Czy czynności wykonywane w ramach systemu cash poolingu prowadzonego przez Bank podlegają opodatkowaniu (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) ? Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 3 lipca 2014 r. (data wpływu do Biura ? 7 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lipca 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca ? Spółka z o.o. (dalej jako: Spółka lub Podatnik) podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Ponadto Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka, wraz z innym podmiotem z grupy (będącym szwedzkim rezydentem podatkowym) zamierza zawrzeć z bankiem z siedzibą w kraju Unii Europejskiej (dalej jako: Bank), umowę o zarządzanie płynnością finansową powiązanych kapitałowo podmiotów, tzw. umowę cash poolingu (dalej jako: usługa). Usługa świadczona będzie przez Bank na rzecz grupy podmiotów powiązanych (dalej jako: uczestnicy). Celem nabywanej usługi cash poolingu ma być zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi podmiotów z grupy kapitałowej poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej podmiotów uczestniczących w umowie cash poolingu.

Usługa cash poolingu, w której ma zamiar uczestniczyć Spółka, oparta jest na następujących założeniach:

1. W strukturze będzie brał udział podmiot krajowy (Wnioskodawca) posiadający rachunek bankowy założony w Banku tzw. Source Account (dalej: rachunek SA) oraz podmiot zagraniczny (dalej: uczestnik zagraniczny) posiadający rachunek bankowy w Banku w kraju Unii Europejskiej tzw. Target Account (dalej: rachunek TA). Uczestnik zagraniczny jest szwedzkim rezydentem podatkowym.
2. Umowa cash poolingu zawarta zostanie pomiędzy Bankiem oraz Wnioskodawcą. Umowa będzie zawierała pełnomocnictwa udzielone przez Wnioskodawcę dla Banku oraz uczestnika zagranicznego do wykonywania czynności objętych Umową.
3. Na podstawie umowy cash poolingu oraz udzielonych pełnomocnictw. Bank będzie dokonywał w oznaczonym terminie (na koniec dnia, dwa razy na dzień, pod koniec tygodnia lub na koniec miesiąca) transferów środków pieniężnych pomiędzy rachunkiem SA a rachunkiem TA.
4. Transfery te będą dokonywane w ten sposób, że po ich dokonaniu salda występujące na rachunkach SA będą równe zero lub będą utrzymane na poziomie określonym w umowie cash poolingu. A zatem, wszelkie nadwyżki środków pieniężnych występujące na rachunku SA byłyby automatycznie transferowane na rachunek TA, natomiast niedobory występujące na rachunku SA byłyby automatycznie zasilane z rachunku TA.
5. Transfery pomiędzy rachunkiem TA i rachunkiem SA będą miały charakter zwrotny. Uczestnikowi krajowemu będzie przysługiwać roszczenie o zwrot przelanych środków pieniężnych na rachunek TA względem uczestnika zagranicznego, a uczestnikowi zagranicznemu będzie przysługiwało roszczenie o zwrot środków pieniężnych przelanych na rachunek SA względem uczestnika krajowego.
6. W związku z powyższym, jeżeli z rachunku SA zostanie przekazane saldo dodatnie, uczestnikowi krajowemu przysługiwać będą odsetki od uczestnika zagranicznego. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na rachunku SA wystąpi saldo ujemne, które zostanie pokryte ze środków uczestnika zagranicznego, uczestnik krajowy jest zobowiązany zapłacić odsetki do uczestnika zagranicznego.
7. Spółka zobowiązana jest do zapłaty wynagrodzenia Bankowi za świadczoną usługę cash poolingu.
   
   

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy umowa zarządzania wspólną płynnością finansową powiązanych podmiotów będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, umowa cash poolingu ani żadna z czynności wykonywanych w ramach tej usługi nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jako że cash pooling nie mieści się w zamkniętym katalogu czynności podlegającym opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zdefiniowanym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał, że art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że jakakolwiek inna czynność prawna niewymieniona w tym wyliczeniu pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Należy zauważyć, że umowa cash poolingu jako umowa nienazwana nie została wymieniona w katalogu czynności prawnych podlegających temu podatkowi. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, takie transakcje nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołał stanowiska zaprezentowane przez organy podatkowe w wydanych pismach i interpretacjach indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób prawnych, zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649, z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, w których to umowach, w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz.121), dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki ? na biorącym pożyczkę.

Należy stwierdzić, że umowa cash pooling pozostaje umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny ? w części zobowiązaniowej ? nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Umowa cash poolingu jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy pożyczki. Jednakże przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu zarządzania płynnością finansową uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pooling polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków podmiotów należących do danej grupy nadwyżkami innych podmiotów należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków. Jak wynika z treści wniosku, właśnie w tym celu Wnioskodawca przystąpi do omawianej umowy.

W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz podmiotem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tak samo uczestnik, który posiada niedobory nie wie, środkami którego podmiotu zostaną one zniwelowane. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest ? co do zasady ? rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu.

Jak wynika z treści wniosku ? nie jest określona jednoznacznie wartość środków finansowych, które będą przekazywane z konta Wnioskodawcy na konto szwedzkiego podmiotu ? i odwrotnie. Zależy to jedynie od salda, jakie pojawi się na rachunku Wnioskodawcy założonym w celu przystąpienia do umowy o zarządzanie płynnością finansową. Tym samym w takiej sytuacji nie można uznać, że przepływ środków finansowych spełnia warunki umowy pożyczki.

Zatem jeżeli umowa cash poolingu nie przyjmie charakteru żadnej z czynności wymienionych w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ? omawiane czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym ? z powyższych przyczyn ? czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem mająca być zawarta przez Wnioskodawcę z bankiem umowa o świadczenie ?usługi cash poolingu? oraz świadczone w jej ramach czynności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę pism i interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia w nich zawarte zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.