Czy podlegają odliczeniu od dochodu w ramach ulgi odsetkowej, odsetki od kredytu zaciągniętego w 2007r. (...)

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2010r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawa do korzystania z ulgi odsetkowej.

W związku z brakami formalnymi wniosku, pismem z dnia 31 stycznia 2011r. Znak: IBPB II/2/415-1349/10/MM wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniach 04 i 10 lutego 2011r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 30 czerwca 2006r. wnioskodawczyni wraz z mężem podpisała umowę kredytu mieszkaniowego. W trakcie budowy domu jednorodzinnego, na który został przeznaczony kredyt okazało się, iż kwota jest niewystarczająca. Małżonkowie podjęli decyzję o podniesieniu kwoty kredytu, jednak z powodów formalnych kolejną umowę na nową kwotę bank podpisał w dniu 12 stycznia 2007r. W opinii wnioskodawczyni jest to ta sama umowa, na ten sam cel, zawierająca te same zapisy.

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawczyni wskazała, iż wniosek o pozwolenie na budowę został złożony w dniu 10 kwietnia 2006r. Pozwolenie na budowę zostało wydane decyzją Prezydenta Miasta z datą 17 maja 2006r.

Zawiadomienie o zakończeniu budowy obiektu budowlanego zostało złożone w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego w dniu 06 sierpnia 2007r. Zaświadczenie o nie wniesieniu sprzeciwu co do zamiaru przystąpienia do użytkowania przedmiotowego budynku mieszkalnego, jednoznaczne z uzyskaniem pozwolenia na jego użytkowanie Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego wystosował w dniu 31 sierpnia 2007r.

Celem kredytu otrzymanego przez wnioskodawczynię i jej męża w kwocie 117.311,23 CHF w dniu 30 czerwca 2006r. była budowa budynku mieszkalnego jednorodzinnego z przeznaczeniem na potrzeby własne, co wynika z treści umowy, której fragment został przez wnioskodawczynię zacytowany.

Celem kredytu otrzymanego przez wnioskodawczynię i jej męża w kwocie 169.308,65 CHF w dniu 12 stycznia 2007r. było, co również wynika z kolejnego przytoczonego fragmentu umowy ?dokończenie budowy domu jednorodzinnego oraz spłata kredytu mieszkaniowego? (zaciągniętego w dniu 30 czerwca 2006r.) udzielonego na przedmiotową inwestycję, z przeznaczeniem na potrzeby własne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wnioskodawczyni może skorzystać z ulgi odsetkowej od wyższej kwoty kredytu...

Zdaniem wnioskodawczyni, jak wynika z zapisów zawartych w obydwu umowach, kredyt udzielony przez bank był przeznaczony na jeden i ten sam cel: budowę domu jednorodzinnego, w którym aktualnie wnioskodawczyni z mężem mieszka. Wniosek o podniesienie kwoty kredytu był złożony odpowiednio wcześnie w 2006r, jednak z uwagi na długotrwałe procedury bankowe, dotyczące możliwości podniesienia jego wysokości, ostateczna decyzja o jego przyznaniu zapadła w dniu 12 stycznia 2007r., co jak się później okazało (nie było wówczas wiadome, że możliwość skorzystania z ulgi odsetkowej ostatecznie wygasa z dniem 31 grudnia 2006r.) skutecznie pozbawiło wnioskodawczynię prawa skorzystania z takiej możliwości. Zdaniem wnioskodawczyni jest to dla niej krzywdzące, gdyż poprzez zawiłe procedury i nierzetelną informację ze strony zarówno banku, jak i różnych urzędów pozbawiono ją i jej męża środków finansowych, które jak uważa wnioskodawczyni, im się należą. Jednocześnie wnioskodawczyni podkreśla, iż potraktowanie umowy z dnia 12 stycznia 2007r. jako ?nowej', z pragmatycznego punktu widzenia traktuje jako poważne nadużycie.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Stosownie do treści art. 26b ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006r. od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 odlicza się, z zastrzeżeniem ust. 2-4, faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanej z:

1. budową budynku mieszkalnego, albo
2. wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku, albo
3. zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, albo
4. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego.
   
   

W przepisie art. 26b ust. 4 pkt 1-2 cytowanej ustawy ustawodawca zawarł ograniczenie odliczania do odsetek naliczonych za okres począwszy od dnia 01 stycznia 2002r. i zapłaconych od tego dnia i tylko od tej części kredytu, która nie przekracza kwoty stanowiącej iloczyn 70 m2 powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy, określonej na rok zakończenia inwestycji.

Zatem odliczenie obejmuje jedynie odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która nie przekracza limitu. W latach 2002-2007 limit ten wyniósł 189.000 zł. Ostateczną kwotę limitu kredytu podatnik zobowiązany jest ustalić dopiero w roku zakończenia inwestycji. Ustalony zaś limit będzie dla niego obowiązujący w następnych latach.

W przypadku gdy kredyt udzielony jest w walucie obcej należy przeliczyć wartość kredytu i spłaconych odsetek na złote polskie.

Jeżeli w umowie kredytowej określono w złotych równowartość kredytu przyznanego w walucie, to dla celów określenia limitu odliczenia wartość tego kredytu przyjmuje się tak jak wynika z umowy kredytowej. Taką kwotę należy przyjąć nawet w sytuacji, gdy kredyt jest wypłacany w transzach.

Jeżeli natomiast w umowie kredytowej nie określono wartości kredytu w złotych, to kredyt należy przeliczyć na złote według kursu kupna banku, w którym podatnik zaciągnął kredyt z dnia jego wypłaty, a jeżeli wypłaty dokonywane są w transzach ? to według kursu kupna z dni wypłaty poszczególnych transz.

Natomiast wartość spłacanych odsetek przelicza się na złote po kursie sprzedaży tego banku z dnia, w którym odsetki były spłacane.

W tym miejscu należy wyjaśnić, iż przepis art. 26b ww. ustawy przestał obowiązywać z końcem 2006r., gdyż został uchylony mocą art. 1 pkt 27 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588 ze zm.).

Jednakże zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. znowelizowanym ustawą z dnia 06 listopada 2008r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.), podatnikowi, któremu w latach 2002-2006 został udzielony kredyt (pożyczka), o którym mowa w art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007r., zwany dalej ?kredytem mieszkaniowym?, przysługuje na zasadach określonych w tej ustawie oraz w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007r., prawo do odliczania wydatków na spłatę odsetek:

1. od kredytu mieszkaniowego,
2. od kredytu (pożyczki) zaciągniętego na spłatę kredytu mieszkaniowego,
3. od każdego kolejnego kredytu (pożyczki) zaciągniętego na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w pkt 1 lub 2

-do upływu terminu spłaty określonego w umowie o kredyt mieszkaniowy zawartej przed dniem 1 stycznia 2007r., nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2027r.

Z powyższego przepisu wynika zatem, że na zasadzie praw nabytych z ulgi odsetkowej korzystać mogą podatnicy, którzy zaciągnęli kredyt na sfinansowanie jednej z inwestycji wymienionych w art. 26b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2006r. pod warunkiem, że spełniają wszystkie warunki do skorzystania z ulgi. Jednym zaś z podstawowych warunków jest zaciągnięcie kredytu mieszkaniowego w latach 2002-2006. Z wymienionej ulgi nie może zatem skorzystać podatnik, który kredyt mieszkaniowy zaciągnął po 31 grudnia 2006r. Zakaz ten nie obejmuje jednak podatników, którzy po 31 grudnia 2006r. zawarli z bankiem aneks do umowy kredytowej, mocą którego podwyższyli wartość swojego kredytu. Są to jednak podatnicy, którzy nadal mają podpisaną z bankiem tę samą umowę kredytową i jedynie aneks do tej umowy zwiększający kwotę kredytu. Podatnicy, którzy zawarli po 31 grudnia 2006r. nową umowę kredytową nie mają prawa do przyrównywania swojej sytuacji do podatników zawierających z bankiem jedynie aneks do umowy kredytowej. Z tego punktu widzenia istotnym jest ustalenie czy wnioskodawczyni wraz z mężem podpisała aneks do umowy kredytowej, który pozwoliłby jej przyjąć jako kwotę kredytu podwyższoną wartość, czy też może podpisała z bankiem nową umowę kredytową skutkującą brakiem prawa do uwzględnienia podwyższenia kredytu. Wnioskodawczyni zgodnie z wezwaniem Organu przytoczyła fragment obu dokumentów podpisanych z bankiem, które w jednoznaczny sposób przesądzają z jaką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie.

Ze stanu faktycznego wynika, że w dniu 30 czerwca 2006r. została zawarta z bankiem umowa kredytu na budowę budynku mieszkalnego. W dniu 12 stycznia 2007r. z tym samym bankiem wnioskodawczyni podpisała kolejną umowę kredytową. Nie była to wbrew temu co twierdzi wnioskodawczyni ta sama umowa, lecz zupełnie nowa umowa kredytowa. Wniosek ten nie jest bynajmniej nadużyciem, lecz efektem analizy zapisu drugiej umowy. Wynika z nich jasno, że nie jest to żaden aneks do pierwszej umowy z dnia 30 czerwca 2006r., lecz całkowicie nowa umowa kredytowa, która ma wpisany w swej treści nawet nowy cel jej zawarcia. Treść umowy z dnia 12 stycznia 2007r. wskazuje wprost, że kredyt zostaje udzielony na dokończenie budowy domu oraz na spłatę kredytu mieszkaniowego zaciągniętego w dniu 30 czerwca 2006r. Wnioskodawczyni nie ma zatem racji twierdząc, że jedynie podwyższyła kwotę kredytu. Małżonkowie nie podnieśli kwoty kredytu, lecz zawarli nową umowę kredytową, mocą której spłacili poprzedni kredyt i zaciągnęli nowy, tym razem na dokończenie budowy budynku. Bez znaczenia jest przy tym, że wszystkie operacje dotyczą tej samej inwestycji ? budowy budynku mieszkalnego. Ustawodawca wyraźnie uzależnił prawo do korzystania z ulgi odsetkowej od zaciągnięcia kredytu w latach 2002-2006 a nie od prowadzenia jednej inwestycji. Skoro wnioskodawczyni w 2007r. zawarła umowę kredytową, której celem była spłata kredytu zaciągniętego 30 czerwca 2006r. oraz zaciągnięcie nowego na dokończenie budowy budynku, to bezpodstawnym są twierdzenia, że umowa ta nie jest nową umową kredytową. Zawarta umowa jak dowiedziono powyżej, w żadnym wypadku nie ma charakteru aneksu do pierwszej umowy, lecz jest nową umową kredytową, skutkującą zaciągnięciem nowego zobowiązania. Ponieważ umowa została zawarta w 2007r., to nowe zobowiązanie, które z niej wynika nie podwyższa kwoty pierwotnego kredytu czego domaga się wnioskodawczyni, lecz jest zupełnie nowym kredytem zaciągniętym na dokończenie budowy budynku.

Konkluzja ta nie jest ani krzywdząca, ani nie stanowi nadużycia ? wynika wprost z jednoznacznie brzmiących przepisów prawa. Przepisy te nigdy nie uzależniały nabycia praw do ulgi odsetkowej od daty złożenia wniosku o kredyt, lecz zawsze odwoływały się do daty udzielenie kredytu czyli zawarcia z bankiem umowy kredytowej. Tym samym powoływanie się przez wnioskodawczynię na długotrwałe procedury bankowe jest bezskuteczne.

Wyjaśnić również należy, że drugim celem umowy kredytowej z dnia 12 stycznia 2007r. była spłata kredytu udzielonego w dniu 30 czerwca 2006r. To oznacza, że w tej części kredyt zaciągnięty w 2007r. miał charakter kredytu refinansowego. Przepisy obowiązujące w 2007r. i w 2008r. nie pozwalały na odliczanie od podstawy obliczenia podatku odsetek zapłaconych od kredytu refinansowego, a więc zaciągniętego nie na cel mieszkaniowy, lecz na spłatę kredytu mieszkaniowego. Dopiero nowelizacją z dnia 06 listopada 2008r. wprowadzono możliwość odliczania odsetek od kredytu (pożyczki) zaciągniętego na spłatę kredytu mieszkaniowego czyli tzw. kredytu refinansowego. Zgodnie z art. 9 ust. 1b znowelizowanej ustawy z dnia 16 listopada 2006r. odsetki od kredytu (pożyczki), o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3 zapłacone w latach 2002-2007 w związku z inwestycją zakończoną przed dniem 1 stycznia 2008r., zgodnie z art. 26b ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007r., podlegają odliczeniu na zasadach określonych w tej ustawie, od dochodu (przychodu) uzyskanego w roku 2008 lub 2009. Do odliczenia wydatków, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie stosuje się art. 26b ust. 5-7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007r. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio.

Zatem, zawarcie po dacie 31 grudnia 2006r. nowej umowy kredytowej refinansującej m.in. spłatę wziętego pierwotnie kredytu mieszkaniowego wywiera skutek prawny w postaci uznania, iż wnioskodawczyni na zasadzie praw nabytych przysługiwać będzie prawo do odliczenia w części wydatków na spłatę odsetek od tego kredytu, na zasadach określonych w art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do upływu terminu spłaty określonego w umowie z dnia 30 czerwca 2006r. o kredyt mieszkaniowy, ale nie dłużej niż do 31 grudnia 2027r. Jednakże odliczenie to może dotyczyć tylko tej części wydatków, która dotyczy spłaty uprzednio zaciągniętego kredytu mieszkaniowego. Pozostała część kredytu zaciągniętego w 2007r. jest zupełnie nowym kredytem zaciągniętym po 31 grudnia 2006r., który nie podlega regulacji o prawie do ulgi odsetkowej.

Odliczeniu - w ramach ulgi - będzie podlegać taka część odsetek od kredytu zaciągniętego po dniu 31 grudnia 2006r., jaka proporcjonalnie związana jest ze spłatą kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 01 stycznia 2007r. W celu obliczenia proporcji, o której mowa, należy porównać kwotę kapitału przeznaczonego na spłatę kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 01 stycznia 2007r. do kwoty kapitału kredytu ogółem (zaciągniętego po dniu 31 grudnia 2006r.).

Reasumując, wnioskodawczyni o ile spełnia pozostałe warunki może skorzystać z tzw. ulgi odsetkowej, jednakże prawo do odliczenia odsetek przysługuje wnioskodawczyni wyłącznie od tej części kredytu zaciągniętego w 2007r., która została przeznaczona na spłatę kredytu zaciągniętego w 2006r. Prawo do odliczenia nie obejmuje odsetek przypadających proporcjonalnie na część kredytu przeznaczonego na dokończenie budowy. Ponadto odliczenie obejmuje wyłącznie odsetki od tej części kredytu zaciągniętego 12 stycznia 2007r., która nie przekracza kwoty 189.000 zł. Wydatki na zapłatę odsetek poniesione w 2007r., w myśl powołanego wyżej art. 9 ust 1b znowelizowanej ustawy z dnia 16 listopada 2006r. będą podlegać odliczeniu dopiero od dochodu uzyskanego w 2008r. (lub w 2009r.).

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Należy także wskazać, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja jest wiążąca dla wnioskodawczyni, jako występującej z wnioskiem. Małżonek wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie i uiścić stosowną opłatę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.