Czy dokonywana przez Fundację pomoc polegająca na przekazaniu wnioskodawczyni zgromadzonych na subkoncie (...)

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania środków pieniężnych oraz nieodpłatnych świadczeń otrzymanych przez beneficjenta od fundacji.

W związku z brakami formalnymi wniosku, pismem z dnia 03 grudnia 2009r. Znak: IBPB II/2/436-272/09/MCZ i IBPB II/1/415-782/09/MCZ wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 16 grudnia 2009r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni jest w trakcie podpisywania porozumienia z Fundacją X, w sprawie utworzenia na jej nazwisko subkonta w tej Fundacji. Pieniądze gromadzone na tym koncie będą pochodzić z dobrowolnych wpłat i będą przeznaczone na leczenie i rehabilitację wnioskodawczyni. Każdy przelew ma zawierać dopisek ?na leczenie i rehabilitację X'. Fundacja będzie przekazywać na osobiste konto wnioskodawczyni zgromadzone na subkoncie pieniądze po przedstawieniu przeze nią faktur i rachunków (do wysokości poniesionych kosztów). Pieniądze niewykorzystane pozostaną na koncie Fundacji i zostaną przeznaczone na jej cele statutowe. Fundacja nie będzie pobierać żadnej prowizji ani od darczyńców ani od wnioskodawczyni za prowadzenie konta i obsługę księgową. Wnioskodawczyni pobiera rentę inwalidzką z powodu częściowej niezdolności do pracy oraz orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Zgodnie ze statutem celem Fundacji X jest:

1. wspieranie rozwoju organizacji pozarządowych,
2. edukacja w zakresie uzyskiwania funduszy i środków europejskich w dziedzinach społecznych, kulturalnych, zdrowotnych, edukacyjnych i w zakresie dobroczynności,
3. zbieranie funduszy na rzecz osób w potrzebie i instytucji pozarządowych,
4. pomoc finansowa, rzeczowa i edukacyjna osobom potrzebującym,
5. propagowanie cnót i wartości republikańskich, a zwłaszcza ofiarności i solidarności z potrzebującymi,
6. działania na rzecz solidarności między różnymi grupami społecznymi,
7. promocja kultury, w szczególności w zakresie promocji filozofii, teologii, myśli politycznej, literatury i historii,
8. lobbing na rzecz rozwiązań prawnych sprzyjających rozwojowi organizacji pozarządowych.
   
   

Wnioskodawczyni wskazała, iż w statucie brak jest zapisu, że ww. Fundacja prowadzi działalność pożytku publicznego, jedynie że działa w oparciu o ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Fundacja została wpisana do Rejestru Organizacji Pożytku Publicznego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek od wpłat pieniężnych zgromadzonych na subkoncie w Fundacji. Jeżeli tak to w jakiej wysokości i czy mogłaby starać się o zwolnienie z podatku od tych wpłat...
   
2. Czy w przypadku refundowania faktycznych kosztów leczenia i rehabilitacji (faktury, rachunki) przez Fundację z subkonta wnioskodawczyni na jej osobiste konto wnioskodawczyni będzie musiała odprowadzić podatek od przekazanych kwot. Jeżeli tak, to w jakiej wysokości i kiedy powstaje obowiązek podatkowy...
   
3. Czy w przypadku gdy Fundacja bezpośrednio z subkonta wnioskodawczyni zapłaci za wykonanie zabiegów w szpitalu czy ośrodku rehabilitacyjnym wnioskodawczyni będzie musiała zapłacie podatek od przekazanych kwot...
   
   

Zdaniem wnioskodawczyni dokonywana przez Fundację X ewentualna pomoc rzeczowa polegająca na pokryciu kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją osób potrzebujących, znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej, nie ma charakteru prawnego darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego a więc nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. W związku z tym nie ciąży na wnioskodawczyni obowiązek zapłaty podatku od spadku i darowizn.

Natomiast wartość świadczeń udzielanych w ramach pomocy społecznej przez organizacje pozarządowe, których statuty przewidują tego rodzaju działalność, może korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są świadczenia z pomocy społecznej. Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji 'pomocy społecznej' należy odnieść się w tym zakresie do przepisów ustawy o pomocy społecznej. Wobec tego wnioskodawczyni jest zwolniona z zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznaczyć należy, że niniejszą interpretacją dokonano oceny stanowiska wnioskodawczyni w zakresie opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn środków pieniężnych oraz nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od Fundacji X.

