W zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury VAT dokumentującej wynagrodzenie za bezumowne (...)

UZASADNIENIE

W dniu 7 września 2012r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury VAT dokumentującej wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 4 grudnia 2012r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 27 listopada 2012r. Nr IBPP1/443-950/12/AL.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, prowadzi działalność gospodarczą. Zgodnie z umowami z dnia 29 listopada 2002r. i 2 stycznia 2003r. oraz aneksami do tych umów z dnia 27 listopada 2007r., Wnioskodawca był najemcą nieruchomości położonych w A. przy ul. Z.. Najem nieruchomości został zawarty na czas oznaczony, który upłynął w dniu 31 grudnia 2008r.

Wnioskodawca planował przenieść swoją działalność do nowej siedziby do dnia 31 grudnia 2008r., jednakże z przyczyn logistycznych przeprowadzka opóźniła się o półtorej miesiąca, wobec czego Wnioskodawca jeszcze do połowy lutego 2009r. zajmował przedmiotowe nieruchomości.

W połowie lutego 2009r. zakończył się proces przeprowadzki Wnioskodawcy do nowej siedziby. Wtedy to Wnioskodawca opróżnił budynki znajdujące się przy ul, ... i zaprzestał korzystania z ww. nieruchomości.

W trakcie trwania ww. umów najmu, tj. dnia 2 sierpnia 2008r., zmarł wynajmujący (właściciel ww. nieruchomości). Przed upływem okresu na jaki zawarto przedmiotowe umowy najmu i przed zgonem wynajmującego Wnioskodawca i wynajmujący nie wyrazili woli przedłużenia najmu przedmiotowych nieruchomości, ani nie podjęli negocjacji w tym zakresie. Wiązało się to z faktem, że Wnioskodawca kończył już adaptację nowej siedziby, do której zamierzał się wyprowadzić przed dniem 31 grudnia 2008r., czyli przed wygaśnięciem ww. umów najmu.

Po śmierci wynajmującego, potencjalni spadkobiercy wszczęli postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po wynajmującym. Jednakże z uwagi na spory prawne pomiędzy potencjalnymi spadkobiercami, postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku trwało przeszło 3 lata. Wynajmujący sporządził testament ustny, który był kwestionowany przez potencjalnych spadkobierców ustawowych zmarłego. W okresie tym przed sądem toczyło się również postępowanie o ustanowienie kuratora spadku po zmarłym, jednakże do ustanowienia kuratora nie doszło.

W zaistniałej sytuacji prawnej, w okresie bezumownego korzystania z nieruchomości (od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r.). Wnioskodawca nie wiedział, kto jest następcą prawnym wynajmującego. Uczestnicy postępowania o stwierdzenie nabycia spadku pozostawali w konflikcie i do czasu wyprowadzki Wnioskodawcy potencjalni spadkobiercy nie wykazywali żadnej aktywności wobec Wnioskodawcy, żaden z nich nie objął również przedmiotowych nieruchomości w posiadanie.

Po prawomocnym stwierdzeniu nabycia spadku, spadkobierca wynajmującego zażądał od Wnioskodawcy wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za okres od stycznia do połowy lutego 2009r. i powiększył tę wartość o podatek VAT.

Wnioskodawca uznał przedmiotowe roszczenie w kwocie netto. Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy w niniejszym stanie faktycznym kwota wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powinna być obciążana podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji, czy będzie miał prawo do odliczenia naliczonego VAT od wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z ww. nieruchomości w okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r.

Wnioskodawca i spadkobierca wynajmującego są czynnymi, zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT. Przedmiotowe nieruchomości Wnioskodawca wykorzystywał do sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem VAT.

Do chwili obecnej Wnioskodawca nie otrzymał od spadkobiercy wynajmującego faktury VAT obejmującej wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z ww. nieruchomości w okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r.

Z uzupełnienia wniosku z dnia 4 grudnia 2012r. wynika, że z uwagi na fakt, że spadkobierca wynajmującego posiada prawomocne orzeczenie sądowe stwierdzające nabycie przez niego całości praw do spadku po zmarłym wynajmującym, należy przyjąć, że spadkobierca ten spełnia przesłanki art. 97 ustawy Ordynacja podatkowa.

Pomimo zgonu Wynajmującego w sierpniu 2008r., zawarte przez niego i Wnioskodawcę umowy najmu obowiązywały nadal tj. do terminu określonego w umowach najmu - 31 grudnia 2008r.

Jak wskazano we wniosku, przez 3 lata po śmierci wynajmującego trwał spór co do osoby spadkobiercy. Wobec faktu, że w okresie od zgonu wynajmującego do zakończenia sporu sądowego nie był znany następca wynajmującego (brak rozstrzygnięcia sporu o dziedziczenie), a Wnioskodawca powstrzymał się z wydaniem nieruchomości osobom nieposiadającym prawomocnego rozstrzygnięcia praw do spadku po wynajmującym, żaden z uczestników sporu spadkowego nie mógł w tym okresie kontynuować działalności wynajmu przedmiotowych nieruchomości.

W związku z bezdzietną śmiercią wynajmującego, a następnie wygaśnięciem umów najmu, Wnioskodawca podejmował następujące czynności w celu ustalenia osoby uprawnionej do przejęcia nieruchomości.

W dniu 22 października 2008r. Wnioskodawca skierował do sądu wniosek o dopuszczenie go do udziału w postępowaniu o ustanowienie kuratora spadku po wynajmującym, wskazując, że jest najemcą i nie wie komu ma wydać nieruchomości po ustaniu stosunku najmu. W dniu 8 kwietnia 2009r. sąd I instancji ustanowił kuratora spadku po wynajmującym, któremu Wnioskodawca chciał wydać nieruchomości, jednakże postanowienie to zostało uchylone przez sąd II instancji w dniu 21 października 2009r.

Z przesłuchań uczestników postępowania o stwierdzenie nabycia spadku prowadzonych w 2010r. wynika, że dzięki postępowaniu o ustanowienie kuratora spadku, osoby ubiegające się o prawo do spadku po wynajmującym wiedziały, że Wnioskodawca opuścił i opróżnił przedmiotowe nieruchomości oraz chce je wydać następcy wynajmującego.

Ponadto Wnioskodawca chciał przystąpić do postępowania sądowego o stwierdzenie nabycia spadku po wynajmującym w charakterze uczestnika, lecz nie został dopuszczony przez sąd do udziału w tym postępowaniu (postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w tym postępowaniu zapadło dnia 14 stycznia 2009r.).

W połowie lutego 2009r. Wnioskodawca definitywnie opróżnił przedmiotowe nieruchomości przenosząc cały swój majątek i pracowników do nowej siedziby. O fakcie tym Wnioskodawca nie poinformował żadnej konkretnej osoby, gdyż jak wskazano we wniosku trwał spór pomiędzy wieloma podmiotami o prawo do spadku po wynajmującym. Niemniej fakt wygaśnięcia umowy najmu był znany osobom spierającym się o prawo do spadku, dzięki postępowaniu o ustanowienie kuratora spadku po zmarłym, o czym była mowa powyżej.

Z przyczyn opisanych powyżej, w lutym 2009r. nie doszło do zwrotu kluczy do posesji. Z tych samych przyczyn nie spisano protokołu wydania nieruchomości.

Wnioskodawca nie płacił czynszu w okresie od dnia 2 sierpnia 2008r. do dnia 31 grudnia 2008r., albowiem następca wynajmującego nie był znany.

Stwierdzenie to oznacza, iż po opróżnieniu nieruchomości w lutym 2009r. Wnioskodawcy nie był znany następca wynajmującego i aż do zakończenia postępowania o stwierdzenie praw do spadku po wynajmującym Wnioskodawca nie przekazał nikomu fizycznego władztwa nad nieruchomościami, ale dzierżył ją na rzecz nieznanego następcy wynajmującego.

Po opuszczeniu przedmiotowych nieruchomości Wnioskodawca zatrudnił firmę ochrony mienia do sprawowania pieczy na przedmiotowymi nieruchomościami na rzecz nieznanego następcy wynajmującego.

Spadkobierca wynajmującego jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT od dnia 23 lutego 2007r. Wnioskodawca nie wie z jakiego tytułu rejestracja ta nastąpiła, lecz w ocenie Wnioskodawcy powód rejestracji jest nieistotny dla wydania indywidualnej interpretacji, skoro rejestracja spadkobiercy znacząco poprzedziła zgon wynajmującego, a zatem powodem rejestracji spadkobiercy nie mógł być wynajem nieruchomości wynajmowanych przez Wnioskodawcę.

Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku zostało wydane dnia 21 grudnia 2011r. i wtedy też się uprawomocniło, albowiem było to orzeczenie sądu II instancji (wydane po rozpoznaniu apelacji).

W trakcie sporu o prawo do spadku po wynajmującym, spadkobierca wynajmującego żądał od Wnioskodawcy (email z dnia 22 maja 2009r.) wydania nieruchomości do jego rąk, albo na rzecz jego matki. Z uwagi na szeroki krąg potencjalnych spadkobierców (kilku, a później kilkunastu, uczestników postępowania) Wnioskodawca wstrzymał się z wydaniem nieruchomości na rzecz spadkobiercy wynajmującego lub jego matki, albowiem nie posiadali oni prawomocnego stwierdzenia praw do spadku po wynajmującym.

Wezwaniem z dnia 28 grudnia 2011r., Spadkobierca wynajmującego ponownie domagał się od Wnioskodawcy wydania nieruchomości w związku z uprawomocnieniem się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Nieruchomości te zostały mu protokolarnie wydane w dniu 5 stycznia 2012r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w niniejszej sprawie Wnioskodawca będzie mógł obniżyć kwotę podatku należnego o podatek naliczony zawarty w fakturze VAT wystawionej i doręczonej mu przez spadkobiercę wynajmującego obejmującej wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości w okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy grudnia 2009r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedmiotowej sprawie wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z przedmiotowych nieruchomości, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z tej przyczyny z uwagi na treść art. 88 ust. 3a pkt 2 u.p.t.u., Wnioskodawca nie będzie mógł obniżyć podatku należnego VAT o podatek naliczony VAT zawarty w fakturze VAT wystawionej i dostarczonej mu przez spadkobiercę wynajmującego za okres od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 u.p.tu., ?nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.?

Dla określenia, czy w niniejszej sprawie wystąpi dla Wnioskodawcy VAT naliczony podlegający odliczeniu, decydujące znaczenie ma ocena, czy w przedstawionym stanie faktycznym bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Korzystanie z cudzej rzeczy należy uznać za bezumowne, gdy pomiędzy stronami nie została zawarta żadna umowa (porozumienie) wyrażające wolę jej świadczenia, albo umowa ta (porozumienie) wygasło. Oznacza to, że pomiędzy właścicielem a korzystającym z rzeczy nie istnieje żaden stosunek prawny, w ramach którego miałoby być spełnione świadczenie wzajemne.

W razie bezumownego korzystania z własności innej osoby, właścicielowi przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z jego rzeczy. Zapłata danej kwoty pieniężnej związana jest z prawem żądania naprawienia szkody wynikłej dla właściciela rzeczy z tytułu bezumownego korzystania z niej przez osobę trzecią. Przysługujące właścicielowi wynagrodzenie pieniężne w swojej istocie nie stanowi należności za wykonaną usługę, lecz odszkodowanie, które obejmuje kompensatę utraconych korzyści.

Aby określoną czynność móc uznać za podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, konieczne jest by pomiędzy stronami istniała umowa (wyraźna lub dorozumiana), a więc wzajemny stosunek zobowiązaniowy oznaczający, że jeden podmiot w zamian za ustalone wynagrodzenie zobowiązany jest do spełnienia określonego świadczenia na rzecz innego podmiotu. Tym samym, zasadniczo nie podlegają opodatkowaniu żadne czynności, które następują wbrew woli świadczeniodawcy, albo bez jego wiedzy.

Podstawę dla roszczeń właściciela o wynagrodzenie za korzystanie z cudzej rzeczy stanowią art. 224 i 225 ustawy z dnia 23 kwiecień 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm, dalej: k.c). Na podstawie art. 230 k.c. przepisy te stosuje się odpowiednio do rozliczeń pomiędzy właścicielem a posiadaczem zależnym. W sytuacji rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o najmu (lub innej umowy o korzystanie z rzeczy), ustaje łączący strony stosunek prawny, co wiąże się dla korzystającego z rzeczy z obowiązkiem jej zwrotu. Do momentu wydania tego przedmiotu zachodzi po stronie byłego najemcy stan bezumownego korzystania z rzeczy. Roszczenie pieniężne przysługujące w takiej sytuacji właścicielowi jest odszkodowaniem.

Przepisy prawa przyznają właścicielowi rzeczy roszczenie, które obejmuje kompensatę utraconych korzyści, jakie właściciel ten uzyskałby w razie oddania rzeczy do odpłatnego korzystania. Na kwotę utraconych korzyści składa się w szczególności szkoda polegająca na nieuzyskaniu pożytków cywilnych z rzeczy (np. czynszu z jej najmu lub dzierżawy). Otrzymane odszkodowanie nie stanowi więc ekwiwalentu za świadczenie, ale jest rekompensatą za brak możliwości swobodnego dysponowania rzeczą.

Oznacza to, ze wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy nie ma w takiej sytuacji charakteru czynszu, lecz stanowi odszkodowanie, które nie jest żadną z czynności określanych w art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. Nie może być ono zatem opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko takie znajduje swoje potwierdzenie również w orzecznictwie sądów administracyjnych dotyczącym opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Dla przykładu można tu wskazać, następujące fragmenty z uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 24 lipca 2007r. (sygn. I SA/Gd 71/07): ?Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż stosunek zobowiązaniowy łączący strony (umowa najmu) ustał. Nie ma więc podstawy prawnej w postaci zgodnej woli obu stron stanowiącej podstawę świadczenia usługi. Świadczenie usługi w postaci najmu lokalu musi być poprzedzone porozumieniem obu stron obejmującym co najmniej kwestie dotyczące przedmiotu umowy i czynszu (essentialia negotii), co wynika z obowiązującej w prawie polskim zasady swobody umów. Według tej fundamentalnej zasady do zawarcia umowy nie może dojść wbrew woli jednej ze stron, zawarcie umowy i jej zasadnicze postanowienia muszą być objęte zgodną wolą stron umowy. Obowiązek świadczenia usługi w świetle regulacji cywilnoprawnych nie może więc być narzucony przez jedną ze stron umowy. W omawianej zaś sytuacji brak jest konsensusu stron co skutkuje brakiem zobowiązania po stronie "A" Zakładu Budżetowego do wynajęcia lokalu?.

?Wskazać też należy, że do przedłużenia umowy najmu nie wystarczy samo używanie rzeczy przez byłego najemcę, lecz niezbędne jest, by używanie to odbywało się za wyraźną lub chociażby dorozumianą zgodą wynajmującego. W świetle powyższych ustaleń nie sposób podzielić stanowiska organu odwoławczego, który w stosunku prawnym łączącym strony w niniejszej sprawie doszukuje się elementów stosunku kontraktowego. Błędnie organ odwoławczy traktuje za dorozumianą zgodę właściciela lokalu jego zachowanie polegające na powstrzymaniu się od dokonania czynności lub tolerowaniu czynności lub sytuacji nie wywiązania się przez stronę umowy z warunków wynikających z umowy? w zamian za zapłatę odpowiedniej kwoty tytułem odszkodowania, które organ uznaje wynagrodzenie?. Z tego względu dalej Sąd ten stwierdził wyraźnie, że skoro stosunek najmu jako skutecznie rozwiązany ustał, to w przypadku bezumownego korzystania z nieruchomości, nie można mówić o świadczeniu usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Pogląd taki jest podzielany również w piśmiennictwie. Jak wskazuje J. Zubrzycki, ?w sytuacji gdy po zakończeniu stosunku zobowiązaniowego najemca (dzierżawca) nie chce opuścić nieruchomości, a wynajmujący (wydzierżawiający) dążąc do tego wytoczy przeciwko niemu powództwo o wydanie rzeczy, nie powinno budzić wątpliwości, że pomiędzy wynajmującym a (wydzierżawiającym) i korzystającym bezumownie z nieruchomości nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne. Świadczenie natomiast podatnika, nieoparte na tytule prawnym, wskazującym obowiązek świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia - nie podlega opodatkowaniu VAT. Odszkodowanie wypłacane w takich okolicznościach z tego tytułu nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego dysponowania nieruchomością i wynikłe z tego szkody?. (J. Zubrzycki, Leksykon VAT 2011, tom I, Unimex, Wrocław 2011, s. 56).

Pogląd, że generalnie sytuacja bezumownego korzystania z lokalu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie budzi zastrzeżeń w piśmiennictwie i orzecznictwie. Niekiedy wskazuje się jednak na wyjątek od tej zasady, w sytuacjach w których okoliczności sprawy wskazują na dorozumiane, milczące przedłużenie umowy najmu. Dotyczy to tych przypadków, w których po ustaniu stosunku najmu dotychczasowy najemca nadal użytkuje nieruchomość za zgodą właściciela, płacąc z tego tytułu określone kwoty.

Należy jednak wyraźnie podkreślić, iż w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia z taką sytuacją. Spółka nie prowadziła z wynajmującym żadnych ustaleń w zakresie przedłużenia umowy najmu, a ponadto przez 3 lata licząc od jego śmierci nie znała jego następcy prawnego. Do czasu wyprowadzenia się Spółki z nieruchomości, nie zakończyło się prawomocnie postępowanie w przedmiocie stwierdzenia spadku po zmarłym. Liczni uczestnicy tego postępowania pozostawali w konflikcie. Spadkodawca pozostawił testament ustny, który był kwestionowany przez osoby, które potencjalnie dziedziczyłyby spadek z mocy ustawy. W tym miejscu należy podkreślić, że art. 1027 k.c. stanowi wyraźnie, iż ?względem osoby trzeciej, która nie rości sobie praw do spadku z tytułu dziedziczenia, spadkobierca może udowodnić swoje prawa wynikające z dziedziczenia tylko stwierdzeniem nabycia spadku albo zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia?. W przedmiotowej sprawie nie było jasne jak zakończy się wspomniane postępowanie. Nie powołano również prawomocnie kuratora spadku. Spółka nie prowadziła z uczestnikami postępowania o stwierdzenie nabycia spadku żadnych ustaleń dotyczących przedłużenia stosunku najmu.

Zawarcie jakiejkolwiek umowy (porozumienia) może nastąpić jedynie pomiędzy określonymi stronami, które dojdą do zgodnych ustaleń co do wszystkich przedmiotowo istotnych elementów tego porozumienia. W przedstawionym stanie faktycznym brak było podmiotu, któremu Spółka mogłaby wydać przedmiotowe nieruchomości. Nie było również podmiotu, z którym Spółka mogła zawrzeć umowę w przedmiocie przedłużenia stosunku najmu. Nie mogło również dojść do przedłużenia umowy w sposób dorozumiany. Należy podkreślić, iż wynajmującym może być jedynie właściciel rzeczy lub posiadacz rzeczy. Jak już wspomniano, przez dłuższy okres czasu nowy właściciel nieruchomości nie był Wnioskodawcy znany. W okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r. żaden z potencjalnych spadkobierców, w tym ostateczny spadkobierca, nie przejął posiadania przedmiotowych nieruchomości. We wskazanym okresie ww. nieruchomości pozostawały w wyłącznym posiadaniu Spółki, która z nich korzystała. Ponadto w okresie bezumownego korzystania z nieruchomości, żaden z uczestników wspomnianego postępowania nie zamanifestował woli władania nieruchomościami dla siebie. Nie było więc w tym czasie osoby uprawnionej do zawarcia umowy najmu z Wnioskodawcą.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub do podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym należy zwrócić uwagę w szczególności na przepis art. 8 ust. 1 pkt 2, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Zauważyć należy, iż stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, co do zasady podlega opodatkowaniu wówczas gdy ma charakter odpłatny.

Kwestią ?odpłatności? ETS zajmował się w swoim orzecznictwie wielokrotnie (np. w sprawach: C-16/93, C-213/99, C-404/99) podkreślając, iż o dostawie towarów i usług za wynagrodzeniem można mówić jedynie w sytuacji, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami. Związek, o którym mowa musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za to świadczenie.

Stosownie do postanowień wynikających z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przedmiotowej sprawie kwestią wymagającą interpretacji jest ustalenie czy w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym kwota roszczeń finansowych, z tytułu bezumownego korzystania przez Wnioskodawcę z nieruchomości przy ul. Zarzecze w Krakowie w okresie po zakończeniu umowy najmu, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przystępując do rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy na wstępie należy wskazać, iż kwestie bezumownego korzystania z cudzej rzeczy regulują przepisy m.in. art. 224, 225 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Stosownie do art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego, samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.

Jak wynika z treści § 2 powołanego przepisu ? od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył.

Jak wynika natomiast, z art. 225 Kodeksu cywilnego, obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Z ww. regulacji wynika, iż w sytuacji wytoczenia powództwa ? przeciwko samoistnemu posiadaczowi w złej wierze ? jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy oraz jest odpowiedzialny za jej stan. Ponadto, spoczywa na nim obowiązek zwrotu pobranych od powyższej chwili pożytków, których nie zużył, jak również winny jest uiścić wartość tych, które zużył.

Podkreślenia wymaga również, że przepisy podatkowe nie definiują pojęcia odszkodowania. Zatem w tym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Zgodnie z treścią art. 471 Kodeksu cywilnego dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

O tym, czy bezumowne korzystanie z nieruchomości, podlega opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, decydować muszą w każdym przypadku konkretne okoliczności.

Kluczową kwestią jest fakt istnienia zgody (umowy) na użytkowanie przez np. nierzetelnego posiadacza, bądź czynienie jakichkolwiek kroków przez uprawniony podmiot celem odzyskania tejże nieruchomości, w przypadku braku takiej zgody (umowy). W przypadku wystąpienia przeciwko podmiotowi korzystającemu z określonej rzeczy bez tytułu prawnego np. z powództwem sądowym lub też czynienie jakichkolwiek innych kroków mających na celu odzyskanie przedmiotu ? nie można powiedzieć, że pomiędzy stronami zdarzenia istnieje określony stosunek prawny o charakterze umownym ? jawny czy też dorozumiany ? skutkujący realizacją wzajemnych świadczeń.

Z okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca, będący czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług prowadzi działalność gospodarczą. Zgodnie z umowami z dnia 29 listopada 2002r. i 2 stycznia 2003r. oraz aneksami do tych umów z dnia 27 listopada 2007r., Wnioskodawca był najemcą nieruchomości położonych w A. przy ul. Z. Najem nieruchomości został zawarty na czas oznaczony, który upłynął w dniu 31 grudnia 2008r.

W trakcie trwania ww.

umów najmu, tj. dnia 2 sierpnia 2008r., zmarł wynajmujący (właściciel ww. nieruchomości). Przed upływem okresu na jaki zawarto przedmiotowe umowy najmu i przed zgonem wynajmującego Wnioskodawca i wynajmujący nie wyrazili woli przedłużenia najmu przedmiotowych nieruchomości, ani nie podjęli negocjacji w tym zakresie. Wiązało się to z faktem, że Wnioskodawca kończył już adaptację nowej siedziby, do której zamierzał się wyprowadzić przed dniem 31 grudnia 2008r., czyli przed wygaśnięciem ww. umów najmu.

Z przyczyn logistycznych przeprowadzka Wnioskodawcy do nowej siedziby opóźniła się o półtorej miesiąca, wobec czego Wnioskodawca jeszcze do połowy lutego 2009r. zajmował przedmiotowe nieruchomości. W połowie lutego 2009r. zakończył się proces przeprowadzki Wnioskodawcy do nowej siedziby. Wtedy to Wnioskodawca opróżnił budynki znajdujące się przy ul. Z. i zaprzestał korzystania z ww. nieruchomości.

Po śmierci wynajmującego, potencjalni spadkobiercy wszczęli postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po wynajmującym, jednakże z uwagi na spory prawne pomiędzy potencjalnymi spadkobiercami, postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku trwało przeszło 3 lata. Wynajmujący sporządził testament ustny, który był kwestionowany przez potencjalnych spadkobierców ustawowych zmarłego.

W zaistniałej sytuacji prawnej, w okresie bezumownego korzystania z nieruchomości (od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r.). Wnioskodawca nie wiedział, kto jest następcą prawnym wynajmującego. Uczestnicy postępowania o stwierdzenie nabycia spadku pozostawali w konflikcie i do czasu wyprowadzki Wnioskodawcy potencjalni spadkobiercy nie wykazywali żadnej aktywności wobec Wnioskodawcy, żaden z nich nie objął również przedmiotowych nieruchomości w posiadanie.

Wobec faktu, że w okresie od zgonu wynajmującego do zakończenia sporu sądowego nie był znany następca wynajmującego (brak rozstrzygnięcia sporu o dziedziczenie), a Wnioskodawca powstrzymał się z wydaniem nieruchomości osobom nieposiadającym prawomocnego rozstrzygnięcia praw do spadku po wynajmującym, żaden z uczestników sporu spadkowego nie mógł w tym okresie kontynuować działalności wynajmu przedmiotowych nieruchomości.

W związku z bezdzietną śmiercią wynajmującego, a następnie wygaśnięciem umów najmu, Wnioskodawca podejmował następujące czynności w celu ustalenia osoby uprawnionej do przejęcia nieruchomości:

W dniu 22 października 2008r. Wnioskodawca skierował do sądu wniosek o dopuszczenie go do udziału w postępowaniu o ustanowienie kuratora spadku po wynajmującym, wskazując, że jest najemcą i nie wie komu ma wydać nieruchomości po ustaniu stosunku najmu. W dniu 8 kwietnia 2009r. sąd I instancji ustanowił kuratora spadku po wynajmującym, któremu Wnioskodawca chciał wydać nieruchomości, jednakże postanowienie to zostało uchylone przez sąd II instancji w dniu 21 października 2009r.

Z przesłuchań uczestników postępowania o stwierdzenie nabycia spadku prowadzonych w 2010r. wynika, że dzięki postępowaniu o ustanowienie kuratora spadku, osoby ubiegające się o prawo do spadku po wynajmującym wiedziały, że Wnioskodawca opuścił i opróżnił przedmiotowe nieruchomości oraz chce je wydać następcy wynajmującego. Ponadto Wnioskodawca chciał przystąpić do postępowania sądowego o stwierdzenie nabycia spadku po wynajmującym w charakterze uczestnika, lecz nie został dopuszczony przez sąd do udziału w tym postępowaniu (postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w tym postępowaniu zapadło dnia 14 stycznia 2009r.).

W połowie lutego 2009r. Wnioskodawca definitywnie opróżnił przedmiotowe nieruchomości przenosząc cały swój majątek i pracowników do nowej siedziby. O fakcie tym Wnioskodawca nie poinformował żadnej konkretnej osoby, gdyż trwał spór pomiędzy wieloma podmiotami o prawo do spadku po wynajmującym. Niemniej fakt wygaśnięcia umowy najmu był znany osobom spierającym się o prawo do spadku, dzięki postępowaniu o ustanowienie kuratora spadku po zmarłym.

Z przyczyn opisanych powyżej, w lutym 2009r. nie doszło do zwrotu kluczy do posesji. Z tych samych przyczyn nie spisano protokołu wydania nieruchomości.

Po opuszczeniu przedmiotowych nieruchomości Wnioskodawca zatrudnił firmę ochrony mienia do sprawowania pieczy na przedmiotowymi nieruchomościami na rzecz nieznanego następcy wynajmującego.

W trakcie sporu o prawo do spadku po wynajmującym, Spadkobierca wynajmującego żądał od Wnioskodawcy (email z dnia 22 maja 2009r.) wydania nieruchomości do jego rąk, albo na rzecz jego matki. Z uwagi na szeroki krąg potencjalnych spadkobierców (kilku, a później kilkunastu, uczestników postępowania) Wnioskodawca wstrzymał się z wydaniem nieruchomości na rzecz spadkobiercy wynajmującego lub jego matki, albowiem nie posiadali oni prawomocnego stwierdzenia praw do spadku po wynajmującym.

Wezwaniem z dnia 28 grudnia 2011r., Spadkobierca wynajmującego ponownie domagał się od Wnioskodawcy wydania nieruchomości w związku z uprawomocnieniem się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Nieruchomości te zostały mu protokolarnie wydane w dniu 5 stycznia 2012r.

W tym miejscu wskazać należy, iż kwestię sukcesji podatkowej reguluje przede wszystkim art. 97 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa zgodnie z którym, spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

W myśl art. 97 § 2 powołanej ustawy jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.

Z powyższego wynika, że spadkobiercy przejmują z mocy prawa wszelkie prawa i obowiązki o charakterze majątkowym, a prawa niemajątkowe pod warunkiem kontynuacji działalności prowadzonej uprzednio przez spadkodawcę.

Natomiast art. 98 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, iż do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

Art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. cyt. ustawy Kodeks cywilny przesądza, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Prawa i obowiązki zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na spadkobierców. Z tym momentem następuje ustalenie, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

W związku z powyższym, do czasu postanowienia o nabyciu spadku oraz dokonania działu spadku majątek jakim jest przedsiębiorstwo zmarłego stanowi masę spadkową, a zarząd majątkiem spadkowym sprawują spadkobiercy, chyba, że został ustanowiony wykonawca testamentu kurator spadku lub dozór.

Biorąc pod uwagę ww. przepisy należy wywieść, iż prawa i obowiązki zmarłego wynajmującego przeszły z chwilą jego śmierci na spadkobierców wynajmującego, w tym spadkobiercę wynajmującego, będącego sukcesorem zmarłego zgodnie z art. 97 ustawy Ordynacja podatkowa.

Fakt toczących się po śmierci wynajmującego sporów pomiędzy spadkobiercami ustawowymi z uwagi na zakwestionowanie przez nich testamentu ustnego i trwającego przez prawie trzy lata postępowania spadkowego, nie może być argumentem usprawiedliwiającym brak czynienia ze strony tychże spadkobierców (w tym Spadkobiercy sukcesora wynajmującego) kroków celem przejęcia przedmiotowych nieruchomości.

Jak już wcześniej wskazano Spadkobierca ? sukcesor wynajmującego nabył spadek już w momencie jego otwarcia czyli z chwilą śmierci spadkodawcy.

A zatem mimo, iż Wnioskodawca nie poinformował w połowie lutego 2009r. żadnej konkretnej osoby o fakcie opuszczenia nieruchomości, jednakże jak sam wskazał, fakt wygaśnięcia umowy najmu był znany osobom spierającym się o prawo do spadku, dzięki postępowaniu o ustanowienie kuratora spadku po zmarłym (toczącego się od października 2008r.).

A zatem Spadkobierca wynajmującego był świadomy wygaśnięcia w dniu 31 grudnia 2008r. umowy najmu, a mimo to po jej wygaśnięciu, przez cały okres bezumownego korzystania przez Wnioskodawcę z nieruchomości przy ul. Z. w A. nie występował do Wnioskodawcy z żądaniem wydania tychże nieruchomości. Kroki poczynił dopiero w maju 2009r. Powyższe wezwanie stanowiło jedną z dwu czynności ze strony Spadkobiercy mającą na celu odzyskanie nieruchomości przed faktycznym protokolarnym wydaniem nieruchomości w styczniu 2012r. (Drugą czynnością było wezwanie do zwrotu nieruchomości poczynione przez Spadkobiercę wynajmującego w grudniu 2011r.)

Jednocześnie należy podkreślić, iż fakt tolerowania zaistniałej sytuacji przez Spadkobiercę wynajmującego tj. wyrażenie zgody na bezumowne korzystanie w nieruchomości przejawiał się również tolerowaniem wynajęcia przez Wnioskodawcę firmy do ochrony mienia tj. nieruchomości przy ul. Z., mimo, iż to wynajęcie nastąpiło po opuszczeniu nieruchomości przez Wnioskodawcę.

Tym samym uznać należy, że pomiędzy stronami tj.

Wnioskodawcą a Spadkobiercą wynajmującego istniał określony dorozumiany stosunek prawny o charakterze umownym, skutkujący realizacją wzajemnych świadczeń. Stwierdzić bowiem należy, iż wolą Spadkobiercy wynajmującego, było udostępnienie nieruchomości przy ul. Z. w A., wprawdzie nie jawne, na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy cywilnoprawnej, lecz właśnie dorozumiane, polegające na tolerowaniu przez Spadkobiercę Wynajmującego zaistniałej sytuacji.

Zatem w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, gdzie przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumieć należy tolerowanie zaistniałej sytuacji.

Tym samym, w okolicznościach przedmiotowej sprawy, bezumowna czynność, dokonywana za dorozumianą zgodą Spadkobiercy wynajmującego, stanowi transakcję opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, a zapłata z tego tytułu stanowi należność za jej wykonanie.

W związku z powyższym zapłata z tytułu bezumownego korzystania w okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r. przez Wnioskodawcę z nieruchomości przy ul. Z. jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisany stan sprawy stwierdzić należy, iż należne Spadkobiercy wynajmującego kwoty pieniężne od Wnioskodawcy z racji bezumownego korzystania, w okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r. stanowią zapłatę za świadczenie wzajemne w postaci świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Skutkiem powyższego mamy do czynienia z czynnością opodatkowaną podatkiem VAT zdefiniowaną w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy zawartej we własnym stanowisku cyt.: ?W sytuacji gdy po zakończeniu stosunku zobowiązaniowego najemca (dzierżawca) nie chce opuścić nieruchomości, a wynajmujący (wydzierżawiający) dążąc do tego wytoczy przeciwko niemu powództwo o wydanie rzeczy, nie powinno budzić wątpliwości, że pomiędzy wynajmującym a (wydzierżawiającym) i korzystającym bezumownie z nieruchomości nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne? tut. organ pragnie zwrócić szczególną uwagę na okoliczności jakie przesądzają o tym by ów jawny lub dorozumiany stosunek prawny (stanowiący o zaistnieniu wzajemnych świadczeń) pomiędzy stronami nie zaistniał.

Jak wynika z powyższego, brak istnienia jawnego lub dorozumianego stosunku prawnego uwarunkowany jest określonymi działaniami czynionymi ze strony wynajmującego i jakie zresztą sam wskazał Wnioskodawca jest to np. wytoczenie powództwa przez byłego wynajmującego byłemu najemcy o wydanie rzeczy (np. nieruchomości).

W przedmiotowej sprawie Spadkobierca wynajmującego takich kroków nie poczynił, wręcz przeciwnie, mimo, iż posiadał wiedzę odnośnie wygaśnięcia umowy najmu pomiędzy zmarłym a Wnioskodawcą nie podejmował kontaktów z Wynajmującym celem zwrotu nieruchomości do maja 2009r.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisany stan sprawy stwierdzić należy, iż należne Spadkobiercy wynajmującego kwoty pieniężne od Wnioskodawcy z racji bezumownego korzystania, w okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r. stanowią zapłatę za świadczenie wzajemne w postaci świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Jak wynika z wniosku po prawomocnym stwierdzeniu nabycia spadku, Spadkobierca wynajmującego zażądał od Wnioskodawcy wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za okres od stycznia do połowy lutego 2009r. i powiększył tę wartość o podatek VAT. Wnioskodawca uznał przedmiotowe roszczenie w kwocie netto.

Wnioskodawca nie otrzymał od spadkobiercy wynajmującego faktury VAT obejmującej wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z ww. nieruchomości w okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r.

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy kwota wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powinna być obciążana podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji, czy będzie miał prawo do odliczenia naliczonego VAT od wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z ww. nieruchomości w okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r.

Spadkobierca wynajmującego jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

Jak wynika z art. 106 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika o nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z postanowieniami § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 ze zm.), zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami ?Faktura VAT?.

Z racji uznania zaistnienia pomiędzy Spadkobiercą wynajmującego oraz Wnioskodawcą stosunku prawnego skutkującego uznaniem wynagrodzenia na bezumowne korzystanie z nieruchomości w okresie od 1 stycznia 2009r. do połowy lutego 2009r. za opodatkowane podatkiem od towarów i usług , i z uwagi na fakt, iż Spadkobierca wynajmującego, jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług winien on przedmiotową czynność oraz kwoty otrzymane od Wnioskodawcy udokumentować fakturą VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2014r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w sytuacji, gdy występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami, a wykonywanymi z tytułu prowadzonej działalności czynnościami opodatkowanymi. Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tj. są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku VAT lub czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ustawodawca stworzył więc podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Ponieważ przedmiotowe nieruchomości przy ul. Z. w A. Wnioskodawca wykorzystywał do sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem VAT, zatem Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury VAT wystawionej przez Spadkobiercę wynajmującego dokumentującej ww. czynność.

Zatem za nieprawidłowe uznać należy stanowisko Wnioskodawcy, iż czynność bezumownego korzystania przez Wnioskodawcę z nieruchomości przy ul. Z. w A. w okresie od 1 stycznia do połowy lutego 2009r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a tym samym nie występuje konieczność dokumentowania tej czynności fakturą VAT i Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w tej faktury.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Końcowo należy również dodać, że zobowiązanym do prawidłowego opodatkowania czynności jest podmiot, który tych czynności dokonuje, w przedmiotowej sprawie Spadkobierca, zatem głównie kwestia ta jest indywidualną sprawą podatkową tego właśnie Spadkobiercy. W niniejszej interpretacji odniesiono się do podatku należnego wyłącznie dlatego, że Wnioskodawca zapytał o prawo do odliczenia podatku naliczonego. Należy zatem mieć na uwadze, że w przypadku przedstawienia przez Wnioskodawcę stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) niezgodnego ze stanem rzeczywistym niniejsza interpretacja traci swoją ważność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.