Czy otrzymanie pożyczek przez spółkę kapitałową od podmiotów zagranicznych nie będących jej (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 11 sierpnia 2009r. (data wpływu do tut. Biura ? 19 sierpnia 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umów pożyczek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 sierpnia 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umów pożyczek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (spółka akcyjna) jest podmiotem wchodzącym w skład międzynarodowej Grupy kapitałowej X będącej producentem produktów leczniczych. Produkty lecznicze wnioskodawcy są dystrybuowane m in. na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. W ostatnim czasie wnioskodawca otrzymał od podmiotów z Grupy X z siedzibą w Meksyku i Kanadzie - odpowiednio Y oraz Z (pożyczkodawcy) - pożyczki na cele inwestycyjne. Umowy pożyczki zostały zawarte ze strony pożyczkodawców odpowiednio w Kanadzie i Meksyku, natomiast ze strony wnioskodawcy w Polsce.

Wnioskodawca wskazał, że pożyczkodawcy nie są jego akcjonariuszami (wspólnikami). Ponadto, pożyczkodawcy nie są zarejestrowani dla celów podatku od towarów i usług (VAT) w Polsce oraz nie posiadają w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności.

Pożyczki zostały udzielone ze środków własnych pożyczkodawców. Ponadto, wnioskodawca rozważa w przyszłości rozwinięcie współpracy w zakresie finansowania swojej działalności w Polsce m.in. poprzez zaciąganie kolejnych pożyczek od pożyczkodawców. Wnioskodawca jest zarejestrowany dla celów VAT w Polsce.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Jeżeli czynności udzielenia pożyczek powinny być traktowane jako usługi zwolnione z opodatkowania VAT, to jednocześnie czy czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem wnioskodawcy, pożyczki udzielane przez pożyczkodawców, w związku z faktem że powinny być traktowane jako usługi zwolnione z podatku VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na gruncie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko, wnioskodawca stwierdził, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają w szczególności umowy pożyczki. Jednocześnie wnioskodawca przywołał treść art. 2 pkt 4 oraz art. 1a ust. 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał również, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera, stosowaną na potrzeby tej ustawy, definicję podatku od towarów i usług. W art. 1a ust. 7 ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, że podatkiem od towarów i usług jest podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

W opinii wnioskodawcy, biorąc pod uwagę, że jak wykazano powyżej - usługi udzielania pożyczek powinny być traktowane jako zwolnione z VAT w Polsce, to nie powinny one podlegać w Polsce opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na gruncie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska wnioskodawcy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie wyjaśnia się, że wniosek w pozostałej części, dotyczącej podatku od towarów i usług, zostanie rozstrzygnięty odrębną interpretacją.

Przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) stanowi, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki.

Zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Pod pojęciem rzeczy ujętym w ww. przepisie należy również rozumieć pieniądze, będące przedmiotem umowy pożyczki.

W świetle powyższego przepisu, w przypadku gdy przedmiot umowy pożyczki (pieniądze) znajdują się za granicą, umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych o ile pożyczkobiorca ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i umowę zawarto na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli natomiast pożyczkobiorca ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale umowę podpisano już poza granicami kraju i pieniądze znajdują się za granicą to czynność ta w ogóle nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że wnioskodawca zawarł umowy pożyczek z dwoma podmiotami zagranicznymi, nie będącymi jego akcjonariuszami (wspólnikami), należącymi do tej samej co on grupy kapitałowej. Z wniosku nie wynika jednoznacznie, aby umowy pożyczki były zawarte za granicą, gdyż wnioskodawca wskazuje, że oświadczenie woli, jako strona umowy pożyczki składał w Polsce.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • umowy spółki i jej zmiany,
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   

Stosownie do treści i w rozumieniu art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ujęte w tej ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).

Z treści cytowanego art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że samo bycie podatnikiem od towarów i usług przez jedną ze stron czynności nie wystarczy aby dana czynność zawarta przez podatnika tego podatku korzystała z wyłączenia od opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W każdym przypadku należy badać czy z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jedna ze stron jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z podatku tego jest zwolniona.

Odnosząc się do stanowiska przedstawionego we wniosku, że zawarte przez wnioskodawcę umowy pożyczek nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy wyjaśnić, że czynnikiem decydującym czy przedmiotowe pożyczki korzystają z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o tym podatku jest stwierdzenie, czy z tytułu zawarcia tych konkretnych umów pożyczek którakolwiek ze stron tych umów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona. Jednocześnie organ podatkowy nadmienia, iż w myśl art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

Jeżeli zatem usługi udzielonych wnioskodawcy pożyczek w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zostaną uznane za podlegające opodatkowaniu tym podatkiem lub mieszczące się w zakresie zwolnienia od tego podatku, pożyczki te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a pożyczkobiorca z tytułu otrzymanych pożyczek nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. W przeciwnym razie na wnioskodawcy, jako pożyczkobiorcy ciąży obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu umowy pożyczki.

Należy zatem stwierdzić, że o ile z ustaleń poczynionych na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług będzie wynikało, że pożyczki udzielone wnioskodawcy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub mieszczą się w zakresie zwolnienia od tego podatku, to przedmiotowe umowy pożyczek zawarte przez wnioskodawcę są wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W przypadku, gdyby z ustaleń na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług wynikało, że zawarte umowy pożyczek podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych wyjaśnia się, że zgodnie z przepisem art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. Dla zwolnienia pożyczek na podstawie omawianego przepisu nie ma znaczenia forma prawna pożyczkodawcy, lecz jedynie prowadzenie działalności kredytowej oraz udzielania pożyczek przez ten podmiot. Działalność taka winna być prowadzona na podstawie regulacji prawnych obowiązujących w kraju pożyczkodawcy. Gdyby zatem zostały spełnione wszystkie warunki określone w art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych to umowa pożyczki mogłaby być zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych również na podstawie tego przepisu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.