Czy kwota 500 zł miesięcznie, stanowiąca wartość nakładów faktycznie poniesionych przez użytkownika (...)

UZASADNIENIE

W dniu 08 września 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych użyczenia lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2001r. wnioskodawca wraz małżonką, w ramach wspólnoty majątkowej małżeńskiej zakupili wspólnie mieszkanie. Mieszkanie było zakupione z przeznaczeniem pod wynajem i zostało zakupione z ulgą na wynajem. Od początku okresu najmu aż do 2005r. przychody uzyskiwane z najmu rozliczane były na zasadach ogólnych.

Od 2006r. przychody z najmu rozliczane są w oparciu o ryczałt. Oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu było składane w ustawowo określonym terminie przez obojga małżonków wspólnie w 2006,2007,2008 i 2009r.

W latach 2006, 2007 i 2008 łączne przychody wnioskodawcy i jego małżonki rozliczne były na podstawie deklaracji PIT-28, do której dołączana była deklaracja PIT-28A. Deklaracja była składana przez małżonkę wnioskodawcy.

Od 2009r., biorąc pod uwagę zawartą umowę o rozdzielności majątkowej małżeńskiej, wnioskodawca oraz jego małżonka rozliczają podatek ryczałtowy oddzielnie. Umowa o rozdzielności majątkowej została zawarta w październiku 2006r. a po podpisaniu umowy rozdzielności majątkowej małżeńskiej wnioskodawca wraz z małżonką dokonali podziału majątku w zakresie możliwym do zrealizowania. Od podpisania ww. umowy małżonkowie samodzielnie i we własnym imieniu nabywają składniki do majątku odrębnego. Wynajmowane mieszkania stanowią odrębną własność małżonków, wspólną własność małżonków oraz własność małoletniego syna.

Od 2006r. wnioskodawca wraz z małżonką wynajmował również inne mieszkanie, które wcześniej zaspokajało potrzeby najbliższej rodziny - matki małżonki podatnika. W 2007r. mieszkanie zostało użyczone znajomym wnioskodawcy i jego małżonki.

Wnioskodawca wraz z żoną nie ustalił kwoty czynszu za użyczenie, małżonkowie zgodzili się natomiast odstąpić mieszkanie w zamian za pokrywanie kosztów utrzymania mieszkania w kwocie 300 zł miesięcznie. Kwota ta obejmuje opłaty wnoszone do spółdzielni oraz opłaty licznikowe i znajduje potwierdzenie w zawartej umowie użyczenia. W umowie użyczenia znajduje się następujący zapis dotyczący bieżących kosztów utrzymania: ?od dnia przekazania podmiotu użyczenia wszelkie koszty związane z korzystaniem z przedmiotu użyczenia ponosi Biorący do Używania. W szczególności dotyczą one kosztów energii elektrycznej, gazu, ścieków, konserwacji technicznej, opłat eksploatacyjnych i innych wnoszonych do spółdzielni mieszkaniowej. Zaliczka na pokrycie kosztów określonych pkt 1 wynosi 300 zł (słownie: trzysta złotych) miesięcznie.?

Ponadto, osoby korzystające z mieszkania zobowiązały się wykonać na własny koszt i we własnym zakresie prace remontowe w użyczonym mieszkaniu. Mieszkanie, w związku z tym, że było uprzednio używane przez osobę starszą, było zniszczone i wymagało przeprowadzenia prac remontowych.

W umowie użyczenia znajduje się następujący zapis o wykonywaniu prac remontowych w użyczanym mieszkaniu: ?Biorący do używania zobowiązuje się do wykonania wskazanych w odrębnym protokole prac remontowych lokalu mieszkalnego stanowiącego przedmiot niniejszej umowy we własnym zakresie i na własny koszt w następującym zakresie:

1. napawa pęknięć ścian i sufitów,
2. malowanie sufitu łazienki,
3. malowanie sufitu pokoju,
4. tapetowanie i malowanie ścian i sufitu kuchni,
5. tapetowanie i malowanie ścian sufitu i przedpokoju,
6. klejenie, cyklinowanie i lakierowanie podłogi pokoju i przedpokoju,
7. uzupełnienie ubytków fugi i silikonu w łazience,
8. malowanie okien,
9. malowanie krat okiennych?
   
   

Strony ustaliły łączną wartość powyższych prac remontowych na kwotę 10.000 zł. W związku z tym, że w świetle obowiązujących przepisów oraz doktryny podatkowej wykonanie takiego remontu można uznać za przychód w naturze, do właściwego urzędu skarbowego zgłoszono kwotę do opodatkowania 1200 zł miesięcznie, odpowiadającą kwocie czynszu możliwego do opodatkowania.

Od 2009r. mieszkanie jest wynajmowane na podstawie umowy najmu. Czynsz za najem tego mieszkania wynosi 1200 zł. Po analizie nakładów faktycznych poniesionych przez użytkownika mieszkania na modernizację tego lokalu okazało się, że ponosił on koszty stanowiące równowartość 500 zł miesięcznie, tytułem nakładów związanych z remontem.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy kwota 500 zł miesięcznie, stanowiąca wartość nakładów faktycznie poniesionych przez użytkownika powinna być traktowana jako przychód podatnika w latach, kiedy mieszkanie było oddane do użytkowania...

Zdaniem wnioskodawcy, w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 10 w ust. 1 zostały wyszczególnione rodzaje źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Wśród nich w pkt 6 został wymieniony najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Jeżeli przedmiotem najmu lub umowy podobnej nie są składniki majątku związane z działalnością gospodarczą i umowa najmu nie została zawarta w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej przychody z tego najmu mogą być zaliczone do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy i opodatkowane na zasadach ogólnych - według skali podatkowej.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zdaniem wnioskodawcy oznacza to, że określenia wysokości przychodu z najmu lub umowy podobnej zaliczanego do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc najmu lub umowy podobnej niestanowiącej przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, należy dokonywać w oparciu o postanowienia ww. art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z faktem, że użytkownik mieszkania należącego do wnioskodawcy i jego małżonki oprócz pokrycia kosztów administracyjnych, poniósł koszty związane z remontem mieszkania, które użytkował, wnioskodawca stoi na stanowisku, że oddanie nieruchomości w użytkowanie w zamian za jej remont będzie stanowiło dla wnioskodawcy przysporzenie majątkowe stanowiące przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W wyniku zawarcia umowy użyczenia, wnioskodawca będzie uzyskiwał czynsz w wysokości ponoszonych przez najemcę nakładów na tę, nieruchomość. Tym samym, w przekonaniu wnioskodawcy, wartość wykonanego remontu stanowić będzie - odpowiednik czynszu z tytułu użyczenia nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wyłącznie w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4. W zakresie pozostałych pytań wydano odrębne interpretacje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, ze zm.) źródłami przychodów są najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Przychodem w myśl art. 11 ust. 1 powołanej ustawy, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Oznacza to, że określenia wysokości przychodu z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze, zaliczanego do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc najmu niestanowiącego pozarolniczej działalności gospodarczej, należy dokonywać w oparciu o postanowienia ww. art. 11 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w 2007r. wnioskodawca wraz z małżonką użyczyli znajomym mieszkanie. Nie została ustalona kwota czynszu za użyczenie mieszkania, użyczający natomiast zgodzili się odstąpić mieszkanie w zamian za pokrywanie bieżących kosztów utrzymania mieszkania w kwocie 300 zł miesięcznie. Kwota ta obejmuje opłaty wnoszone do spółdzielni oraz opłaty licznikowe. Ponadto osoby biorące mieszkanie w używanie zobowiązały się do przeprowadzenia na własny koszt remontu przedmiotowego mieszkania. Wartość remontu strony ustaliły na 10.000 zł. Od 2009r. mieszkanie to jest wynajmowane na podstawie umowy najmu. Czynsz za najem tego mieszkania wynosi 1.200 zł. Wnioskodawca po analizie nakładów faktycznie poniesionych przez użytkownika mieszkania na jego modernizację obliczył, że użytkownik ponosił koszty stanowiące 500 zł miesięcznie tytułem nakładów na remont.

Umowa użyczenia jest jedną z umów nazwanych, obok najmu i dzierżawy, regulujących zasady używania rzeczy. Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.) użyczenie jest umową, przez którą użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Istotą tej umowy jest jej bezpłatny charakter, co oznacza, że biorący w używanie nie ma obowiązku dokonywania żadnych świadczeń i opłat na rzecz dającego do bezpłatnego używania. W myśl art. 713 Kodeksu cywilnego, biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Jeżeli poczynił inne wydatki lub nakłady na rzecz, stosuje się odpowiednio przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz cytowane powyżej przepisy prawa użytkownik ww. mieszkania w zamian za używanie zobowiązał się do pokrycia bieżących kosztów utrzymania oraz do przeprowadzenia remontu tego mieszkania. Istotą niniejszej interpretacji nie jest i nie może być analiza prawidłowości zawierania umów cywilnoprawnych pod względem formy, warunków, wzajemnych praw i obowiązków. Zwrócić uwagę jedynie należy, że o rodzaju umowy decyduje nie jej nazwa, lecz treść.

Pomijając zatem ustalenie jakiego rodzaju umowę zawarł wnioskodawca należy stwierdzić, że bezspornym jest, iż na podstawie tej umowy wnioskodawca otrzymał od drugiej strony zamiast czynszu świadczenie w naturze w postaci nakładów remontowych, których kosztów wnioskodawca nie musiał zwracać (okoliczność ta wynika z przytoczonego fragmentu umowy). Wartość tych nakładów jest zatem rodzajem odpłatności za możliwość korzystania z mieszkania.

Stosownie do powyższego, określenia przychodu z zawartej przez wnioskodawcę umowy należało dokonać na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawą opodatkowania jest wartość faktycznie poniesionych nakładów przez ?użytkownika? tego mieszkania w latach, kiedy mieszkanie to było mu oddane do użytkowania.

Stanowisko wnioskodawcy należy zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.