Określenie stałego miejsca prowadzenia działalności.

21.6.2012

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2012r. (data wpływu 23 marca 2012r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 czerwca 2012r. (data wpływu 11 czerwca 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie ustalenia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2012r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie ustalenia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 4 czerwca 2012r. (data wpływu 11 czerwca 2012r.) będącym odpowiedzią na wezwanie z dnia 30 maja 2012r. znak IBPP2/443-284/12/IK.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca (dalej: Spółka, Z) jest zarejestrowana dla potrzeb podatku VAT na terytorium Wielkiej Brytanii (dalej: UK). Spółka podpisała umowę z G. UK na podnajem biura. Tym samym Spółka posiada adres w Wielkiej Brytanii. Jednakże służy on jedynie jako adres do korespondencji. Ponadto:

decyzje związane z działalnością prowadzoną na terytorium UK podejmowane są w Polsce; osoba upoważniona do ich reprezentowania również urzęduje w Polsce;
kontrakty w UK realizowane są głównie przez oddelegowanych pracowników Z; jednakże 13 osób zostało zatrudnionych w UK;
Spółka nie posiada na terytorium UK maszyn lub urządzeń służących realizacji kontraktów; znajdują się tam tylko drobne narzędzia;
koszty doradztwa podatkowego w zakresie działalności prowadzonej na terytorium UK pokrywa Z i stroną umowy jest również Z;
stronami pozostałych umów jest Z;
Spółka od momentu rejestracji dla potrzeb podatku VAT realizuje na terytorium UK czwarty kontrakt z kolei,
Z zarejestrowało w Krajowym Rejestrze Sądowym oddział w UK.

Spółka w 2011 roku otrzymała na podstawie art. 171 dyrektywy 2006/112/WE zwrot podatku naliczonego w UK. Jednocześnie w ostatnim czasie Spółka otrzymywała od doradcy (GT) z UK fakturę dotycząca usługi doradczej wystawioną z angielskim podatkiem VAT. Spółka otrzymywała już faktury od GT UK jednak do tej pory faktury nie zawierały podatku VAT.

W uzupełnieniu wskazano, że:

Spółka posiada własny personel, który może samodzielnie świadczyć określone czynności, kontrakty w UK realizowane są głównie przez oddelegowanych pracowników Z oraz 13 osób zostało zatrudnionych w UK.
Spółka nie posiada na terytorium UK maszyn lub urządzeń służących realizacji kontraktów. W razie konieczności, aby umożliwić wykonywanie czynności w sposób niezależny, spółka wynajmuje maszyny na terenie UK. Spółka posiada na tam tylko drobne narzędzia.
Spółka od momentu rejestracji dla potrzeb podatku VAT realizuje na terytorium UK czwarty kontrakt z kolei, są planowane następne kontrakty, więc działalność ma charakter powtarzalny. W chwili obecnej Spółka realizuje na terytorium UK dwa kontrakty, które będą realizowane przez następne kilka do kilkunastu miesięcy. Spółka stara się o następne kontrakty i nie jest w stanie przewidzieć czy i kiedy spółka zakończy działalność w Wielkiej Brytanii.
Spółka wynajmuje biuro tylko i wyłącznie w celu posiadania adresu w UK dla celów rozliczeń VAT i CU. Adres ten jest tylko do korespondencji, personel Spółki nie jest zlokalizowany w wynajmowanym biurze.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

W związku z przedstawionym wyżej stanem faktycznym powstały wątpliwości, czy w rozumieniu przepisów VAT Spółka posiada w Wielkiej Brytanii stałe miejsce prowadzenia działalności?

Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie przepisów Rozporządzenia wykonawczego UE Z nie posiada w Wielkiej Brytanii stałego miejsca prowadzenia działalności.

Fakt, że Spółka zatrudniła na terenie Wielkiej Brytanii 13 pracowników, wobec nie posiadania przez Z innej koniecznej do realizacji kontraktów w UK infrastruktury, nie jest wystarczający aby oddział Z w Wielkiej Brytanii uznać jako stałe miejsce prowadzenia działalności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności od dnia 1 lipca 2011r. zostało uregulowane w obowiązującym od tej daty Rozporządzeniu Wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 77, str. 1).

Zgodnie z art. 11 tego rozporządzenia:

Na użytek stosowania art. 44 dyrektywy 2006/112/WE "stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej" oznacza dowolne miejsce ? inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia ? które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Na użytek stosowania następujących artykułów "stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej" oznacza dowolne miejsce ? inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia ? które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu świadczenie usług, które wykonuje:
- art. 45 dyrektywy 2006/112/WE;
- począwszy od 1 stycznia 2013r. ? art. 56 ust. 2 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE;
- do 31 grudnia 2014r. ? art. 58 dyrektywy 2006/112/WE;
- art. 192a dyrektywy 2006/112/WE.
Fakt posiadania numeru identyfikacyjnego VAT sam w sobie nie jest wystarczający, by uznać, że podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z części wstępnej (preambuły) ? punkt (4) wynika, że podstawowym celem niniejszego rozporządzenia jest zapewnienie jednolitego stosowania obecnego systemu VAT, poprzez określenie przepisów wykonawczych do dyrektywy 2006/112/WE, w szczególności w odniesieniu do podatników, dostawy towarów i świadczenia usług oraz miejsca transakcji podlegających opodatkowaniu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w art. 5 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu. Przyjęcie rozporządzenia, jako wiążącego i mającego bezpośrednie zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich, w sposób najpełniejszy zapewnia jednolite stosowanie.

Natomiast w punkcie (14) stwierdzono, że aby zapewnić jednolite stosowanie zasad dotyczących miejsca dokonania transakcji podlegających opodatkowaniu, należy wyjaśnić pojęcia, takie jak: siedziba działalności gospodarczej podatnika, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania oraz zwykłe miejsce pobytu. Stosowanie możliwie jak najbardziej precyzyjnych i obiektywnych kryteriów powinno ułatwić stosowanie tych pojęć w praktyce; należy przy tym uwzględniać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości.

Ustawodawca implementując przepisy prawa wspólnotowego do porządku krajowego zobligował organy podatkowe do korzystania ze wspólnotowego dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Odnosząc się zatem do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w tym zakresie (mającego wpływ na kształt ww. definicji stałego miejsca prowadzenia działalności określonej w rozporządzeniu 282/2011) zauważyć należy, że w wyroku w sprawie C-168/84 pomiędzy Gunter Berkholz a Finanzamt Hamburg-Mitte-Aitstadt (Niemcy) TSUE stwierdził, że ?Artykuł 9(1) Dyrektywy w zakresie miejsca powstania obowiązku podatkowego należy interpretować w taki sposób, aby (...) mogło być potraktowane jako stałe miejsce prowadzenia działalności w rozumieniu tego przepisu jedynie w przypadku, gdy w miejscu tym znajduje się na stałe zarówno personel, jak i urządzenia techniczne niezbędne do świadczenia tych usług (...)."

W orzeczeniu w sprawie C-190/95 pomiędzy ARO Lease BV a Inspecteur van de Belastingdienst Grotę Ondernemingen te Amsterdam (Holandia) Trybunał Sprawiedliwości potwierdził, że nie można uznać, że usługi wykonywane są w innym miejscu niż główne miejsce prowadzenia działalności, chyba że miejsce to jest chociaż w minimalnym stopniu stałe w związku ze stałą obecnością personelu oraz środków technicznych niezbędnych do świadczenia usług.

W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z tym orzeczeniem:

Usługi świadczone w ramach leasingu pojazdów polegają zasadniczo na negocjowaniu, sporządzaniu, podpisywaniu i zarządzaniu stosownymi umowami oraz fizycznym udostępnianiu klientom pojazdów, które pozostają własnością spółki leasingowej.
Zatem jeśli spółka leasingowa nie posiada w Państwie Członkowskim własnego personelu ani trwałej struktury organizacyjnej w stopniu wystarczającym do umożliwienia sporządzania umów bądź podejmowania decyzji w zakresie zarządzania i w ten sposób umożliwienia niezależnego świadczenia usług, nie można przyjąć, iż spółka ta posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w tym państwie.
Ponadto, z brzmienia i celu artykułu 9(1) i 9(2)(e) VI Dyrektywy jasno wynika, iż nie można przyjąć, że fizyczne postawienie pojazdów do dyspozycji klientów na podstawie umów leasingu, czy też miejsce, w którym pojazdy te są używane stanowi jasne, proste i praktyczne kryterium, zgodne z ideą VI Dyrektywy, będące podstawą stwierdzenia, iż mamy do czynienia ze stałym miejscem prowadzenia działalności (...).

Należy brać pod uwagę, że warunek dotyczący posiadania własnego personelu w stopniu wystarczającym do umożliwienia sporządzania umów bądź podejmowania decyzji w zakresie zarządzania, wynikający z tego orzeczenia, należy odnosić do charakteru świadczonych usług, na co zwrócił uwagę TS w przedmiotowym orzeczeniu (pkt 18).

W sprawie C-260/95 Commisioners of Customs and Excise przeciwko DFDS a/s TS stwierdził, że ,,(...) Ponadto niepodobna uznać że usługi są dostarczane w innym zakładzie niż miejsce, gdzie dostawca prowadzi działalność, chyba że zakład jest minimalnej wielkości, a zasoby kadrowe i techniczne niezbędne do świadczenia usług są stale obecne (Berkholz, paragraf 18)?. Warto tu także przytoczyć wyroki m.in. w sprawie C-231/94 pomiędzy Faaborg-Gelting Linien A/S a Finanzamt Flensburg (Niemcy), w którym Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że jedną z przesłanek stałego miejsca prowadzenia działalności jest określona minimalna skala działalności, tzn. w miejscu tym znajdują się zarówno środki rzeczowe, jak i personel, który samodzielnie może świadczyć określone czynności. Podobne stanowisko zostało wyrażone w orzeczeniu w sprawie C-390/96 pomiędzy Lease Plan Luxembourg SA a Państwem Belgijskim.

Natomiast w wyroku C-73/06 z dnia 28 czerwca 2007r. w sprawie Planzer Luxembourg Sari przeciwko Bundeszentralamt fur Steuern, w którym podstawowym zagadnieniem było określenie pojęcia siedziby dla celów działalności gospodarczej w kontekście prawa do zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom niemającym siedziby na terytorium Wspólnoty, odnośnie stałego miejsca prowadzenia działalności należy przytoczyć pkt 54 orzeczenia, w myśl którego: ?Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa w dziedzinie podatku VAT pojęcie stałego przedsiębiorstwa wymaga minimalnej trwałości poprzez zgromadzenie stałych zasobów ludzkich i technicznych, koniecznych dla świadczenia określonych usług (wyrok z dnia 4 lipca 1985r. w sprawie 168/84 Berkholz, Rec. str. 2251, pkt 18; ww. wyrok w sprawie DFDS, pkt 20 oraz wyrok z dnia 17 lipca 1997r. w sprawie C-190/95 ARO Lease, Rec. str. I-4383, pkt 15). Owa minimalna trwałość oznacza zatem wystarczający stopień trwałości oraz strukturę, która z punktu widzenia zasobów ludzkich i technicznych jest w stanie umożliwić świadczenie danych usług w sposób niezależny (ww. wyrok w sprawie ARO Lease, pkt 16)".

Biorąc zatem pod uwagę definicję stałego miejsca prowadzenia działalności wynikającą z przedmiotowego rozporządzenia wykonawczego 282/2011, jak również utrwalone orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w powyższym zakresie (które jak wyżej stwierdzono, było uwzględniane w formułowaniu przedmiotowej definicji), wymienić można kilka przesłanek, których zaistnienie powoduje, że można mówić o ?stałym miejscu prowadzenia działalności". Jak wynika z samej nazwy ?stały", to trwale związany z danym miejscem, nieprzenośny, niezmienny. Powyższe wskazuje, że stałe miejsce prowadzenia działalności charakteryzować się musi pewnym określonym stopniem zaangażowania, które pozwala na uznanie, iż działalność prowadzona jest w tym miejscu nie w sposób przemijający, czy też okresowy. Konieczna jest zatem pewna określona minimalna skala działalności, która stanowi zewnętrzną oznakę, że działalność w tym miejscu prowadzona jest stale. Zaangażowanie, o którym mowa powinno również przybrać konkretny wymiar osobowo-rzeczowy. Innymi słowy, dla uznania, że określone miejsce prowadzenia działalności ma charakter stały, konieczne jest istnienie w tym miejscu infrastruktury technicznej oraz personelu ludzkiego. Taka osobowo-rzeczowa struktura w stałym miejscu prowadzenia działalności powinna występować w sposób stały, tzn. powtarzalny i nieprzemijający. Pojęcie miejsca stałego prowadzenia działalności, w ocenie tut. organu, nie sposób również rozpatrywać w oderwaniu od definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2012r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054). Zgodnie z tym przepisem, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Uwzględniając wskazane w powołanym wyżej przepisie kryteria, stwierdzić należy, że podmiot posiada stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium danego kraju, jeżeli przy wykorzystaniu na jego terytorium infrastruktury oraz personelu, w sposób zorganizowany oraz ciągły, prowadzi działalność, w ramach której dokonuje czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Przyjąć zatem należy, że infrastruktura techniczna i zaangażowanie osobowe musi pozostawać w ścisłym związku z dokonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowany dla potrzeb podatku VAT na terytorium Wielkiej Brytanii. Tam też podnajmuje biuro. Adres w Wielkiej Brytanii służy jedynie jako adres do korespondencji. Ponadto:

decyzje związane z działalnością prowadzoną na terytorium Wielkiej Brytanii podejmowane są w Polsce; osoba upoważniona do ich reprezentowania również urzęduje w Polsce;
Spółka posiada własny personel, który może samodzielnie świadczyć określone czynności, kontrakty w Wielkiej Brytanii realizowane są głównie przez oddelegowanych pracowników oraz 13 osób zostało zatrudnionych w Wielkiej Brytanii.
Spółka nie posiada na terytorium Wielkiej Brytanii maszyn lub urządzeń służących realizacji kontraktów. W razie konieczności, aby umożliwić wykonywanie czynności w sposób niezależny, Spółka wynajmuje maszyny na terenie Wielkiej Brytanii. Spółka posiada na tam tylko drobne narzędzia.
koszty doradztwa podatkowego w zakresie działalności prowadzonej na terytorium Wielkiej Brytanii pokrywa Wnioskodawca, który jest również stroną umowy;
stronami pozostałych umów jest Wnioskodawca;
Wnioskodawca zarejestrował w Krajowym Rejestrze Sądowym oddział w Wielkiej Brytanii;
Spółka od momentu rejestracji dla potrzeb podatku VAT realizuje na terytorium Wielkiej Brytanii czwarty kontrakt z kolei, są planowane następne kontrakty, więc działalność ma charakter powtarzalny. W chwili obecnej Spółka realizuje na terytorium UK dwa kontrakty, które będą realizowane przez następne kilka do kilkunastu miesięcy. Spółka stara się o następne kontrakty i nie jest w stanie przewidzieć czy i kiedy spółka zakończy działalność w Wielkiej Brytanii.
Spółka wynajmuje biuro tylko i wyłącznie w celu posiadania adresu w Wielkiej Brytanii dla celów rozliczeń VAT i CU. Adres ten jest tylko do korespondencji, personel Spółki nie jest zlokalizowany w wynajmowanym biurze.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny i zaistniały stan faktyczny należy stwierdzić, iż Wnioskodawca nie posiada na terytorium Wielkiej Brytanii stałego miejsce prowadzenia działalności, gdyż nie posiada w Wielkiej Brytanii własnej infrastruktury, która umożliwiałaby mu niezależne prowadzenie działalności gospodarczej. Wnioskodawca podnajmuje biuro, które służy wyłącznie w celu posiadania adresu w Wielkiej Brytanii dla celów rozliczeń VAT i CU. Adres ten jest tylko do korespondencji. Ponadto Spółka nie posiada na terytorium Wielkiej Brytanii maszyn lub urządzeń służących realizacji kontraktów. Spółka, co prawda, posiada własny personel, który może samodzielnie świadczyć określone czynności. Kontrakty w Wielkiej Brytanii realizowane są głównie przez oddelegowanych pracowników oraz 13 osób zatrudnionych w Wielkiej Brytanii. Jednakże, decyzje związane z działalnością prowadzoną na terytorium Wielkiej Brytanii podejmowane są w Polsce; osoba upoważniona do ich reprezentowania również urzęduje w Polsce. Zatem Wnioskodawca nie posiada własnego personelu w stopniu wystarczającym do umożliwienia sporządzania umów bądź podejmowania decyzji w zakresie zarządzania oraz nie posiada urządzeń technicznych.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.