Czy wykonywanie czynności w ramach umowy o dzieło autorskie polegającej na przygotowaniu programu (...)

Czy wykonywanie czynności w ramach umowy o dzieło autorskie polegającej na przygotowaniu programu autorskiego i przeprowadzeniu kilkudziesięciu godzin zajęć dydaktycznych w ramach studiów podyplomowych nie będzie uznawane za prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 10 lutego 2014r. (data wpływu 14 lutego 2014r.), uzupełnionym pismem z 6 maja 2014r. (data wpływu 9 maja 2014r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy wykonywanie czynności w ramach umowy o dzieło autorskie polegającej na przygotowaniu programu autorskiego i przeprowadzeniu kilkudziesięciu godzin zajęć dydaktycznych w ramach studiów podyplomowych nie będzie uznawane za prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 14 lutego 2014r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie czy wykonywanie czynności w ramach umowy o dzieło autorskie polegającej na przygotowaniu programu autorskiego i przeprowadzeniu kilkudziesięciu godzin zajęć dydaktycznych w ramach studiów podyplomowych nie będzie uznawane za prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 6 maja 2014r. (data wpływu 9 maja 2014r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 25 kwietnia 2014r. znak: IBPB II/1/415-127/14/MK, IBPP2/443-150/14/ICz.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

W dniu 11 kwietnia 2007r. Wnioskodawca rozpoczął wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, następnie w dniu 19 kwietnia 2007r. został czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wśród przedmiotów działalności znajduje się między innymi 85.52.Z - Pozaszkolne formy edukacji artystycznej, 85.59.B - Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane, 85.60.Z - Działalność wspomagająca edukację. Obecnie wykonywana przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza została zawieszona (od dnia 1 września 2013r.).

W dniu 8 października 2012r. Wnioskodawca został wspólnikiem spółki jawnej, której przedmiot działalności pokrywa się z przedmiotem działalności gospodarczej wykonywanej osobiście. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W dniu 27 września 2013r. zawarł umowę o dzieło autorskie polegającą na przygotowaniu programu autorskiego i przeprowadzeniu kilkudziesięciu godzin zajęć dydaktycznych w ramach studiów podyplomowych z uczelnią wyższą. Termin realizacji umowy ustalono do dnia 31 stycznia 2014r. Jedno z postanowień umowy stanowi wprost, że ?wynagrodzenie (...) opodatkowane jest wyłącznie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, obliczonym zgodnie z art. 0 ust. 1 pkt 2, art. 13 pkt 2, art. 18 oraz art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku autora-wykonawcy, ponieważ przedmiot umowy realizowany jest na zasadzie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, co powoduje, że świadczone przez Wykonawcę-autora usługi nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT?. Umowa, którą Wnioskodawca podpisał przewiduje rozliczenia na podstawie rachunku wystawianego przez podatnika.

W zakresie wykonania usługi wobec osób trzecich odpowiedzialność w całości ponosi Zamawiający. Wykonawca-autor nie może powierzyć wykonania dzieła innym osobom bez zgody Zmawiającego.

Usługi określone w umowie o dzieło autorskie nie są więc wykonywane w ramach działalności spółki jawnej, jak również (zawieszonej obecnie) działalności gospodarczej wykonywanej osobiście pomimo tego, że zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług się z nią pokrywają. Wspólnicy spółki jawnej wyrazili zgodę na wykonanie przez Wnioskodawcę wskazanej umowy.

W piśmie uzupełniającym z 6 maja 2014r. Wnioskodawca doprecyzował opis sprawy i wyjaśnił, że:

  1. Zdaniem Wnioskodawcy wynagrodzenie z tytułu umowy o świadczenie usług polegających na przygotowaniu programu autorskiego i przeprowadzeniu kilkudziesięciu godzin zajęć dydaktycznych w ramach studiów podyplomowych z uczelnią wyższą stanowiło przychód z działalności wykonywanej osobiście, zgodnie z art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012r., poz. 261 ze zm.).
  2. Umowa zawarta przez Wnioskodawcę przewiduje, że w zakresie wykonania usługi wobec osób trzecich odpowiedzialność w całości ponosi druga strona umowy, tzn. Zamawiający. Wykonawca tej umowy (Wnioskodawca) nie może powierzyć wykonania dzieła innym osobom bez zgody zamawiającego.

W związku z powyższym w zakresie podatku od towarów i usług zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 3):

Czy wykonywanie takiej umowy nie będzie uznawane za prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013r., obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Nie wszystkie czynności wykonywane przez osoby fizyczne traktuje się jednak jako wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą.

Jak bowiem stanowi art. 15 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

  1. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm,);
  2. (uchylony);
  3. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Z kolei zgodnie z art. 13 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

  1. osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
  2. właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością - z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9;

Z powołanego przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie, to jest związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do warunków:

  1. wykonywania tych czynności,
  2. wynagrodzenia oraz
  3. odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

W ocenie Wnioskodawcy do przedstawionego stanu faktycznego będzie miał zastosowanie przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody są wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności, co do warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego ich wykonanie wobec osób trzecich.

W ocenie Wnioskodawcy fakt, że na podstawie umowy cywilnoprawnej w zamian za ustalone wynagrodzenie zobowiązany był do osobistego przygotowania dzieła w postaci autorskiego programu zajęć dydaktycznych i przeprowadzenia wykładów, a Zamawiający przejął odpowiedzialność wobec osób trzecich za jego wykonanie, realizuje dyspozycję zawartą w przedmiotowym przepisie. Zgodnie z zasadą swobody umów strony mogą dowolnie ułożyć stosunek cywilnoprawny. Przepisy podatkowe nie wprowadzają ograniczenia, zakazu wykonywania w ramach działalności wykonywanej osobiście tych samych czynności, które są przedmiotem działalności gospodarczej.

Co do zasady wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów uzyskiwanych z zawartej umowy o dzieło ustawodawca pozostawił stronie stosunku cywilnoprawnego.

Tym samym, jeżeli podatnik prowadzący pozarolniczą działalności gospodarczą, zawiera umowę o dzieło (zlecenia) w celu świadczenia określonych usług na rzecz innego podmiotu prawa, której zakres pokrywa się z przedmiotem prowadzonej przez tego podatnika działalności gospodarczej, a z treści umowy nie wynika, aby była ona zawarta w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wówczas przychody z tytułu takiej umowy mogą być kwalifikowane jako pochodzące ze źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. z działalności wykonywanej osobiście.

W ocenie Wnioskodawcy miał on prawo zawrzeć umowę cywilnoprawną poza działalnością gospodarczą wykonywaną osobiście, a nadto poza działalnością spółki jawnej. W związku z tym wykonanie wskazanej umowy nie powinno być uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jak również nie będzie traktowane jako wykonywanie działalności gospodarczej przez spółkę jawną. Wobec powyższego wskazana umowa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Wykonawca w odniesieniu do tej umowy nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego w kwestiach odnoszących się do pytania nr 3 uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Podatnikami ? wg zapisu art. 15 ust. 1 cyt. ustawy ? są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przepis art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy stanowi, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Natomiast zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:

1.(uchylony);

2.przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych;

3.przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę;

4.przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi;

5.przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7;

6.przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9;

7.przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych;

8.przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

  1. osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
  2. właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

-z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9;

9.przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej ? z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca w dniu 27 września 2013r. zawarł umowę o dzieło autorskie polegającą na przygotowaniu programu autorskiego i przeprowadzeniu kilkudziesięciu godzin zajęć dydaktycznych w ramach studiów podyplomowych z uczelnią wyższą. Termin realizacji umowy ustalono do dnia 31 stycznia 2014r. Jedno z postanowień umowy stanowi wprost, że ?wynagrodzenie (...) opodatkowane jest wyłącznie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, obliczonym zgodnie z art. 0 ust. 1 pkt 2, art. 13 pkt 2, art. 18 oraz art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku autora-wykonawcy, ponieważ przedmiot umowy realizowany jest na zasadzie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, co powoduje, że świadczone przez Wykonawcę-autora usługi nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT?. Umowa, którą Wnioskodawca podpisał przewiduje rozliczenia na podstawie rachunku wystawianego przez podatnika.

W zakresie wykonania usługi wobec osób trzecich odpowiedzialność w całości ponosi Zamawiający. Wykonawca-autor nie może powierzyć wykonania dzieła innym osobom bez zgody Zmawiającego.

Usługi określone w umowie o dzieło autorskie nie są więc wykonywane w ramach działalności spółki jawnej, jak również (zawieszonej obecnie) działalności gospodarczej wykonywanej osobiście pomimo tego, że zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług się z nią pokrywają. Wspólnicy spółki jawnej wyrazili zgodę na wykonanie przez Wnioskodawcę wskazanej umowy.

Wynagrodzenie z tytułu umowy o świadczenie usług polegających na przygotowaniu programu autorskiego i przeprowadzeniu kilkudziesięciu godzin zajęć dydaktycznych w ramach studiów podyplomowych z uczelnią wyższą stanowiło przychód z działalności wykonywanej osobiście, zgodnie z art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Umowa zawarta przez Wnioskodawcę przewiduje, że w zakresie wykonania usługi wobec osób trzecich odpowiedzialność w całości ponosi druga strona umowy, tzn. Zamawiający. Wykonawca tej umowy (Wnioskodawca) nie może powierzyć wykonania działa innym osobom bez zgody zamawiającego.

Z powołanych przepisów wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest spełnienie wszystkich elementów wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, które muszą wystąpić łącznie. Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko winny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe kryteria przedmiotowe określające m.in. czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie stanowią bowiem samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Odnośnie dwóch pierwszych warunków stwierdzić należy, iż każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia. Zauważyć natomiast trzeba, że sformułowanie w wyżej cyt. art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnoszące się do odpowiedzialności, należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy w stosunku do osób trzecich za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy. Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności wskazuje, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami.

Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej między zleceniodawcą a zleceniobiorcą co do warunków wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich, pozwala jednocześnie wyłączyć wykonywane czynności z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Przywołany przepis ustawy o podatku od towarów i usług stanowi implementację do prawa krajowego art. 4 ust. 4 VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych ? wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1 ze zm.), obecnie art. 10 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.). Zgodnie z postanowieniami wskazanego przepisu Dyrektywy 112 warunek, o którym mowa w art. 9 ust. 1, przewidujący, że działalność gospodarcza jest prowadzona samodzielnie wyklucza opodatkowanie VAT pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą umową o pracę lub jakimikolwiek innymi więzami prawnymi tworzącymi stosunek prawny między pracodawcą a pracownikiem w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

Z kolei z przepisu art. 9 ust. 1 powołanej Dyrektywy 112 wynika, że podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Z powyższego zatem wynika, że warunkiem posiadania statusu podatnika jest prowadzenie działalności gospodarczej samodzielnie (niezależnie). Użycie pojęcia ?samodzielnie?, wyklucza opodatkowanie pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą przez umowę o pracę lub innym stosunkiem prawnym do niego zbliżonym, tworzącym więzy między pracodawcą a pracownikiem co do warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniach sprecyzował, że za samodzielną nie będzie mogła być uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla a Recaudadores de Tributos de las Zonas primera y segunda, C-235/85 pomiędzy Komisją Europejską a Królestwem Holandii).

Zauważyć należy, że ? jak wskazał Wnioskodawca - umowa zawarta przez Wnioskodawcę przewiduje, że w zakresie wykonania usług wobec osób trzecich odpowiedzialność w całości ponosi druga strona umowy, tzn. Zamawiający. Wykonawca-autor tej umowy (Wnioskodawca) nie może powierzyć wykonania dzieła innym osobom bez zgody Zamawiającego.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu sprawy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie wykonuje samodzielnie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem występują przesłanki wynikające z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, co oznacza, że zostały spełnione kryteria wyłączające świadczenie ww. usług z czynności podlegających tej ustawie.

Zatem czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach opisanej umowy nie można uznać za czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że warunki Umowy nie zawierają postanowień wskazujących na ponoszenie przez Wnioskodawcę z tytułu wykonywanych czynności odpowiedzialności wobec osób trzecich, a wręcz umowa ta wskazuje, że odpowiedzialność tę ponosi Zleceniodawca.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy działanie Wnioskodawcy w ramach umowy o świadczenie usług polegających na przygotowaniu programu autorskiego i przeprowadzeniu kilkudziesięciu godzin zajęć dydaktycznych w ramach studiów podyplomowych nie mieści się w definicji działalności gospodarczej określonej w ustawie o podatku od towarów i usług. Działaniom Wnioskodawcy nie można bowiem przypisać spełnienia warunku samodzielności, który stanowi cechę działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Z tych też względów, przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 cyt. ustawy, świadczone przez Wnioskodawcę czynności objęte ww. umową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach zawartej umowy o świadczenie usług polegających na przygotowaniu programu autorskiego i przeprowadzeniu kilkudziesięciu godzin zajęć dydaktycznych nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, a w rezultacie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Natomiast ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca zagadnień objętych pytaniem nr 1 i 2 była przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika