Czy darowizna przedsiębiorstwa na rzecz wspólników spółki cywilnej wiąże się z koniecznością (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) ? Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 września 2013 r. (data wpływu do Biura ? 30 września 2013 r.), uzupełnionym 18 i 23 grudnia 2013 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy darowizny przedsiębiorstwa ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 września 2013 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy darowizny przedsiębiorstwa.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z 6 grudnia 2013 r. znak: IBPB II/2/436-266/13/JP; IBPB II/1/436-267/13/JP, IBPB I/1/415-1001/13/ŚS, IBPP1/443 -918/13/AW wezwano o jego uzupełnienie. Uzupełnienie wniosku wpłynęło 18 grudnia 2013 r. (uiszczenie brakującej opłaty) oraz 23 grudnia 2013 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Matka Wnioskodawcy od 1991 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Jest ona czynnym podatnikiem w zakresie podatku od towarów i usług, natomiast podatek dochodowy od osób fizycznych rozlicza w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów w formie podatku liniowego ? 19%. Cała sprzedaż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest sprzedażą opodatkowaną. Matka Wnioskodawcy prowadzi działalność w zakresie produkcji pieczywa, produkcji świeżych wyrobów ciastkarskich i ciastek itp. Na chwilę obecną rodzice Wnioskodawcy objęci są wspólnością majątkową małżeńską ? związek małżeński zawarli w 1976 r. Przedsiębiorstwo prowadzone przez matkę Wnioskodawcy należy do majątku wspólnego rodziców, za wyjątkiem nieruchomości stanowiącej na mocy umowy darowizny z dnia 18 stycznia 1991 r. majątek odrębny matki Wnioskodawcy. Rodzice postanowili przekazać pod koniec bieżącego roku całe przedsiębiorstwo do nowoutworzonej spółki cywilnej, której jedynymi wspólnikami są ich dzieci, w tym Wnioskodawca, na podstawie aktu notarialnego (umowa darowizny). W skład przedsiębiorstwa wchodzą: nieruchomości, budynki, maszyny, urządzenia, wyposażenie, środki trwałe, towar, oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (logo), pracownicy. W akcie notarialnym umowy darowizny będzie zawarta wzmianka, że przedmiotem darowizny jest przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Po przekazaniu (darowiźnie) przedsiębiorstwa matka Wnioskodawcy zakończy działalność. Od tego momentu działalność prowadzona będzie przez Wnioskodawcę i jego siostrę w formie spółki cywilnej w dotychczasowej formie ? bez przerw w działalności łącznie z zatrudnionymi pracownikami. Spółka cywilna będzie czynnym podatnikiem podatku VAT, natomiast podatek dochodowy od osób fizycznych wspólnicy rozliczać będą w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów w formie podatku liniowego ? 19%. Cała sprzedaż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej będzie sprzedażą opodatkowaną. Wspólnicy spółki cywilnej (Wnioskodawca i jego siostra) otrzymane środki trwałe wprowadzą do ewidencji środków trwałych, wyposażenie do ewidencji wyposażenia, materiały do podatkowej księgi przychodów i rozchodów z adnotacją, że pochodzą z darowizny. Przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe ? przekazanie całego przedsiębiorstwa stanowić będzie darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

• darowizna przedsiębiorstwa nie będzie się wiązała z przejęciem przez Wnioskodawcę (obdarowanego) długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• Wnioskodawca jeszcze nie zdecydował czy składniki przedmiotu darowizny (przedsiębiorstwa) po jej otrzymaniu zostaną wniesione przez Wnioskodawcę (wspólnika spółki cywilnej) do nowoutworzonej spółki jako wkład, czy też automatycznie ? w wyniku umowy darowizny ? staną się majątkiem spółki. Wnioskodawca oczekuje rozstrzygnięcia każdego ze wskazanych powyżej przypadków,
• w przypadku podwyższenia wkładów w spółce (na skutek darowizny przedsiębiorstwa) nastąpi zmiana umowy spółki.
  
  

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy darowizna przedsiębiorstwa na rzecz wspólników spółki cywilnej wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, w sytuacji gdy przedmiot darowizny stanowił będzie majątek spółki?

Zdaniem Wnioskodawcy, darowizna przedsiębiorstwa nie będzie się wiązała z koniecznością zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie dojdzie do zamiany (winno być: zmiany) umowy spółki cywilnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie skutków podatkowych umowy darowizny przedsiębiorstwa ? w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W pozostałym zakresie zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649, z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera pojęcia ?darowizna?, dlatego też należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Na podstawie art. 888 § 1 tej ustawy przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotną więc cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy oraz zbywalne prawa majątkowe. Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnej i zobowiązującej, do zawarcia której dochodzi z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia woli. Jednak, do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli wyrażone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi bowiem do skutku z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Formą zastrzeżoną przez Kodeks cywilny dla umowy darowizny jest forma aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy, jeżeli obdarowany darowiznę przyjął. Należy podkreślić, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy ze względu na przedmiot darowizny wymagana jest szczególna forma dla oświadczeń obu stron.

Nie stanowią darowizny przysporzenia w wypadkach, gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu cywilnego.

Jak z powyższych przepisów wynika zawarcie umowy darowizny podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podstawę opodatkowania stanowi w tym przypadku wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego.

Jednakże w sytuacji, gdy umowa darowizny, nie wiąże się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z wniosku wynika, że rodzice Wnioskodawcy postanowili przekazać pod koniec bieżącego roku całe przedsiębiorstwo (w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego) do nowo utworzonej spółki cywilnej, której jedynymi wspólnikami są ich dzieci w tym Wnioskodawca, na podstawie aktu notarialnego (umowa darowizny). Niniejsza darowizna przedsiębiorstwa nie będzie się wiązała z przejęciem przez Wnioskodawcę (jako obdarowanego) długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńców. Wnioskodawca wskazał również, że ww. przedsiębiorstwo automatycznie ? w wyniku umowy darowizny ? stanie się majątkiem spółki cywilnej.

Z treści zaprezentowanych wyżej przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że podatkowi temu podlega umowa darowizny, o ile nastąpiło przejęcie przez obdarowanego długów i ciężarów oraz zobowiązań darczyńcy oraz przejęcie to nastąpiło w umowie darowizny.

Należy przy tym zauważyć, że elementem przedmiotowo istotnym umowy darowizny nie jest przejęcie długów, ciężarów i zobowiązań darczyńcy.

Stąd też należy przyjąć, że długi, ciężary i zobowiązania przejęte przez obdarowanego podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdy pozostają w związku funkcjonalnym z przedmiotem darowizny i które w związku z dokonaną darowizną obciążają obdarowanego.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że jeżeli w wyniku umowy darowizny przedsiębiorstwa na rzecz Wnioskodawcy i jego siostry istotnie Wnioskodawca nie przejmie jako obdarowany długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńców (rodziców Wnioskodawcy), to w takim przypadku nie powstanie obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto, biorąc pod uwagę fakt, że ww. przedsiębiorstwo automatycznie ? w wyniku umowy darowizny ? stanie się majątkiem spółki cywilnej i nie zostanie wniesione do spółki jako wkład ? należy zgodzić się z Wnioskodawcą, iż nie dojdzie do zmiany umowy spółki.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.