Opodatkowanie zbycia w formie darowizny przedsiębiorstwa oraz korekty podatku naliczonego po stronie (...)

Opodatkowanie zbycia w formie darowizny przedsiębiorstwa oraz korekty podatku naliczonego po stronie dokonującej darowizny.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 września 2011 r. (data wpływu 22 września 2011r.), uzupełnionym pismami z dnia 6 grudnia 2011 r. (data wpływu 7 grudnia 2011 r.) oraz z dnia 15 grudnia 2011 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania zbycia w formie darowizny przedsiębiorstwa oraz korekty podatku naliczonego po stronie dokonującej darowizny ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 22 września 2011 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania zbycia w formie darowizny przedsiębiorstwa oraz korekty podatku naliczonego po stronie dokonującej darowizny.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 6 grudnia 2011 r. (data wpływu 7 grudnia 2011 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie z dnia 6 grudnia 2011 r. znak IBPP II/1/436-417/11/MCz, IBPBI/1/415/1014-11/AP, IBPP3/443-1068/11/IK.

Ponadto ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 grudnia 2011 r. (data wpływu).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca od 1996 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na wpisie do ewidencji. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem w zakresie podatku od towarów i usług. Podatek dochodowy od osób fizycznych rozlicza w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów w formie podatku liniowego -19%. Cała sprzedaż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest sprzedażą opodatkowaną. Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie sprzedaży kwiatów, roślin, nasion, sprzętu ogrodniczego itp.

Na chwilę obecną Wnioskodawca i współmałżonek objęci są wspólnością majątkową małżeńską. Przedsiębiorstwo prowadzone przez Wnioskodawcę należy do majątku wspólnego małżonków. Małżonkowie postanowili przekazać na początku przyszłego roku całe przedsiębiorstwo stanowiące część majątku wspólnego do majątku osobistego współmałżonka na podstawie aktu notarialnego (umowa darowizny) w skład przedsiębiorstwa wchodzą: maszyny, urządzenia, wyposażenie, środki trwałe, towar, oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (logo), pracownicy. W notarialnym akcie darowizny będzie wzmianka, że przedmiotem darowizny jest przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 kodeksu cywilnego. Po przekazaniu (darowiźnie) przedsiębiorstwa Wnioskodawca zakończy działalność a rozpocznie ją współmałżonek w dotychczasowej formie (bez przerw w działalności, łącznie z zatrudnionymi pracownikami)

Współmałżonek Wnioskodawcy zamierza prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą na wpisie do ewidencji. Zamierza zgłosić się jako czynny podatnik w zakresie podatku od towarów i usług. Podatek dochodowy od osób fizycznych rozliczał będzie w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów w formie podatku liniowego -19%. Cała sprzedaż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie sprzedażą opodatkowaną.

Współmałżonek Wnioskodawcy otrzymane środki trwałe wprowadzi do ewidencji środków trwałych, wyposażenie do ewidencji wyposażenia, materiały do podatkowej księgi przychodów i rozchodów z adnotacją, że pochodzą z darowizny.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy taka darowizna całości przedsiębiorstwa podlegała będzie podatkowi od towarów i usług...
  2. Jakie będą skutki darowizny całości przedsiębiorstwa w podatku od towarów i usług dla stron tej czynności... Niniejsze pytanie, jak wynika z uzupełnienia do wniosku dotyczy art. 91 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Jak wskazał w uzupełnieniu do wniosku, Wnioskodawca poniżej prezentowane stanowisko dotyczy tylko i wyłącznie sytuacji Wnioskodawcy. Przekazanie przez małżonków części majątku wspólnego (całości przedsiębiorstwa dotychczas prowadzonego przez Wnioskodawcę) do majątku osobistego współmałżonka w drodze darowizny nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym nie będzie opodatkowania takiej czynności podatkiem od towarów i usług. Powyższe stanowisko potwierdza art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans.

Ad. 2

Obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów, wyposażenia, środków trwałych wykorzystywanych przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem w przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części korekta określona w ust. 1 -8 jest dokonana przez nabywcę. Zbycie przedsiębiorstwa wyłączone będzie spod działania ustawy o podatku od towarów i usług (nie podlega opodatkowaniu) jak również nie wiąże się dla Wnioskodawcy z obowiązkiem skorygowania podatku naliczonego, odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych (towarów handlowych, wyposażeniem, środków trwałych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Obowiązek dokonani ewentualnej korekty VAT spoczywa na współmałżonku Wnioskodawcy (art. 91 ust. 9 ustawy o VAT). Jeżeli jednak współmałżonek Wnioskodawcy nabywający przedsiębiorstwo prowadził będzie wyłącznie działalność opodatkowaną to nie będzie zobowiązany do dokonania korekt, o których mowa w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT. W takiej sytuacji również Wnioskodawca (sprzedaż wyłącznie opodatkowana) nie będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego, na podstawie art. 91 ust. 9 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 powołanej ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Stosownie bowiem do art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem ?transakcji zbycia?. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia ?dostawy towarów? w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności, jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport).

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 tej ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia ?przedsiębiorstwo?, należy więc odwołać się odpowiednio do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zgodnie z art. 55#185; Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo stanowi zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.


Ustawodawca w ww. przepisie wskazał, jakiego rodzaju elementy wchodzą w skład kompleksu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, czyli przedsiębiorstwa, które może być przedmiotem czynności prawnej. Nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa są na tyle istotne, by bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. O tym, jakie konkretne składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne, których nie można określić apriorycznie.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 55#178; Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zatem, składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że nie podlegają opodatkowaniu transakcje zbycia przedsiębiorstwa, w tym np. sprzedaż, darowizna.

Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w oparciu o składniki należące do majątku stanowiącego wspólność majątkową małżeńską. Wnioskodawca, planuje przekazać na początku przyszłego roku całe przedsiębiorstwo do majątku osobistego współmałżonka. Po przekazaniu (darowiźnie) przedsiębiorstwa Wnioskodawca zakończy działalność a rozpocznie ją współmałżonek Wnioskodawcy w dotychczasowej formie.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, iż darowizna przedsiębiorstwa w skład, którego wchodzi majątek wspólny Wnioskodawcy i jego współmałżonka będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

W zakresie obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego zauważyć należy co następuje:

W myśl art. 86 ust. 1 ww. ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik obowiązany jest do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonania korekty zostały określone w art. 91 ustawy. I tak, w ust. 1 tego artykułu postanowiono, że po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego, zgodnie z zasadami określonymi w art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego (...).

Stosownie do ust. 2 i 2a powołanego artykułu, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Obowiązek dokonywania korekt w ciągu 10 lat, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy opłat rocznych pobieranych z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste; w przypadku tych opłat przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Odnosząc powyższe regulacje prawne do sytuacji przedstawionej we wniosku należy stwierdzić, że skoro Wnioskodawca dokona darowizny przedsiębiorstwa, to czynność ta nie będzie wiązać się dla Wnioskodawcy z obowiązkiem korygowania podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu składników majątkowych wchodzących w jego skład.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja wydana została w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków prawnych, o których mowa w art. 14k-14n ustawy Ordynacja podatkowa dla innych osób tj. współmałżonka Wnioskodawcy.

Dodatkowo informuje się, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług w części dotyczącej skutków podatkowych dla współmałżonka Wnioskodawcy w wyniku otrzymania w drodze darowizny przedsiębiorstwa, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku od spadków i darowizn została zawarta w odrębnych rozstrzygnięciach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ?Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika