Czy zniesienie współwłasności nieruchomości stanowi nabycie?

UZASADNIENIE

W dniu 23 lipca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

W związku ze stwierdzonymi brakami formalnymi, pismem z dnia 11 sierpnia 2010r. Znak: IBPB II/2/415-831/10/MW wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 19 sierpnia 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku z dnia 23 lipca 1987r. matka wnioskodawcy (wraz ze swoim rodzeństwem) nabyła po rodzicach #188; części działki nr 1564/13 o powierzchni 0,3773 ha. W dniu 21 października 1996r. matka wnioskodawcy wraz z rodzeństwem przekazała wnioskodawcy i jego żonie swoje udziały w ww. działce w formie darowizny. W sumie wnioskodawca wraz z małżonką otrzymali 3/4 części działki nr 1564/13, a 1/4 tej działki pozostała w posiadaniu ciotki wnioskodawcy. Do 2008r. wnioskodawca wraz z małżonką figurowali wspólnie z ciotką w księgach wieczystych jako współwłaściciele działki nr 1564/13 o powierzchni 0,3773 ha.

W 2008r. wnioskodawca wystąpił do Sądu Rejonowego o rozdzielenie części: 3/4 jego i żony oraz 1/4 ciotki. W dniu 08 stycznia 2009r. otrzymał postanowienie Sądu Rejonowego o dokonaniu zniesienia współwłasności. Na tej podstawie otrzymał działkę o powierzchni 0,2830 ha - nr 2285/13.

Wnioskodawca oświadczył, że Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał decyzję o umorzeniu postępowania w sprawie podatku od spadków i darowizn.

W dniu 20 lipca 2010r. sytuacja rodzinna zmusiła wnioskodawcę do sprzedaży tej działki.

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawca wskazał, iż wartość działki nr 2285/13 po nieodpłatnym zniesieniu współwłasności (bez spłat i dopłat) odpowiada wartości udziału w działce nr 1564/13, jaki przysługiwał mu przed dokonaniem zniesienia współwłasności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wnioskodawca zobowiązany jest do uiszczenia podatku dochodowego od sprzedanej działki rolnej...

Zdaniem wnioskodawcy, nie jest on zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego od sprzedaży działki otrzymanej w formie darowizny w dniu 21 października 1996r. W jego opinii będzie miał zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat, sprzedaż tej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości będzie moment i forma prawna pierwotnego nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 21 października 1996r. matka wnioskodawcy wraz z rodzeństwem przekazała w formie darowizny wnioskodawcy i jego żonie swoje udziały w działce nr 1564/13 o powierzchni 0,3773 ha, w wyniku czego wnioskodawca wraz z małżonką nabyli wynoszący 3/4 udział w tej działce, a wynoszący 1/4 udział pozostał w posiadaniu ciotki wnioskodawcy. W dniu 08 stycznia 2009r. postanowieniem Sądu Rejonowego dokonano zniesienia współwłasności. Na tej podstawie wnioskodawca otrzymał działkę o powierzchni 0,2830 ha - nr 2285/13. Wnioskodawca wskazał ponadto, iż wartość działki nr 2285/13 otrzymanej w wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności odpowiada wartości udziału w działce nr 1564/13, jaki przysługiwał mu przed dokonaniem zniesienia współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r.

Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy ? o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

Zgodnie z art. 210 i nast. Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Zniesienie współwłasności to fizyczny podział rzeczy wspólnej, polegający na przyznaniu każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej rzeczy wspólnej, a wielkość tej części powinna odpowiadać wielkości udziału we współwłasności. Jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. O tym zaś czy udział uległ powiększeniu nie decyduje subiektywne odczucie dotychczasowego współwłaściciela, lecz obiektywne kryteria odwołujące się do cen rynkowych udziałów przed i po zniesieniu współwłasności.

W przedmiotowej sprawie, jak wskazuje wnioskodawca, wartość działki nr 2285/13 otrzymanej w wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności odpowiada wartości udziału w działce nr 1564/13, jaki przysługiwał mu przed dokonaniem zniesienia współwłasności.

Jeżeli zatem w istocie wartość działki otrzymanej w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości odpowiada wartości udziału nabytego w darowiźnie w 1996r., to w dacie zniesienia współwłasności w 2009r. nie doszło do nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż nabycie przedmiotowej działki nastąpiło w 1996r., co oznacza, iż pięcioletni termin, określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął z końcem 2001r. Tym samym sprzedaż działki w 2010r. nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Nadmienić należy, iż w przedstawionym stanie faktycznym nie ma podstaw powoływanie się na zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 01 stycznia 2007r., gdyż sprzedaż przedmiotowej działki (dokonana po upływie 5 lat od końca roku, w którym miało miejsce nabycie) nie stanowi w ogóle dla wnioskodawcy źródła przychodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku dołączono plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest ani obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Niniejsza interpretacja została wydana dla wnioskodawcy w jego indywidualnej sprawie zgodnie z dyspozycją art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Małżonka wnioskodawcy chcąc uzyskać interpretację indywidualną winna wystąpić z odrębnym wnioskiem i uiścić stosowną opłatę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.