Opodatkowanie usług zarządzania płynnością finansową w ramach struktury cash poolingu.

Opodatkowanie usług zarządzania płynnością finansową w ramach struktury cash poolingu.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 3 lipca 2014r. (data wpływu 7 lipca 2014r.), uzupełnionym pismem z 13 października 2014r. (data wpływu 14 października 2014r.), pismem z 21 października 2014r. (data wpływu) oraz pismem z 23 października 2014r. (data wpływu 24 października 2014r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług zarządzania płynnością finansową w ramach struktury cash poolingu ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lipca 2014r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług zarządzania płynnością finansową w ramach struktury cash poolingu.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 13 października 2014r. (data wpływu 14 październiku 2014r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 26 września 2014r. 2014r. znak: IBPP2/443-657/14/ICz, pismem z 21 października 2014r. (data wpływu) oraz pismem z 23 października 2014r. (data wpływu 24 października 2014r.)

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawcą jest Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: ?Spółka" lub ?Podatnik") podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Ponadto Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka, wraz z innym podmiotem z grupy (będącym szwedzkim rezydentem podatkowym) zamierza zawrzeć z bankiem z siedzibą w kraju UE (dalej jako: ?Bank"), umowę o zarządzanie płynnością finansową powiązanych kapitałowo podmiotów, tzw. umowę cash poolingu (dalej jako: ?usługa"). Usługa świadczona będzie przez Bank na rzecz grupy podmiotów powiązanych (dalej jako: ?uczestnicy"). Celem nabywanej usługi cash poolingu ma być zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi podmiotów z grupy kapitałowej poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej podmiotów uczestniczących w umowie cash-poolingu.

Usługa cash poolingu, w której ma zamiar uczestniczyć Spółka, oparta jest na następujących założeniach:

  1. W strukturze będzie brał udział podmiot krajowy (Wnioskodawca) posiadający rachunek bankowy założony w Banku tzw. Source Account (dalej: ?rachunek SA") oraz podmiot zagraniczny (dalej: ?uczestnik zagraniczny") posiadający rachunek bankowy w Banku w kraju UE tzw. Target Account (dalej: ?rachunek TA"). Uczestnik zagraniczny jest szwedzkim rezydentem podatkowym.
  2. Umowa cash poolingu zawarta zostanie pomiędzy Bankiem oraz Wnioskodawcą. Umowa będzie zawierała pełnomocnictwa udzielone przez Wnioskodawcę dla Banku oraz uczestnika zagranicznego do wykonywania czynności objętych Umową.
  3. Na podstawie umowy cash poolingu oraz udzielonych pełnomocnictw. Bank będzie dokonywał w oznaczonym terminie (na koniec dnia, dwa razy na dzień, pod koniec tygodnia lub na koniec miesiąca) transferów środków pieniężnych pomiędzy rachunkiem SA a rachunkiem TA.
  4. Transfery te będą dokonywane w ten sposób, że po ich dokonaniu salda występujące na rachunkach SA będą równe zero lub będą utrzymane na poziomie określonym w umowie cash poolingu. A zatem, wszelkie nadwyżki środków pieniężnych występujące na rachunku SA byłyby automatycznie transferowane na rachunek TA, natomiast niedobory występujące na rachunku SA byłyby automatycznie zasilane z rachunku TA.
  5. Transfery pomiędzy rachunkiem TA i rachunkiem SA będą miały charakter zwrotny. Uczestnikowi krajowemu będzie przysługiwać roszczenie o zwrot przelanych środków pieniężnych na rachunek TA względem uczestnika zagranicznego, a uczestnikowi zagranicznemu będzie przysługiwało roszczenie o zwrot środków pieniężnych przelanych na rachunek SA względem uczestnika krajowego.
  6. W związku z powyższym, jeżeli z rachunku SA zostanie przekazane saldo dodatnie, uczestnikowi krajowemu przysługiwać będą odsetki od uczestnika zagranicznego. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na rachunku SA wystąpi saldo ujemne, które zostanie pokryte ze środków uczestnika zagranicznego, uczestnik krajowy jest zobowiązany zapłacić odsetki do uczestnika zagranicznego.
  7. Spółka zobowiązana jest do zapłaty wynagrodzenia Bankowi za świadczoną usługę cash polingu.

W piśmie uzupełniającym z 13 października 2014r. Wnioskodawca doprecyzował opis sprawy i wyjaśnił, że:

  1. Bank, z którego usług zamierza skorzystać Wnioskodawca w zakresie umowy cash poolingu, jest podmiotem mającym siedzibę w Szwecji. Podmiot ten w Polsce posiada oddział. Wnioskodawca podpiszę umowę z Bankiem, działającym w Polsce poprzez oddział, w imieniu którego działa osoba upoważniona wskazana w Krajowym Rejestrze Sądowym.
  2. W ramach umowy cash-poolingu to Bank będzie świadczył usługi na rzecz grupy podmiotów powiązanych. Podmiot zagraniczny (Spółka szwedzka) nie będzie świadczył w ramach umowy cash-poolingu usług, ani nie będzie zawierał w jej ramach transakcji z pozostałymi uczestnikami, nie będzie także otrzymywał od Wnioskodawcy jakichkolwiek wynagrodzeń, poza przekazywanymi odsetkami.
  3. Spółka szwedzka nie jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce i nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej. Spółka szwedzka nie posiada również stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium R.P.
  4. W ramach umowy cash-poolingu to Bank będzie świadczył usługi na rzecz grupy podmiotów powiązanych. Wnioskodawca nie będzie świadczył w ramach umowy cash-poolingu usług, ani nie będzie zawierał w jej ramach transakcji z pozostałymi uczestnikami. Wnioskodawca nie będzie także otrzymywał od innych uczestników jakichkolwiek wynagrodzeń, poza przekazywanymi odsetkami.

W piśmie uzupełniającym z 21 października 2014r. Wnioskodawca wyjaśnił, że:

Bank, z którego usług zamierza skorzystać jest podmiotem mającym siedzibę w Szwecji. Umowa cash poolingu będzie zawarta z bankiem mającym siedzibę w Szwecji. Oddział banku nie ma osobowości prawnej i nie dokonuje żadnych czynności we własnym imieniu i na własny rachunek (por. art. 4 pkt 20 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. oraz postanowienie SN z dnia 15 października sygn. akt CSK 74/10) i został utworzony zgodnie z przepisami art. 40 i nast. Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe.

W piśmie uzupełniającym z 23 października 2014r. Wnioskodawca wyjaśnił, że według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy usługa cash poolingu będzie świadczona przez Bank z miejsca prowadzenia działalności w Szwecji.

W związku z powyższym w zakresie podatku od towarów i usług zadano następujące pytania (oznaczenie jak we wniosku):

2.Czy Spółka jako uczestnik struktury Cash pooling wykazując saldo dodatnie i otrzymując tym samym odsetki od uczestnika zagranicznego oraz płacąc na jego rzecz odsetki w przypadku salda ujemnego, będzie wykonywał na rzecz tego uczestnika, a także Banku, czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, w szczególności czy będzie dokonywała odpłatnego świadczenia usług i czy będzie podatnikiem z tytułu nabycia usługi świadczonej przez uczestnika zagranicznego, w szczególności czy Spółka powinna rozpoznać import usług zwolnionych?

3.Czy w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nabywane od Banku przez Spółkę usługi cash poolingu stanowią import usług i czy podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako usługi pośrednictwa finansowego?

Stanowisko Wnioskodawcy (ostatecznie przedstawione w piśmie 13 października 2014r.):

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka jako uczestnik struktury Cash-poolingu wykazując saldo dodatnie i otrzymując tym samym odsetki od uczestnika zagranicznego oraz płacąc na jego rzecz odsetki w przypadku salda ujemnego, nie będzie wykonywała na rzecz tego uczestnika, a także Banku, czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. W szczególności Spółka nie będzie dokonywała odpłatnego świadczenia usług i nie będzie podatnikiem z tytułu nabycia usługi świadczonej przez uczestnika zagranicznego. Zdaniem Wnioskodawcy Spółka także nie powinna rozpoznawać importu usług zwolnionych.

Uzasadnienie stanowiska:

Należy wskazać, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT ?przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT".

W związku z powyższym, podkreślania wymaga, że aby dane świadczenie miało charakter usługi podlegającej opodatkowaniu VAT, konieczne jest łączne wystąpienie następujących przesłanek:

  1. Musi istnieć bezpośredni beneficjent (podmiot, który jest odbiorcą świadczenia i w związku z daną transakcją osiąga korzyści),
  2. W następstwie wykonania danego świadczenia następuje świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (tj. zapłata wynagrodzenia).

Analogiczne stanowisko względem przesłanek zaistnienia odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisów o VAT zajmują polskie sądy administracyjne. W ramach tej grupy należy wskazać Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 12 grudnia 2012 sygn. III SA/Wa 1161/12 wskazał, że aby świadczenie było uznane za usługę w rozumieniu art. 8 Ustawy o VAT ?(...) związek pomiędzy otrzymaną odpłatnością, a świadczeniami na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było stwierdzić, że płatność następuje za to świadczenie".

Przenosząc powyższe rozważania na grunt opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego, wskazać należy, iż czynności wykonywane przez poszczególnych uczestników mają na celu jedynie umożliwienie realizacji umowy przez Bank. Działania te polegają na: udostępnianiu rachunków bankowych poszczególnych uczestników oraz udzieleniu pełnomocnictw i wyrażenie zgody dla Banku, na dokonywanie przez Bank odpowiednich transferów środków finansowych pomiędzy Uczestnikami, w ramach struktury cash-poolingu.

Te czynności wynikają z samej istoty umowy Cash-poolingu i są konieczne by Bank mógł świadczyć usługi wynikające z zawartej umowy cash-poolingu.

Inne czynności związane z obsługą cash-poolingu, w szczególności naliczanie odsetek od powstałych zaległości, dokonywanie transferów pieniężnych, obciążanie i uznawanie poszczególnych Rachunków bankowych, będą realizowane przez Bank.

W powyższym świetle, należy wskazać, iż Spółka w przedmiotowym opisie zdarzenia przyszłego nie będzie podmiotem świadczącym usługi opodatkowane podatkiem VAT. W tej strukturze to Bank bierze na siebie ciężar wykonywania umowy o zarządzanie płynnością finansową powiązanych kapitałowo podmiotów, na nim będzie ciążyć obowiązek dokonywania transferów środków pieniężnych.

Ad. 3

W świetle ustawy o podatku od towarów i usług nabywane od Banku przez Spółkę usługi cash-poolingu stanowią import usług i podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako usługi pośrednictwa finansowego.

Uzasadnienie stanowiska:

Po pierwsze, zdaniem Spółki, Bank będzie występować w związku z transakcją jako podatnik podatku VAT - podmiot, który profesjonalnie w ramach swojej podstawowej działalności świadczy usługi zarządzania płynnością finansową Spółki jako Uczestnika cash-poolingu.

Ustawa o VAT na potrzeby stosowania Rozdziału 3 ?Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług" wprowadza definicję podatnika.

Stosownie do art. 28a pkt 1 ustawy o VAT, ilekroć jest mowa o podatniku, rozumie się przez to m.in. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Definicja działalności gospodarczej - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powyższe regulacje, należy stwierdzić, że Bank i Spółka są podatnikami w rozumieniu art. 28a pkt 1 ustawy o VAT. W oparciu o zasadę ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania.

Zatem miejscem świadczenia przez Bank usług cash poolingu w ramach opisanej w zdarzeniu przyszłym umowy będzie Polska.

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4. Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne nabywające usługi świadczone przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju. Przy czym zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT, w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, jak również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97 ustawy o VAT.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym podmiotem świadczącym usługi zarządzania płynnością finansową będzie Bank działający w Polsce poprzez oddział. W związku z faktem, iż oddział nie jest podmiotem odrębnym od przedsiębiorcy zagranicznego i nie posiada osobowości prawnej. Bank należy kwalifikować jako podmiot posiadający siedzibę poza terytorium kraju i nieposiadający stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Natomiast usługobiorca (Spółka) spełniać będzie warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT. W rezultacie, w omawianym przypadku Spółka powinna rozpoznać import usług zarządzania płynnością finansową.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 40: ?Zwalnia się od podatku: (...) 40) usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług;"

Należy wskazać, iż usługi cash-poolingu zaliczają się do wymienionych w ramach ww. przepisu. W związku z tym, należy zastosować wobec nich zwolnienie od podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług (pytania nr 2 i 3) jest prawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów na terytorium kraju;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Ponadto Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka, wraz z innym podmiotem z grupy (będącym szwedzkim rezydentem podatkowym) zamierza zawrzeć z bankiem z siedzibą w kraju UE (dalej jako: ?Bank"), umowę o zarządzanie płynnością finansową powiązanych kapitałowo podmiotów, tzw. umowę cash poolingu. Usługa świadczona będzie przez Bank na rzecz grupy podmiotów powiązanych jako Uczestnicy. Celem nabywanej usługi cash poolingu ma być zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi podmiotów z grupy kapitałowej poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej podmiotów uczestniczących w umowie cash-poolingu.

Usługa cash poolingu, w której ma zamiar uczestniczyć Spółka, oparta jest na następujących założeniach:

W strukturze będzie brał udział podmiot krajowy (Wnioskodawca) posiadający rachunek bankowy założony w Banku oraz podmiot zagraniczny posiadający rachunek bankowy w Banku w kraju. Uczestnik zagraniczny jest szwedzkim rezydentem podatkowym.

Umowa cash poolingu zawarta zostanie pomiędzy Bankiem oraz Wnioskodawcą. Umowa będzie zawierała pełnomocnictwa udzielone przez Wnioskodawcę dla Banku oraz uczestnika zagranicznego do wykonywania czynności objętych Umową.

Na podstawie umowy cash poolingu oraz udzielonych pełnomocnictw. Bank będzie dokonywał w oznaczonym terminie (na koniec dnia, dwa razy na dzień, pod koniec tygodnia lub na koniec miesiąca) transferów środków pieniężnych pomiędzy rachunkiem SA a rachunkiem TA.

Transfery te będą dokonywane w ten sposób, że po ich dokonaniu salda występujące na rachunkach SA będą równe zero lub będą utrzymane na poziomie określonym w umowie cash poolingu. A zatem, wszelkie nadwyżki środków pieniężnych występujące na rachunku SA byłyby automatycznie transferowane na rachunek TA, natomiast niedobory występujące na rachunku SA byłyby automatycznie zasilane z rachunku TA.

Spółka zobowiązana jest do zapłaty wynagrodzenia Bankowi za świadczoną usługę cash polingu.

Bank, z którego usług zamierza skorzystać Wnioskodawca w zakresie umowy cash poolingu, jest podmiotem mającym siedzibę w Szwecji. Podmiot ten w Polsce posiada oddział. Wnioskodawca podpiszę umowę z Bankiem, działającym w Polsce poprzez oddział, w imieniu którego działa osoba upoważniona wskazana w Krajowym Rejestrze Sądowym. W ramach umowy cash-poolingu to Bank będzie świadczył usługi na rzecz grupy podmiotów powiązanych. Podmiot zagraniczny (Spółka szwedzka) nie będzie świadczył w ramach umowy cash-poolingu usług, ani nie będzie zawierał w jej ramach transakcji z pozostałymi uczestnikami, nie będzie także otrzymywał od Wnioskodawcy jakichkolwiek wynagrodzeń, poza przekazywanymi odsetkami. Spółka szwedzka nie jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce i nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej. Spółka szwedzka nie posiada również stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium R.P.

W ramach umowy cash-poolingu to Bank będzie świadczył usługi na rzecz grupy podmiotów powiązanych. Wnioskodawca nie będzie świadczył w ramach umowy cash-poolingu usług, ani nie będzie zawierał w jej ramach transakcji z pozostałymi uczestnikami. Wnioskodawca nie będzie także otrzymywał od innych uczestników jakichkolwiek wynagrodzeń, poza przekazywanymi odsetkami.

Bank, z którego usług zamierza skorzystać jest podmiotem mającym siedzibę w Szwecji. Umowa cash poolingu będzie zawarta z bankiem mającym siedzibę w Szwecji. Oddział banku mnie ma osobowości prawnej i nie dokonuje żadnych czynności we własnym imieniu i na własny rachunek (por. art. 4 pkt 20 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. oraz postanowienie SN z dnia 15 października sygn. akt CSK 74/10) i został utworzony zgodnie z przepisami art. 40 i nast. Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe.

Należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie regulują zasad opodatkowania umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana - umowa cash poolingu - porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik tego typu nie wie, czy środki jego zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym, nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu.

Ponadto, dla uznania, że dostawa towaru lub świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest ?odpłatność? za daną czynność. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, czy odbiorcy usługi zapłaty.

W konsekwencji, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegała tylko ta dostawa lub świadczenie usług, w przypadku których istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Usługą będzie jednak tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia.

Tak więc, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Zatem, aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności dokonywanej w zamian za opłatę, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy czynności te skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Jak wskazał Wnioskodawca w ramach umowy cash-poolingu to Bank będzie świadczył usługi na rzecz grupy podmiotów powiązanych. Podmiot zagraniczny (Spółka szwedzka) nie będzie świadczył w ramach umowy cash-poolingu usług, ani nie będzie zawierał w jej ramach transakcji z pozostałymi uczestnikami, nie będzie także otrzymywał od Wnioskodawcy jakichkolwiek wynagrodzeń, poza przekazywanymi odsetkami.

W kontekście powyższych regulacji, należy uznać, że w opisanej sprawie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako uczestnika usługi cash poolingu, umożliwiające dokonywanie odpowiednich operacji związanych z funkcjonowaniem systemu, nie będą stanowić odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez niego usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową.

Skoro zaś, Spółka szwedzka nie wykonuje żadnych czynności odpłatnych na rzecz Wnioskodawcy, zatem w tym zakresie, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozpoznania importu usług.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 2 tj. że Spółka jako uczestnik struktury Cash-poolingu wykazując saldo dodatnie i otrzymując tym samym odsetki od uczestnika zagranicznego oraz płacąc na jego rzecz odsetki w przypadku salda ujemnego, nie będzie wykonywała na rzecz tego uczestnika, a także Banku, czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, w szczególności Spółka nie będzie dokonywała odpłatnego świadczenia usług i nie będzie podatnikiem z tytułu nabycia usługi świadczonej przez uczestnika zagranicznego - jest prawidłowe.

Jak to wynika z opisu sprawy, w ramach umowy cash polingu podmiotem świadczącym usługę cash poolingu na rzecz pozostałych uczestników będzie Bank posiadający siedzibę w Szwecji, przy czym usługa ta, według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy będzie świadczona przez Bank z miejsca prowadzenia działalności w Szwecji.

Zatem dokonując oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należy wskazać, że w przypadku świadczenia usług gdy jeden z kontrahentów posiada siedzibę poza terytorium R.P., istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

W myśl art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:

1.ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

  1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
  2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2.podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

W oparciu o zasadę ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wskazuje, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
  2. usługobiorcą jest:
    • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do
  • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
  • w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Ponadto, w myśl art. 17 ust. 1a ustawy, przepisy ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 2 stosuje się również, w przypadku gdy usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów, jeżeli usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, nie uczestniczy w tych transakcjach.

W niniejszej sprawie, podmiotem świadczącym usługi zarządzania płynnością finansową będzie Bank posiadający siedzibę na terytorium Szwecji, przy czym usługa ta będzie świadczona z miejsca prowadzenia działalności w Szwecji.

Natomiast usługobiorca (Wnioskodawca) spełniać będzie warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, a zatem w niniejszym przypadku rozpozna on po swojej stronie import usług, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego na terytorium Polski.

Przechodząc natomiast do kwestii zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez Bank w ramach opisanego systemu cash poolingu należy mieć na uwadze niżej wskazane przepisy:

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3 i art. 129 ust. 1.

Jednakże na mocy art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ustawodawca zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się z VAT usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Przy czym zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Z kolei w świetle regulacji art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
  2. usług doradztwa;
  3. usług w zakresie leasingu.

W świetle ww. przepisów i okoliczności sprawy, Wnioskodawca z tytułu nabycia usługi w ramach ?Umowy Zarządzania Środkami Pieniężnymi? będzie zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług na zasadzie importu usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, przy czym czynność ta będzie zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 3 jest prawidłowe.

Należy podkreślić, że ciężar wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego spoczywa na składającym wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Organ podatkowy nie może w tym względzie zastępować Wnioskodawcy ? nie jest on bowiem uprawniony ani do zakreślania granic stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), ani do ustalania we własnym zakresie, czy podany przez Wnioskodawcę stan faktyczny odpowiada stanowi rzeczywistemu. Organ wydający interpretację bazuje zatem wyłącznie na tym, co poda Wnioskodawca. Tym samym to Wnioskodawca ponosi pełną odpowiedzialność za przedstawiony przez siebie stan faktyczny i ewentualne negatywne konsekwencje przedstawienia opisu w sposób niezgodny z rzeczywistością. Jednocześnie zaznacza się, że ochronę daje wyłącznie interpretacja wydana do stanu faktycznego tożsamego ze stanem rzeczywistym.

Zatem zmiana któregokolwiek z elementów przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego lub zmiana stanu prawnego powoduje, że niniejsza interpretacja traci swoją ważność, a Wnioskodawca nie może korzystać z ochrony wynikającej z tej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zauważyć jednak należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa - Ordynacja podatkowa). Zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów ? z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie dotyczy natomiast pozostałych uczestników będących w Strukturze cash poolingu. Uwzględniając powyższe wskazać zatem należy, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych uczestników.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika