Prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych przez Gminę na budowę rozbudowę ujęcia (...)

Prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych przez Gminę na budowę rozbudowę ujęcia wody w przypadku gdy zrealizowaną inwestycją zarządza na podstawie odpłatnej umowy dzierżawy Zakład Wodno-Kanalizacyjny.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 3 września 2013r. (data wpływu 6 września 2013r.), uzupełnionym pismem z 26 listopada 2013r. (data wpływu 3 grudnia 2013r.) oraz pismem z 9 grudnia 2013r. (data wpływu 9 grudnia 2013r.), o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych przez Gminę na budowę rozbudowę ujęcia wody w przypadku gdy zrealizowaną inwestycją zarządza na podstawie odpłatnej umowy dzierżawy Zakład Wodno-Kanalizacyjny - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 września 2013r. wpłynął ww. wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych przez Gminę na rozbudowę ujęcia wody w przypadku gdy zrealizowaną inwestycją zarządza na podstawie odpłatnej umowy dzierżawy Zakład Wodno-Kanalizacyjny.

Ww. wniosek został uzupełniony:

  • pismem z 26 listopada 2013r. znak: ...(data wpływu 3 grudnia 2013r.), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z 20 listopada 2013r. znak: IBPP2/443-824/13/BW oraz
  • pismem z 9 grudnia 2013r. (data wpływu 9 grudnia 2013r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Gmina K. (Wnioskodawca) jako czynny podatnik podatku od towarów i usług realizował inwestycję pod nazwą: ..., w latach 2008-2009. Równocześnie Wnioskodawca jako późniejszy Beneficjent Działania 4.1 schemat B Infrastruktura ochrony środowiska - zaopatrzenie w wodę w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa /?/o na lata 2007-2013, złożył do Urzędu Marszałkowskiego w /?./ jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym, wniosek w zakresie realizacji projektu, w którym m.in. zadaniem inwestycyjnym była realizacja wspomnianego zadania: ... .

Wnioskodawca nie dokonał odliczenia podatku VAT ze wspomnianej inwestycji w okresie jej realizacji. Po podpisaniu odpłatnej umową dzierżawy nr ... z dnia 11 czerwca 2013 roku pomiędzy Wnioskodawcą a Zakładem Wodno-Kanalizacyjnym zaistniały przesłanki umożliwiające odzyskanie tego podatku.

Na podstawie umowy zawartej z wykonawcą robót (Umowa Nr ... z dnia 10 września 2008r.) zostały wystawione następujące faktury:

  • Faktura Vat Nr ... z dnia 6 października 2008r. - kwota netto 70.000,- Vat 15.400,- Brutto 85.400,-
  • Faktura Vat Nr ... z dnia 3 grudnia 2008r. - kwota netto 36.797,94,- Vat 8.095,55 Brutto 44.893,49

Umową o roboty budowlane Nr ... z dnia 21 listopada 2008r. uzupełniono zakres inwestycji:

  • Faktura Vat Nr ...z dnia 3 grudnia 2008r. - kwota netto 12.268,73 Vat 2.699,12 Brutto 14.967,85.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 Nr 177 poz. 1054 jednolity tekst z późn. zm.) w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wnioskodawca realizując powyższą inwestycję ma związek z prowadzeniem sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Faktury dotyczące realizacji inwestycji są wystawiane na podmiot jakim jest Wnioskodawca.

Majątek z tytułu zrealizowanej inwestycji znajduje się na ewidencji środków trwałych Wnioskodawcy.

W piśmie z 26 listopada 2013r. znak: ... Wnioskodawca wskazał:

... jest zadaniem inwestycyjnym polegającym na budowie przyłącza wodociągowego od ujęcia S1(S3) do budynku Stacji Uzdatniania Wody wraz z obudową studni wierconej. Włączenie do eksploatacji nowej studni ujęcia S1(S3) poprzez budowę przyłącza wodociągowego śr. 1l0 mm PE przebiegającego od pompy głębinowej w studni do budynku SUW pozwala na zaopatrywanie w wodę miejscowości: /?.

Stacja Uzdatniania Wody w /?/ stanowi źródło grupowego zaopatrzenia w wodę pitną mieszkańców gminy K.. Jest to ujęcie z wód podziemnych pracujących na bazie studni głębinowych, eksploatowanych w systemach pompowych.

Realizowana inwestycja stanowi nieruchomość w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Wnioskodawca rozpoczął realizację przedmiotowej inwestycji z zamiarem odpłatnego dostarczania wody pitnej dla mieszkańców gminy. Odbywa się to zawsze poprzez powołany do tego celu zakład budżetowy - Zakład Wodno-Kanalizacyjny, który protokołem odbioru końcowego i przekazania do eksploatacji obiektu powołany jest zawsze jako podmiot użytkujący wytworzone mienie. Docelowo Wnioskodawca podpisał odpłatną umowę dzierżawy, w której powyższy środek trwały został przekazany do celów prowadzenia eksploatacji. Wobec powyższego Wnioskodawca rozpoczął realizację przedmiotowej inwestycji z zamiarem wykorzystania jej do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Tak, zrealizowana inwestycja będzie wykorzystywana w całości wyłącznie do celów odpłatnej dzierżawy.

Przedmiotowa inwestycja została oddana do użytkowania po podpisaniu protokołów odbioru końcowego robót z dnia 17 listopada 2008r. i z dnia 2 grudnia 2008r.

Przedmiotowa inwestycja w okresie pomiędzy oddaniem jej do użytkowania a jej wydzierżawieniem znajdowała się w użytkowaniu Zakładu Wodno-Kanalizacyjnego, który protokołem odbioru końcowego i przekazania do eksploatacji obiektu powołany jest zawsze jako podmiot użytkujący wytworzone mienie.

Wartość początkowa wybudowanej inwestycji przekroczyła 15.000,- zł. Wartość przyjęcia środka trwałego to kwota 154.045,34 zł.

Z kolei w piśmie z 9 grudnia 2013r znak: L.Fn. 310.209.2013/29. Wnioskodawca wskazał, że przedmiotowa inwestycja w okresie pomiędzy oddaniem jej do użytkowania a jej wydzierżawieniem znajdowała się w użytkowaniu Zakładu Wodno-Kanalizacyjnego, który protokołem odbioru końcowego i przekazania do eksploatacji obiektu powołany jest zawsze jak podmiot użytkujący wytworzone mienie. Wyżej wymieniona forma przekazania do eksploatacji była nieodpłatna.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych przez Wnioskodawcę na rozbudowę ujęcia wody w /?/, w przypadku gdy na podstawie odpłatnej umowy dzierżawy Zakład Wodno-Kanalizacyjny dysponuje i zarządza zrealizowaną inwestycją?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Wnioskodawca uważa, że ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Kwestie odliczenia podatku reguluje przepis art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT.

Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 tej ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

  1. z tytułu nabycia towarów i usług,
  2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
  3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu,

-z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających temu podatkowi.

Należy także wyjaśnić, iż w systemie podatku od towarów i usług obowiązuje zasada niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że istotna jest intencja nabycia ? jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas ? po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych ? odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych. Jeżeli zaś dany towar lub usługa ma służyć czynnościom nieuprawniającym do odliczenia podatku VAT (niepodlegającym opodatkowaniu lub zwolnionym z podatku VAT) w momencie dokonywania zakupu podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku VAT.

Ponieważ cytowane wcześniej regulacje prawne nakazują oceniać zakres prawa do odliczenia w oparciu o finalne przeznaczenie towaru czy też usługi, w cenie której zawarty był podatek mający podlegać odliczeniu, to zmiana przez podatnika planów co do finalnego wykorzystania towarów lub usługi, ma wpływ na jego prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem. Z chwilą podjęcia przez podatnika decyzji o zmianie przeznaczenia towarów lub usług na cele związane z działalnością opodatkowaną, podatnikowi przysługuje prawo do rozliczenia podatku naliczonego, związanego z tą działalnością, a wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na ich nabycie.

Prawo do odliczenia podatku może zostać zrealizowane w terminach określonych w art. 86 ust. 10-13 ww. ustawy o VAT. Zauważyć jednak należy, iż jego realizacja została obostrzona pewnymi ograniczeniami ustawowymi wynikającymi z art. 88 i 90 ww. ustawy oraz obowiązkami dokonywania korekt podatku naliczonego (art. 91 ustawy).

Zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 1 ww. ustawy o VAT ustawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Natomiast jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminie określonym w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy).

W myśl art. 86 ust. 13 ww. ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Wyrazem ścisłej zależności między uprawnionym odliczeniem podatku naliczonego, a wykonywaniem czynności opodatkowanych są regulacje zawarte w art. 90 oraz art. 91 ustawy, które w sposób technicznoprawny uzupełniają generalną zasadę wyrażoną w wyżej cyt. art. 86 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ww. ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to na mocy art. 90 ust. 2 ustawy, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Proporcję, o której mowa w cyt. wyżej ust. 2, na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Stosownie do art. 91 ust. 1 ww. ustawy VAT, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl zaś art. 91 ust. 2 ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów ? w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów ? jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej ? w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy (art. 91 ust. 3 ustawy).

Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

W myśl art. 91 ust. 5 ustawy, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 ? w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Zgodnie z art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

  1. opodatkowane ? w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
  2. zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu ? w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Z kolei art. 91 ust. 7 ustawy stanowi, że przepisy ust. 1?6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W przypadku natomiast towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty (art. 91 ust. 7a ustawy).

Stosownie do art. 91 ust. 7d ww. ustawy, w przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.

Ponadto zgodnie z art. 91 ust. 8 ustawy korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji nieruchomości. Jak stanowi art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie do treści art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy ? w myśl § 2 powołanego przepisu ? jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

W myśl art. 45 Kodeksu cywilnego, rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Z powołanych przepisów prawa cywilnego wynika zatem, iż nieruchomościami są grunty, ale i także budynki lub ich części trwale z gruntem związane. Grunt natomiast będąc przedmiotem materialnym jest rzeczą. W sytuacji natomiast, gdy na gruncie znajdują się budynki lub budowle wówczas uznawane są one za część składową gruntu stanowiąc nieruchomość.

Pojęcia budynków i budowli nie zostały zdefiniowane w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. Dlatego też należy skorzystać z definicji zawartych w innych przepisach prawa, tj. w ustawie z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2010r. Nr 243, poz. 1623, ze zm.).

Zgodnie z art. 3 pkt 2 tej ustawy, pod pojęciem budynku należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Natomiast art. 3 pkt 3 tej ustawy wskazuje, iż budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolnostojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, Wnioskodawca (Gmina) jako czynny podatnik podatku od towarów i usług realizował inwestycję pod nazwą: ... .

Rozbudowa ujęcia wody jest zadaniem inwestycyjnym polegającym na budowie przyłącza wodociągowego od ujęcia S1(S3) do budynku Stacji Uzdatniania Wody wraz z obudową studni wierconej. Stacja Uzdatniania Wody stanowi źródło grupowego zaopatrzenia w wodę pitną mieszkańców gminy. Jest to ujęcie z wód podziemnych pracujących na bazie studni głębinowych, eksploatowanych w systemach pompowych.

Wnioskodawca rozpoczął realizację przedmiotowej inwestycji z zamiarem odpłatnego dostarczania wody pitnej dla mieszkańców gminy.

Na podstawie umowy zawartej z wykonawcą robót (Umowa Nr ... z dnia 10.09.2008r.) zostały wystawione następujące faktury:

  • Faktura VAT Nr ... z dnia 6 października 2008r. - kwota netto 70.000 zł, VAT 15.400 zł, Brutto 85.400 zł,
  • Faktura VAT Nr ... z dnia 3 grudnia 2008r. - kwota netto 36.797,94 zł, VAT 8.095,55 zł Brutto 44.893,49 zł,
  • Faktura VAT Nr ... z dnia 3 grudnia 2008r. - kwota netto 12.268,73 zł, VAT 2.699,12 zł, Brutto 14.967,85 zł..

Faktury dotyczące realizacji inwestycji są wystawiane na podmiot jakim jest Wnioskodawca.

Majątek z tytułu zrealizowanej inwestycji znajduje się na ewidencji środków trwałych Wnioskodawcy.

Wnioskodawca nie dokonał odliczenia podatku VAT ze wspomnianej inwestycji w okresie jej realizacji. Po podpisaniu odpłatnej umową dzierżawy nr ... z dnia 11 czerwca 2013 roku pomiędzy Wnioskodawcą a Zakładem Wodno-Kanalizacyjnym zaistniały przesłanki umożliwiające odzyskanie tego podatku.

Realizowana inwestycja stanowi nieruchomość w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Przedmiotowa inwestycja została oddana do użytkowania po podpisaniu protokołów odbioru końcowego robót z dnia 17 listopada 2008r. i z dnia 2 grudnia 2008r.

Przedmiotowa inwestycja w okresie pomiędzy oddaniem jej do użytkowania a jej wydzierżawieniem znajdowała się w użytkowaniu Zakładu Wodno-Kanalizacyjnego, który protokołem odbioru końcowego i przekazania do eksploatacji obiektu powołany jest zawsze jako podmiot użytkujący wytworzone mienie. Wyżej wymieniona forma przekazania do eksploatacji była nieodpłatna.

Wartość początkowa wybudowanej inwestycji przekroczyła 15.000,- zł. Wartość przyjęcia środka trwałego to kwota 154.045,34 zł.

W przedmiotowej sprawie wyjaśnienia wymaga, czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją opisanej we wniosku inwestycji w związku z wydzierżawieniem jej Zakładowi Wodno-Kanalizacyjnemu.

Odnosząc się do powyższego należy na wstępie wskazać, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte ? w przypadku dostawy towarów ? w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT oraz ? w przypadku świadczenia usług ? w art. 8 ust. 2 ww. ustawy.

