Czy w świetle przepisów updof poprawne jest pomniejszanie dochodu z tytułu sprzedaży papierów wartościowych (...)

Czy w świetle przepisów updof poprawne jest pomniejszanie dochodu z tytułu sprzedaży papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych uzyskanego w roku podatkowym, o straty poniesione z tytułu udziału w funduszach kapitałowych poniesione w tym samym roku podatkowym i poprzednich pięciu latach podatkowych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 czerwca 2010r. (data wpływu do tut. Biura 28 czerwca 2010r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości pomniejszenia dochodu z tytułu zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych o poniesioną stratę z tytułu udziału w funduszach kapitałowych - jest nieprawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 28 czerwca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości pomniejszenia dochodu z tytułu zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych o poniesioną stratę z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2007r. wnioskodawca poniósł stratę w wysokości 5.992,38 PLN umarzając jednostki funduszu inwestycyjnego. Deklaracji PIT-38 za rok 2007 nie złożył - operacja ze stratą na jednostkach towarzystwa funduszy inwestycyjnych była jedyną w kategorii PIT-38 za rok 2007.

W roku podatkowym 2008 wnioskodawca uzyskał dochód w wysokości 3.074,58 PLN z tytułu realizacji opcji na akcje spółki notowanej na giełdzie amerykańskiej NYSE (New York Stock Exchange). Opcje te wnioskodawca uzyskał w ramach programu motywacyjnego dla pracowników spółki podczas zatrudnienia w spółce. Powyższy dochód wnioskodawca wykazał w deklaracji PIT-38 za rok 2008 i odprowadził stosowny podatek w wysokości 584,00 PLN.

Jednocześnie w tym samym roku 2008, wnioskodawca poniósł stratę w wysokości 31.363,05 PLN, której przez przeoczenie nie wykazał w deklaracji PIT-38 i o którą nie pomniejszył ww. dochodu w wysokości 3.074,58 PLN.

Na wspomnianą łączną stratę w wysokości 31.363,05 PLN złożyły się:

  1. strata na sprzedaży papierów wartościowych w ramach rachunku maklerskiego, według przekazanej wnioskodawcy deklaracji PIT-8C w wysokości 6.835,66 PLN,
  2. strata na umorzeniu jednostek towarzystwa funduszy inwestycyjnych w wysokości 14.291,73 PLN,
  3. strata na umorzonych jednostkach funduszy inwestycyjnych w ramach planu inwestycyjnego w wysokości 10.235,66 PLN.

Wnioskodawca wskazał, że jeśli w deklaracji PIT-38 za rok 2008 uwzględnić by całkowitą stratę na sprzedaży papierów wartościowych i umorzonych jednostkach funduszy inwestycyjnych, wówczas zamiast dochodu do opodatkowania wysokości 3.074,58 PLN, wykazana zostałaby strata na kwotę 28.288,47 PLN.

W roku 2009 wnioskodawca zrealizował dochód na sprzedaży papierów wartościowych w wysokości 168.903,09 PLN. Chcąc pomniejszyć dochód do opodatkowania, łącznie z deklaracją PIT-38 za rok 2009 złożył korektę deklaracji PIT-38 za rok 2008 oraz zaległą deklarację PIT-38 za rok 2007. Narastająco po korekcie dla roku 2008 i zaległym złożeniu deklaracji za rok 2007, strata z deklaracji PIT-38 łącznie za lata 2007 i 2008 wyniosła 34.280,85 PLN. 50% tej kwoty (17.140.42 PLN) wnioskodawca wykorzystał do pomniejszenia dochodu do opodatkowania z roku 2009.

Wnioskodawca wskazał, że pomniejszenia dochodu ze sprzedaży papierów wartościowych o straty z umorzenia jednostek funduszy inwestycyjnych dokonał w oparciu o wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 14 grudnia 2009r. (sygn. ).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, poprawne jest pomniejszanie dochodu z tytułu sprzedaży papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych uzyskanego w roku podatkowym, o straty poniesione z tytułu udziału w funduszach kapitałowych poniesione w tym samym roku podatkowym i poprzednich pięciu latach podatkowych...

Zdaniem wnioskodawcy, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozawalają na pomniejszanie dochodu z tytułu sprzedaży papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych uzyskanego w roku podatkowym, o straty poniesione z tytułu udziału w funduszach kapitałowych poniesione w tym samym roku podatkowym i w poprzednich pięciu latach podatkowych.

W ocenie wnioskodawcy możliwość taka wynika z następujących przesłanek:

  1. art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustala generalną zasadę łączenia dochodów z różnych źródeł (z pewnymi, ściśle określonymi wyjątkami), stanowiąc iż: ?jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c, art. 30e oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów?. W ocenie wnioskodawcy oznacza to, iż odstępstwo od tej zasady wymaga jasnego zdefiniowania wyjątku w przytoczonych wyżej przepisach,
  2. art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowy m od osób fizycznych nie przywołuje żadnych innych przepisów (w tym przepisów o płatnikach, deklaracjach podatkowych) ani nie daje delegacji żadnemu innemu organowi Państwa do zmiany przedstawionej w nim zasady,
  3. art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczący dochodów z obrotu akcjami nie ogranicza łączenia dochodów i strat z innymi dochodami z wyłączeniem dochodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c ( art. 30b ust. 5),
  4. takie stanowisko, jak opisane powyżej jest różne od postanowienia art. 30a ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zakazuje łączenia dochodów i strat w sytuacji odwrotnej (tj. zysku z funduszy i strat z akcji),
  5. jeżeli ustawodawca miałby intencje ograniczenia możliwości określonych w art. 9 ust. 1a ww.

    ustawy w sytuacji przedstawionej w stanie faktycznym, taki zapis znalazłby się w ustawie w formie podobnej do zapisów art. 30a ust. 5,

  6. przepisy bezpośrednie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zezwalają na połączenie zysków i strat w sytuacji opisanej powyżej, a wobec tego analiza przepisów o trybie deklarowania i opłacania podatku nie wnosi nic istotnego w analizę zaistniałej sytuacji.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c, art. 30e oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ustawy).

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z:

  1. odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych,
  2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005r. Nr 183, poz. 1538 ze zm.).

Pojęcie papierów wartościowych zostało zdefiniowane w art. 3 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Stosownie do tego przepisu przez papiery wartościowe rozumie się:

  1. akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000r. ? Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
  2. inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a), lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).

Zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 ? osiągnięta w roku podatkowym.

Z kolei w myśl art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się również przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

W myśl art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych - oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, instrumentami finansowymi są niebędące papierami wartościowymi:

  1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
  2. instrumenty rynku pieniężnego,
  3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
  4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
  5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
  6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
  7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
  8. kontrakty na różnicę,
  9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.

Zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a - osiągnięta w roku podatkowym.

Przepis art. 30b ust. 5 ww. ustawy stanowi, iż dochodów tych (zarówno z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych jak i pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających) nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (na zasadach ogólnych wg skali podatkowej) oraz w art. 30c (tzw. podatek liniowy z działalności gospodarczej). Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 cyt. ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Jak wynika z powyższego opodatkowanie przychodów ze sprzedaży akcji oraz pochodnych instrumentów finansowych a także z realizacji praw z nich wynikających odbywa się poprzez złożenie przez podatnika zeznania podatkowego PIT-38.

Natomiast przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych określone są w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Pojęcie funduszy kapitałowych zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 14 ww. ustawy, w świetle którego ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych oznacza to:

  1. fundusze inwestycyjne działające na podstawie przepisów o funduszach inwestycyjnych,
  2. ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Jak wynika z art. 30a ust. 5 ww. ustawy dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich. Dochodów (przychodów) z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (art. 30a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności (świadczeń) z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 tej ustawy są obowiązane pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych, tj. m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca w 2007r. i w 2008r. poniósł stratę z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, dodatkowo w 2008r. poniósł również stratę z tytułu sprzedaży papierów wartościowych. Ponadto w 2008r. wnioskodawca uzyskał dochód z tytułu realizacji opcji na akcje oraz w 2009r. z tytułu sprzedaży papierów wartościowych. Wątpliwość wnioskodawcy budzi fakt, czy poprawne jest pomniejszanie dochodu z tytułu sprzedaży papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych uzyskanego w roku podatkowym, o straty poniesione z tytułu udziału w funduszach kapitałowych poniesione w tym samym roku podatkowym i poprzednich pięciu latach podatkowych.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że przepis art. 9 ust. 1a ustawy wyraża ogólną zasadę łączenia dochodów, chociaż przewiduje od niej pewne wyjątki. Pewne kategorie dochodów (przychodów) nie podlegają sumowaniu z dochodami z poszczególnych źródeł przychodu. Związane jest to z faktem, że dla ich opodatkowania przewidziane są specjalne reguły. Wyłączenie z sumy dochodów podatnika dotyczy m.in. dochodów (przychodów) podlegających, zgodnie z art. 30a i 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym, a więc m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających.

Tym samym w powołanym art. 9 ust. 1a ustawodawca wyraźnie zaznaczył, że zasada łączenia dochodów przewiduje wyjątki, które dotyczą m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających. Dla dochodów tych ustawodawca przewidział bowiem inne zasady opodatkowania, rozróżniając ponadto zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, które reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ww. ustawy od zasad opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych jak i opodatkowania dochodów z realizacji praw z nich wynikających, które reguluje art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Artykuł 9 ust. 1a nie przesądza jednak o tym, w jaki sposób należy rozliczać stratę z poszczególnych źródeł przychodów oraz jakiego rodzaju straty podlegają rozliczeniu. Dopiero w kolejnych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca szczegółowo określił, w jaki sposób i w jakim okresie można pomniejszać dochód do opodatkowania oraz określił jakiego rodzaju straty mogą zostać odliczone. Oznacza to, iż wbrew twierdzeniu wnioskodawcy na podstawie powołanego przepisu art. 9 ust. 1a ustawy nie można wywodzić, iż przepis ten pozwala na pomniejszenie dochodu z tytułu sprzedaży papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych uzyskanego w roku podatkowym, o straty poniesione z tytułu udziału w funduszach kapitałowych poniesione w tym samym roku podatkowym i poprzednich pięciu latach podatkowych. Przepis ten nie traktuje bowiem o stratach a wyraża jedynie zasadę łączenia dochodów w przypadku gdy podatnik uzyskuje te dochody z różnych źródeł, przewidując od niej wyjątki dotyczące m.

in. opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych jak i z realizacji praw z nich wynikających. Tym samym ustawodawca przewidział w art. 9 ust. 1a ustawy odstępstwo od ogólnej zasady łączenia dochodów z różnych źródeł przychodów i odstępstwo to dotyczy właśnie dochodów tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych jak i z realizacji praw z nich wynikających.

Natomiast ogólne zasady rozliczania straty reguluje art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym, że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. Stosownie natomiast do art. 9 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepis ust. 3 ma zastosowanie do strat z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, papierów wartościowych i odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Zatem o ile art. 9 ust. 3 ww. ustawy reguluje sposób w jaki podatnik może odliczyć stratę od dochodu z tego samego źródła przychodów, to przepis art. 9 ust. 6 reguluje jakiego rodzaju straty mogą w ogóle zostać rozliczone zgodnie z art. 9 ust. 3 ww. ustawy. Przepis art. 9 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych enumeratywnie wylicza straty ze źródeł kapitałowych, podlegające odliczeniu od dochodu z tego źródła przychodów i nie uwzględnia w powyższym zamkniętym katalogu strat pochodzących z tytułu udziału w funduszach kapitałowych. Istnienie tego przepisu wnioskodawca jednak pominął.

Zatem możliwość pomniejszenia dochodów osiągniętych ze sprzedaży papierów wartościowych czy pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu realizacji praw z nich wynikających o poniesioną stratę z tytułu udziału w funduszach kapitałowych wyklucza wprost art. 9 ust. 6 ustawy, który w zamkniętym katalogu strat z kapitałów pieniężnych podlegających odliczeniu ? straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych nie wymienia. Z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika jednoznacznie brak możliwości pomniejszenia dochodów osiągniętych ze sprzedaży papierów wartościowych czy pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu realizacji praw z nich wynikających o poniesioną stratę z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Ponadto zauważyć należy, że dla rozstrzygnięcia kwestii możliwości pomniejszenia dochodów osiągniętych ze sprzedaży papierów wartościowych (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu realizacji praw z nich wynikających o poniesioną w tym samym roku podatkowym lub w poprzednich pięciu latach podatkowych stratę z tytułu udziału w funduszach kapitałowych i udzielenia prawidłowej odpowiedzi na postawione przez wnioskodawcę pytanie, przede wszystkim należy podkreślić odmienność zasad opodatkowania dochodów, o których mowa w art. 30a i art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istota sprawy sprowadza się do tego, że inne są zasady opodatkowania dochodów ze zbycia papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu realizacji praw z nich wynikających i inne zasady opodatkowania dochodów z udziału w funduszach kapitałowych. Tym samym nie jest możliwe łączenie tych dochodów czy strat. Dochody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych i dochody ze zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych i realizacji praw z nich wynikających, pomimo iż są zaliczane do tego samego źródła przychodów, tj. przychodów z kapitałów pieniężnych, to z uwagi na odmienność ich charakteru, opodatkowane są w różny sposób. Przychody osiągnięte z tytułu udziału w funduszach kapitałowych są opodatkowane na podstawie innych przepisów niż przychody ze sprzedaży akcji, pochodnych instrumentów finansowych i realizacji praw z nich wynikających.

Zasada opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych jak i opodatkowania dochodów z realizacji praw z nich wynikających wyrażona w art. 30b ww. ustawy, wyklucza możliwość odliczenia od tego dochodu straty z udziału w funduszach inwestycyjnych, gdyż zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ww. ustawy. Istotne w tej mierze jest to, że podatnik w pierwszym przypadku opodatkowuje się samodzielnie składając we właściwym urzędzie skarbowym zeznanie według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy). Z kolei stosownie do treści art. 41 ust. 4 ww. ustawy obowiązek poboru 19% zryczałtowanego podatku dochodowego m.in. od dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych ciąży na płatniku. Podatek od dochodów osiągniętych z udziału w funduszach kapitałowych pobierany jest zatem przez podmiot, który wypłaca te dochody. Podatnik nie wykazuje tych dochodów w zeznaniu podatkowym. Pobranie podatku przez podmiot wypłacający dochody kończy rozliczenie tego podatku dla podatnika. Oznacza to, że sposób rozliczania dochodów ze sprzedaży papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających jest inaczej uregulowany niż sposób rozliczania dochodów z udziału w funduszach kapitałowych. Tym samym nie jest możliwe odliczenie straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia papierów wartościowych czy pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu realizacji praw z nich wynikających.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie, wbrew twierdzeniu wnioskodawcy analiza charakteru opodatkowania przychodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z tytułu sprzedaży papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu realizacji praw z nich wynikających, a tym samym analiza deklarowania i opłacania podatku z tego tytułu ma istotne znaczenie. Aby ustalić czy dochód z tytułu sprzedaży papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających można pomniejszyć o stratę z tytułu udziału w funduszach kapitałowych należy odnieść się do przepisów stanowiących o rozliczaniu straty tj. art. 9 ust. 3 i 6 a także do przepisów, które określają zasady opodatkowania dochodów, o których mowa w art. 30a i art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wszystkie te przepisy, które przeczą stanowisku wnioskodawcy, wnioskodawca we wniosku pominął, usiłując dokonać ich marginalizacji. Wykładnia prawa nie polega jednak wyłącznie na odwoływaniu się do przepisów, z których można wyprowadzić korzystne dla siebie wnioski, ale na dokonaniu kompleksowej analizy obowiązującej regulacji. Tym samym nie można zgodzić się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że pominięte przez niego przepisy prawa dotyczące strat, ich rozliczania i deklarowania nie wnoszą nic istotnego do sprawy, skoro przepisy te w sposób oczywisty przeczą jego stanowisku.

Zwrócić wreszcie należy uwagę na fakt, iż wykładnia proponowana przez wnioskodawcę przeczy konstytucyjnej zasadzie równości wobec prawa. Podatnicy, którzy osiągnęli dochód z tytułu udziału w funduszach kapitałowych nie mogą go pomniejszyć o straty z tytułu udziału w tych funduszach ani o inne straty z kapitałów pieniężnych. Natomiast wykładnia proponowana przez wnioskodawcę prowadzi do wniosku, że o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych dochód mogliby pomniejszyć podatnicy, którzy dochody osiągają z innych źródeł zaliczanych do kapitałów pieniężnych. Prowadziłoby to do niesprawiedliwego zróżnicowania wśród podatników stwarzając wrażenie, że ustawodawca nagrodził tych podatników, którzy osiągają straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych a ukarał tych, którzy na udziale w funduszach osiągnęli dochód ? jednym bowiem zezwolił na odliczanie strat a innym nie. Taka wykładnia jest szczególnie niedopuszczalna w sytuacji, kiedy sam ustawodawca strat z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, w art. 9 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidział w ogóle do odliczenia.

Reasumując, nie jest możliwe odliczenie straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia papierów wartościowych czy pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających. Wynika to wprost z jednoznacznego brzmienia powołanych przepisów. Tym samym stanowisko wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanego przez wnioskodawcę wyroku WSA w Warszawie należy zauważyć, iż przytoczony wyrok nie stanowi powszechnej wykładni przepisów prawa podatkowego, wobec tego nie może mieć wpływu na treść zawartą w niniejszej interpretacji indywidualnej. Wyrok ten zapadł w indywidualnej sprawie, nie jest prawomocny ? od wyroku została wniesiona kasacja.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika