Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku w 1990r., w sytuacji gdy w 2009r. miał miejsce (...)

UZASADNIENIE

W dniu 28 lipca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

W związku ze stwierdzonymi brakami formalnymi, pismem z dnia 17 września 2010r. Znak: IBPB II/2/415-837/10/MW wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 30 września 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 24 lipca 1982r. zmarł ojciec wnioskodawcy. W 1985r. matka wnioskodawcy napisała testament, w którym działkę o powierzchni 0,3508 ha podzieliła na trzy części, dla wnioskodawcy, jego siostry i brata. Siostra otrzymała budynek oraz ziemię według ogrodzenia, natomiast wnioskodawcy i jego bratu przyznała pole po równej połowie.

W 1989r. geodeta dokonał podziału z tym, że pole podzielił nie na dwie równe części, lecz na trzy, tłumacząc, że taki sposób podziału wynika z przepisów.

W akcie notarialnym z dnia 25 stycznia 1990r. matka darowała wnioskodawcy i jego bratu po jednej działce, natomiast trzecia działka pozostała. W dniu 19 lipca 1990r. zmarła matka wnioskodawcy, natomiast w 1996r. zmarł jego brat pozostawiając dwóch synów.

W dniu 12 lipca 2000r. Sąd dokonał stwierdzenia nabycia spadku po ojcu i matce wnioskodawcy, natomiast nie dokonano podziału trzeciej działki ponieważ synowie brata byli niepełnoletni. Sąd zawiesił zatem postępowanie do uzyskania przez nich pełnoletniości.

W dniu 14 stycznia 2009r. Sąd dokonał działu spadku po matce przyznając wnioskodawcy i jego bratu po połowie pozostałej trzeciej działki, tj. po działce o powierzchni 231 m²

W dniu 31 maja 2010r. wnioskodawca sprzedał m.in. ww. działkę o powierzchni 231 m².

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawca wskazał, iż wartość majątku przed działem spadku i po przeprowadzeniu działu spadku po matce odpowiada wartości udziału, jaki wnioskodawca nabył wcześniej w spadku po matce.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy za działkę o powierzchni 231 m², która była przepisana na wnioskodawcę (orzeczenie Sądu) w spadku dopiero w 2009r. nie z jego winy, będzie musiał wnieść jakieś opłaty w urzędzie skarbowym...

Zdaniem wnioskodawcy, za działkę o powierzchni 231 m² przyznaną przez Sąd w dniu 14 stycznia 2009r., którą otrzymał od matki w 1985r. w spadku zgodnie z testamentem nie musi wnosić żadnych opłat, co wynika z art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub e) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotowa działka była rodzinnym dobrem, a poza tym jest ona terenem bez prawa zabudowy i stanowi tylko dodatek do działki budowlanej.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat, sprzedaż tej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości będzie moment i forma prawna pierwotnego nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w 1985r. matka wnioskodawcy sporządziła testament, w którym działkę o powierzchni 0,3508 ha podzieliła na trzy części. Siostra wnioskodawcy otrzymała budynek oraz ziemię według ogrodzenia, natomiast wnioskodawcy i jego bratu przyznała pole po równej połowie. W 1989r. geodeta dokonał podziału z tym, że pole podzielił nie na dwie równe części, lecz na trzy.

W dniu 25 stycznia 1990r. matka darowała wnioskodawcy i jego bratu po jednej działce, natomiast trzecia działka pozostała. W dniu 19 lipca 1990r. zmarła matka wnioskodawcy, natomiast w 1996r. zmarł jego brat pozostawiając dwóch synów. W dniu 12 lipca 2000r. Sąd dokonał stwierdzenia nabycia spadku po ojcu i matce wnioskodawcy, a w dniu 14 stycznia 2009r. działu spadku po matce przyznając wnioskodawcy i jego bratu po połowie pozostałej trzeciej działki, tj. po działce o powierzchni 231 m2. W dniu 31 maja 2010r. wnioskodawca sprzedał m.in. ww. działkę o powierzchni 231 m2.

W myśl art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Nabycie spadku w przedmiotowej sprawie nastąpiło zatem w dniu 19 lipca 1990r., czyli w dniu śmierci matki, a nie jak twierdzi wnioskodawca w 1985r., tj. w roku spisania testamentu. Samo sporządzenie testamentu nie daje jeszcze tytułu własności osobom w tym testamencie wymienionym, do wskazanych rzeczy lub praw. Tytuł własności nabywają jako spadkobiercy z chwilą śmierci spadkodawcy.

Natomiast stosownie do treści art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Z instytucją działu spadku mamy natomiast do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich. Ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadłyby poszczególnym spadkobiercom.

Tak więc, na skutek działu spadku następuje ?konkretyzacja? składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli jednak w drodze działu spadku spadkobierca nabywa udział ponad wielkość, którą uprzednio nabył w spadku, to nabycie w drodze działu spadku, w części przekraczającej udział w spadku (nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie) należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wartość majątku po przeprowadzeniu działu spadku po matce odpowiada wartości udziału, jaki wnioskodawca nabył wcześniej w spadku po matce. Nie doszło zatem do nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż nabycie przedmiotowej działki o powierzchni 231 m² nastąpiło w 1990r. (w dniu śmierci matki). Oznacza to, że pięcioletni termin, określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął z końcem 1995r. Tym samym sprzedaż działki w 2010r. nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże stanowiska wnioskodawcy nie można było uznać za prawidłowe albowiem wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego w związku z faktem, iż jak wykazano powyżej, sprzedaż nieruchomości nie stanowi dla niego w ogóle źródła przychodu, a nie z uwagi na przedstawioną przez niego argumentację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.