W zakresie prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktury VAT dokumentującej zakup nieruchomości (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 749) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 maja 2012r. (data wpływu do organu 6 czerwca 2012r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 września 2012r. (data wpływu 10 września 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktury VAT dokumentującej zakup nieruchomości gruntowej ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2012r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktury VAT dokumentującej zakup nieruchomości gruntowej.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 7 września 2012r. (data wpływu 10 września 2012r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 30 sierpnia 2012r. Nr IBPP1/443-601/12/AL.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W oparciu o art. 15 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. z 2010r. Dz. U. Nr 102 poz. 651 ze zm.), dokonana została transakcja zamiany nieruchomości. Transakcja miała na celu podniesienie wartości i walorów użytkowych terenów stanowiących własność Wnioskodawcy (Gminy). Teren ten objęty jest obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i położony jest na obszarze oznaczonym symbolem A 21 P tj. tereny działalności produkcyjnej, baz i składów. W efekcie zawarcia umowy Gmina nabyła prawo własności nieruchomości gruntowej.

Przeprowadzoną transakcję Urząd Miasta udokumentował fakturą VAT, w której został ujęty należny podatek od towarów i usług, podlegający odprowadzeniu do urzędu skarbowego. Równocześnie Urząd Miasta otrzymał fakturę VAT, w której został ujęty podatek naliczony. Gmina przewiduje w przyszłości zbycie nieruchomości w oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, a czynność zbycia będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Urząd Miasta jest płatnikiem podatku od towarów i usług. Nie dokonuje odliczeń podatku naliczonego od podatku należnego. W urzędzie skarbowym jako czynny podatnik podatku VAT rozlicza się Urząd Miasta. Urząd i Gmina posiadają jeden numer NIP nadany Urzędowi Miasta.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 7 września 2012r. Wnioskodawca wskazał, iż posiadany przez Wnioskodawcę grunt stanowił zasób Gminy i nie wystąpiła w tym przypadku transakcja dostawy. Na pytania tut. organu: ?Czy w momencie zakupu Wnioskodawca zamierzał wykorzystać nabyta nieruchomość wyłącznie do czynności opodatkowanych?? oraz: ?Czy grunty zakupione przez Wnioskodawcę są/będą wykorzystane przez niego wyłącznie do działalności opodatkowanej czy też innej, jakiej (zwolnionej, niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT)??, udzielono odpowiedzi, że przedmiotową nieruchomość Wnioskodawca zamierza wykorzystać wyłącznie do czynności opodatkowanych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca ma możliwość odliczenia podatku VAT naliczonego od podatku należnego w przedstawionej w pkt 68 transakcji zamiany?

Zdaniem Wnioskodawcy, naliczony w fakturze wystawionej Urzędowi Miasta podatek VAT podlega odliczeniu od podatku należnego, gdyż jest związany z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 86 ust. 1 tej ustawy stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług ? art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy.

Treść tego przepisu wskazuje, iż:

• prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku od towarów i usług,
• prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi ?w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych?.
  
  

Z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, iż dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością.

Zatem odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Ponadto z powyższego wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części (w takim zakresie), w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku, w jakiej te towary i usługi nie są do nich wykorzystywane.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia będzie miał zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Jeśli podatnik zamierza przeznaczyć dane towary lub usługi na cele działalności opodatkowanej, to jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów i usług (choćby przed zrealizowaniem prawa do odliczenia, towary bądź usługi nie zostały jeszcze spożytkowane na cele działalności opodatkowanej).

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia ? jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas ? po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych ? odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy, prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT ? spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Jednocześnie należy mieć na uwadze wyłączenia w zakresie obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego określone w art. 88 ust. 1 ustawy o VAT.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, w oparciu o art. 15 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. z 2010r. Dz. U. Nr 102 poz. 651 ze zm.), dokonana została transakcja zamiany nieruchomości. W efekcie zawarcia umowy, Wnioskodawca (Gmina) nabył prawo własności nieruchomości gruntowej. Przeprowadzoną transakcję Urząd Miasta udokumentował fakturą VAT, w której został ujęty należny podatek od towarów i usług, podlegający odprowadzeniu do urzędu skarbowego. Równocześnie Urząd Miasta otrzymał fakturę VAT, w której został ujęty podatek naliczony. Gmina przewiduje w przyszłości zbycie nieruchomości w oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, a czynność zbycia będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Urząd Miasta jest płatnikiem podatku od towarów i usług. Nie dokonuje odliczeń podatku naliczonego od podatku należnego. W urzędzie skarbowym jako czynny podatnik podatku VAT rozlicza się Urząd Miasta. Urząd i Gmina posiadają jeden numer NIP nadany Urzędowi Miasta.

Ponadto podano, że przedmiotową nieruchomość Wnioskodawca zamierza wykorzystać wyłącznie do czynności opodatkowanych.

Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego przytoczyć należy przepis art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ww. ustawy).

Gmina, stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta). Jak stanowi natomiast art. 11a ust. 3 tej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy przez to rozumieć także burmistrza oraz prezydenta miasta. W myśl art. 33 ust. 1, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy. Jak wynika z powyższego, urząd gminy nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu ww. art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu.

Urząd gminy (miasta) jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno-organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu gminy (miasta), również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy (miasta). Zatem urząd, działając w imieniu gminy, realizuje zadania własne gminy. Natomiast zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma gmina, nie zaś urząd.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 128, poz. 861 ze zm.), urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020 ze zm.).

Urząd jest więc aparatem pomocniczym organu wykonawczego, który nie posiada podmiotowości prawnej. Powyższe oznacza, że podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do działalności gospodarczej może być wyłącznie gmina, w żadnym zaś przypadku urząd.

W świetle cyt. wyżej przepisu art. 15 ust. 1 ustawy, jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa), ze względu na przyznaną im ustawowo osobowość prawną, są podatnikami podatku od towarów i usług, o ile spełnią pozostałe warunki wskazane w art. 15 ustawy.

Tym samym podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT powinna być wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną. Urząd gminy (miasta) nie jest uprawniony do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji w imieniu własnym (tj. używając własnej nazwy) w ramach realizacji zadań gminy.

Mając na względzie przedstawione przez Wnioskodawcę okoliczności sprawy oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, iż pomimo formalnych nieprawidłowości związanych z faktem, iż to Urząd Miasta dokonuje rozliczeń w Urzędzie Skarbowym jako czynny podatnik podatku VAT i w tej konkretnej sytuacji to Urząd Miasta otrzymał fakturę VAT, w której został ujęty podatek naliczony od nabycia przedmiotowej nieruchomości ? nie ulega jednak wątpliwości, że dokonywane przez Urząd Miasta rozliczenia w podatku VAT są rozliczeniami Gminy ? jako podatnika (jak wskazano wyżej, Urząd Miasta jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy Gminie).

Z przytoczonych wyżej przepisów jednoznacznie wynika bowiem, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy. Gmina i urząd gminy (miasta) nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty.

Mając zatem na uwadze powyższe oraz cytowaną powyżej treść art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, iż Wnioskodawcy (Gminie) przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabycia przedmiotowej nieruchomości, którą zamierza on wykorzystać wyłącznie do czynności opodatkowanych pod warunkiem, że nie wystąpią żadne przesłanki negatywne, o których mowa w powołanym wyżej art. 88 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.