Opodatkowanie dodatkowych usług w postaci udostępnienia pojemnika świadczonych przez gminę w zakresie (...)

Opodatkowanie dodatkowych usług w postaci udostępnienia pojemnika świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 6 sierpnia 2013 r. (data wpływu 12 sierpnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z 4 listopada 2013 r. (data wpływu 6 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług dodatkowych usług w postaci udostępnienia pojemnika świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 sierpnia 2013 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług dodatkowych usług w postaci udostępnienia pojemnika świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

Wniosek ten został uzupełniony pismem z 4 listopada 2013 r. (data wpływu 6 listopada 2013 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 28 października 2013 r. znak: IBPP1/443-730/13/MG.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina - Miasto z dniem 1 lipca wprowadziła nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi. Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy został wprowadzony regulamin. Zgodnie z regulaminem (art. 6 regulaminu) właściciele nieruchomości są zobowiązani do wyposażenia nieruchomości w pojemniki do zbierania niesegregowanych odpadów i zmieszanych, zaś do selektywnego zbierania odpadów stosuje się worki w odpowiedniej kolorystyce i odpowiednie pojemniki, które są dostarczane i odbierane przez firmę wywozową wyłonioną w drodze przetargu (art. 11 regulaminu).

Ponadto Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie określenia rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokości cen za te usługi zmienionej Uchwałą z dnia 21 marca 2013 r. wprowadzono dodatkową opłatę za świadczone usługi dodatkowe w postaci udostępnienia pojemnika. Brzmienie przepisu w uchwale:

? § 2

  1. Właściciel nieruchomości zobowiązany jest do uiszczenia dodatkowej opłaty za udostępnienie pojemnika, o którym mowa w § 1 wynoszącej:
    1. w przypadku oddawania ilości mieszczącej się w limicie określonym w przepisach odrębnych - 15,00 zł za każde rozpoczęte 10 dni udostępniania kontenera typu PA 1100 lub worka typu ?big-bag? o pojemności do 1 m3;
    2. w pozostałych przypadkach, za każde rozpoczęte 10 dni udostępniania:
      1. kontenera typu PA 1100 lub worka typu ?big-bag? o pojemności do 1 m3 - 40,00 zł;
      2. kontenera o pojemności do 6 m3 (włącznie) - 200,00 zł
    [?];
  2. Za dostarczenie odpowiedniej ilości, rodzaju i jakości pojemników na odpady budowlane i rozbiórkowe z remontów prowadzonych samodzielnie, a także za ich odbiór, transport i zagospodarowanie odpowiedzialny będzie podmiot wyłoniony zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j.: Dz.U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.).?

Świadczenie ww. usług nie wynika z umowy cywilno-prawnej lecz jest realizacją zadań publicznych nałożonych ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.).

Dodatkowa usługa jest świadczona na podstawie złożonego przez mieszkańca formularza zapotrzebowania, w którym deklaruje rodzaj i ilość potrzebnych pojemników i termin udostępnienia. Gmina zgodnie z zapotrzebowaniem zleca firmie wywozowej udostępnienie pojemników.

Opłata za dodatkowe usługi jest niepodatkową należnością publiczno - prawną mającą charakter opłaty lokalnej zaliczanej do kategorii daniny publicznej, która jest egzekwowana w drodze postępowania egzekucyjnego w administracji.

Z uzupełnienia wniosku z 4 listopada 2013 r. wynika, że:

  1. Udostępnienie pojemnika w celu gromadzenia odpadów budowlanych i rozbiórkowych z remontów prowadzonych samodzielnie w ramach usług dodatkowych nie jest oddaniem na własność, przekazaniem w dzierżawę lub sprzedażą pojemnika. Pojemniki te udostępniane są zainteresowanym właścicielom nieruchomości czasowo, wyłączenie w celu ułatwienia gromadzenia i transportu specyficznego rodzaju odpadów. Każdy z właścicieli nieruchomości może skorzystać z własnych pojemników na gromadzenie tego rodzaju odpadów.
  2. Pojemniki udostępniane w ramach usług dodatkowych nie są tożsame z pojemnikami, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r., poz. 391 z późn. zm. - zwanej dalej uczpg). Pojemniki służące do gromadzenia odpadów komunalnych (szeroko rozumianych) winny stanowić stałe wyposażenie nieruchomości. Przejęcie obowiązku określonego w przytoczonym art. 5 uczpg wyposażenia nieruchomości w pojemniki przez gminę może nastąpić wyłącznie w oparciu o art. 6r ust. 2a uczpg i znaleźć swe odzwierciedlenie w zapisach uchwały rady gminy podjętej na podstawie art. 6r ust. 3 uczpg. Rada Miejska nie podjęła decyzji o pokrywaniu z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi kosztów wyposażenia nieruchomości w pojemniki do zbierania odpadów komunalnych oraz kosztów ich utrzymywania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym.
  3. Zapisy § 2 ust. 1 i ust. 2 uchwały Rady Miejskiej z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie określenia rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokości cen za te usługi, dotyczą tych samych pojemników, udostępnianych czasowo na gromadzenie jednego, specyficznego rodzaju odpadów (budowlanych i rozbiórkowych z remontów prowadzonych samodzielnie). W § 2 ust. 2 powyższej uchwały w sposób jednoznaczny wskazano podmiot, który w imieniu Gminy dostarcza pojemniki oraz odbiera i zagospodarowuje zgromadzone w nich odpady.
  4. Działania w zakresie świadczenia dodatkowych usług są zgodne z art. 6r ust. 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
  5. Podejmowane działania w sprawach dotyczących opłat za świadczenie dodatkowych usług są prowadzone w oparciu o przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa stosownie do art. 6q oraz art. 6qa ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
  6. Środki uzyskane ze świadczenia usług dodatkowych przeznaczane są wyłącznie na pokrycie kosztów związanych z zagospodarowaniem odpadów budowlanych i rozbiórkowych z remontów prowadzonych samodzielnie, a więc zgodnie z zapisami art. 6r ust. 2 uczpg.
  7. Udostępnianie pojemników w ramach usług dodatkowych nie odbywa się na podstawie deklaracji, o której mowa w art. 6m ust. 1 uczpg. Zainteresowany skorzystaniem z usługi dodatkowej właściciel nieruchomości składa zapotrzebowanie w formie pisemnej (np. na udostępnionym formularzu) i również w formie pisemnej zostaje poinformowany o ciążącym na nim obowiązku uiszczenia opłaty za wykonanie tej usługi. Na realizacje usług dodatkowych nie są zawierane umowy cywilnoprawne pomiędzy Gminą a właścicielami nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym stanie faktycznym, opłaty dodatkowe za świadczone usługi dodatkowe, o których mowa w art. 6r ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach pobierane przez Gminę, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, opłata dodatkowa, pobierana za świadczone usługi dodatkowe nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przemawiają za tym następujące argumenty:

Gmina jest organem władzy publicznej i realizuje ww. zadania na mocy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Usługi dodatkowe nie są świadczone przez Gminę lecz przez firmę wywozową wyłonioną w drodze postępowania przetargowego, która zgodnie z regulaminem ma dostarczyć i odbierać pojemniki, art. 11 ust. 3 regulaminu stanowi: ?Odpady budowlane i rozbiórkowe pochodzące z remontów prowadzonych samodzielnie, należy gromadzić w odpowiednich pojemnikach przeznaczonych na tego typu odpady, dostarczonych i odbieranych przez firmę wywozową lub usunąć poprzez dostarczenie przez właściciela nieruchomości do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych.?

Opłata nie jest wynagrodzeniem za wykonaną usługę, jej wysokość jest na mocy ustawy określona w uchwale w sprawie określenia rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokości cen za te usługi stanowiącej akt prawa miejscowego.

Gmina pobiera opłaty uzyskując dochody, które powinny sfinansować cały system gospodarowania odpadami komunalnymi w Gminie.

Ponadto Interpretacja indywidualna Ministra Finansów wydana przez organ upoważniony do wydawania interpretacji - Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach znak IBPP4/443-109/13/PK z dnia 14 czerwca 2013 r. wskazuje, że opłata za usługi dodatkowe, o której mowa w art. 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Należy zauważy, iż generalnie ? poza wyjątkami wskazanymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT ? opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności odpłatne.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Przytoczony przepis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ? (Dz.Urz. UE L Nr 347 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Jak wynika z powyższego wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo ? przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

  • jego podmiotem jest organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ,
  • odnosi się jedynie do czynności nałożonych przepisami prawa, dla których powołano te organy, z wyłączeniem czynności realizowanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Istota problemu sprowadza się zatem do ustalenia, czy Wnioskodawca pobierając opłatę dodatkową za świadczone usługi dodatkowe w postaci udostępnienia pojemnika, spełnia wskazaną w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT przesłankę, tj. czy jest organem władzy publicznej.

Na początku należy zaznaczyć, że takie pojęcia jak ?organ władzy publicznej? czy ?urzędy obsługujące te organy? nie zostały zdefiniowane w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawodawca w wielu aktach normatywnych posługuje się pojęciem ?władza publiczna? czy ?organy władzy publicznej? jednocześnie nigdzie nie definiuje tych pojęć. Najbardziej precyzyjne w tym względzie są regulacje zawarte w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 885 ze zm.). Przepisy tej ustawy jednoznacznie rozdzielają organy władzy publicznej od innych jednostek sektora finansów publicznych.

Z brzmienia art. 9 pkt 1 cytowanej ustawy o finansach publicznych wynika, że organy władzy publicznej tworzą organy władzy rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy oraz trybunały.

Powołany przepis art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, jak i cytowany przepis obowiązującej Dyrektywy wyłączają z opodatkowania organy podlegające prawu publicznemu, jeżeli prowadzą daną działalność jako organy publiczne, nawet wtedy, gdy pobierają z tytułu tej działalności wynagrodzenie. Czynności, w których organy te uczestniczą jako organy publiczne, to określone prawem czynności wykonywane w interesie publicznym. Zatem czynności, w stosunku do których organy publiczne nie są traktowane jako podatnicy, to czynności wykonywane przez nie w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, a także czynności, do których wykonywania są uprawnione wyłącznie organy publiczne.

Kwestię tę rozważał również Trybunał Konstytucyjny, który w wyroku z dnia 4 grudnia 2001 r. sygn. akt SK 18/00 stwierdził, że pojęcie ?władzy publicznej? w rozumieniu art. 77 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483) obejmuje wszystkie władze w sensie konstytucyjnym ? ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Należy podkreślić, że pojęcia organu państwa oraz organu władzy publicznej nie są tożsame. W pojęciu ?władzy publicznej? mieszczą się bowiem także inne instytucje niż państwowe lub samorządowe, o ile wykonują funkcje władzy publicznej w wyniku powierzenia, czy przekazania im tych funkcji przez organ władzy państwowej lub samorządowej. Wykonywanie władzy publicznej dotyczy wszelkich form działalności państwa, samorządu terytorialnego i innych instytucji publicznych, które obejmują bardzo zróżnicowane formy aktywności.

W art. 16 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej ustrojodawca wskazał, że ?Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność?. Z kolei w art. 163 Konstytucji wskazano, że samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. Powyższe wprost dowodzi, że ustrojodawca powierzył samorządowi terytorialnemu wykonywanie zadań administracji publicznej niezastrzeżonych do kompetencji innych organów władzy państwowej. W działaniach tych organy samorządu mogą korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej.

W świetle sformułowań zawartych w Konstytucji RP, w szczególności, w art. 16 ust. 2 i art. 163, samorząd terytorialny należy traktować jako organ władzy publicznej. W uchwale NSA w składzie pięciu sędziów NSA z dnia 9 października 2000 r., sygn. akt OPK 14/00, Sąd stwierdził, iż pozycja jednostek samorządu terytorialnego jest wyznaczona przez dwie kategorie prawne, a mianowicie przez kompetencję i osobowość prawną. Na podstawie określonych prawem kompetencji gmina realizuje władztwo administracyjne i działa jako organ administracji publicznej, a w postępowaniu administracyjnym zajmuje pozycję organu prowadzącego postępowanie.

Dokonując wykładni art. 15 ust. 6 ustawy o VAT należy więc zauważyć, że celem tej regulacji jest wyłączenie wszelkich organów władzy publicznej oraz innych organów podlegających prawu publicznemu z kategorii podatników VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez te podmioty w charakterze władz publicznych. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest więc również organ władzy publicznej oraz urząd obsługujący ten organ, jeżeli w stosunku do określonej czynności lub transakcji zachowuje się jak podmiot gospodarczy. Z tego właśnie względu, ustawodawca uznał w art. 15 ust. 6 ustawy VAT, że organy (urzędy) nie są podatnikami w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Na mocy art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.) gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, posiada osobowość prawną, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy za zadania własne gminy uznaje się zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz;

Według art. 7 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym inne ustawy określają, które zadania gminy mają charakter obowiązkowy.

W ustawie z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz.U. z 2012r. poz. 391 ze zm.) w rozdziale 3a ? ?Gospodarowanie odpadami komunalnymi przez gminę? wskazano, że gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne (art. 6c pkt 1 i 2 ww. ustawy).

W myśl art. 6h tej ustawy właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Na mocy art. 6d ust. 1 ww. ustawy wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.

Z art. 6j ust. 1-3 ww. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wynika, że w przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn:

  1. liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, lub
  2. ilości zużytej wody z danej nieruchomości, lub
  3. powierzchni lokalu mieszkalnego

-oraz stawki opłaty ustalonej na podstawie art. 6k ust. 1.

W przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, rada gminy może uchwalić jedną stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego.

Rada gminy może zróżnicować stawki opłaty w zależności od powierzchni lokalu mieszkalnego, liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, odbierania odpadów z terenów wiejskich lub miejskich, a także od rodzaju zabudowy.

W przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 2, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6k ust. 1 pkt 2.

Rada gminy, zgodnie z art. 6k ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy, w drodze uchwały:

  1. dokona wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spośród metod określonych w art. 6j ust. 1 i 2 oraz ustali stawkę takiej opłaty; dopuszcza się stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy;
  2. ustali stawkę opłaty za pojemnik o określonej pojemności.

Ponadto art. 6r ust. 4 ustawy stanowi, że rada gminy może określić, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, rodzaje dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi.

W myśl art. 6l ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy rada gminy określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę warunki miejscowe. Rada gminy, w drodze uchwały, może zarządzić pobór opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w drodze inkasa oraz wyznaczyć inkasentów i określić wysokość wynagrodzenia za inkaso.

Zgodnie z art. 6m ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.

W przypadku zmiany danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi lub określonej w deklaracji ilości odpadów komunalnych powstających na danej nieruchomości właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć nową deklarację w terminie 14 dni od dnia nastąpienia zmiany. Opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi w zmienionej wysokości uiszcza się za miesiąc, w którym nastąpiła zmiana (art. 6m ust. 2 ustawy).

Z art. 6o powołanej ustawy wynika, że w razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa, w drodze decyzji, wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze.

Zauważyć należy także, że zgodnie z art. 6q i 6qa cyt. ustawy w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Mocą art. 6r ust. 1 cyt. ustawy, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi dochód gminy.

Jak wynika z art. 6r ust. 2 ww. ustawy, z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty:

  1. odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;
  2. tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;
  3. obsługi administracyjnej tego systemu.

Rada gminy określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności ilość odpadów komunalnych odbieranych od właściciela nieruchomości, częstotliwość odbierania odpadów komunalnych od właściciela nieruchomości i sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (art. 6r ust. 3 ww. ustawy).

W przedmiotowej sprawie na mocy podjętej uchwały Gmina wprowadziła dodatkową opłatę za świadczone usługi dodatkowe w postaci udostępnienia pojemnika.

Opłata dotyczy pojemników, udostępnianych czasowo na gromadzenie jednego, specyficznego rodzaju odpadów (budowlanych i rozbiórkowych z remontów prowadzonych samodzielnie). W treści uchwały Gmina wskazała, że za dostarczenie odpowiedniej ilości, rodzaju i jakości pojemników na odpady budowlane i rozbiórkowe z remontów prowadzonych samodzielnie, a także za ich odbiór, transport i zagospodarowanie odpowiedzialny będzie podmiot wyłoniony zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach stanowi, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez wyposażenie nieruchomości w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, chyba że na mocy uchwały rady gminy, o której mowa w art. 6r ust. 3, obowiązki te przejmie gmina jako część usługi w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w zamian za uiszczoną przez właściciela opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Należy jednak zauważyć, że zgodnie z wyjaśnieniem Wnioskodawcy pojemniki udostępniane w ramach usług dodatkowych nie są tożsame z pojemnikami, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Ponadto każdy z właścicieli nieruchomości może skorzystać z własnych pojemników na gromadzenie tego rodzaju odpadów, co oznacza, że złożenie zapotrzebowania przez właściciela nieruchomości na tego typu pojemnik jest zupełnie dobrowolne i uzależnione od jego potrzeb.

Udostępnianie pojemników w ramach usług dodatkowych nie odbywa się na podstawie deklaracji, o której mowa w art. 6m ust. 1 ww. ustawy.

Wprawdzie Wnioskodawca podnosi, że na realizacje usług dodatkowych nie są zawierane umowy cywilnoprawne pomiędzy Gminą a właścicielami nieruchomości, jednak skoro właściciel nieruchomości zainteresowany skorzystaniem z usługi dodatkowej w postaci udostępnienia pojemnika składa zapotrzebowanie w formie pisemnej co do rodzaju i ilości potrzebnych pojemników i terminu ich udostępnienia i również w formie pisemnej zostaje poinformowany o ciążącym na nim obowiązku uiszczenia opłaty za wykonanie tej usługi, wówczas powyższe działania noszą znamiona porozumienia pisemnego zawieranego pomiędzy Wnioskodawcą a właścicielem nieruchomości w sprawie wykonania usługi dodatkowej w postaci udostępnienia pojemnika.

Wobec powyższego, w świetle regulacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wskazać należy, że ustalając stawkę opłaty dodatkowej za udostępnienie pojemnika i pobierając ją od właścicieli nieruchomości, Gmina nie występuje w charakterze organu władzy publicznej w odniesieniu do tych czynności, zaś charakter pobieranej opłaty nie wskazuje, że mamy do czynienia z ?daniną publiczną?, lecz odpłatnością za usługę dodatkową wykonaną w ramach stosunku zobowiązaniowego istniejącego pomiędzy Gminą a właścicielem nieruchomości.

Świadczenie przez Gminę dodatkowych, odpłatnych czynności, mających na celu udostępnienie pojemników innych, niż wskazanych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, na mocy zawartego pisemnego porozumienia, stanowi umowę wzajemną, gdzie dwie strony zobowiązują się do wzajemnego świadczenia - w przedmiotowej sytuacji jedna ze stron zobowiązała się do spełnienia określonej usługi, a druga strona do uiszczenia zapłaty za tę usługę.

Zatem pobierane przez Gminę w oparciu o art. 6r ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, opłaty za świadczenie ?dodatkowych usług?, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zaś Wnioskodawca w odniesieniu do dodatkowych usług w postaci udostępnienia pojemnika występuje w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 tej ustawy.

Wobec powyższego uznać należy, że Gmina w związku z wykonywaniem dodatkowych usług w postaci udostępnienia pojemnika za dodatkową opłatą nie będzie wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Tym samym opłata dodatkowa niepobierana na podstawie deklaracji za świadczenie usług dodatkowych w postaci udostępnienia pojemnika, nie będącego pojemnikiem, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo należy zauważyć, że tut. organ wydając przedmiotową interpretację indywidualną przyjął opis stanu faktycznego wynikający z wniosku, tj. przyjął, że dodatkowe usługi będące przedmiotem zapytania (tytułem których Wnioskodawca pobiera dodatkową opłatę) obejmują wyłącznie usługi udostępnienia pojemnika. Zatem niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w kwestii opodatkowania dodatkowych opłat wnoszonych tytułem usług dodatkowych w postaci udostępnienia pojemnika.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Zaznaczyć należy, że powołana przez Wnioskodawcę interpretacja indywidualna nr IBPP4/443-109/13/PK z dnia 14 czerwca 2013 r. zapadła na tle odmiennego stanu faktycznego i nie ma mocy prawa powszechnie obowiązującego, choć niewątpliwie kształtuje sytuację prawną podatnika w jego indywidualnej sprawie. Powyższe oznacza, że interpretacje przepisów prawa podatkowego należy traktować indywidualnie, zwłaszcza, gdy nie dotyczą identycznych stanów faktycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika