Czy sprzedaż działki nabytej w drodze zawarcia umowy o dział spadku rodzi obowiązek podatkowy w podatku (...)

Czy sprzedaż działki nabytej w drodze zawarcia umowy o dział spadku rodzi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2009r. (data wpływu do tut. Biura 30 listopada 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 listopada 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W roku 1964 zmarła matka wnioskodawczyni, a w roku 1969r. zmarł jej ojciec, po których odziedziczyła spadek. Na podstawie postanowienia Sądu rejonowego z dnia 30 kwietnia 2004r. w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku po rodzicach wnioskodawczyni stała się właścicielką w 198/1200 częściach majątku o obszarze 14.558 m2. Na podstawie prawomocnych decyzji Wójta Gminy z dnia 21 lutego 2008r. obszar został podzielony na 7 działek. Wartość rynkowa masy spadkowej została wyceniona na kwotę 451.100 zł. W dniu 16 stycznia 2009r. w obecności notariusza przeprowadzono dział spadku bez spłat i dopłat.

Wnioskodawczyni została przydzielona działka Nr 221/12 o obszarze 2.246 m2, cena rynkowa tej działki to 42.600 zł.

Wyliczając udział w masie spadkowej:

udział 198/1200=0,165x451.100 zł (wartość rynkowa) = 74.431,50.

Udział wnioskodawczyni w masie spadkowej powinien mieć wartość 74.431,50 zł, a otrzymana w wyniku działu spadku nieruchomość ma wartości 42.600 zł, czyli 57,23% przysługujących wnioskodawczyni udziałów tj. 113/1200.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w opisanym wyżej przypadku wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od sprzedaży swojej nieruchomości...

Zdaniem wnioskodawczyni, przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku po rodzicach nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.

  1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, iż przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku nabycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości w drodze spadku pięcioletni termin, o którym mowa powyżej winien być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie spadku czyli śmierć spadkodawcy.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w cytowanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ten sposób, że zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do 31 grudnia 2006r. stosuje się zasady określone w ww. ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007r.

Wobec wyżej powołanych regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przedstawionym stanie faktycznym dla zastosowania zasad opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości istotne znaczenie ma data nabycia udziałów w przedmiotowej nieruchomości i forma prawna ich nabycia.

Z analizy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż wnioskodawczyni prawo własności do całej nieruchomości tj. działki o Nr 221/12 o pow. 2.242m2 nabyła sekwencyjnie udziałami zgodnie z opisem w następujący sposób:

  • w spadku po zmarłej w 1964r. matce i po zmarłym w 1969r. ojcu przypadł wnioskodawczyni udział w wysokości 198/1200 części w nieruchomości o pow. 14.558 m2, (postanowienie Sądu z dnia 30 kwietnia 2004r.)
  • w wyniku zawartej przed notariuszem umowy o dział spadku z dnia 16 stycznia 2009r. dokonanej bez spłat i dopłat wnioskodawczyni przyznano prawo własności działki wyodrębnionej z ww. nieruchomości, o pow. 2.246 m2 ,

Przepisy prawa w sposób jednoznaczny określają moment i podstawę nabycia nieruchomości.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, iż dniem nabycia przez wnioskodawcę i pozostałych spadkobierców spadku jest data śmierci matki i ojca. Tym samym w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązujące do dnia 31 grudnia 2006r.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni odpowiednio w 1964r. i w 1969r. po zmarłej matce i zmarłym ojcu nabyła udział wynoszący łącznie 198/1200 części nieruchomości o pow. 14.558m2 będącej przedmiotem spadku.

Ponadto jak wynika z treści przedstawionego we wnioski opisu stanu faktycznego, wnioskodawczyni na skutek zawarcia umowy o dział spadku, otrzymała w 2009r. na wyłączną własność bez spłat i dopłat, działkę wyodrębniona z ww. nieruchomości, która jak podkreśla wnioskodawczyni mieści się w udziale jaki przypadł jej w drodze spadku po rodzicach. Przedmiotowa działka z nadanym Nr 221/12 stanowi pow. 2.246 m2 i została wyceniona na 42.600,00 zł, natomiast wartość rynkowa masy spadkowej została wyceniona na kwotę: 451,100,00 zł (udział wnioskodawczyni w spadku wyniósł 198/1200 części).

W związku z powyższym wyjaśnia się, że zgodnie z art. 1035 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Dział spadku nie jest tożsamy z nabyciem w drodze spadku, ani z darowizną jeśli następuje nieodpłatnie.

Dział spadku polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej należącej do wszystkich współwłaścicieli, ponieważ współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. W rezultacie dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Jeżeli zatem wartość działki nabyta w całości w wyniku podziału jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku - nie następuje nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności.

Jedynie nabycie nieruchomości w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy (nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie) stanowi nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. W konsekwencji należny jest podatek dochodowy z tytułu sprzedaż nieruchomości i praw majątkowych.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 16 stycznia 2009r. doszło do zawarcia umowy o dział spadku, na skutek której wnioskodawczyni stałą się właścicielem działki Nr 221/2, o wartości rynkowej wycenionej na kwotę 42.600,00 zł. Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że przychód uzyskany ze sprzedaży tej nieruchomości nie będzie podlegał opodatkowaniu, skoro wartość działki jaką otrzymała w dziale spadku jest mniejsza niż wartość udziału jaki przypadł jej w spadku po rodzicach.

Wobec powyższego tut. organ wyjaśnia, że pogląd wnioskodawczyni jest prawidłowy wyłącznie wówczas, o ile wartość zbywanej działki mieści się w udziale nabytym w drodze spadku, ale nie według subiektywnego przekonania wnioskodawczyni, lecz w świetle wyliczenia dokonanego na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze.

Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy ? Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W odniesieniu do przedstawionych kwot podanych we wniosku, organ informuje, iż ewentualne przeliczenia, jakich należałoby dokonać nie należą do kompetencji tut. organu. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W związku z powyższym tut. organ nie może odnieść się do wyliczeń wskazanych przez wnioskodawczynię.

Reasumując stwierdzić należy, że jeśli w istocie z porównania wartości udziału nabytego w drodze spadku z udziałem nabytym w drodze działu spadku nie powstanie nadwyżka wartości tak otrzymanych praw lub rzeczy ponad wartość udziału spadkowego w całym spadku, to po stronie wnioskodawczyni nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ 5 letniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku dołączono plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa. S Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika