Czy podlega opodatkowaniu spłata otrzymana z tytułu zbycia na podstawie działu spadku udziału spółdzielczym (...)

Czy podlega opodatkowaniu spłata otrzymana z tytułu zbycia na podstawie działu spadku udziału spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego oraz udziału w rzeczach ruchomych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku opatrzonym datą 15 grudnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 16 listopada 2011 r.), uzupełnionym w dniu 03 stycznia 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych z tytułu zbycia w ramach działu spadku:

  • udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego ? jest prawidłowe,
  • udziału w pozostałych składnikach majątku spadkowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 listopada 2011 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych.

W związku z brakami formalnymi wniosku, pismem z dnia 22 grudnia 2011 r. Znak: IBPB II/2/415-1246/11/MM wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 03 stycznia 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 03 listopada 2010 r. zostało wydane postanowienie sądowe w sprawie spadku po ojcu wnioskodawczyni, który zmarł 22 sierpnia 2008 r. Postanowienie dotyczyło mieszkania własnościowego, w którym mieszka ojca żona i podziału majątku wspólnego.

Spadek w udziale po 1/2 nabyła wnioskodawczyni oraz druga żona ojca.

W skład majątku wchodziło:

  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, w którym mieszkał ojciec wnioskodawczyni ze swoja żoną oraz
  • lodówka o wartości 990 zł,
  • gazowy przepływowy ogrzewacz wody o wartości 198 zł,
  • meblościanka o wartości 416 zł,
  • kwota pieniężna 20.000 zł,
  • 10.635 zł na książeczce oszczędnościowej.

Wnioskodawczyni wskazała, iż dnia 24 marca 2009 r. uprawomocniło się postanowienie o nabycie spadku a postanowienie o dział spadku i podział majątku uprawomocniło się dnia 22 listopada 2010 r.

W wyniku podziału wnioskodawczyni otrzymała kwotę 16.795,30 zł.

Część wpłaty na mieszkanie spółdzielcze pochodziła z funduszy macochy wnioskodawczyni, ponieważ wpłaty tej dokonała jako panna przed zawarciem związku małżeńskiego z ojcem wnioskodawczyni. Sąd uznał, że jest to 30,9% wartości mieszkania czyli 27.099 zł i kwotę tę odliczono od wartości mieszkania. Wartość mieszkania wyceniono na kwotę 87.700 zł ? 27.099 zł = 60.601 zł.

Podsumowując, wnioskodawczyni wskazała, iż suma 60.601 zł (wartość mieszkania) i 21.604 zł (ogrzewacz wody, meble, lodówka i pieniądze) wynosi 82.205 zł. Następnie 82.205 zł wnioskodawczyni podzieliła przez 2 i otrzymała 41.102,50 zł.

Wnioskodawczyni wskazała, że książeczkę oszczędnościową na kwotę 10.635 zł rozliczono jako darowiznę i doliczono 1/2 czyli 5.317,61 zł do rozliczenia tj.:

41.102,50 + 5.317,61 = 46.420,11 : 2 = 23.210,05 zł.

Wnioskodawczyni przyznano zatem 23.210,05 zł.

Wnioskodawczyni wyjaśniła, że książeczka oszczędnościowa założona została na nazwisko wnioskodawczyni a upoważnionym na niej był ojciec wnioskodawczyni, który życzył sobie aby po jego śmierci zgromadzone na niej pieniądze stanowiły prezent dla dzieci wnioskodawczyni. Powyższe na podstawie art. 1042 Kodeksu cywilnego sąd zaliczył jako schedę spadkową wnioskodawczyni, czyli 23.210,05 zł - 5.317,61 = 17.892,45 zł. Po odliczeniu kosztów sądowych wnioskodawczyni otrzymała od macochy kwotę 16.795, 30 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przedmiotowej sytuacji wnioskodawczyni podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem wnioskodawczyni, podlega ona opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

  1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
  4. innych rzeczy,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) ? przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy ? przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Cytowane w powyższym przepisie ?odpłatne zbycie? oznacza każde przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin odpłatne zbycie obejmuje zatem szeroki zakres umów. W myśl art. 155 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Tym samym określenie ?zbycie? odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia własności, nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży czy zamiany, lecz ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do całej rzeczy lub udziału.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia przez wnioskodawczynię spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast postanowienie Sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Wobec powyższego datą nabycia udziału w spadku będzie data śmierci spadkodawcy, a więc 22 sierpnia 2008 r.

W myśl art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, iż dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W wyniku dokonania działu spadku możliwe jest przyznanie rzeczy lub prawa jednej osobie, przy jednoczesnym zobowiązaniu dokonania spłat na rzecz pozostałych współspadkobierców. Wówczas osoba otrzymująca w całości daną rzecz lub prawo nabywa jej część ponad dotychczas posiadany i przysługujący jej udział w rzeczy lub prawie. Konsekwencją tego jest odpłatne zbycie tej części rzeczy lub prawa po stronie tego spadkobiercy, który w zamian przysługującej części rzeczy lub prawa otrzyma spłatę pieniężną.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że dnia 22 sierpnia 2008 r. wnioskodawczyni nabyła udział w wysokości 1/2 w spadku, a więc w każdej rzeczy i prawie jakie weszły w skład masy spadkowej. To oznacza, że wnioskodawczyni była właścicielką udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, udziału w lodówce, gazowym przepływowym ogrzewaczu wody oraz meblościance. Następnie w dniu uprawomocnienia się postanowienia z dnia 03 listopada 2010 r. o dział spadku zbyła swoje udziały w zamian za spłatę. Tym samym należy stwierdzić, że dział spadku jest dla wnioskodawczyni formą odpłatnego zbycia, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ww. ustawy odpłatne zbycie udziału w lodówce, w gazowym przepływowym ogrzewaczu wody oraz w meblościance nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu, ponieważ zbycie to nastąpiło po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

W przypadku zaś udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego jego zbycie jest źródłem uzyskania przychodu o jakim mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) tej ustawy, ponieważ zbycie to nastąpiło przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

W niniejszej sprawie dla ustalenia sposobu opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 06 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ww. ustawie w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tak obliczony przychód można pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu, ustalone zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy. Zgodnie z tym przepisem za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że w dniu 22 listopada 2010 r. tj. w dniu, w którym uprawomocniło się postanowienie o dział spadku z dnia 03 listopada 2010 r. wnioskodawczyni odpłatnie zbyła udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Tym samym wnioskodawczyni uzyskała przychód z odpłatnego zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Przychodem jest wartość zbytego udziału. Przy czym wartością tą jest wartość rynkowa przedmiotowego lokalu (87.700 zł) pomniejszona o 30,9% (27.099 zł), ponieważ zgodnie ze stanowiskiem sądu 30,9% wartości lokalu mieszkalnego stanowiło majątek odrębny macochy wnioskodawczyni, który nie stanowił masy spadkowej. Tak obliczoną wartość rynkową lokalu tj. 60.601 zł należy pomnożyć przez udział jaki wnioskodawczyni posiadała w całym przedmiotowym lokalu. Otrzymana w ten sposób wartość rynkowa udziału jaki wnioskodawczyni posiadała w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego stanowi przychód wnioskodawczyni podlegający opodatkowaniu.

Reasumując, uzyskana przez wnioskodawczynię spłata w związku z działem spadku oznacza, że nastąpiło odpłatne zbycie udziałów w poszczególnych składnikach wchodzących w skład masy spadkowej, która w części dotyczącej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Natomiast pozostała część spłaty uzyskanej przez wnioskodawczynię tj. spłaty dotyczącej zbycia udziału w rzeczach ruchomych, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem zbycie zostało dokonane po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie udziału w tych ruchomościach. W konsekwencji nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu ww. przepisów.

Stanowiska wnioskodawczyni, zgodnie z którym w związku z otrzymaniem spłaty podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie można było uznać w całości za prawidłowe, ponieważ opodatkowaniu podlega wyłącznie zbycie udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Spłata otrzymana za zbycie pozostałych składników masy spadkowej w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ww. ustawy nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła dokument. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do jego oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika