Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku i darowizny.

UZASADNIENIE

W dniu 25 stycznia 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży działki nabytej w drodze spadku i w drodze darowizny.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 03 marca 2010r. Znak: IBPB II/2/415-89/10/HS wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano pismem z dnia 16 marca 2010r., które wpłynęło do tut. Biura w dniu 18 marca 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 1984r. został sporządzony testament notarialny przez rodziców wnioskodawczyni. Po śmierci ojca w dniu 14 listopada 1987r. wnioskodawczyni została zapoznana z treścią pozostawionego przez niego testamentu. Wolą zamarłego ojca było przekazanie wnioskodawczyni połowy majątku posiadanego przez jej rodziców, tj. połowę gruntów oraz zabudowań. W 1987r. wnioskodawczyni otrzymała więc #189; część gospodarstwa rolnego, natomiast jego druga część należała do jej matki. Od tego czasu wraz z żyjącą do dzisiaj matką prowadziły to gospodarstwo rolne, które w zmienionej rzeczywistości gospodarczej nie przynosiło dochodów. Wszelkie koszty związane z jego posiadaniem pokrywała wnioskodawczyni.

Po śmierci ojca wnioskodawczyni nigdy nie został przeprowadzony podział gruntów na część wnioskodawczyni oraz jej matki. Pragnąc uregulować wszelkie sprawy majątkowe matka wnioskodawczyni postanowiła przekazać umową darowizny jej swoją część tj. #189; gospodarstwa rolnego, co nastąpiło w dniu 14 marca 2008r., z zastrzeżeniem iż pragnie aby ta część majątku nie została sprzedana lecz przekazana synom wnioskodawczyni, a wnukom darującej. W 2009r. syn wnioskodawczyni wyraził chęć zagospodarowania jednej z działek pod budowę domu jednorodzinnego. Z uwagi na to, iż na działce (nr 638) wskazanej przez syna o powierzchni 0,31 ha znajdowała się droga prowadząca do innych pól, wnioskodawczyni dokonała podziału tej działki wyodrębniając część na drogę (działka nr 638/1), działkę przeznaczoną na sprzedaż (działka nr 638/2) i przeznaczoną dla syna (działka nr 638/3).

Wnioskodawczyni nadmienia, iż od momentu przekazania jej części gospodarstwa rolnego przez matkę nie upłynął 5- letni okres jego posiadania, natomiast część w spadku po ojcu otrzymała przed 22 laty.

Wnioskodawczyni zastanawia się, którą działkę sprzedała, a którą darowała.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy dokonując sprzedaży działki nr 638/2 wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych...

Zdaniem wnioskodawczyni, będąc właścicielką #189; części gospodarstwa rolnego, po sprzedaniu części działki nr 638 (tj. działki nr 638/2), nie powinna płacić podatku dochodowego od sprzedaży, gdyż sprzedała tę swoją część, którą otrzymała w drodze spadku w 1987r.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości (w tym lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość)
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588 ze zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)?c) ww. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej do przychodu (dochodu) uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007r.

Następnie ustawą z dnia 06 listopada 2008r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej, do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007r. do dnia 31 grudnia 2008r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008r.

Istotne więc z punktu widzenia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zatem ustalenie momentu nabycia, aby określić, w jakim brzmieniu ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych należy stosować.

W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowej działki będzie miał moment i forma prawna pierwotnego nabycia.

W analizowanej sprawie nabycie całego gospodarstwa rolnego przez wnioskodawczynię nastąpiło w dwóch datach: tj. w 1987r. oraz w 2008r. Najpierw wnioskodawczyni nabyła udział w #189; części gospodarstwa rolnego w drodze spadku w dniu śmierci spadkodawcy (ojca) w 1987r. Następnie w 2008r. w drodze darowizny od matki nabyła udział w #189; części tego gospodarstwa, stając się w ten sposób właścicielką całego gospodarstwa rolnego. Ponadto, jak wynika z wniosku, nigdy nie został przeprowadzony fizyczny podział gospodarstwa rolnego na część wnioskodawczyni i jej matki, czyli do czasu darowizny wnioskodawczyni posiadała gospodarstwo we współwłasności z matką. Wnioskodawczyni nigdy nie posiadała wydzielonych z gospodarstwa części, albowiem nawet do momentu darowizny (dokonanej na jej rzecz przez matkę) posiadała niewydzielony udział wynoszący #189;.

W 2009r. wnioskodawczyni dokonała podziału działki (nr 638) wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego wyodrębniając część na drogę (działka nr 638/1), działkę przeznaczoną dla syna pod budowę domu (działka nr 638/3) i działkę przeznaczoną na sprzedaż (działkę nr 638/2).

Tym samym dokonując sprzedaży działki wydzielonej z gospodarstwa rolnego (tj. działki nr 638/2) wnioskodawczyni nie może twierdzić, iż zbywa swoją część nabytą w spadku po ojcu w 1987r. Zauważyć należy, iż w momencie dokonywania sprzedaży posiadała już prawo własności całego gospodarstwa rolnego, a nie wydzielonej z niego części czy udziału w nim. Zatem należy stwierdzić, iż przedmiotem zbycia jest działka nabyta przez wnioskodawczynię w 1987r. w drodze spadku po ojcu oraz w 2008r. w drodze darowizny od matki.

Tym samym skutki podatkowe sprzedaży przedmiotowej nieruchomości należy oceniać zarówno na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006r. jak i obowiązujących w okresie obowiązującym od dnia 01 stycznia 2007r. do dnia 31 grudnia 2008r.

Niezależnie jednak od powyższego należy podkreślić, iż przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych normuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat, sprzedaż tej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu. W przypadku nabycia nieruchomości w drodze spadku pięcioletni termin, o którym mowa powyżej winien być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spadku.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Tak więc dniem nabycia spadku przez wnioskodawczynię i pozostałych spadkobierców jest data śmierci spadkodawcy. Postanowienie Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotna zatem dla podatku dochodowego jest data stwierdzająca dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż dokonana przez wnioskodawczynię sprzedaż działki w części odpowiadającej #189; uzyskanego przychodu miała miejsce po upływie pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie. Zatem dokonana transakcja w części odpowiadającej #189; przychodu nie będzie dla wnioskodawczyni w ogóle stanowiła źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ 5- letniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako nie podlegająca w ogóle opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast pozostały przychód ze sprzedaży tej działki (w #189; części) podlegać będzie opodatkowaniu według zasad obowiązujących w 2008r.

W myśl art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007r. od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust.

1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów o których mowa w ust. 6d ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy w kontekście zapytania ujętego w przedmiotowym wniosku stwierdzić należy, iż wnioskodawczyni dokonując sprzedaży przedmiotowej działki nr 638/2, w której udział w #189; nabyła w drodze spadku w 1987r., a kolejny udział również w #189; w drodze darowizny w 2008r. uzyska przychód. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, stanowić on będzie 50% uzyskanego przychodu ze sprzedaży całej działki i będzie podlegać opodatkowaniu według zasad określonych w art. 30e ww. ustawy.

Nieprawidłowe jest zatem, co wykazano powyżej, stanowisko wnioskodawczyni twierdzącej, że nie powinna płacić podatku dochodowego z tytułu sprzedaży tej działki, gdyż sprzedała tylko swoją część otrzymana w spadku w 1987r. Sprzedała bowiem zarówno część otrzymaną w spadku (o wielkości 1/2), której sprzedaż nie podlega opodatkowaniu jak i część nabytą w darowiźnie (w wysokości 1/2), podlegającą opodatkowaniu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.