Czy sprzedaż udziału w działce nabytej w drodze zawarcia umowy o dział spadku rodzi obowiązek podatkowy (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 stycznia 2010r. (data wpływu do tut. Biura 29 stycznia 2010r.), uzupełnionym w dniu 09 kwietnia 2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 stycznia 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości.

W związku z brakami formalnymi wniosku pismem z dnia 06 kwietnia 2010r. Znak: IBPBII/2/415-112/10/CJS wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano w dniu 09 kwietnia 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 07 lutego 2000r. stwierdzono nabycie spadku po zmarłej w dniu 21 marca 1999r. matce wnioskodawcy na podstawie testamentu notarialnego z dnia 15 lipca 1991r., otwartego i ogłoszonego na rozprawie w Sądzie Rejonowym dnia 25 stycznia 2000r. i 7 lutego 2000r.

W spadku po matce wnioskodawca, jego żona oraz dwójka ich dzieci nabyli po #188; części nieruchomości.

Spadek po zmarłym w dniu 12 grudnia 1999r. ojcu na podstawie testamentu notarialnego i ww. postanowienia Sądu Rejonowego ? nabyła jego córka w całości. Wnioskodawca w spadku po ojcu nic nie nabył.

W skład masy spadkowej po zmarłych rodzicach wnioskodawcy oprócz nieruchomości nr 46/4 nie wchodziły inne rzeczy i prawa.

Spadek ten ujawniony został w księdze wieczystej nr XXX (tj. nieruchomość stanowiąca parcele o nr 46/4). Należne podatki od spadków po zmarłej matce i ojcu zostały zapłacone.

W dniu 21 listopada 2005r. aktem notarialnym został spisana umowa o dział spadku. Nieruchomość KW 7906 o nr 46/4 uległa podziałowi bez dopłat na dwie równe parcele o nr 46/14 i 46/15.

Zgodnie z postanowieniami tej umowy wnioskodawca, jego żona oraz dwójka ich dzieci w udziale po #188; nabywają na własność zabudowaną nowopowstałą parcelę nr 46/14 o powierzchni 0,4212 ha. Jak wynika z uzupełnienia wniosku dokonany dział spadku odpowiadał wartości nabytego prze wnioskodawcę udziału w całym spadku w rzeczach i prawach po matce. Jednocześnie wnioskodawca wskazał, iż podział na podstawie umowy o dział spadku dokonany został bez wzajemnych spłat i dopłat.

Zabudowana nieruchomość nr 46/14 w udziałach po #188; części została sprzedana przez wszystkich współwłaścicieli w dniu 22 grudnia 2009r. co odnotowano w akcie notarialnym.

Wnioskodawca jednocześnie informuje, że od momentu nabycia nieruchomości nie otrzymano żadnych przychodów z tytułu jej posiadania.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy wnioskodawca jest zobowiązany do odprowadzenia podatku z tytułu sprzedaży udziału ww. nieruchomości...

Zdaniem wnioskodawcy, nabycie nieruchomości przez wnioskodawcę po #188; części po zmarłej matce nastąpiło w 2000r. i od tego czasu nie wykonano na niej żadnej inwestycji ani nie otrzymano żadnych przychodów z tytułu jej posiadania.

Wobec powyższego uważa, że jest zwolniony z podatku od sprzedaży tej nieruchomości.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, iż przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku nabycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości w drodze spadku pięcioletni termin, o którym mowa powyżej winien być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie spadku czyli śmierć spadkodawcy.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w cytowanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ten sposób, że zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do 31 grudnia 2006r. stosuje się zasady określone w ww. ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007r.

Z treści wniosku wynika, że w dniu 21 marca 1999r. zmarła matka wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazał, że matka sporządziła testament. Natomiast w dniu 12 grudnia 1999r. zmarł ojciec wnioskodawcy, który również sporządził testament. Wnioskodawca ponadto wskazał, że spadek po matce na mocy ww. testamentu otrzymał on, jego żona oraz dwójka dzieci po #188; części każdy z nich. W skład spadku wchodziła tylko nieruchomość. Spadek po ojcu na mocy testamentu nabyła siostra wnioskodawcy w całości. Wnioskodawca w spadku po ojcu nic nie nabył.

Powyższe zostało potwierdzone postanowieniem sądu o nabyciu spadku. Następnie w dniu 21 listopada 2005r. aktem notarialnym stanowiącym umowę o dział spadku nieruchomość nr 46/4 będącą przedmiotem spadku podzielono bez spłat i dopłat na dwie równe parcele o nr 46/14 i 46/15. Właścicielem tej pierwszej został wnioskodawca, jego żona oraz dzieci w udziale po #188;.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny

(Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy.

Powołanie do spadku czyli przekazanie w spadku majątku, wynika z ustawy albo z testamentu.

Pierwszeństwo ma testament, co oznacza, że dziedziczenie ustawowe:

• co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą;
• co do części spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał do tej części spadkobiercy albo gdy którakolwiek z kilku osób, które powołał do całości spadku, nie chce lub nie może być spadkobiercą.
  
  

Natomiast sąd stwierdza nabycie przez spadkobiercę albo na podstawie ustawy albo na podstawie testamentu.

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Tak więc dniem nabycia spadku przez wnioskodawcę i pozostałych spadkobierców jest data śmierci spadkodawcy. Postanowienie Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zgodnie z art. 1035 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Dział spadku nie jest tożsamy z nabyciem w drodze spadku, ani z darowizną jeśli następuje nieodpłatnie.

Dział spadku polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej należącej do wszystkich współwłaścicieli, ponieważ współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. W rezultacie dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Jeżeli zatem wartość działki nabyta w całości w wyniku podziału jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku - nie następuje nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności.

Jedynie nabycie nieruchomości w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy (nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie) stanowi nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. W konsekwencji należny jest podatek dochodowy z tytułu sprzedaż nieruchomości i praw majątkowych.

Jednakże z uwagi na fakt, iż w przedmiotowej sprawie nabycie spadku oraz dział spadku nastąpiło odpowiednio w dwóch datach tj. w 1999r. i w 2005r., czyli powyższe zdarzenia prawne miały miejsce przed 2006r., skutki podatkowe zbycia udziału w przedmiotowej nieruchomości podlegają ocenie na podstawie przepisów ustawy o podatku pochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006r.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 21 listopada 2005r. doszło do zawarcia umowy o dział spadku, na skutek której wnioskodawca stał się współwłaścicielem działki Nr 46/14. Dział spadku obył się bez wzajemnych spłat i dopłat. Jak wskazuje wnioskodawca udział jaki przypadł mu w drodze umowy o dział spadku odpowiada wartości udziału nabytego w drodze spadku.

Ponadto wnioskodawca stoi na stanowisku, że przychód uzyskany ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w drodze spadku po matce w 2000r. nie będzie podlegał opodatkowaniu, skoro od 2000r. nie wykonano żadnych inwestycji na nieruchomości oraz nie uzyskano żadnego przychodu z tytułu jej posiadania.

Należy jednak stwierdzić, że choć w przedstawionym stanie faktycznym istotnie, nie powstanie u wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości, jednakże z przyczyn innych niż zostały wskazane we wniosku.

Jak już wyżej wskazano momentem nabycia udziału w przedmiotowej nieruchomości jest data otwarcia spadku (data śmierci matki wnioskodawcy), a nie data postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Tak więc, za datę nabycia spadku po matce należy przyjąć 1999r. a nie 2000r., bowiem postanowienie sądu tylko potwierdza fakt uprzedniego nabycia praw i rzeczy w spadku. Natomiast fakt nie inwestowania w posiadaną nieruchomość jak i brak uzyskania przez wnioskodawcę przychodu z tytułu jej posiadania nie stanowi przesłanki uzasadniającej zwolnienie tak uzyskanego przychodu z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.

Wobec powyższego tut. organ wyjaśnia, że pogląd wnioskodawcy jest nieprawidłowy.

Tak więc o braku wystąpienia obowiązku podatkowego z tytułu odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości decyduje upływ 5 letniego okresu, o którym mowa w cyt. wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Dlatego też organ podatkowy nie mógł potwierdzić prawidłowości stanowiska wnioskodawcy w zakresie przesłanek uzasadniających brak obowiązku podatkowego.

Reasumując stwierdzić należy, że jeśli w istocie z porównania wartości udziału nabytego w drodze spadku z udziałem nabytym w drodze działu spadku nie powstanie nadwyżka wartości tak otrzymanych praw lub rzeczy ponad wartość udziału spadkowego w całym spadku, to po stronie wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ 5 letniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku dołączono plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla wnioskodawcy. Stosownie do powyższego żona wnioskodawcy oraz dzieci chcąc uzyskać interpretację indywidualną winny wystąpić z odrębnym zapytaniem i uiścić stosowna opłatę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa. S Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.