Czy w związku z nieodpłatnym umorzeniem akcji należących do wnioskodawcy po jego stronie powstanie (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2009r. (data wpływu do tut. Biura 22 października 2009r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych zbycia akcji w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 października 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych zbycia akcji w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka akcyjna zamierza skorzystać z uprawnienia wskazanego w art. 359 § 1 oraz § 2 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000r. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), tzn. nabycia części własnych akcji celem ich umorzenia (?umorzenie dobrowolne'). Nabycie akcji nastąpi od Spółki z o.o., będącej wnioskodawcą. Zgodnie z art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych umorzenie to nastąpi bez wynagrodzenia. W momencie ?umorzenia dobrowolnego' wnioskodawca będzie posiadał 30,24% akcji Spółki akcyjnej przez okres dłuższy niż 2 lata. Spółka akcyjna będzie posiadać certyfikat rezydencji wnioskodawcy, który będzie potwierdzał miejsce siedziby dla celów podatkowych w Polsce, na rok dokonania ?umorzenia dobrowolnego'.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy opisana transakcja będzie podlegać podatkowi dochodowemu od osób prawnych po stronie wnioskodawcy...

(we wniosku pytanie to oznaczono nr 1)

Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym: dochód z umorzenia akcji, dochód uzyskany z odpłatnego zbycia akcji na rzecz spółki, w celu umorzenia tych akcji, wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej, czy dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego, etc.

Żeby odpowiedzieć na pytanie czy po stronie wnioskodawcy powstanie dochód (przychód) z udziału w zyskach osób prawnych podlegający podatkowi dochodowemu od osób prawnych, należy odwołać się do przepisów Kodeksu spółek handlowych.

Zgodnie z art. 359 § 1 Kodeksu spółek handlowych, akcje mogą być umorzone wyłącznie w przypadku, gdy statut spółki tak stanowi (w rozważanym przypadku możliwość dokonania umorzenia akcji dopuszcza § 14 statutu Spółki akcyjnej). Kodeks spółek handlowych stwierdza ponadto, że akcje mogą być umorzone za zgodą akcjonariusza w drodze nabycia akcji przez spółkę za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia (?umorzenie dobrowolne') i bez zgody akcjonariusza (?umorzenie przymusowe'). W rozważanym przypadku będziemy mieć do czynienia z tzw. ?umorzeniem dobrowolnym' - bez wynagrodzenia.

Zgodnie z art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych ?umorzenie dobrowolne' własnych akcji spółki następuje przez podjęcie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia, uzasadnienie dla przeprowadzenia umorzenia akcji bez wynagrodzenia oraz sposób obniżenia kapitału zakładowego w związku z takim umorzeniem. A zatem podstawę prawną ?umorzenia dobrowolnego' będą stanowić łącznie: statut spółki, uchwała walnego zgromadzenia akcjonariuszy oraz zgoda jej akcjonariusza. Zgodnie z cytowanymi przepisami na stronach tej czynności mogą spoczywać następujące obowiązki:

1.po stronie Spółki akcyjnej:

• podjęcie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia oraz uzasadnienie dla przeprowadzenia umorzenia akcji bez wynagrodzenia, a także sposób obniżenia kapitału zakładowego w związku z takim umorzeniem (zgodnie z art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych);

• podjęcie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy która powinna określać w szczególności samo obniżenie kapitału zakładowego w związku z takim umorzeniem (zgodnie z art. 360 § 1 Kodeksu spółek handlowych podjęcie takiej uchwały następuje po podjęciu uchwały o umorzeniu akcji na tym samym walnym zgromadzeniu akcjonariuszy).

2. po stronie wnioskodawcy:

• wyrażenie formalnej zgody na umorzenie akcji przez Spółkę.

Przedstawiony zakres obowiązków po stronie wnioskodawcy związany z ?umorzeniem dobrowolnym' wnioskodawca porównał z możliwością powstania dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych. Jak stanowi art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału. Zatem, powstało pytanie czy po stronie wnioskodawcy w wyniku ?umorzenia dobrowolnego' rzeczywiście utworzy się dochód. Dochód można definiować jako przysporzenie majątkowe, które powiększa majątek danego podmiotu. Należy zauważyć, że w wyniku ?umorzenia dobrowolnego' wnioskodawca nie otrzyma żadnego przysporzenia majątkowego od Spółki akcyjnej, które powiększy jego majątek. Jedynym skutkiem ?umorzenia dobrowolnego' bez wynagrodzenia będą pewne przesunięcia następujące po stronie aktywów finansowych wnioskodawcy, tzn. ich faktyczne zmniejszenie (kategoria księgowa: udziały w jednostkach powiązanych). Innymi słowy, można powiedzieć, że w rozważanym przypadku sytuacja majątkowa wnioskodawcy w żaden sposób nie ulegnie poprawie, lecz wręcz przeciwnie.

Podsumowując, na gruncie art. 10 ust. 1 ww. ustawy wnioskodawca nie uzyska żadnego dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych, który powinien u niego podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem wnioskodawcy, w rozważanym przypadku nie znajdzie zastosowania też art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt, 1 ww. ustawy przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne i różnice kursowe. Jak już wspomniano, w wyniku ?umorzenia dobrowolnego' wnioskodawca nie otrzyma żadnego przysporzenia majątkowego od Spółki akcyjnej, które powiększy jego majątek (przy czym dotyczyć to będzie przysporzenia o charakterze pieniężnym, rzeczowym jak i jakiegokolwiek innego przysporzenia). Tym samym, na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy wnioskodawca nie uzyska żadnego przychodu, który powinien po jego stronie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Spółki, w rozważanym przypadku nie znajdzie zastosowania również art. 14 ust. 1 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. A zatem, żeby powstał obowiązek rozpoznania przez wnioskodawcę takiego przychodu muszą być łącznie spełnione następujące dwa warunki:

• następuje przeniesienie własności rzeczy lub praw w drodze umowy (sprzedaż, zamiana);

• wspomniane przeniesienie ma charakter odpłatny, tzn. podmiot, który dokonuje zbycia rzeczy lub prawa do innego podmiotu otrzymuje w zamian określone przysporzenie majątkowe.
  
  

Zdaniem wnioskodawcy, w rozważanym przypadku żaden z powyższych warunków nie zostanie spełniony.

Po pierwsze ?umorzenie dobrowolne' nie może być utożsamiane na gruncie prawnym ani z umową sprzedaży akcji, ani z umową zamiany akcji. Po drugie, tak jak już wspomniano, w wyniku ?umorzenia dobrowolnego' wnioskodawca nie otrzyma w zamian żadnego przysporzenia majątkowego. Podsumowując, na gruncie art. 14 ust. 1 ww. ustawy wnioskodawca nie uzyska żadnego przychodu, z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych , który powinien u niego podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Niniejsza interpretacja zawiera jednak ocenę stanowiska wnioskodawcy wyłącznie w zakresie pytania nr 1 zawartego w przedmiotowym wniosku. Ocena stanowiska w zakresie pytania nr 2 została zawarta w odrębnej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.