Skutki podatkowe wniesienia papierów wartościowych i udziałów do zamkniętego funduszu inwestycyjnego (...)

UZASADNIENIE

W dniu 3 marca 2008 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wniesienia papierów wartościowych i udziałów do zamkniętego funduszu inwestycyjnego oraz skutków podatkowych zbycia certyfikatów inwestycyjnych zamkniętego funduszu inwestycyjnego.

W dniu 3 czerwca 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, wydał indywidualną interpretację Znak: IBPB2/415-429/08/HS, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych wniesienia papierów wartościowych i udziałów do zamkniętego funduszu inwestycyjnego, natomiast w pozostałym zakresie, tj. w części dotyczącej skutków podatkowych zbycia certyfikatów inwestycyjnych zamkniętego funduszu inwestycyjnego stanowisko Wnioskodawcy uznał za prawidłowe.

Pismem z 11 lipca 2008 r. (data otrzymania 23 lipca 2008 r.), uzupełnionym 14 sierpnia 2008 r., wniesiono wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które udzielono odpowiedzi pismem z 21 sierpnia 2008 r. Znak: IBPB2/415W-80/08/MM odmawiając zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa skutecznie doręczono 28 sierpnia 2008 r.

Pismem z 9 września 2008 r. (data otrzymania 1 października 2008 r.) wniesiono skargę na ww. interpretację indywidualną.

Pismem z 31 października 2008 r. Znak: IBPB2/4160-52/08/MM Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, udzielił odpowiedzi na skargę przesyłając ją wraz z aktami sprawy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 24 marca 2009 r. sygn. akt I SA/Kr 1380/08 uchylił pisemną interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, działającego w imieniu Ministra Finansów, z 3 czerwca 2008 r. Znak: IBPB2/415-429/08/HS dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wniesienia papierów wartościowych i udziałów do zamkniętego funduszu inwestycyjnego oraz skutków podatkowych zbycia certyfikatów inwestycyjnych zamkniętego funduszu inwestycyjnego, stwierdzając naruszenie art. 14d Ordynacji podatkowej polegające na niewydaniu interpretacji w ustawowym terminie.

Po rozpatrzeniu skargi kasacyjnej wniesionej przez Ministra Finansów Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 24 września 2010 r. sygn. akt II FSK 1324/09 ? powołując się na uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie całej Izby Finansowej z 14 grudnia 2009 r. sygn. akt II FPS 7/09 ? uznał, że wymaga ona uwzględnienia i uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 24 marca 2009 r. sygn. akt I SA/Kr 1380/08.

W wyniku rozpatrzenia skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 16 grudnia 2010 r. sygn. akt I SA/Kr 1787/10 skargę oddalił.

Po rozpatrzeniu skargi kasacyjnej wniesionej przez Skarżącego Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 8 marca 2013 r. sygn. akt II FSK 1479/11 uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Krakowie z 16 grudnia 2010 r. sygn. akt I SA/Kr 1787/10.

W wyniku ponownego rozpatrzenia skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 7 czerwca 2013 r. sygn. akt I SA/Kr 441/13 uchylił ww. interpretację indywidualną z 3 czerwca 2008 r. Znak: IBPB2/415-429/08/HS. Prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wraz z aktami sprawy otrzymano 15 października 2013 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. Nr 146, poz. 1546 ze zm.) ?statut funduszu inwestycyjnego zamkniętego może przewidywać dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością?.

Wnioskodawca będący właścicielem papierów wartościowych i udziałów w spółkach z o.o. zamierza dokonać wpłaty na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi i udziałami stanowiącymi jego własność.

W związku z powyższym zdarzeniem przyszłym zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) oraz art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? w przypadku objęcia przez osobę fizyczną, mającą miejsce zamieszkania w Polsce, certyfikatów inwestycyjnych w funduszu inwestycyjnym zamkniętym za wniesienie wpłaty w postaci papierów lub udziałów spółki z o.o., nie powstaje u tej osoby fizycznej przychód z kapitałów pieniężnych?
2. Czy w świetle art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 18 oraz art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku objęcia przez Wnioskodawcę certyfikatów inwestycyjnych w funduszu inwestycyjnym zamkniętym za wniesienie wpłaty w postaci papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z o.o., nie powstaje u tej osoby fizycznej przychód ze źródła ?prawa majątkowe? lub ze źródła ?inne źródła? ?
3. Czy w świetle 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? kosztem uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku zbywania certyfikatów inwestycyjnych objętych przez Wnioskodawcę w funduszu w zamian za wniesienie wpłaty w postaci papierów wartościowych lub udziałów spółki z o.o. (w sytuacji opisanej w pkt 1 i 2) jest
1. koszt historyczny nabycia papierów wartościowych lub udziałów wniesionych do Funduszu (wydatki poniesione na nabycie papierów wartościowych lub udziałów),
   
2. inne wydatki związane z objęciem certyfikatów inwestycyjnych, jeżeli takie zostaną poniesione?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1.

W przypadku objęcia przez Wnioskodawcę certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu za wniesienie wpłaty w postaci papierów wartościowych lub udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nie powstaje u podatnika przychód z kapitałów pieniężnych.

Art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się ?należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody (...) z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych?, natomiast zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 tej ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się ?nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny?. Zgodnie z cyt. powyżej art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych ? możliwe jest wniesienie do funduszu inwestycyjnego zamkniętego wpłat w postaci papierów wartościowych, a zatem podatnik może ?opłacić? nabycie certyfikatów inwestycyjnych Funduszu papierami wartościowymi lub udziałami. W momencie dokonania wpłat do Funduszu papierami wartościowymi lub udziałami dojdzie do przeniesienia własności papierów wartościowych lub udziałów z podatnika na Fundusz, zatem nowym właścicielem papierów wartościowych lub udziałów stanie się Fundusz. Dokonanie przez podatnika wpłaty na certyfikaty inwestycyjne, papierami wartościowymi lub udziałami ? przeprowadzone zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. Nr 146, poz. 1564 ze zm.) ? jest transakcją przenoszącą własność papierów wartościowych lub udziałów, której podstawą są przepisy o funduszach inwestycyjnych. Jest to specyficzna transakcja możliwa jedynie w przypadku funduszy inwestycyjnych zawierająca w sobie dwa elementy będące częścią tej samej transakcji tj. wpłatę do Funduszu oraz nabycie certyfikatów inwestycyjnych. Taka transakcja jest unikalną czynnością prawną przewidzianą jedynie przez przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i nie jest przewidziana w innych ustawach, w tym w szczególności w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16 poz. 93 ze zm.) czy w ustawie z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.). Zdaniem Wnioskodawcy, taka transakcja nie jest także rodzajem ?aportu?, albowiem instytucja ?aportu? jest swoistą instytucją prawa handlowego, gdzie ?aport? (wkład niepieniężny) wnoszony jest na pokrycie kapitału zakładowego spółki kapitałowej. Wniesienie aportu podlega procedurze ściśle określonej przepisami prawa handlowego, a wnoszący aport nabywa szereg uprawnień regulowanych przepisami Kodeksu spółek handlowych, z których część ma charakter majątkowy ? w tym nabywa prawo do udziału w zgromadzeniu wspólników jak też prawo wyboru władz spółki. Nabycie certyfikatów inwestycyjnych nie daje uczestnikowi funduszu uprawnień podobnych do opisanych powyżej. Dokonanie zapłaty za certyfikaty inwestycyjne za pomocą papierów wartościowych lub udziałów nie jest zatem aportem, jak miałoby to miejsce w przypadku wniesienia akcji lub udziałów do spółek kapitałowych.

Postanowienia art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują powstania przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku dokonania wpłaty papierami wartościowymi lub udziałami ? zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych. Zdaniem Wnioskodawcy, w chwili obejmowania przez niego certyfikatów inwestycyjnych Funduszu nie zajdzie konieczność ustalenia kosztów uzyskania przychodów z kapitałów pieniężnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 9) tej ustawy. Zdaniem Wnioskodawcy, do sytuacji przedstawionej we wniosku nie ma także zastosowania art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku bowiem opłacenia certyfikatów inwestycyjnych papierami wartościowymi lub udziałami nie można mówić ? w żaden sposób ? o przychodzie należnym. Wnioskodawcy, w związku z tą transakcją, nie przysługuje prawo żądania zapłaty za papiery wartościowe lub udziały od Funduszu.

Analogiczny sposób interpretacji przepisów został przedstawiony w postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego w Rawiczu z 31 sierpnia 2006 r. Znak PD415-II/06 oraz postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Krowodrza z 9 sierpnia 2007 r. Znak: PD-3/423-2/07.

Ad. 2.

W przypadku objęcia przez Wnioskodawcę certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu za wniesienie wpłaty w postaci papierów wartościowych lub udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nie powstaje u tej osoby fizycznej przychód ze źródła ?prawa majątkowe? lub ze źródła ?inne źródła?.

Zgodnie z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? ?za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw?. Natomiast art. 20 ust. 1 tej ustawy stanowi, że ?za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne, z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach?.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku objęcia przez niego certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu za wniesienie wpłaty w postaci papierów wartościowych lub udziałów, nie powstaje u Wnioskodawcy przychód ze źródła ?prawa majątkowe?, albowiem z momentem dokonania transakcji, o której mowa w art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, nie wiąże się powstanie przychodu z praw majątkowych (pomimo użycia w tym przepisie słów ?w szczególności?). Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, w takiej sytuacji nie będzie także miało miejsca powstanie przychodu ?z innych źródeł?, o którym mowa w art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (pomimo użycia w tym przepisie słów ?w szczególności?).

Analogiczny sposób interpretacji przepisów został przedstawiony w postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego w Rawiczu z 31 sierpnia 2006 r. Znak PD415-II/06 oraz postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Krowodrza z 9 sierpnia 2007 r. Znak:PD-3/423-2/07.

Ad 3.

Koszt nabycia certyfikatów inwestycyjnych powinien zostać ustalony na podstawie wydatków faktycznie poniesionych przez podatnika. Jak wskazano w Ad.1 wniosku transakcja wpłaty na certyfikaty inwestycyjne Funduszu jest specyficzną transakcją przeprowadzoną na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, dla której ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje specjalnego reżimu ustalania kosztów uzyskania przychodów. Zdaniem Wnioskodawcy, w tej sytuacji znajdzie zastosowanie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że ?nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (...) wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.?

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ma również zastosowanie do certyfikatów inwestycyjnych będących papierami wartościowymi ? co wynika wprost z art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. Nr 183, poz. 1538), który stanowi, że ?ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych ? rozumie się przez to (...) certyfikaty inwestycyjne (...)?. Z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że wydatki na nabycie certyfikatów inwestycyjnych zaliczane są do kosztów uzyskania przychodu dopiero w momencie ustalenia dochodu z odpłatnego ich zbycia. W związku z tym, że Wnioskodawca nabędzie certyfikaty inwestycyjne Funduszu poprzez zapłatę za nie papierami wartościowymi lub udziałami, koszt nabycia certyfikatów inwestycyjnych powinien zostać ustalony na podstawie wydatków faktycznie poniesionych przez podatnika tj. wydatków na nabycie papierów wartościowych lub udziałów wniesionych do Funduszu, którymi opłacono certyfikaty uczestnictwa oraz inne wydatki związane z objęciem certyfikatów inwestycyjnych, jeżeli takie zostaną poniesione.

Analogiczny sposób interpretacji przepisów został przedstawiony w postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego w Rawiczu z 31 sierpnia 2006 r. Znak PD415-II/06 oraz postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Krowodrza z 9 sierpnia 2007 r. Znak:PD-3/423-2/07.

W dniu 3 czerwca 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, wydał indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego Znak: IBPB2/415-429/08/HS, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych wniesienia papierów wartościowych i udziałów do zamkniętego funduszu inwestycyjnego. Natomiast w pozostałym zakresie, tj. w części dotyczącej skutków podatkowych zbycia certyfikatów inwestycyjnych zamkniętego funduszu inwestycyjnego stanowisko Wnioskodawcy uznane zostało za prawidłowe.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 16 grudnia 2010 r. sygn. akt I SA/Kr 1787/10 oddalił skargę na ww. interpretację indywidualną.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie ? po rozpoznaniu wniesionej przez Skarżącego kasacji od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 16 grudnia 2010 r. ? wyrokiem z 8 marca 2013 r. sygn. akt II FSK 1479/11 uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 16 grudnia 2010 r. Po ponownym rozpatrzeniu skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 7 czerwca 2013 r. sygn. akt I SA/Kr 441/13 uchylił ww. interpretację indywidualną z 3 czerwca 2008 r. Znak: IBPB2/415-429/08/HS.

Prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wraz z aktami sprawy otrzymano 15 października 2013 r.

W uzasadnieniu wyroku Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że skarga kasacyjna wymagała uwzględnienia i dostatecznie je uzasadniała.

Na wstępie Naczelny Sąd Administracyjny przywołał regulacje prawne, których wykładnia i ocena możliwości stosowania stanowiły przedmiot analiz i rozważań prawnych Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Sąd stwierdził, że wpłata do funduszu inwestycyjnego zamkniętego na certyfikaty inwestycyjne tego funduszu może być dokonana w formie pieniężnej (art. 7 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych) albo też, tak jak w rozpoznawanej sprawie, udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością i/lub papierami wartościowymi (art. 7 ust. 2 i 3, art. 128 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych). W ostatnim z wymienionych przypadków zapisujący się na certyfikaty inwestycyjne przenosi w drodze odpowiedniej umowy na fundusz prawa do udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością i prawa z papierów wartościowych (art. 28 ust. 2 tej ustawy.). W opinii Sądu, zawarcie tej umowy powoduje przeniesienie na fundusz prawa do udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością i praw z papierów wartościowych. Umową tą zapisujący się na certyfikaty inwestycyjne wyzbywa się więc praw do udziałów i praw z papierów wartościowych. W tym zakresie ? według Sądu ? zasadniczo podobne konstatacje i oceny prawne przedstawione zostały w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego: z 19 marca 2010 r. sygn. akt II FSK 1844/08 i z 14 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 189/10 oraz w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 17 grudnia 2008 r., sygn. akt I SA/Bk 517/08 (wyroki dostępne do zapoznania się w bazie internetowej orzecznictwa sądów administracyjnych ? ?).

Zdaniem Sądu, z tytułu przeniesienia praw do udziałów i praw z papierów wartościowych zapisujący się na certyfikaty inwestycyjne uzyskuje prawa do tych certyfikatów.

Z punktu widzenia prawa podatkowego istotnym zagadnieniem rozważanej problematyki jest ocena prawna czy uzyskanie (objęcie) certyfikatów inwestycyjnych z tytułu dokonania na nie wpłaty udziałami lub papierami wartościowymi stanowi przychód podatkowy, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 11 ust. 1 tej ustawy. Sąd wskazał, że w przedmiocie tym przywołane wyroki sądów administracyjnych w istocie rzeczy nie wypowiedziały się. Zagadnienie to ? w opinii Sądu ? jest natomiast bardzo ważne z następujących powodów. Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? zbycie praw majątkowych w zakresie udziałów w spółkach kapitałowych oraz papierów wartościowych stanowi podatkowe źródło przychodów. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi uszczegółowienie regulacji prawnej art. 10 ust. 1 pkt 7 tej ustawy ? prawnie znaczące dla wskazanego w ostatnim z wymienionych zapisów prawnych źródła przychodu jest odpłatne zbycie udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych, stanowiące/powodujące przeniesienie własności tych udziałów i papierów wartościowych. Na podstawie przywoływanej i przytaczanej powyżej normy prawnej wynikającej z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? opodatkowaniu podlega przychód, chociażby tylko należny, uzyskany ze zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych. Z tytułu przenoszącej własność udziałów i papierów wartościowych umowy wpłaty na certyfikaty inwestycyjne zapisujący się na certyfikaty uzyskuje świadczenie wzajemne w postaci uzyskania (objęcia) certyfikatu.

W opinii Sądu, należy dokonać oceny prawnej czy uzyskanie (objęcie) certyfikatu inwestycyjnego stanowi przychód podatkowy, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 11 ust. 1 tej ustawy. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych posługuje się tylko terminami przychód i przychód należny, pojęcia prawnego przychodu jednak nie definiuje. Legalną definicję przychodu podatkowego zawiera natomiast art. 11 ust. 1 ustawy. Zgodnie z nią przychodami są co do zasady otrzymane lub postawione w roku podatkowym do dyspozycji osoby fizycznej: pieniądze i wartości pieniężne, równowartość w pieniądzu świadczeń w naturze oraz równowartość w pieniądzu innych nieodpłatnych świadczeń. Sąd wskazał, że w myśl art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz.U. Nr 84, poz. 386) jednostką pieniężną w Polsce jest złoty, dzielący się na 100 groszy. Pieniądzem są także waluty obce, niebędące co prawda w kraju prawnym środkiem płatniczym, lecz pozyskiwane przez podatnika z takiego lub innego tytułu. Waluty obce mogą mieć charakter pieniądza narodowego lub międzynarodowego (na przykład euro w krajach Unii Europejskiej). Wartości pieniężne nie są co prawda zdefiniowane w samej ustawie podatkowej, ale na gruncie polskiego prawa publicznego celowe jest sięgnięcie w tym zakresie do terminologii prawa dewizowego [por. ustawę z dnia 18 grudnia 1998 r. Prawo dewizowe (Dz.U. Nr 160, poz. 1063, zastąpioną przez ustawę z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz.U. Nr 141, poz. 1178] i zawartego w nich pojęcia tzw. wartości dewizowych. Na gruncie prawa dewizowego obok walut obcych występują dewizy, czyli wszelkie dokumenty bankowe i finansowe opiewające na waluty obce (na przykład weksle, czeki, akredytywy, przekazy, polecenia przelewu), zastępujące funkcjonalnie te pierwsze. Wartości pieniężne można najogólniej określić jako wszelkie substytuty pieniądza krajowego i zagranicznego, umożliwiające wywiązywanie się z podjętych zobowiązań pieniężnych, mogące w określonych sytuacjach przewidzianych przez prawo być zamienianymi na pieniądz będący prawnym środkiem płatniczym. Zdaniem Sądu, certyfikat inwestycyjny jest pochodnym instrumentem finansowym, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pochodny instrument finansowy w postaci certyfikatu inwestycyjnego według Sądu ? pomimo tego, że odnosi się do niego określona, wyceniana przez fundusz inwestycyjny wartość (art. 8 ustawy o funduszach inwestycyjnych) ? nie jest niewątpliwie polskim lub zagranicznym pieniądzem ani też wartością dewizową. Pochodny instrument finansowy w postaci certyfikatu inwestycyjnego nie stanowi też wartości pieniężnej z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie jest, tak w ogólności jak i w obrocie gospodarczym, substytutem pieniądza.

Podkreślić w tym kontekście należy, że wartość certyfikatu inwestycyjnego nie jest określana w obrocie gospodarczym, ale wyceny jej dokonuje fundusz inwestycyjny (art. 8 ustawy o funduszach inwestycyjnych). W przypadku wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością wartość tych aktywów ? zgodnie z 128 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych ? wyceniana jest nie umownie, ale według metody przyjętej przez fundusz inwestycyjny dla wyceny aktywów netto. Ponadto jak stanowi o tym art. 121 ust. 8 przywołanej ustawy ? zbycie certyfikatu inwestycyjnego imiennego statut funduszu może uzależnić od zgody zgromadzenia inwestorów, oznaczając formę udzielenia zgody, termin do wskazania nabywcy w przypadku odmowy zgody, nie dłuższy jednak niż 2 miesiące od dnia zgłoszenia zamiaru zbycia, cenę lub sposób jej określenia oraz termin zapłaty ceny; statut funduszu może też w inny sposób ograniczyć zbycie, oznaczając termin oraz szczegółowy tryb i warunki stosowania takiego ograniczenia. Powyższe wskazuje, że certyfikat inwestycyjny nie zastępuje pieniądza, nie stanowi postaci jego zamiennika czy substytutu, a więc nie jest wartością pieniężną, o której mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sąd podkreślił, że zapisujący się na certyfikaty inwestycyjne z tytułu wpłaty dokonywanej udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością i papierami wartościowymi uzyskuje (obejmuje) certyfikaty, nie realizuje zaś ? przyszłych do tej czynności ? praw z tytułu uzyskania (objęcia certyfikatu). Uzyskanie certyfikatu inwestycyjnego za wpłaty udziałów i papierów wartościowych nie jest tożsame z realizacją prawa z certyfikatu. W ustawie podatkowej ? nazywane zbyciem ? przeniesienie własności udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością i papierów wartościowych (art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) jest także odróżnione od zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wnikających (art. 17 ust. 1 pkt 10 i art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Z przedstawionych i rozważonych powyżej powodów prawnych należało więc ? w opinii Sądu ?ocenić, że dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ uzyskanie (objęcie) z tytułu tych wpłat certyfikatów inwestycyjnych nie stanowi przychodu podatkowego, o którym mowa w wymienionych przepisach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie podzielił powyżej przedstawiony pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz przywołał fragment uzasadnienia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (wydanego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) z 19 października 2010 r. sygn. akt II FSK 1047/09, w którym Sąd ten stwierdził, że przychodem jest tylko takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały, a przez to prawnie uchwytny. Ostateczna wartość certyfikatów inwestycyjnych powstaje (doznaje konkretyzacji) na drugim etapie procesu inwestycji. W momencie wniesienia udziałów/papierów wartościowych do funduszu inwestycyjnego zamkniętego inwestor nie uzyskuje automatycznie realnego przysporzenia trwale powiększającego jego aktywa i stanowiącego przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy. Przychód taki ? zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego ? powstaje dopiero na drugim etapie procesu inwestycji, tj. w razie umorzenia certyfikatów (także w przypadku likwidacji funduszu), zbycia certyfikatów na rzecz osoby trzeciej albo ? wyjątkowo ? w następstwie wypłaty dochodów funduszu bez umarzania certyfikatów inwestycyjnych. W wyroku Sąd podkreślił, że trzeba pamiętać o różnicy pomiędzy zbyciem udziałów/papierów wartościowych za gotówkę i późniejszym nabyciem certyfikatów inwestycyjnych w zamian za uzyskane środki pieniężne, a ponadto ? dystynkcji pomiędzy operacją wniesienia udziałów/papierów wartościowych w zamian za wydanie certyfikatów inwestycyjnych. W przypadku pierwszej, obejmującej niejako dwa elementy transakcji dochodzi do definitywnego przysporzenia po stronie inwestora w postaci otrzymanych środków pieniężnych. Druga z transakcji nie powoduje takiego przysporzenia (nie stanowią go certyfikaty inwestycyjne).

Biorąc pod uwagę powyższe orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie jak również treść art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), który stanowi, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, po ponownym rozpatrzeniu wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z 31 stycznia 2008 r. stwierdza, co następuje:

W świetle art. 5a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych ? oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.).

Stosownie do tego przepisu przez papiery wartościowe rozumie się:

1. akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
2. inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a), lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).
   
   

W świetle art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.).

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 przywołanej ustawy ? instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
   
   

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. Nr 146, poz. 1546 ze zm.) ? fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 7 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych ? wpłaty do funduszu inwestycyjnego dokonywane są w formie pieniężnej, a zgodnie z art. 7 ust. 2 ww. ustawy do funduszu inwestycyjnego mogą być wniesione:

1. zdematerializowane papiery wartościowe ? jeżeli statut funduszu tak stanowi lub
2. inne niż zdematerializowane papiery wartościowe, lub udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością ? jeżeli ustawa oraz statut funduszu tak stanowią.
   
   

Zgodnie z zapisem art. 7 ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych ? ilekroć w ustawie jest mowa o wpłatach ? rozumie się przez to również wniesienie do funduszu papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, o których mowa w cytowanym powyżej ust. 2.

Przepis art. 8. ustawy o funduszach inwestycyjnych stanowi, że fundusz inwestycyjny dokonuje wyceny aktywów funduszu, ustalenia wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny.

Stosownie do art. 28 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych ? w przypadku wpłat do funduszu inwestycyjnego ? dokonywanych w innych niż zdematerializowane papierach wartościowych lub w udziałach w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, osoba zapisująca się na certyfikaty inwestycyjne przenosi, w drodze umowy, zgodnie z odrębnymi przepisami, prawa z tych papierów lub udziałów na towarzystwo oraz składa u depozytariusza kopię tej umowy, a w przypadku papierów wartościowych, także te papiery lub, jeżeli papiery wartościowe nie mają formy dokumentu, dokument potwierdzający ich posiadanie wydany na podstawie właściwych przepisów.

Zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy o funduszach ? statut funduszu inwestycyjnego zamkniętego może przewidywać dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością lub prawami, o których mowa w art. 147 ust. 1 pkt 1 lit. a i b oraz pkt 2.

Ponadto ? jak stanowi art. 121 ust. 8 przywołanej ustawy ? zbycie certyfikatu inwestycyjnego imiennego statut funduszu może uzależnić od zgody zgromadzenia inwestorów, oznaczając: formę udzielenia zgody, termin do wskazania nabywcy w przypadku odmowy zgody, nie dłuższy jednak niż 2 miesiące od dnia zgłoszenia zamiaru zbycia, cenę lub sposób jej określenia oraz termin zapłaty ceny; statut funduszu może też w inny sposób ograniczyć zbycie, oznaczając termin oraz szczegółowy tryb i warunki stosowania takiego ograniczenia.

Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2008 r. ? przychodami z zastrzeżeniem art. 14-16 oraz art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca definiując przychód w art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyłączył z tej ogólnej definicji niektóre rodzaje przychodów i zdefiniował je odrębnie. Wyłączenie objęło m.in. przychody, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 czy pkt 9.

Stosownie do przepisu art. 10 ust. 1 pkt 7 wyżej przywołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? do źródeł przychodów zalicza się kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c), a stosownie do przepisu art. 10 ust. 1 pkt 9 ? inne źródła.

Certyfikat inwestycyjny, pomimo tego, że odnosi się do niego określona, wyceniana przez fundusz inwestycyjny wartość (art. 8 ustawy o funduszach inwestycyjnych), nie jest polskim lub zagranicznym pieniądzem ani też wartością dewizową, nie stanowi również wartości pieniężnej z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie jest, tak w ogólności jak i w obrocie gospodarczym, substytutem pieniądza. Wartość certyfikatu inwestycyjnego nie jest określana w obrocie gospodarczym, ale jej wyceny dokonuje fundusz inwestycyjny (art. 8 ustawy o funduszach inwestycyjnych). W przypadku wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością wartość tych aktywów ? zgodnie z 128 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych ? wyceniana jest nie umownie, ale według metody przyjętej przez fundusz inwestycyjny dla wyceny aktywów netto. Ponadto jak stanowi o tym art. 121 ust. 8 przywołanej ustawy ? zbycie certyfikatu inwestycyjnego imiennego statut funduszu może uzależnić od zgody zgromadzenia inwestorów, oznaczając: formę udzielenia zgody, termin do wskazania nabywcy w przypadku odmowy zgody, nie dłuższy jednak niż 2 miesiące od dnia zgłoszenia zamiaru zbycia, cenę lub sposób jej określenia oraz termin zapłaty ceny; statut funduszu może też w inny sposób ograniczyć zbycie, oznaczając termin oraz szczegółowy tryb i warunki stosowania takiego ograniczenia. Oznacza to, że certyfikat inwestycyjny nie zastępuje pieniądza, nie stanowi postaci jego zamiennika czy substytutu, a więc nie jest wartością pieniężną, o której mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podkreślić także należy, że zapisujący się na certyfikaty inwestycyjne z tytułu wpłaty dokonywanej udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością i papierami wartościowymi uzyskuje (obejmuje) certyfikaty, nie realizuje zaś ? przyszłych do tej czynności ? praw z tytułu uzyskania (objęcia certyfikatu). Uzyskanie certyfikatu inwestycyjnego za wpłaty udziałów i papierów wartościowych nie jest tożsame z realizacją prawa z certyfikatu.

Zatem dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ uzyskanie (objęcie) z tytułu tych wpłat certyfikatów inwestycyjnych nie stanowi przychodu podatkowego, o którym mowa w wymienionych przepisach. Podobnie orzekł także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19 października 2010 r. sygn. akt II FSK 1047/09 (wydanym na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), w którym stwierdził, że przychodem jest tylko takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały, a przez to ? prawnie uchwytny. Ostateczna wartość certyfikatów inwestycyjnych powstaje (doznaje konkretyzacji) na drugim etapie procesu inwestycji. W momencie wniesienia udziałów/papierów wartościowych do funduszu inwestycyjnego zamkniętego, inwestor nie uzyskuje automatycznie realnego przysporzenia trwale powiększającego jego aktywa i stanowiącego przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 tej ustawy. Przychód taki ? zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego ? powstaje dopiero na drugim etapie procesu inwestycji, tj. w razie umorzenia certyfikatów (także w przypadku likwidacji funduszu), zbycia certyfikatów na rzecz osoby trzeciej albo ? wyjątkowo ? w następstwie wypłaty dochodów funduszu bez umarzania certyfikatów inwestycyjnych.

Wniesienie udziałów w spółkach z o.o. czy papierów wartościowych do zamkniętego funduszu inwestycyjnego w zamian za certyfikaty inwestycyjne nie może być utożsamione z otrzymaniem w zamian za aport udziałów o określonej wartości nominalnej w spółce kapitałowej (art. 17 ust. 1 pkt 9). Aport jest instytucją prawa handlowego szczegółowo uregulowaną w Kodeksie spółek handlowych. Wniesienie aportu jako wkładu niepieniężnego ma na celu pokrycie kapitału zakładowego w spółce i jest podporządkowane ściśle określonej procedurze. W zamian za aport podmiot wnoszący nabywa szereg uprawnień o charakterze korporacyjnym w spółce, którą wyposażył w kapitał. Tryb dokonywania wpłat do funduszu inwestycyjnego w celu objęcia certyfikatów uczestnictwa w funduszu nie jest regulowany przepisami Kodeksu spółek handlowych i podlega wyłącznie przepisom ustawy o funduszach inwestycyjnych. Ponadto biorąc pod uwagę fakt, że fundusz inwestycyjny nie jest spółką kapitałową, wniesienie udziałów w spółkach z o.o. czy papierów wartościowych w tym trybie nie skutkuje otrzymaniem udziałów czy papierów wartościowych.

Wniesienie udziałów w spółkach z o.o. czy papierów wartościowych do funduszu inwestycyjnego w zamian za certyfikaty inwestycyjne nie stanowi również przychodu z praw majątkowych ani przychodu z innych źródeł.

Za przychód z praw majątkowych (art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ww. ustawy ? za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania ?w szczególności?, wskazuje, że definicja przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 18 czy 20 ust. 1 ww. ustawy. Przychodem może być każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne czy częściowo odpłatne. Takiego charakteru nie ma jednak certyfikat inwestycyjny.

Podsumowując, otrzymanie certyfikatu inwestycyjnego za wpłaty udziałów i papierów wartościowych nie jest tożsame z realizacją prawa z certyfikatu a procedura dokonywania wpłat (którą w rozpatrywanej sprawie jest również wniesienie papierów wartościowych czy udziałów) do zamkniętego funduszu inwestycyjnego w celu objęcia certyfikatów uczestnictwa w tym funduszu podlega wyłącznie przepisom ustawy o funduszach inwestycyjnych, który dokonuje własnej ? określonej w przepisach ? wyceny wniesionych walorów. Wnoszącemu nie przysługuje w związku z taką transakcją prawo żądania zapłaty od funduszu.

Wprawdzie w momencie dokonania wpłaty przez uczestnika funduszu, zgodnie z art. 28 ustawy o funduszach inwestycyjnych dochodzi do przejścia własności tychże papierów wartościowych czy udziałów w spółce z o.o., co powoduje, że wniesienie papierów wartościowych czy udziałów w spółkach z o. o. do funduszu inwestycyjnego jest równoznaczne z wpłatą do funduszu i powoduje zmianę właścicielach, ale w jej rezultacie nie powstaje przychód na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych czy na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 9 tej ustawy. Nie powstaje również przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 ustawy ani też z przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Wymieniając papiery wartościowe czy udziały na certyfikaty inwestycyjne zamkniętego funduszu inwestycyjnego Wnioskodawca nie osiąga przychodu, nie uzyskuje bowiem w tym momencie realnego przysporzenia, które powstaje dopiero w kolejnym momencie inwestycji ? tj. w momencie zbycia certyfikatów zamkniętego funduszu inwestycyjnego objętych w zamian za papiery wartościowe i udziały. Z momentem dokonania transakcji, o której mowa w art. 28 i 128 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych ? nie wiąże się natomiast powstanie jakiegokolwiek przychodu z żadnego z ww. źródeł.

Ponadto z opisanego we wniosku zdarzenia wynika, że Wnioskodawca zamierza zbyć certyfikaty inwestycyjne zamkniętego funduszu inwestycyjnego, których będzie właścicielem.

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się ? zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się również ? zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? przychody z odpłatnego zbycia instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Z kolei zgodnie z treścią art. 30b ust. 2 pkt 1 ww. ustawy ? dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14.

Z kolei zgodnie z treścią art. 30b ust. 2 pkt 3 ww. ustawy ? dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a.

Dochodów, o których mowa powyżej ? zgodnie z art. 30b ust. 5 ustawy ? nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ustawy).

Z prawomocnych orzeczeń sądów administracyjnych obu instancji wynika, że certyfikaty inwestycyjne zostały zaliczone przez te sądy do pochodnych instrumentów finansowych a nie jak wskazywał Organ ? do papierów wartościowych. To oznacza, że koszty uzyskania przychodów z ich odpłatnego zbycia należy rozpoznać w oparciu o art. 23 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przywołanym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych ? do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia ? o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Wynika stąd, że w momencie odpłatnego zbycia certyfikatów inwestycyjnych wydatek związany z ich nabyciem może stanowić koszt uzyskania przychodu. Istotne jest zatem ustalenie co w rozpoznawanej sprawie stanowi wydatek na nabycie certyfikatów inwestycyjnych. Zgodzić się wypada z Wnioskodawcą, że za taki uznać należy wydatek faktycznie poniesiony, który uprzednio uszczuplił majątek zbywającego certyfikaty. Taki wydatek poniesiony został w momencie nabycia (objęcia) udziałów i papierów wartościowych, w zamian za które Wnioskodawca w przyszłości objął certyfikaty inwestycyjne. Innymi słowy skoro wydanie certyfikatów inwestycyjnych jest operacją neutralną podatkowo, to poniesienie wydatków na nabycie certyfikatów wiązać trzeba z kosztem historycznym, a więc faktycznym uszczupleniem jakie po stronie Wnioskodawcy miało miejsce. Takim uszczupleniem były zaś wydatki poniesione na nabycie udziałów i papierów wartościowych.

Organ w całości podzielił zatem stanowisko Wnioskodawcy, z tą jedynie uwagą, że wedle przekonania sądów administracyjnych obu instancji orzekających w niniejszej sprawie ? certyfikaty inwestycyjne są pochodnymi instrumentami finansowymi a nie papierami wartościowymi.

Podsumowując, w przypadku zbycia certyfikatów inwestycyjnych u Wnioskodawcy zostanie rozpoznawalny przychód z kapitałów pieniężnych, opodatkowany stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację ? w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie ? w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.