I tak zgodnie z art. 8 ust. 2 cyt. ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W świetle powyższych przepisów, warunkiem, którego spełnienie powoduje, że nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest świadczenie tych usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa (świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza) należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza ? stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy ? obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ? (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 247 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle wskazanych regulacji, organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług, wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału, stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Gmina, w świetle art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 594 ze zm.), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zapatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym). Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym).

Jak stanowi art. 9 ust. 3 powołanej wyżej ustawy, formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa.

W świetle art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarowaniu nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), do gminnego zasobu nieruchomości należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności gminy i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego gminy.

Zgodnie z art. 18 ww. ustawy, nieruchomości mogą być oddawane jednostce organizacyjnej w trwały zarząd, najem i dzierżawę oraz użyczenie na cele związane z ich działalnością. Przez jednostkę organizacyjną, o której mowa w cytowanym wyżej przepisie ? w myśl art. 4 pkt 10 powołanej wyżej ustawy, należy rozumieć państwową lub samorządową jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.

Jak wynika z wniosku Wnioskodawca rozpoczął realizację przedmiotowej inwestycji z zamiarem odpłatnego dostarczania wody pitnej dla mieszkańców gminy. Odbywa się to zawsze poprzez powołany do tego celu zakład budżetowy - Zakład Wodno-Kanalizacyjny, który protokołem odbioru końcowego i przekazania do eksploatacji obiektu powołany jest zawsze jako podmiot użytkujący wytworzone mienie. Przedmiotowa inwestycja po oddaniu jej do użytkowania została nieodpłatnie przekazana Zakładowi Wodno-Kanalizacyjnemu.

Zatem mając na uwadze powyższe okoliczności oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że bezpłatne przekazanie przedmiotowej nieruchomości (jako że związane było z realizacją zadań własnych Wnioskodawcy) nie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 693 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Należy zauważyć, że umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową, nakładającą na strony tej umowy określone przepisami obowiązki. Tak więc oddanie rzeczy innej osobie do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony na podstawie umowy dzierżawy związane jest ze wzajemnym świadczeniem dzierżawcy polegającym na zapłacie umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz (wynikający z umowy dzierżawy lub innej o podobnym charakterze) jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie nieruchomości przez jej dzierżawcę.

Stwierdzić zatem należy, że oddanie w dzierżawę na podstawie cywilnoprawnej umowy jaką jest umowa dzierżawy, stosownie do zapisów ustawy o podatku od towarów i usług, stanowi odpłatną usługę, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i jest czynnością podlegającą opodatkowaniu, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Analiza powołanych wyżej przepisów art. 91 ustawy o VAT jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zmiany przeznaczenia środka trwałego, tj. zarówno w sytuacji gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również w sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.

Jak wynika z treści wniosku, opisana we wniosku inwestycja (nieruchomość) po oddaniu jej do użytkowania była przekazana Zakładowi Wodno-Kanalizacyjnemu nieodpłatnie, a w dniu 11 czerwca 2013r. na podstawie zawartej umowy dzierżawy Wnioskodawca wydzierżawił ją Zakładowi Wodno-Kanalizacyjnemu.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że zmiana sposobu wykorzystywania przez Wnioskodawcę przedmiotowej inwestycji (nieruchomości) z czynności nie dających prawa do odliczenia (nieodpłatne jej przekazanie) do czynności opodatkowanych (odpłatna dzierżawa), daje możliwość dokonania korekty na podstawie art. 91 ust. 7 i ust. 7a ustawy. Mamy bowiem do czynienia z sytuacją wskazaną w tym przepisie, kiedy to Wnioskodawca nie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i nie dokonał odliczenia, a następnie zmieniło się to prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wnioskodawca wskazał, że wartość początkowa wybudowanego obiektu przekroczyła 15.000 zł.

Zgodnie z cyt. wyżej art. 91 ust. 2 ustawy o VAT, dla opisanej we wniosku inwestycji (nieruchomości) której wartość początkowa przekraczała 15.000 zł korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 10 lat, licząc począwszy od roku, w którym została oddana do użytkowania. Roczna korekta w przypadku nieruchomości dotyczy jednej dziesiątej, kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. Korekty tej dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty ? o czym stanowi art. 91 ust. 3 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że odliczenie podatku naliczonego przysługuje Wnioskodawcy tylko za lata, w których Wnioskodawca będzie wykorzystywał tę nieruchomość do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Mając zatem na względzie przywołane wcześniej przepisy prawa należy stwierdzić, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych przez Wnioskodawcę na rozbudowę ujęcia wody w Widełce w zakresie w jakim towary i usługi nabyte w tym celu są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jednakże w okolicznościach faktycznych przedstawionych we wniosku prawo to jest ograniczone przez regulacje prawne zawarte w art. 91 ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika