Ustalenia w jaki sposób w przypadku kradzieży towarów należy rozliczyć zapłacony podatek należny (...)

Ustalenia w jaki sposób w przypadku kradzieży towarów należy rozliczyć zapłacony podatek należny ujęty w deklaracji VAT-7 oraz czy odliczony podatek VAT przy zakupie przedmiotowych towarów nie podlega korekcie.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Firmy Handlowej B., przedstawione we wniosku z dnia 1 grudnia 2008r. (data wpływu 16 grudnia 2008r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 stycznia 2009r. (data wpływu 12 stycznia 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia w jaki sposób w przypadku kradzieży towarów należy rozliczyć zapłacony podatek należny ujęty w deklaracji VAT-7 oraz czy odliczony podatek VAT przy zakupie przedmiotowych towarów nie podlega korekcie - jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 16 grudnia 2008r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 7 stycznia 2009r. (data wpływu 12 stycznia 2008r.)o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia w jaki sposób w przypadku kradzieży towarów należy rozliczyć zapłacony podatek należny ujęty w deklaracji VAT-7 oraz czy odliczony podatek VAT przy zakupie przedmiotowych towarów nie podlega korekcie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, w sierpniu 2008r. dokonał sprzedaży towaru klientowi w oparciu o złożone zamówienia. Zostały wystawione faktury sprzedaży, z których Wnioskodawca rozliczył należny podatek VAT. Towar został odebrany z magazynu Wnioskodawcy, jednak nie dojechał do miejsca przeznaczenia, ponieważ pod nazwę firmy klienta Wnioskodawcy podszył się nieznany sprawca.

Faktury, które Wnioskodawca wystawił i wysłał pocztą do swojego klienta jako nabywcy towaru, zostały zwrócone Wnioskodawcy w dniu 15 września 2008r., ponieważ ten towar do klienta nie dojechał. Wnioskodawca przekazał sprawę prokuraturze.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. W jaki sposób należy rozliczyć zapłacony podatek VAT ujęty w deklaracji VAT-7 jako podatek należny...
  2. Czy odliczony podatek VAT przy zakupie przedmiotowych towarów nie podlega korekcie...

Wnioskodawca uważa że:

  1. Właściwe jest anulowanie wystawionych faktur i dokonanie korekty deklaracji VAT-7, która uwzględniała przedmiotowe faktury VAT.
  2. Odliczony podatek VAT przy zakupie skradzionych towarów nie podlega korekcie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Ad.1.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ww. ustawy. Przy czym przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast, zgodnie z art. 8 ust. 1 przez świadczenie usług, co do zasady, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ustawy o VAT Minister Finansów, w obowiązującym od dnia 1 grudnia 2008r., rozporządzeniu z dnia 28 listopada 2008r., w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337) określił szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane, które powinny zawierać, oraz sposób i okres ich przechowywania.

Do dnia 30 listopada 2008r. powyższe kwestie określone były w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 ze zm.).

Jak wynika z przytoczonych przepisów, podatnik wystawia fakturę VAT m.in. w przypadku sprzedaży towaru lub usługi.

Faktura VAT jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa.

Prawidłowość materialno?prawna faktury VAT zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt nabycia określonych towarów lub usług. Jeśli do realizacji umowy sprzedaży nie doszło, a sporządzono już dokumenty potwierdzające sprzedaż (oryginał i kopię faktury VAT), należy w tym wypadku oryginał i kopię faktury VAT anulować (np. przez dokonanie na nich odpowiednich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wydanie) i zachować w aktach.

W myśl art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Pod pojęciem ?wystawienia faktury VAT? należy rozumieć sporządzenie tego dokumentu oraz przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura VAT jedynie sporządzona, a nie wprowadzona do obrotu prawnego (faktura anulowana), nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji anulowania faktury VAT podatnik nie wykazuje wartości w niej zawartych w deklaracji VAT.

Reasumując, w przypadku sporządzenia faktury na okoliczność transakcji, która nie doszła do skutku, podatnik ma prawo anulować przedmiotową fakturę pod warunkiem, iż faktura te nie została wprowadzona do obiegu prawnego.

Nie ma możliwości dokonywania korekty faktury w sytuacji, gdy faktura pierwotna została wystawiona ale nie weszła do obrotu prawnego (z uwagi na to, że nie została przekazana adresatowi), bowiem nie wywołuje ona wówczas żadnych skutków prawnych.

Wprawdzie możliwość anulowania faktur VAT (jako sposób skorygowania zaistniałego błędu) nie została wyraźnie przez ustawodawcę przewidziana, jednak w praktyce należy uznać za dopuszczalne jej stosowanie jako praktyczną i realną drogę do ?wycofania się? podatnika z faktu błędnego ich wystawienia.

Należy jednak w tym miejscu podkreślić, iż anulowanie faktur VAT powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego (np. poprzez doręczenie ich kontrahentowi). Natomiast w przypadku wprowadzenia do obrotu prawnego dokumentów potwierdzających dokonanie sprzedaży, pozostaje jedynie możliwość wystawienia korekt faktur VAT na zasadach przewidzianych przepisami prawa.

W przypadku anulowania faktur VAT wystawca powinien posiadać w swojej dokumentacji podatkowej zarówno oryginał, jak i kopię dokumentu sprzedaży z dokonaną na nich adnotacją unieważniającą fakturę, która uniemożliwi ich powtórne wydanie i wykorzystanie. Anulowanie powinno odbyć się poprzez opatrzenie faktur VAT odpowiednią adnotacją o przyczynie i okolicznościach anulowania i pozostawienie ich w dokumentacji podatkowej.

Ponadto zaznaczyć należy, iż anulowanie faktury VAT powinno być traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności, nie może stać się powszechną praktyką podatkową, a podatnik wystawiając fakturę VAT jest zobowiązany dołożyć należytej staranności w dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych.

W konsekwencji anulowania faktury VAT, podatnik jest uprawniony do zmniejszenia podatku należnego wykazanego pierwotnie w deklaracji VAT-7 za okres rozliczeniowy, w którym uwzględniono wartości wynikające z anulowanej faktury VAT, poprzez złożenie korekty deklaracji VAT-7.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w sierpniu 2008r. dokonał sprzedaży towaru klientowi w oparciu o złożone zamówienia. Zostały wystawione faktury sprzedaży, z których Wnioskodawca rozliczył należny podatek VAT. Towar został odebrany z magazynu Wnioskodawcy, jednak nie dojechał do miejsca przeznaczenia ponieważ pod nazwę firmy klienta Wnioskodawcy podszył się nieznany sprawca. Faktury, które Wnioskodawca wystawił i wysłał pocztą do swojego klienta jako nabywcy towaru, zostały zwrócone Wnioskodawcy w dniu 15 września 2008r., ponieważ ten towar do klienta nie dojechał.

Zatem w przedmiotowej sprawie nie doszło do zrealizowania transakcji pomiędzy Wnioskodawcą a jego kontrahentem. Wnioskodawca wprawdzie sporządził faktury VAT, które wysłał pocztą do kontrahenta ale ze względu na fakt, że towar udokumentowany przedmiotowymi fakturami nie został dostarczony do nabywcy Kontrahent nie przyjął przedmiotowych faktur (odesłał je Wnioskodawcy). Przedmiotowe faktury VAT nie zostały ostatecznie wprowadzone do obrotu prawnego, z powodu odmowy ich przyjęcia przez kontrahenta.

Ponadto Wnioskodawca zaznaczył, że sprawa została zgłoszona do prokuratury, co wskazuje na to, że Wnioskodawca nie pozostał bierny i podjął działania zmierzające do wyjaśnienia zaistniałej kradzieży.

W związku z powyższym skoro w przedmiotowej sprawie wystawione faktury nie dokumentowały sprzedaży towarów (towar udokumentowany przedmiotowymi fakturami nie został dostarczony do nabywcy a faktury nie zostały de facto wprowadzone do obrotu prawnego) i jeżeli zarówno oryginały jak i kopie faktur są w posiadaniu Wnioskodawcy, to w ocenie tut. organu w tej konkretnie zaistniałej sytuacji dopuszczalne jest anulowanie ww. dokumentów (oryginałów i kopii faktur).

W przedstawionym stanie faktycznym, anulowanie przedmiotowych faktur VAT skutkuje możliwością skorygowania podatku należnego, wykazanego pierwotnie z tych faktur w deklaracji VAT-7 za właściwy okres rozliczeniowy poprzez złożenie stosownej korekty deklaracji VAT-7 za ten okres rozliczeniowy.

Ad. 2.

Podstawowe uprawnienie podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zostało zawarte w art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit.a ustawy o VAT, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 tej ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W myśl powyższych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest zatem bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m. in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT.

Realizacja prawa do odliczenia podatku naliczonego, zgodnie z obowiązującym do dnia 30 listopada 2008r. art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, była jednak ograniczona bowiem przepis ten stanowił, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

Ustawą z dnia 28 listopada 2008r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320), obowiązującą od dnia 1 grudnia 2008r., uchylono art. 88 ust. 1 pkt 2 cyt. wyżej ustawy o VAT.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zatem zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać, aż nabyty towar zostanie sprzedany. Istotna jest intencja nabycia ? jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas ? po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych ? odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy czy aktów wykonawczych.

W związku z powyższym, w przypadku utraty (kradzieży) towarów, podatnik nie traci prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy ich nabyciu, w związku z powyższym nie będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku VAT naliczonego związanego z zakupem tych towarów (pod warunkiem, że zastosowania w przedmiotowej sprawie nie będzie miało ograniczenie prawa do odliczenia zawarte, w obowiązującym do dnia 30 listopada 2008r., wyżej przytoczonym przepisie art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że jeżeli Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od nabytych towarów mających związek z czynnościami opodatkowanymi i jeżeli wydatki na ich nabycie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (zgodnie z obowiązującym do dnia 30 listopada 2008r. ograniczeniem zawartym w art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT) - to stwierdzona przedmiotowa kradzież towarów nie pozbawia Wnioskodawcy prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z ich nabyciem i tym samym nie powoduje konieczności dokonywania korekt odliczonego w momencie nabycia tych towarów podatku naliczonego.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Ponadto wskazać należy, że przedmiotowa interpretacja nie rozstrzyga kwestii ewentualnego zaliczenia wydatków na zakup skradzionych towarów do kosztów uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika