolnego o powierzchni ok. 1000 (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) ? Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 16 czerwca 2014 r. (data wpływu do Biura ? 27 czerwca 2014 r.), uzupełnionym 2 września 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ewentualnej utraty zwolnienia przedmiotowego ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 czerwca 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ewentualnej utraty zwolnienia przedmiotowego.

Wniosek ten został przesłany do Biura przez Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Bielsku-Białej za pismem z 26 czerwca 2014 r., znak: PP II/434-138/14/MDS.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z 25 sierpnia 2014 r., znak: IBPB II/1/436 -208/14/JP, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 2 września 2014 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca ? na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z 21 grudnia 2012 r. ? nabył z dniem 9 października 2012 r., przez zasiedzenie, prawo własności nieruchomości położonej w obrębie S., składającej się z działki 603/9, 603/6, 604/1, 606, 607/2, 610/2 i 726 o łącznej powierzchni 50918 m² wraz z budynkiem mieszkalnym przy ul. Ł. nr 3 i stodołą. Postanowienie stało się prawomocne 12 stycznia 2013 r.

W dniu 4 lutego 2013 r. Wnioskodawca złożył zeznanie podatkowe o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, w którym wykazał, że przedmiotem zasiedzenia były następujące składniki majątkowe:

• nieruchomość niezabudowana o pow. gruntu 2150 m² , położona w S. przy ul. Ł. nr 3;
• gospodarstwo rolne o łącznej pow. 4,8768 ha, w tym działka zabudowana budynkiem mieszkalnym o pow. użytkowej 65 m², położona w S. przy ul. Ł. nr 3;
• stodoła o pow. 119 m², położona w S. przy ul. Ł. nr 3.
  
  

Do zeznania Wnioskodawca dołączył oświadczenie, z którego wynikało, że nieruchomość o łącznej pow. 4,8768 ha w chwili nabycia stanowiła gospodarstwo rolne i to gospodarstwo Wnioskodawca będzie prowadził przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

Dnia 3 kwietnia 2013 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał Wnioskodawcy decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego od nabycia rzeczy tytułem zasiedzenia. Decyzję doręczono 8 kwietnia 2014 r. Podatek wynikający z decyzji w kwocie 2.198,00 zł został zapłacony 16 kwietnia 2013 r.

Pismem z 2 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego z prośbą o wydanie zgody na zbycie w drodze notarialnej umowy darowizny części działki o pow. około 1000 m², która zostanie wydzielona pod drogę z działek nr 603/6 i 603/9.

Jednocześnie Wnioskodawca poinformował, że skorzystał z ulgi podatkowej na 5 lat oraz że dokonując darowizny działki ok. 1000 m² na rzecz Gminy W. nadal będzie prowadził gospodarstwo rolne o pow. ponad 4 ha.

Wnioskodawca wskazał, że w myśl art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli przedmiotem aktu notarialnego, który ma być sporządzony, lub dokumentu, co do którego notariusz ma uwierzytelnić podpis, ma być zbycie praw do spadku albo zbycie lub obciążenie rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych tytułem określonym w art. 1, notariusz może dokonać tych czynności tylko za uprzednią pisemną zgodą naczelnika urzędu skarbowego albo po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.

Biorąc pod uwagę fakt, że podatek od spadków i darowizn ustalony decyzją z 3 kwietnia 2013 r. został przez Wnioskodawcę zapłacony, Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał decyzję o zgodzie na zbycie w drodze notarialnej umowy darowizny działek 603/6 i 603/9.

Jednocześnie Naczelnik Urzędu Skarbowego zauważył, że zgodnie z zawartym w decyzji pouczeniem, niedotrzymanie warunków określonych w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tzn. zbycie nieruchomości stanowiącej gospodarstwo rolne, lub jej części przed upływem 5 lat od daty nabycia tj. od 9 października 2012 r.) może spowodować wszczęcie postępowania w sprawie wygaśnięcia decyzji z 3 kwietnia 2013 r. na podstawie art. 258 § 1 i 2 ustawy Ordynacja podatkowa.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

• części dwóch działek (603/6 i 603/9 o pow. ok. 1000 m²), które zamierza zbyć w formie notarialnej umowy darowizny na rzecz Gminy W. pod budowę drogi, wchodziły w skład gospodarstwa rolnego, które nabył w drodze zasiedzenia i wykazał w zeznaniu podatkowym złożonym 4 lutego 2013 r. w Urzędzie Skarbowym,
• na podstawie stwierdzeń Wnioskodawcy zawartych we wniosku należy rozumieć, że całe działki 603/6 i 603/9 wchodziły w skład nabytego gospodarstwa rolnego,
• dodatkowo Wnioskodawca nadmienił, że powierzchnia ok. 1000 m² jest powierzchnią planowaną do wydzielenia z ww. działek, w celu zbycia w formie notarialnej umowy darowizny na rzecz Gminy W. pod budowę drogi (powierzchnia całej działki 603/6 to ? 0,5180 ha, powierzchnia całej działki 603/9 to ? 3,3323 ha),
• nabycie działek 603/6 i 603/9 nie podlegało opodatkowaniu; podatkowi podlegał jedynie budynek mieszkalny.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zbycie w drodze notarialnej umowy darowizny części gospodarstwa rolnego o powierzchni ok. 1000 m², wydzielonego pod drogę z działek nr 603/6 i 603/9, spowoduje wszczęcie postępowania o wygaśnięcie decyzji z 3 kwietnia 2013 r. i naliczenie na nowo podatku i to bez ulgi podatkowej?

W ocenie Wnioskodawcy, zbycie w drodze notarialnej umowy darowizny części działki 603/6 i działki 603/9 przeznaczonych pod drogę nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji z 3 kwietnia 2013 r., ponieważ Wnioskodawca nadal będzie prowadził gospodarstwo rolne o pow. ponad 4 ha, zatem nieruchomość objęta zasiedzeniem nie straci charakteru gospodarstwa rolnego.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U z 2009 r., Nr 93, poz. 768, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m. in. zasiedzenia.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 6) ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze zasiedzenia ? z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie.

Jak z powyższych przepisów wynika nabycie w drodze zasiedzenia, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca ? na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego nabył przez zasiedzenie prawo własności nieruchomości, składającej się z działki 603/9, 603/6, 604/1, 606, 607/2, 610/2 i 726 o łącznej powierzchni 50918 m² wraz z budynkiem mieszkalnym przy ul. Ł. nr 3 i stodołą. W dniu 4 lutego 2013 r. Wnioskodawca złożył zeznanie podatkowe o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, w którym wykazał, że przedmiotem zasiedzenia były następujące składniki majątkowe:

• nieruchomość niezabudowana o pow. gruntu 2.150 m² , położona w S. przy ul. Ł. nr 3;
• gospodarstwo rolne o łącznej pow. 4,8768 ha, w tym działka zabudowana budynkiem mieszkalnym o pow. użytkowej 65 m², położona w S. przy ul. Ł. nr 3;
• stodoła o pow. 119 m², położona w S. przy ul. Ł. nr 3.
  
  

Do zeznania Wnioskodawca dołączył oświadczenie z którego wynikało, że nieruchomość o łącznej pow. 4,8768 ha w chwili nabycia stanowiła gospodarstwo rolne i to gospodarstwo Wnioskodawca będzie prowadził przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

Dnia 3 kwietnia 2013 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał Wnioskodawcy decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego od nabycia rzeczy tytułem zasiedzenia, z uwzględnieniem zwolnienia wynikającego z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Aktualnie Wnioskodawca planuje zbycie, w drodze notarialnej umowy darowizny, części działki o pow. około 1000 m², która zostanie wydzielona pod drogę z działek nr 603/6, 603/9. Zbycie nastąpi na rzecz Gminy W. pod budowę drogi.

Wskazane działki wchodziły w skład nabytego gospodarstwa rolnego i ich nabycie nie podlegało opodatkowaniu.

Stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem:

1. budynków mieszkalnych,
2. budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,
3. urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców

-pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

W świetle wyszczególnionych powyżej przepisów należy zauważyć, że nabycie przez osobę fizyczną własności nieruchomości w drodze zasiedzenia ? chociaż generalnie podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn ? jest zwolnione od tego podatku, jeśli w chwili nabycia nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nabywca będzie to gospodarstwo rolne prowadził przez okres 5 lat od dnia nabycia.

Oznacza to, że dla zachowania prawa do zwolnienia nabywca w okresie co najmniej 5 lat od dnia nabycia nie może zbyć, tj. także darować, zarówno całości tego gospodarstwa, jak i jego części.

Biorąc zatem pod uwagę treść przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn należy podkreślić, że dla celów zachowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nabycia gospodarstwa rolnego ? nabywca w ciągu 5 lat nie może zbyć w żadnej formie (a więc także w formie umowy darowizny) ? dokładnie tego nabytego gospodarstwa rolnego (a zatem i jego części), które zostało objęte zwolnieniem (zastosowano do jego nabycia ulgę określoną w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

W konsekwencji należy stwierdzić, że jeśli Wnioskodawca nabył gospodarstwo rolne i w jego skład wchodziły działki oznaczone nr 603/6 i 603/9, a Wnioskodawca z tytułu nabycia tego gospodarstwa (w tym także ww. działek) skorzystał ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, to jest on zobowiązany ? by nie utracić tego zwolnienia ? nie dokonywać zbycia żadnej części nabytego gospodarstwa rolnego. Warunkiem do zachowania prawa do zwolnienia jest bowiem prowadzenie ? w okresie ustawą zakreślonym ? gospodarstwa rolnego, w takim kształcie, w jakim jego nabycie objęte zostało zwolnieniem.

Jeśli zatem Wnioskodawca zamierza zbyć w formie darowizny na rzecz Gminy części działek 603/6 i 603/9 ? a jak wskazał Wnioskodawca ? wchodziły one w skład gospodarstwa rolnego, którego nabycie zostało objęte zwolnieniem, to zbycie tych działek spowoduje utratę zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, ponieważ nie będą spełnione wszystkie przesłanki wyszczególnionego powyżej zwolnienia podatkowego określonego w art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Takie zbycie będzie podstawą do wygaśnięcia decyzji, w której zastosowano ulgę podatkową (zwolnienie).

Należy bowiem pokreślić, że wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym wypadku stosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na względzie także art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którym każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy, co wynika z art. 217 Konstytucji. Tym samym, każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania (w tym także zwolnienie podatkowe) nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.