Czy darowizna udziałów w spółce z o.o. dokonana przez ojca na rzecz córki w formie aktu notarialnego (...)

UZASADNIENIE

W dniu 02 kwietnia 2010r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny udziałów w spółce z o.o.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Ojciec wnioskodawczyni jest udziałowcem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce i zamierza darować jej część lub całość udziałów w spółce. W tym celu strony zamierzają zawrzeć umowę darowizny przed notariuszem (w formie notarialnej). W akcie notarialnym wykazana zostanie wartość rynkowa przekazywanych w ramach darowizny udziałów. Zarówno wnioskodawczyni, jak i jej ojciec mają obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium Polski. W Polsce podlegają również nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Spółka również podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przekazanie udziałów w spółce w formie darowizny będzie wolne od podatku od spadków i darowizn...

Zdaniem wnioskodawczyni darowizna udziałów będzie wolna od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. W związku z tym, nie będzie na niej ciążył obowiązek zapłaty tego podatku od darowanych jej udziałów.

Uzasadniając swoje stanowisko wnioskodawczyni powołała przepisy art. 1 ust. 1 pkt 2, art. 4a ust 1, art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W kontekście art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy wnioskodawczyni stwierdziła, że w związku z tym, że umowa darowizny zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego ani ona (jako strona obdarowana), ani jej ojciec nie będą zobowiązani do poinformowania naczelnika urzędu skarbowego o otrzymanej darowiźnie w celu skorzystania ze zwolnienia darowizny z podatku od spadków i darowizn.

Podobnie w celu skorzystania ze zwolnienia nie będzie na wnioskodawczyni spoczywał obowiązek udokumentowania otrzymanej darowizny. Przedmiotem darowizny będą bowiem udziały, a nie środki pieniężne, jedynie w wypadku których obowiązek takiej dokumentacji istnieje. Na potwierdzenie swojego stanowiska wnioskodawczyni powołała wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 15 kwietnia 2009r., sygn. akt I SA/Bd 150/09. Dlatego wnioskodawczyni uważa, że skoro nie ciąży na niej obowiązek zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego (z uwagi na zawarcie umowy darowizny w formie notarialnej), będzie mogła skorzystać ze zwolnienia bezwarunkowo.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ?podatkiem?, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia ?darowizna? należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny; umowa taka ? pod rygorem nieważności powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust.

1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje ? przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych - w wysokości tych wkładów ? art. 8 ust. 1 ww. ustawy. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego ? art. 8 ust. 3 powołanej ustawy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy a od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują ? w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (t. j. 9.637 zł) ? ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 ze zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) ? stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Jak z wyżej powołanych przepisów prawa wynika nabycie tytułem umowy darowizny udziałów w spółce z o.o. (praw majątkowych) - dokonane w formie aktu notarialnego - przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zwolnione z podatku od darowizny, jeżeli zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1 i ust. 4 pkt 2 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z treści wniosku wynika, że ojciec wnioskodawczyni zamierza jej darowywać - w formie aktu notarialnego - część lub całość posiadanych udziałów w spółce z o.o.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że planowana przez ojca wnioskodawczyni darowizna na jej rzecz udziałów w spółce z o.o. będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn jeżeli zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w powołanych wyżej przepisach art. 4 ust. 4 i art. 4a ust. 1 pkt 1 i ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Trzeba w tym miejscu podkreślić, iż - jak wykazano wyżej ? zwolnienie podatkowe przewidziane w art. 4a powołanej ustawy - wbrew twierdzeniu wnioskodawczyni wyrażonemu w ostatnim zdaniu uzasadnienia swojego stanowiska - nie jest bezwarunkowe.

Zwolnienie to zostało obwarowane szeregiem warunków do spełnienia, co jasno wynika z przepisów. Jednym z warunków ? jeśli wnioskodawczyni chce uniknąć zgłoszenia darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego ? jest jej zawarcie w formie aktu notarialnego.

Ponieważ w zdaniu pierwszym stanowiska wnioskodawczyni stwierdziła, że jej zdaniem darowizna od ojca udziałów w spółce z o.o. będzie wolna od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn i w związku z tym, nie będzie na wnioskodawczymi ciążył obowiązek zapłaty tego podatku od darowanych jej udziałów, na dowód czego powołała stosowne przepisy prawa, zatem stwierdzenie zawarte w ostatnim zdaniu stanowiska wnioskodawczyni nie powoduje nieprawidłowości jej stanowiska.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawczyni, że nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn i nie będzie ciążył na niej obowiązek zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego (z uwagi na zawarcie umowy darowizny w formie aktu notarialnego) w związku z przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.