Czy podlega opodatkowaniu zwaloryzowana kwota kaucji zabezpieczającej wypłacona wnioskodawcy w związku (...)

UZASADNIENIE

W dniu 09 września 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu kaucji zabezpieczającej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 26 maja 2006r. wnioskodawca zawarł z Towarzystwem Budownictwa Społecznego umowę najmu lokalu mieszkalnego znajdującego się w zasobach Towarzystwa, na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 października 1995r. o niektórych formach popierania budownictwa społecznego (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1070).

Umowa najmu przewidywała obowiązek zapłaty na rzecz Towarzystwa kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu w wysokości odpowiadającej 12-krotności kwoty miesięcznego czynszu najmu, co odpowiadało regule art. 32 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa społecznego. Wymaganą kwotę kaucji zabezpieczającej wnioskodawca zapłacił w całości w terminie.

W związku z rozwiązaniem ww. umowy najmu lokalu, Towarzystwo w dniu 17 marca 2009r. wypłaciło wnioskodawcy zwaloryzowaną kwotę uiszczonej uprzednio kaucji zabezpieczającej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy według przepisów prawa podatkowego, w szczególności według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypłacona kaucja zabezpieczająca, o której mowa w opisanym stanie faktycznym, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie czy wartość tej kaucji wnioskodawca powinien wykazać w zeznaniu PIT-37 za 2009r. i zsumować z innymi dochodami jako kwotę do opodatkowania, a jeżeli tak, to w jakim miejscu (rubryce) zeznania podatkowego...

Zdaniem wnioskodawcy, zwrócona przez Towarzystwo kwota kaucji zabezpieczającej należności z tytułu czynszu najmu nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie stanowi ona źródła przychodu w rozumieniu przepisów rozdziału 2 ?Źródła przychodu? ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kaucja zabezpieczająca pełni ponadto głównie funkcję gwarancyjną i służy zapewnieniu dotrzymania zobowiązań wynikających z umowy najmu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast przepis art. 10 ww. ustawy zawiera specyfikację źródeł przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, które precyzują przepisy art. 12-20 tej ustawy.

Zgodnie zaś z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednakże w przepisach prawa podatkowego nie zostało zdefiniowane ani pojęcie 'kaucji', ani też pojęcie 'waloryzacji'. Natomiast zgodnie z definicją słownikową za kaucję można uznać pewną sumę pieniężną złożoną jako gwarancję (zabezpieczenie) dotrzymania zobowiązania i stanowiącą odszkodowanie w razie jego niedopełnienia.

Istotą kaucji mieszkaniowej jest zabezpieczenie właścicielowi ewentualnych roszczeń, powstałych w czasie trwania stosunku najmu.

W myśl art. 32 ustawy z dnia 26 października 1995r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr. 98, poz. 1070 ze zm.) ? umowa najmu może przewidywać obowiązek wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu, istniejących w dniu opróżnienia lokalu. Stosownie do treści art. 33 ww. ustawy w sprawach nieuregulowanych w rozdziale 4 ustawy stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz przepisy Kodeksu cywilnego o najmie.

Zgodnie z zasadą nominalizmu określoną w art. 358#185; § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej, tj. w tej samej sumie, na jaką opiewał dług w chwili jego powstania, bez względu na to czy między chwilą powstania a chwilą wykonania zobowiązania doszło do obniżenia lub podwyższenia siły nabywczej pieniądza, mającego wpływ na jego wartość ekonomiczną.

Odstępstwem od kodeksowej zasady nominalizmu jest możliwość dokonania waloryzacji z inicjatywy ustawodawcy na zasadach i według warunków przez niego przyjętych, a w przypadku braku takiego uregulowania świadczenia mogą być waloryzowane na podstawie umowy, a także konstytutywnego orzeczenia sądowego.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz przytoczone powyżej unormowania prawne należy zauważyć, że przychodem, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest tylko przyrost majątkowy.

Zwracana najemcy kaucja zabezpieczająca jest świadczeniem o charakterze zwrotnym, a zatem obojętnym z punktu widzenia obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest jedynie zabezpieczeniem prawidłowego wykonania postanowień umowy najmu, o charakterze zwrotnym. Natomiast jej waloryzacja pełni rolę elementu odszkodowania urealniającego wartość siły nabywczej pieniądza, który najemca wpłaca wynajmującemu tytułem zabezpieczenia wykonania zobowiązania.

Reasumując - zwaloryzowana kwota kaucji zabezpieczającej wypłacona wnioskodawcy w związku z rozwiązaniem umowy najmu lokalu, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, wnioskodawca nie jest zobowiązany do wykazania kwoty ww. kaucji w zeznaniu podatkowym za 2009r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.