Określenie kto posiada status podatnika podatku VAT, Gmina czy Urząd Gminy.

UZASADNIENIE

W dniu 22 maja 2009r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia kto posiada status podatnika podatku VAT, Gmina czy Urząd Gminy.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 13 lipca 2009r. (data wpływu 14 lipca 2009r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 2 lipca 2009r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina posiada Decyzję z dnia 3 lutego 2006r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej, że zarówno Gmina jak i Urząd Gminy w związku ze swoimi działaniami powinny stosować jednakowe oznaczenia (numer identyfikacji podatkowej NIP) oraz wystawiać jedno rozliczenie deklaracyjne z Urzędu Gminy. W związku z pojawiającymi się nowymi interpretacjami w sprawie statusu podatnika podatku VAT Wnioskodawca ma wątpliwości czy Urząd Gminy czy Gmina ma być podatnikiem podatku VAT...

Obecnie wszystkie czynności wykonywane przez Gminę jak i przez Urząd są realizowane i rozliczane dla potrzeb podatku VAT w deklaracji składanej przez Urząd Gminy. Urząd także występuje jako sprzedawca i nabywca. Rejestry sprzedaży, rejestry zakupów, faktury sprzedaży (mienia gminnego, usługi najmu, dzierżawy itp.) wystawiane są na Urząd i z jego NIP-em. Gmina i Urząd posiadają odrębne nadane numery NIP. Gmina NIP: X, Urząd Gminy NIP: Y.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podał, że Gmina była zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Od stycznia 2005r. do lutego 2006r. Gmina składała deklaracje VAT-7. W wyniku powyższego od stycznia 2005r. do lutego 2006r. Urząd Gminy i Gmina składały odrębne deklaracje VAT-7. Urząd Gminy składał deklaracje w związku czynnościami opodatkowanymi dotyczącymi Urzędu Gminy. Stosując się do otrzymanej decyzji z dnia 3 lutego 2006r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej Gmina zaprzestała składania deklaracji VAT-7. 0d marca 2006r. wszystkie czynności wykonywane przez Gminę jak i przez Urząd są realizowane i rozliczane dla potrzeb podatku VAT w deklaracji składanej przez Urząd Gminy.

W dniu 20 stycznia 1999r. Urząd Gminy złożył zgłoszenie rejestracyjne VAT-R oraz w dniu 27 grudnia 2004r. Gmina złożyła zgłoszenie rejestracyjne VAT-R w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Urząd Gminy wystąpił z wnioskiem o nadanie numeru NIP do Urzędu Skarbowego w T. w dniu 5 sierpnia 1996r. i otrzymał decyzję z dnia 19 sierpnia 1996r. o nadaniu NIP dla Urzędu Gminy - Y. Gmina wystąpiła z wnioskiem o nadanie numeru NIP w dniu 7 października 2004r. i otrzymała decyzję z dnia 13 października 2004r. o nadaniu NIP dla Gminy - X.

W deklaracji VAT-7 składanej przez Urząd Gminy jako podatnik VAT wskazywany jest Urząd Gminy z NIP-em Urzędu Gminy - Y.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Kto posiada status podatnika podatku VAT, Gmina czy Urząd Gminy...

Zdaniem Wnioskodawcy, w dalszym ciągu podatnikiem od towarów i usług powinien być Urząd Gminy.

Jednostka samorządu terytorialnego jaką jest gmina nie może wykonywać swoich zadań bez udziału urzędu gminy. Stąd też, zdaniem Wnioskodawcy, podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (Gminy i Urzędu) powinien być Urząd Gminy.

Przemawia za tym kilka okoliczności:

1. Urząd Gminy jako jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, mieści się w kategorii pojęcia 'podatnik' w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (art. 15).
2. Gmina nie ma prawnych możliwości prowadzenia rozliczeń i ewidencji podatku VAT na kontach księgowych gminy, tylko na kontach urzędu, obsługującego gminę (rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek finansów publicznych Dz. U. nr 142, poz. 1020).
   
   

Wynika stąd, iż faktury zakupu muszą być wystawiane na Urząd Gminy a faktury sprzedaży przez Urząd Gminy. Tylko to daje możliwość rzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych, rejestrów, ujęcia prawidłowych należności i zobowiązań z tyt. podatku VAT w bilansie Urzędu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Stosownie do postanowień ust. 6 powołanego wyżej artykułu, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Natomiast art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz. U. z 2004r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.) stanowi, iż osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej (NIP).

Stosownie do ust. 2 i 3 cyt. wyżej przepisu, obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych, płatnicy podatków oraz płatnicy składek ubezpieczeniowych ? podmioty te również otrzymują NIP.

Powyższe oznacza, że każdy podmiot, który należy do jednej z ww. kategorii, jest obowiązany do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego. Należy podkreślić, że nie jest prawnie dopuszczalna sytuacja nadania jednego NIP dwóm podmiotom (z których jeden jest podatnikiem np. podatku od towarów i usług, a drugi płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych), jak również posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej nadanym innemu podmiotowi.

Numer identyfikacji podatkowej nie może być używany w oderwaniu od nazwy podmiotu, który występuje w decyzji administracyjnej o nadaniu NIP. Konsekwencją wydania ww. decyzji jest jednoznaczna identyfikacja podmiotu poprzez jego NIP i nazwę.

W oparciu o art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Gmina może też prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, wyłącznie w przypadkach i formie określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 1 - 3 cyt. ustawy).

Zaznaczyć należy, że przypisana gminie ? jako jednostce samorządu terytorialnego ? samodzielność działania ma znaczenie z uwagi na cytowaną wyżej definicję podatnika podatku od towarów i usług. Wynika z niej bowiem, iż tylko pomiot samodzielnie prowadzący działalność gospodarczą może być z tytułu tej działalności uznany za podatnika.

W myśl art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent). Zgodnie z art. 33 ust. 1 tej ustawy, organem wykonawczym gminy jest wójt, który wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy. Organizację i zasady funkcjonowania urzędu gminy określa regulamin organizacyjny, nadany przez wójta w drodze zarządzenia - art. 33 ust. 2 ustawy.

Z powyższego wynika, że urząd gminy jest jednostką pomocniczą, służącą do wykonywania zadań gminy oraz do jej obsługi techniczno-organizacyjnej. Urząd, działając w imieniu gminy, realizuje jej zadania własne. Natomiast zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma włącznie gmina. Ustawa o samorządzie gminnym nie przyznaje urzędowi gminy statusu jednostki organizacyjnej gminy, ale wyłącznie status aparatu pomocniczego organu gminy (wójta). Tym samym urząd realizując zadania gminy może działać wyłącznie z zachowaniem swego statusu, jako jednostki pomocniczej organu wykonawczego.

Traktowanie urzędu jako podatnika podatku od towarów i usług nie znajduje żadnego uzasadnienia. Brak jest bowiem aktów prawnych, które stanowiłyby o jego samodzielności, a nawet takich, które dokładnie określałyby jego pozycję względem osób trzecich. Przez urząd należy rozumieć rodzaj wewnętrznej jednostki organizacyjnej gminy. Każde działanie podejmowane przez urząd w rzeczywistości nie będzie jego działaniem, lecz ? w świetle ustawy o podatku od towarów i usług ? działaniem samej gminy.

Zatem na podstawie przepisów regulujących ustrój gminy oraz przepisów o podatku od towarów i usług, to gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług. To zaś oznacza, że obciąża ją obowiązek zarejestrowania się w tym charakterze, o ile ma zamiar wykonywać czynności podlegające opodatkowaniu.

Należy również zwrócić uwagę na treść zapisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020 ze zm.), z których wynika, iż urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

W świetle wskazanego wyżej przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa), ze względu na przyznaną im ustawowo osobowość prawną, są podatnikami podatku od towarów i usług, o ile spełnią pozostałe warunki wskazane w art. 15 ustawy.

Zatem podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (gminy i urzędu) jest wyłącznie gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną. Natomiast urząd gminy, realizując zadania spoczywające na samorządowej osobie prawnej, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występuje wyłącznie jako aparat pomocniczy, działający w imieniu i na rzecz ww. osoby prawnej. Z uwagi na fakt, iż nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, zarówno gmina, jak i urząd, w związku ze swoimi działaniami, powinny sporządzać jedno rozliczenie deklaracyjne dla podatku od towarów i usług.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Gmina i Urząd posiadają odrębne nadane numery NIP.

Urząd Gminy wystąpił z wnioskiem o nadanie numeru NIP do Urzędu Skarbowego w T. w dniu 5 sierpnia 1996r. i otrzymał decyzję z dnia 19 sierpnia 1996r. o nadaniu NIP. W dniu 20 stycznia 1999r. Urząd Gminy złożył zgłoszenie rejestracyjne VAT-R.

Gmina wystąpiła z wnioskiem o nadanie numeru NIP w dniu 7 października 2004r. i otrzymała decyzję z dnia 13 października 2004r. o nadaniu NIP. Gmina w dniu 27 grudnia 2004r. złożyła zgłoszenie rejestracyjne VAT-R w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Od stycznia 2005r. do lutego 2006r. Gmina składała deklaracje VAT-7. Od stycznia 2005r. do lutego 2006r. Urząd Gminy i Gmina składały odrębne deklaracje VAT-7.

Obecnie wszystkie czynności wykonywane przez Gminę jak i przez Urząd są realizowane i rozliczane dla potrzeb podatku VAT w deklaracji składanej przez Urząd Gminy. Urząd także występuje jako sprzedawca i nabywca. Rejestry sprzedaży, rejestry zakupów, faktury sprzedaży (mienia gminnego, usługi najmu, dzierżawy itp.) wystawiane są na Urząd i z jego NIP-em.

Odnosząc powyższy opis stanu faktycznego do powołanych w sprawie przepisów prawa stwierdzić należy, iż to Gmina, jako osoba prawna, jest podatnikiem podatku od towarów i usług, dlatego też podstawą rozliczeń podatkowych powinien być numer identyfikacji podatkowej nadany dla potrzeb podatku od towarów i usług Gminy. Urząd Gminy, w ramach realizacji zadań Gminy, nie jest uprawniony ani do wystawiania, ani otrzymywania faktur VAT, jak również składania deklaracji w imieniu własnym (tj. używając własnej nazwy oraz własnego NIP). Wszelkie bowiem dokumenty wymagające oznaczenia (numeru NIP) sporządzane przez Urząd, lub wpływające do Urzędu, dotyczące czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, czyli numerem NIP Gminy.

Reasumując, należy stwierdzić, że podatnikiem podatku od towarów i usług jest Gmina, a Urząd Gminy może działać wyłącznie w charakterze jednostki pomocniczej organu wykonawczego.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy zaprezentowane w złożonym wniosku należało uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14b § 3 ww. ustawy ? Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Natomiast w myśl w art. 14c § 1 tej ustawy, interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższych przepisów wynika zatem, że przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotyczącego przedstawionego stanu faktycznego.

Organ wydający interpretację nie jest natomiast uprawniony do analizowania i oceny załączonych do wniosku o interpretację dokumentów, nie przeprowadza bowiem postępowania dowodowego, jest zatem związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.