Czy podatnik nie prowadzący działalności gospodarczej polegającej na najmie lokali mieszkalnych zobowiązany (...)

UZASADNIENIE

W dniu 08 września 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie obowiązku składania deklaracji PIT-28 i PIT-28/A przez osoby uzyskujące przychód z najmu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2001r. wnioskodawca wraz małżonką, w ramach wspólnoty majątkowej małżeńskiej zakupili wspólnie mieszkanie. Mieszkanie było zakupione z przeznaczeniem pod wynajem i zostało zakupione z ulgą na wynajem. Od początku okresu najmu aż do 2005r. przychody uzyskiwane z najmu rozliczane były na zasadach ogólnych.

Od 2006r. przychody z najmu rozliczane są w oparciu o ryczałt. Oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu było składane w ustawowo określonym terminie przez obojga małżonków wspólnie w 2006,2007,2008 i 2009r.

W latach 2006, 2007 i 2008 łączne przychody wnioskodawcy i jego małżonki rozliczne były na podstawie deklaracji PIT-28, do której dołączana była deklaracja PIT-28A. Deklaracja była składana przez małżonkę wnioskodawcy.

Od 2009r., biorąc pod uwagę zawartą umowę o rozdzielności majątkowej małżeńskiej, wnioskodawca oraz jego małżonka rozliczają podatek ryczałtowy oddzielnie. Umowa o rozdzielności majątkowej została zawarta w październiku 2006r. a po podpisaniu umowy rozdzielności majątkowej małżeńskiej wnioskodawca wraz z małżonką dokonali podziału majątku w zakresie możliwym do zrealizowania. Od podpisania ww. umowy małżonkowie samodzielnie i we własnym imieniu nabywają składniki do majątku odrębnego. Wynajmowane mieszkania stanowią odrębną własność małżonków, wspólną własność małżonków oraz własność małoletniego syna.

Od 2006r. wnioskodawca wraz z małżonką wynajmował również inne mieszkanie, które wcześniej zaspokajało potrzeby najbliższej rodziny - matki małżonki podatnika. W 2007r. mieszkanie zostało użyczone znajomym wnioskodawcy i jego małżonki.

Wnioskodawca wraz z żoną nie ustalił kwoty czynszu za użyczenie, małżonkowie zgodzili się natomiast odstąpić mieszkanie w zamian za pokrywanie kosztów utrzymania mieszkania w kwocie 300 zł miesięcznie. Kwota ta obejmuje opłaty wnoszone do spółdzielni oraz opłaty licznikowe i znajduje potwierdzenie w zawartej umowie użyczenia. W umowie użyczenia znajduje się następujący zapis dotyczący bieżących kosztów utrzymania: ?od dnia przekazania podmiotu użyczenia wszelkie koszty związane z korzystaniem z przedmiotu użyczenia ponosi Biorący do Używania. W szczególności dotyczą one kosztów energii elektrycznej, gazu, ścieków, konserwacji technicznej, opłat eksploatacyjnych i innych wnoszonych do spółdzielni mieszkaniowej. Zaliczka na pokrycie kosztów określonych pkt 1 wynosi 300 zł (słownie: trzysta złotych) miesięcznie.?

Ponadto, osoby korzystające z mieszkania zobowiązały się wykonać na własny koszt i we własnym zakresie prace remontowe w użyczonym mieszkaniu. Mieszkanie, w związku z tym, że było uprzednio używane przez osobę starszą, było zniszczone i wymagało przeprowadzenia prac remontowych.

W umowie użyczenia znajduje się następujący zapis o wykonywaniu prac remontowych w użyczanym mieszkaniu: ?Biorący do używania zobowiązuje się do wykonania wskazanych w odrębnym protokole prac remontowych lokalu mieszkalnego stanowiącego przedmiot niniejszej umowy we własnym zakresie i na własny koszt w następującym zakresie:

1. napawa pęknięć ścian i sufitów,
2. malowanie sufitu łazienki,
3. malowanie sufitu pokoju,
4. tapetowanie i malowanie ścian i sufitu kuchni,
5. tapetowanie i malowanie ścian sufitu i przedpokoju,
6. klejenie, cyklinowanie i lakierowanie podłogi pokoju i przedpokoju,
7. uzupełnienie ubytków fugi i silikonu w łazience,
8. malowanie okien,
9. malowanie krat okiennych?
   
   

Strony ustaliły łączną wartość powyższych prac remontowych na kwotę 10.000 zł. W związku z tym, że w świetle obowiązujących przepisów oraz doktryny podatkowej wykonanie takiego remontu można uznać za przychód w naturze, do właściwego urzędu skarbowego zgłoszono kwotę do opodatkowania 1200 zł miesięcznie, odpowiadającą kwocie czynszu możliwego do opodatkowania.

Od 2009r. mieszkanie jest wynajmowane na podstawie umowy najmu. Czynsz za najem tego mieszkania wynosi 1200 zł. Po analizie nakładów faktycznych poniesionych przez użytkownika mieszkania na modernizację tego lokalu okazało się, że ponosił on koszty stanowiące równowartość 500 zł miesięcznie, tytułem nakładów związanych z remontem.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy podatnik nie prowadzący działalności gospodarczej polegającej na najmie lokali mieszkalnych zobowiązany jest do składania deklaracji PIT-28/A... Czy złożenie takiego formularza oznacza automatyczne zakwalifikowanie dochodu jako przychodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej...

Zdaniem wnioskodawcy, podatnik nie prowadzący działalności gospodarczej, ale wynajmujący mieszkanie obowiązany jest do składania za każdy rok podatkowy deklaracji podatkowej PIT-28 wraz z załącznikiem PIT-28/A.

Jednocześnie wnioskodawca stoi na stanowisku, że samo złożenie formularza PIT-28/A nie stanowi o zakwalifikowaniu uzyskiwanych przychodów do przychodów z działalności gospodarczej. Aby tak się stało, działalność podatnika musiałaby spełniać kryteria przewidziane dla pojęcia działalności gospodarczej na gruncie ustaw podatkowych regulujących podatki dochodowe. Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem w brzmieniu obowiązującym w 2006r., czyli okresie objętym przedmiotowym wnioskiem o interpretację, ilekroć w ustawie jest mowa o pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza ona działalność zarobkową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzoną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1,2 oraz 4-9.

Natomiast zgodnie z brzmieniem przepisu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 01 stycznia 2007r. za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową - wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych - prowadzoną we własnym imieniu, bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust 1 pkt 1,2 i 4-9.

Oznacza to, że działalność gospodarczą charakteryzują przede wszystkim zarobkowy cel, wykonywanie działalności w sposób zorganizowany i ciągły oraz prowadzenie działalności we własnym imieniu (lub na własny lub cudzy rachunek w okresie do 01 stycznia 2007r.).

W konsekwencji, o prowadzeniu działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów regulujących podatek dochodowy, nie decydują przesłanki formalnoprawne, a jedynie przesłanki materialnoprawne. Dlatego też należy jednoznacznie uznać, i zarazem na takim stanowisku stoi podatnik, że złożenie formularza PIT-28/A nie stanowi przesłanki warunkującej uznanie przychodów z najmu za przychody z działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wyłącznie w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2. W zakresie pozostałych pytań wydano odrębne interpretacje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, ze zm.) źródłami przychodów są najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 2 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.), osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Aby wybrać tę formę opodatkowania - należy złożyć pisemne oświadczenie o jej wyborze. Oświadczenie to składa się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika ? do 20 stycznia danego roku podatkowego. W sytuacji kiedy wynajem rozpoczyna się w ciągu roku podatkowego ? składa się je do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia najmu, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu (art. 9 ust. 1 ww. ustawy).

Stosownie do zapisu art. 6 ust. 1a ww. ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

Przychód po stronie wynajmującego powstanie, gdy wystąpią przesłanki wynikające z ww. art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, czyli czynsz zostanie otrzymany lub postawiony do dyspozycji wynajmującego.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z tytułu najmu wynosi 8,5% przychodów, jeżeli ich wysokość w roku podatkowym nie przekracza kwoty stanowiącej równowartość 4000 euro; od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt wynosi 20% przychodów.

Zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 wyżej powoływanej ustawy, podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych uzyskanych z tytułu umowy najmu (podnajmu) i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień ? w terminie złożenia zeznania.

Natomiast po zakończeniu roku podatnicy obowiązani są do złożenia zeznania rocznego ? PIT 28. Należy je złożyć do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym (art. 21 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).

Zauważyć należy również, że zgodnie z objaśnieniem zawartym w formularzu PIT-28 pkt 1 - załącznik (formularz) PIT-28/A wypełnia podatnik uzyskujący przychody z działalności prowadzonej na własne nazwisko oraz z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Z literalnego brzmienia wynika, że załącznik ten składają zarówno osoby uzyskujące przychody z działalności prowadzonej na własne nazwisko jak również osoby uzyskujące przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Nie oznacza to jednak, że osoba uzyskująca przychody z najmu, po wypełnieniu i złożeniu ww. załącznika automatycznie będzie zakwalifikowana jako podatnik uzyskujący przychody z działalności prowadzonej na własne nazwisko. Deklaracja PIT-28 wraz z PIT-28/A przeznaczona jest dla podatników uzyskujących przychody z obu tych źródeł. Z powyższego wynika, że podatnik uzyskujący przychody z najmu wraz z formularzem PIT-28 składa załącznik - formularz PIT-28/A do dnia 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym a samo złożenie formularza nie czyni z niego jeszcze osoby prowadzącej działalność gospodarczą.

Reasumując, podatnik nie prowadzący działalności gospodarczej polegającej na najmie lokali mieszkalnych zobowiązany jest przy składaniu zeznania PIT-28 do złożenia załącznika PIT-28/A jednakże złożenie tego załącznika nie powoduje z mocy prawa zakwalifikowania dochodu jako przychodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Tym samym stanowisko wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.