Zagadnienie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków pieniężnych oraz nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od Fundacji X zostanie rozstrzygnięte w odrębnej interpretacji indywidualnej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ?podatkiem?, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia ?darowizna? należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna to czynność, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego po stronie obdarowanego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Nie stanowią darowizny nieodpłatne świadczenia, jakie występują w związku z umowami regulowanymi innymi przepisami Kodeksu cywilnego, np. umowa użyczenia, pożyczki, przechowania.

Jak wynika z powyższego, przy uwzględnieniu postanowień art. 9 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn wystąpi w przypadku, jeżeli spełnione będą łącznie warunki:

1. pomoc będzie świadczona na podstawie umowy darowizny, w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego i będzie miała postać rzeczy (w tym pieniędzy) lub prawa majątkowego oraz
2. wartość darowizny przekroczy w okresie 5 lat kwotę wolną od podatku (dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej ? kwotę 4.902 zł).
   
   

Zatem decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania danej czynności podatkiem od spadków i darowizn, w przypadku otrzymania bezpłatnej pomocy od różnych instytucji ? fundacji, ma kwalifikacja formy prawnej świadczonej pomocy, a tym samym treść konkretnej umowy wiążącej strony. O tym czy dokonana czynność ma charakter prawny darowizny (art. 888 Kodeksu cywilnego) czy też jest to świadczenie nieodpłatne wynikające z innego stosunku prawnego winna przesądzać konkretna instytucja (fundacja), która podejmuje decyzje o świadczeniu pomocy. Strony mogą bowiem dokonać wyboru rodzaju czynności prowadzącej do udzielania pomocy, przy wykorzystaniu nie tylko ogólnej zasady swobody zawierania umów, postanowień statutu tych instytucji, ale również z uwzględnieniem skutków podatkowych tych czynności, wybierając najkorzystniejsze w tym zakresie rozwiązanie.

Zatem, jeżeli Fundacja X zawarłaby z wnioskodawczynią umowę darowizny, o której mowa w art. 888 Kodeksu cywilnego, to obowiązek podatkowy ciążyć będzie na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, czyli na wnioskodawcy (art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Darowiznę tą należy zakwalifikować jako darowiznę od Fundacji.

Jeżeli zatem dokonana przez Fundację X czynność miałaby charakter prawny darowizny i kwota darowizny przekroczyłaby w okresie 5 lat kwotę wolną od podatku, wówczas podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W myśl art. 6 ust 1 pkt 4 ww. ustawy przy nabyciu w drodze darowizny obowiązek podatkowy powstaje - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Stosownie do art. 17a ust. 1 ww. ustawy podatnicy podatku od spadków i darowizn są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Z wniosku wynika jednakże, że świadczenia polegające na zgromadzeniu pieniędzy na leczenie i rehabilitację wnioskodawczyni, nie będą podlegały podatkowi od spadków i darowizn, ponieważ pomiędzy Fundacją X a osobą korzystającą ze świadczeń finansowanych przez Fundację (wnioskodawczynią) nie dojdzie do zawarcia umowy darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego. Jak bowiem wskazuje wnioskodawczyni ewentualna pomoc rzeczowa udzielona jej przez Fundację X nie ma charakteru darowizny. Fundacja nie zawrze umowy darowizny, w której zobowiązywałaby się do przedmiotowych świadczeń. Zatem wykonanie świadczenia na rzecz wnioskodawczyni nie będzie związane z żadnym oświadczeniem wnioskodawczyni o przyjęciu darowizny. Będzie ono wynikać z porozumienia, w wyniku którego Fundacja będzie przekazywać wnioskodawczyni zgromadzone dla niej środki na leczenie i rehabilitację.

Jeżeli zatem dokonywana przez Fundację X pomoc polegająca na przekazaniu części zgromadzonych pieniędzy lub finansowaniu usług medycznych nie będzie miała charakteru prawnego darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego, to nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zakwalifikowanie każdego nieodpłatnego przysporzenia jako darowizny w każdym przypadku jest nieuzasadnione. Nie każde bowiem bezpłatne przysporzenie, w tym pomoc świadczona przez różnego rodzaju instytucje (fundacje, organizacje pożytku publicznego) na rzecz osoby fizycznej, może być traktowana jako darowizna, bowiem może wynikać z innego tytułu prawnego. Zatem, mając na względzie powyższe oraz przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, stwierdzić należy, iż pomoc świadczona przez Fundację X będącą organizacją pożytku publicznego na rzecz osoby fizycznej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. To oznacza, że po stronie wnioskodawczyni nie powstanie z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Dlatego stanowisko wnioskodawczyni w powyższym zakresie należało uznać za prawidłowe.

W związku z dołączeniem do wniosku kserokopii dokumentu należy zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku ? Białej ul. Traugutta 2a, 43-330 Bielsko ? Biała.