1. Czy opisane użyczenie nieruchomości gruntowej stanowi nieodpłatne świadczenie usług, o którym (...)

18.7.2012

1. Czy opisane użyczenie nieruchomości gruntowej stanowi nieodpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust 1 pkt 1 powołanej ustawy?2. Jakie elementy powinny wejść do podstawy opodatkowania przy założeniu, że opisane użyczenie stanowi odpłatne świadczenie usług w myśl definicji zawartej w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług? 3. Jak ustalić moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku, gdy opisane użyczenie będzie podlegało zakwalifikowaniu do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 749) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 kwietnia 2012r. (data wpływu 18 kwietnia 2012r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 lipca 2012r. (data wpływu 18 lipca 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, ustalenia podstawy opodatkowania tej czynności oraz momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu tego użyczenia ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 kwietnia 2012r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 18 lipca 2012r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, ustalenia podstawy opodatkowania tej czynności oraz momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu tego użyczenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Uniwersytet) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca ma zamiar podpisać umowę użyczenia z inną publiczną szkołą wyższą. Przedmiotem użyczenia będzie nieruchomość gruntowa, którą Wnioskodawca nabył w drodze umowy darowizny od Skarbu Państwa. Dla przedmiotowej nieruchomości nie został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ponadto, przedmiot użyczenia nie stanowi nieruchomości rolnej.

Celem użyczenia jest zrealizowanie przez Biorącego na własny koszt celu publicznego w rozumieniu art. 6 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami, tj. wybudowanie obiektu dydaktyczno-kulturalnego, wraz z zagospodarowaniem terenów zielonych na otwarty park form przestrzennych.

Wszelkie koszty wynikające z korzystania i zwykłego utrzymania przedmiotu użyczenia przez cały czas trwania umowy oraz koszt realizacji celu publicznego poniesie Biorący do używania. Biorący do używania będzie zobowiązany również do dokonywania wszelkich koniecznych napraw, jeśli wyniknie taka potrzeba w czasie trwania umowy. Biorący do używania pokryje także koszty związane ze sporządzeniem i zawarciem przedmiotowej umowy.

Nieodpłatne użyczenie nieruchomości gruntowej innej publicznej szkole wyższej pozostaje bez związku z realizacją zadań ustawowych, w szczególności o których mowa w art. 13 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Natomiast w piśmie z dnia 17 lipca 2012r. Wnioskodawca poinformował, że nie ponosi żadnych kosztów z tytułu utrzymania nieruchomości gruntowej, której dotyczy złożony wniosek.

Nieruchomość gruntową Wnioskodawca otrzymał w drodze umowy darowizny od Skarbu Państwa. Tym samym Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem przedmiotowej nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy opisane użyczenie nieruchomości gruntowej stanowi nieodpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust 1 pkt 1 powołanej ustawy?

Jakie elementy powinny wejść do podstawy opodatkowania przy założeniu, że opisane użyczenie stanowi odpłatne świadczenie usług w myśl definicji zawartej w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?

Jak ustalić moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku, gdy opisane użyczenie będzie podlegało zakwalifikowaniu do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad.1.

Nieodpłatne świadczenie usług, pozostające bez związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem, zgodnie z zapisem zawartym w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, stanowi czynność zrównaną z odpłatnym świadczeniem usług. Zdaniem Wnioskodawcy, z taką sytuacją będzie miał do czynienia użyczając nieodpłatnie innej publicznej szkole wyższej nieruchomość gruntową, o której mowa w przedmiotowym wniosku.

Ad. 2 i Ad. 3

W przypadku czynności wykonywanych nieodpłatnie, które stosownie do zapisu zawartego w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, zrównane są z odpłatnym świadczeniem usług, podstawę opodatkowania ustala się na podstawie art. 29 ust. 12 tejże ustawy. Podstawę opodatkowania stanowi w takich przypadkach koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika. W umowie użyczenia przedmiotowej nieruchomości gruntowej pojawi się zapis, iż wszelkie koszty wynikające z korzystania i zwykłego utrzymania przedmiotu użyczenia przez cały czas trwania umowy poniesie Biorący do używania. Biorący do używania będzie zobowiązany również do dokonywania wszelkich koniecznych napraw, jeśli wyniknie taka potrzeba w czasie trwania umowy oraz pokryje koszty związane ze sporządzeniem i zawarciem umowy. Tym samym, w związku z przedmiotowym użyczeniem nie powstaną żadne koszty po stronie Wnioskodawcy. Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, w tym konkretnym przypadku nie ma podstawy opodatkowania z tytułu nieodpłatnego użyczenia przedmiotowej nieruchomości gruntowej. W konsekwencji nie powstanie również obowiązek podatkowy dla tej czynności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej również ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ww. ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel /?/.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części , a także wszelkie postacie energii

Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 /?/.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te wykonywane są odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte ? w przypadku dostawy towarów ? w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT oraz ? w przypadku świadczenia usług ? w art. 8 ust. 2 ww. ustawy.

I tak zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższego przepisu wynika, że jeżeli mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem usług, to aby nieodpłatne świadczenie usług zostało uznane za odpłatne świadczenie usług (podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług), wówczas zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT muszą zostać spełnione łącznie oba warunki wymienione w tym przepisie tj. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika musi być dokonane dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz podatnikowi musiało przysługiwać, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

W świetle art. 19 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeśli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (ustęp 4 ww. artykułu).

Z kolei zgodnie z ust. 16 ww. artykułu, w przypadku czynności, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z ust. 1-5.

W myśl art. 29 ust. 1 ww. ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Natomiast w myśl art. 29 ust. 12 ww. ustawy o VAT, w przypadku świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca (Uniwersytet) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca ma zamiar podpisać umowę użyczenia z inną publiczną szkołą wyższą. Przedmiotem użyczenia będzie nieruchomość gruntowa, którą Wnioskodawca nabył w drodze umowy darowizny od Skarbu Państwa.

Przedmiotowe nieodpłatne użyczenie nieruchomości gruntowej pozostaje bez związku z realizacją zadań ustawowych, w szczególności, o których mowa w art. 13 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

W przedmiotowej sprawie wyjaśnienia wymaga czy przedmiotowa czynność nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej stanowić będzie czynność odpłatną, w konsekwencji czego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do powyższej kwestii należy wskazać, iż umowa użyczenia jest jedną z umów nazwanych, obok najmu i dzierżawy, regulujących zasady używania rzeczy.

Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Istotnymi cechami tej umowy są zatem dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas oraz nieodpłatność.

W przedmiotowej sprawie, w przypadku gdy użycie majątku Wnioskodawcy, w postaci nieruchomości gruntowej, otrzymanej w darowiźnie od Skarbu Państwa, odbędzie się nieodpłatnie na podstawie umowy użyczenia, Wnioskodawca wskazał, że użyczenie ww. nieruchomości gruntowej pozostaje bez związku z realizacją zadań ustawowych, w szczególności, o których mowa w art. 13 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. W przypadku nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej, zawarcie umowy użyczenia nastąpi na cele inne niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy.

Ponadto przy nabyciu nieruchomości gruntowej na podstawie darowizny od Skarbu Państwa, mającej być przedmiotem nieodpłatnego użyczenia innemu podmiotowi, nie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że w sytuacji, w której użycie towaru (gruntu) stanowiącego część majątku podatnika nastąpi do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, jednocześnie Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tego towaru, wówczas czynność taka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Użyczenie nieruchomości gruntowej, stanowiącej część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy odrębnemu przedsiębiorcy, jakim na gruncie przepisów ustawy o VAT jest inna publiczna szkoła wyższa, nie będzie zatem podlegało opodatkowaniu na zasadach ogólnych ? przy zastosowaniu stawek właściwych dla danej czynności, jako nieodpłatne świadczenie usług zrównane z odpłatnym świadczeniem usług na podstawie art. 8 ust. 2 ww. ustawy o VAT.

W konsekwencji zaś powyższego nie będzie podstawy opodatkowania przedmiotowej czynności nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej i nie powstanie obowiązek podatkowy dla tej czynności.

Biorąc pod uwagę powyższe, stanowisko Wnioskodawcy, dotyczące opodatkowania przedmiotowej czynności nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do stanowiska Wnioskodawcy, że w przedmiotowej sprawie nie ma podstawy opodatkowania i w konsekwencji nie powstanie obowiązek podatkowy należy stwierdzić, iż stanowisko to wprawdzie jest prawidłowe, jednakże z innych przyczyn niż wskazał Wnioskodawca, w szczególności nie z tego powodu, że w związku z użyczeniem nie powstaną żadne koszty, ale dlatego, iż jak wykazano wyżej przedmiotowa czynność nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Oceniając więc stanowisko Wnioskodawcy w kwestii podstawy opodatkowania przedmiotowej czynności nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej i w kwestii obowiązku podatkowego, całościowo, również należało uznać je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. organ pragnie zauważyć, iż niniejsza interpretacja traci swoją ważność, w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.