Czy w przypadku sprzedaży przez wnioskodawczynię akcji nabytych ze wspólnego majątku, kosztem uzyskania (...)

UZASADNIENIE

W dniu 02 maja 2011r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu sprzedaży akcji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Podczas trwania związku małżeńskiego mąż wnioskodawczyni nabył papiery wartościowe w postaci akcji przedsiębiorstw. Między małżonkami istniała wspólność majątkowa i akcje zostały nabyte ze wspólnego majątku. Po śmierci męża wnioskodawczyni postanowiła sprzedać akcje. W międzyczasie zostało przeprowadzone sądowe postępowanie spadkowe. Sąd stwierdził, że na podstawie ustawy spadek nabyli po 1/3 żona i dwójka dzieci. Podatek od spadków i darowizn od posiadanych akcji nie został zapłacony. Wnioskodawczyni akcji nie traktowała jako spadku, ponieważ zostały nabyte w trakcie trwania małżeństwa.

Wątpliwość wnioskodawczyni budzi sposób liczenia kosztów uzyskania przychodu przy sprzedaży akcji. Biuro maklerskie w przekazanej deklaracji PIT-8C wykazało jako koszty sprzedaży opłaty poniesione na rzecz biura maklerskiego z tytułu sprzedaży, nie wykazało natomiast wydatków na nabycie tych akcji. Zdaniem wnioskodawczyni biuro maklerskie popełniło błąd i powinno wykazać jako koszty wartość sprzedanych akcji w cenie zakupu. Akcje zostały nabyte jako wspólna własność i zdaniem wnioskodawczyni należy 100% wartości zakupionych akcji zaliczyć jako koszt uzyskania przychodu. Na sprzedaży akcji wystąpiła strata.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku sprzedaży przez wnioskodawczynię akcji nabytych ze wspólnego majątku, kosztem uzyskania przychodów będzie cała kwota wartości akcji w cenie nabycia powiększona o koszty zakupu i sprzedaży akcji (sprzedaż dokonana po śmierci męża)...

Zdaniem wnioskodawczyni, kosztem będzie cała kwota, ponieważ akcje zostały nabyte w trakcie małżeństwa, były wspólną własnością wnioskodawczyni i jej męża. Zdaniem wnioskodawczyni ma ona prawo w przypadku sprzedaży uwzględnić koszty uzyskania przychodu w pełnej wysokości, tzn. akcje w cenie zakupu powiększone o prowizje biura maklerskiego (nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 105).

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) źródłem przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych, uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa m.in. w art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 tej ustawy.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 w związku z art. 17 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego zbycia jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Natomiast stosownie do treści art. 30b ust. 1 ww. ustawy, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Zasady ustalenia dochodu z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, określone zostały w art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, dochodem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć: koszt nabycia odpłatnie zbywanego papieru wartościowego oraz koszty związane z obsługą rachunku przez biuro maklerskie (np. koszty prowizji, koszty zdeponowania papierów, itp.).

Z opisanego stanu faktycznego wynika, że mąż wnioskodawczyni za środki pochodzące z majątku wspólnego nabył akcje. W wyniku śmierci męża spadek po zmarłym po 1/3 nabyła wnioskodawczyni i dwójka dzieci. Przedmiotowe akcje wnioskodawczyni sprzedała, nie traktując ich jako spadku po zmarłym mężu.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1994 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W myśl art. 50¹Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Z przedmiotowego wniosku wynika, że przedmiotowe akcje objęte były małżeńską wspólnością majątkową. Zatem każdy z małżonków był ich współwłaścicielem (w częściach równych). Równocześnie poniesione koszty nabycia w częściach równych obciążały zarówno wnioskodawczynię jak i jej męża.

W chwili śmierci męża wnioskodawczyni, jego udział w wysokości 1/2 w majątku wspólnym małżeńskim w wyniku ustania wspólności majątkowej wszedł w skład masy spadkowej. Pozostały udział w majątku wspólnym wynoszący 1/2 należał do wnioskodawczyni od chwili jego nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego. W skład spadku po mężu wszedł zatem jego udział w majątku wspólnym, na który składały się udziały w rzeczach oraz prawach, w tym w akcjach. Nieprawdą jest zatem twierdzenie wnioskodawczyni, że mogła nie potraktować części akcji jako spadku, gdyż akcje nabyte były z majątku wspólnego. Mąż wnioskodawczyni również miał prawo do nabytych akcji, a zatem jego udział w tych akcjach wszedł do spadku po nim i podlegał dziedziczeniu. Na podstawie nabycia spadku wnioskodawczyni wraz z dziećmi stała się więc współwłaścicielem akcji w udziale jaki należał do jej męża. Przy czym udział wynoszący 1/2 w akcjach wnioskodawczyni nabyła w czasie trwania związku małżeńskiego a udział wynoszący 1/6 (czyli 1/3 z 1/2) w drodze spadku po mężu. Pozostały udział nabyły dzieci zmarłego męża.

Należy zatem podkreślić, iż jedynie do części akcji (1/2), które nie weszły w skład masy spadkowej, lecz należały do wnioskodawczyni od chwili zakupu akcji, wnioskodawczyni będzie mogła wykazać koszty uzyskania przychodu w wysokości 1/2 wydatków poniesionych na zakup wszystkich akcji.

W stosunku do udziału, który nabyty został w spadku (1/3 masy spadkowej) i odpowiadających mu akcji nie wystąpią koszty nabycia akcji, ponieważ wnioskodawczyni nie poniosła żadnych wydatków na ich nabycie, wnioskodawczyni odziedziczyła je po mężu, a dziedziczenie z natury rzeczy jest nabyciem o charakterze nieodpłatnym. W tej części wydatki na nabycie poniósł mąż wnioskodawczyni, a nie ona.

Ponadto należy zaznaczyć, iż do osób sprzedających akcje nabyte w drodze spadku lub darowizny zastosowanie ma właśnie art. 21 ust. 1 pkt 105 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 105 ww. ustawy, wolny od podatku dochodowego jest dochód uzyskany ze zbycia akcji (udziałów) otrzymanych w drodze spadku albo darowizny ? w części odpowiadającej kwocie zapłaconego podatku od spadków i darowizn.

Z wniosku wynika, że wnioskodawczyni nie poniosła kosztu związanego z zapłatą podatku od spadków i darowizn, tym samym należy zgodzić się z wnioskodawczynią, iż ww. zwolnienie nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Dochody z tytułu sprzedaży papierów wartościowych (akcji) podatnik zobowiązany jest wykazać ? na zasadach określonych w art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym - w odrębnym zeznaniu PIT-38, które należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, jednocześnie uiszczając należny podatek.

Reasumując, przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowych akcji wnioskodawczyni może pomniejszyć o połowę poniesionych w trakcie trwania małżeństwa wydatków związanych z ich nabyciem, stosownie do udziału jaki wnioskodawczyni przysługiwał w majątku wspólnym oraz o poniesione przez wnioskodawczynię wydatki z tytułu sprzedaży akcji w tym prowizję biura maklerskiego. Stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe, gdyż wnioskodawczyni nie ma prawa przychodu uzyskanego ze sprzedaży akcji pomniejszyć o koszt nabycia, który poniósł spadkodawca.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.