W zakresie zwolnienia od podatku VAT usług wykonywania badań lekarskich pracowników, wstępnych, okresowych (...)

W zakresie zwolnienia od podatku VAT usług wykonywania badań lekarskich pracowników, wstępnych, okresowych i kontrolnych z zakresu medycyny pracy oraz stawki podatku VAT dla badań okulistycznych kierowców

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 6 grudnia 2012r. (data wpływu 12 grudnia 2012r.), uzupełnionym pismem z dnia18 lutego 2013r. (data wpływu 20 lutego 2013r. i 12 marca 2013r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług:

  • jest prawidłowe ? w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług wykonywania badań lekarskich pracowników, wstępnych, okresowych i kontrolnych z zakresu medycyny pracy;
  • jest nieprawidłowe ? w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług wykonywania badań (konsultacji) okulistycznych kierowców.

UZASADNIENIE

W dniu 12 grudnia 2012r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług medycyny pracy, w tym badań (konsultacji) okulistycznych kierowców.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 18 lutego 2013r., będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 7 lutego 2013r. znak: IBPP3/443-1378/12/AŚ oraz pismem, które wpłynęło do tut. organu 12 marca 2013r. w związku z wezwaniem tut. organu z dnia 5 marca 2013r. znak: IBPP3/443-1380/12/AŚ.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Szpital wykonuje badania lekarskie pracowników w zakresie medycyny pracy, w tym badania okulistyczne kierowców. Badania te są badaniami profilaktycznymi, których następstwem jest wydanie orzeczenia lekarskiego dla pracowników. Zlecane są Spółce przez pracodawców.

Usługi, o które pyta Wnioskodawca mają charakter badań wstępnych, kontrolnych oraz okresowych, ale Wnioskodawca nie jest informowany na jakiej podstawie prawnej kierowani są pracownicy zakładów. Wnioskodawca wykonuje następujące badania w zakresie medycyny pracy: konsultacje laryngologiczne, konsultacje neurologiczne, badania laboratoryjne (alat, aspat, HBS, Bilirubina), badania EKG, konsultacje okulistyczne, konsultacje okulistyczne wykonywane dla kierowców.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy badania lekarskie pracowników w zakresie medycyny pracy, w tym badania okulistyczne kierowców mogą korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18?

Zdaniem Wnioskodawcy, badania lekarskie pracowników w zakresie medycyny pracy, w tym badania okulistyczne kierowców mogą korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18, ponieważ badania te są badaniami profilaktycznymi. Badając pracowników lekarz może rozpoznać wcześniej chorobę, ustalić, czy np. praca w warunkach szkodliwych czy szczególnych nie pogorszy jego stanu zdrowia, tak więc zakres badania mieści się w definicji usługi medycznej z art. 43 ust. 1 pkt 18.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego:

  • jest prawidłowe ? w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług wykonywania badań lekarskich pracowników, wstępnych, okresowych i kontrolnych z zakresu medycyny pracy;
  • jest nieprawidłowe ? w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług wykonywania badań (konsultacji) okulistycznych kierowców.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 5a ustawy o VAT, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ustawy o VAT stawka podatku w okresie od 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r. wynosi 23% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f.

Ponadto ustawodawca przewidział obniżone stawki podatku oraz zwolnienia od podatku VAT dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług oraz określił warunki stosowania obniżonych stawek i zwolnień.

W stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010r. wyznaczenie zakresu zwolnienia usługi z opodatkowania podatkiem VAT następowało poprzez zidentyfikowanie usługi (czynności) w klasyfikacji statystycznej (PKWiU). Zwolnienie miało charakter wyłącznie przedmiotowy. Bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia pozostawało to, jaki podmiot wykonywał powyższą usługę.

Z dniem 1 stycznia 2011r. ustawodawca odstąpił w tym zakresie od posługiwania się klasyfikacjami statystycznymi zastępując je formą opisową, wskazując na ich cechy, charakter i okoliczności wykonania.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011r. zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.

Z powołanego przepisu art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, iż zwolnienie ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT zwalnia od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, nie zwalnia zatem wszystkich świadczeń wykonywanych przez podmioty lecznicze, ale tylko służące określonemu celowi.

Orzecznictwo Trybunału wskazuje, że pojęcia dotyczące zwolnień należy interpretować w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Tut. Organ podatkowy zauważa, iż przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia opieki medycznej.

Zgodnie natomiast z ugruntowanym stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE, zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego i mają na celu unikniecie rozbieżności w stosowaniu systemu VAT w poszczególnych państwach członkowskich. Oznacza to, że zakres przedmiotowy tych zwolnień powinien być taki sam we wszystkich krajach członkowskich, zatem przy jego definiowaniu nie jest zasadne odwoływanie się wyłącznie do ustawodawstwa krajowego, ponieważ takie działania mogłyby prowadzić do rozbieżności w stosowaniu zwolnień w poszczególnych państwach UE.

Ponadto orzecznictwo Trybunału wskazuje, że pojęcia dotyczące zwolnień należy interpretować w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Z orzecznictwa wynika, że pojęcie ?opieka medyczna? dotyczy świadczeń medycznych, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia; jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania. Innymi słowy aby podlegać zwolnieniu świadczenie powinno mieć cel terapeutyczny, tym samym liczy się nie charakter usługi, ale jej cel.

Zdefiniowanie w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług zakresu zwolnienia poprzez zawężenie go wyłącznie do usług opieki medycznej służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, odpowiada co do zasady używanym przez Trybunał określeniom ?postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz, w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych?.

Podkreślenia wymaga, iż orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE wskazuje również, że ze zwolnienia mogą korzystać również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Unterpertinger, C-212/01, pkt 40). Zgodnie z orzeczeniem w tej sprawie ?celu terapeutycznego nie należy określać w sposób szczególnie wąski, świadczenie profilaktycznych usług medycznych może być również zwolnione od podatku nawet jeśli okaże się że osoby, które są poddane badaniom lub innym zabiegom medycznym o charakterze profilaktycznym nie cierpią na żadną chorobę lub anomalię zdrowotną.? Ponadto Trybunał stwierdza ?analizy laboratoryjne, których wykonanie (?) jest zalecane przez lekarzy ogólnych w ramach sprawowanej przez nich opieki medycznej, mogą przyczynić się do utrzymywania dobrego stanu zdrowia ludzi, ponieważ ? podobnie jak w przypadku wszelkich świadczeń medycznych wykonywanych zapobiegawczo ? ich celem jest poddanie pacjentów obserwacji i badaniom zanim zaistnieje konieczność poddania ich diagnozie, leczeniu czy też wyleczeniu z ewentualnej choroby?.

Tym samym badanie diagnostyczne mające jedynie na celu ustalenie lub wykluczenie choroby lub innej anomalii zdrowotnej będzie podlegało zwolnieniu z VAT.

Pojęcie ?opieki medycznej? przewidziane w art. 43 ustawy o VAT obejmuje zatem świadczenia medyczne wykonywane w celu ochrony, w tym zachowania lub przywrócenia zdrowia osób. Innymi słowy pojęcie to obejmuje zarówno leczenie, jak i profilaktykę.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Szpital wykonuje badania lekarskie pracowników w zakresie medycyny pracy, w tym badania okulistyczne kierowców. Badania te są badaniami profilaktycznymi, których następstwem jest wydanie orzeczenia lekarskiego dla pracowników. Zlecane są Spółce przez pracodawców.

Przedmiotowe usługi mają charakter badań wstępnych, kontrolnych oraz okresowych, ale Wnioskodawca nie jest informowany na jakiej podstawie prawnej kierowani są pracownicy zakładów.

Wnioskodawca wykonuje następujące badania w zakresie medycyny pracy: konsultacje laryngologiczne, konsultacje neurologiczne, badania laboratoryjne (alat, aspat, HBS, Bilirubina), badania EKG, konsultacje okulistyczne, konsultacje okulistyczne wykonywane dla kierowców.

Rozpatrując kwestię ewentualnego zwolnienia usług świadczonych przez podmiot leczniczy (przesłanka podmiotowa została przez Wnioskodawcę spełniona), należy więc dokonać oceny, czy usługi będące przedmiotem wniosku ze względu na swój cel mogą zostać uznane za usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

W myśl art. 229 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 1998 Nr 21, poz. 94 ze zm.), wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy, pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

Zgodnie z art. 229 § 2 Kodeksu pracy pracownicy podlegają też okresowym badaniom lekarskim. Ponadto w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Z kolei art. 229 § 4 mówi, że pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami, po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami (art. 229 § 5).

Pracodawca jest obowiązany systematycznie analizować przyczyny wypadków przy pracy, chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy i na podstawie wyników tych analiz stosować właściwe środki zapobiegawcze (art. 236).

Instytucją właściwą do realizowania zadań z zakresu sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, w szczególności przez wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych przewidzianych w Kodeksie pracy jest służba medycyny pracy (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 27 czerwca 1997r. o służbie medycyny pracy (t.j. Dz. U. z 2004r. Nr 125, poz. 1317 ze zm.).

W ww. ustawie o służbie medycyny pracy zawarte są regulacje dotyczące badań lekarskich pracowników.

Zgodnie z art. 1 tej ustawy, w celu ochrony zdrowia pracujących przed wpływem niekorzystnych warunków środowiska pracy i sposobem jej wykonywania oraz sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, w tym kontroli zdrowia pracujących, tworzy się służbę medycyny pracy.

Systematyczna kontrola zdrowia pracujących, prowadzona także w celu aktywnego oddziaływania na poprawę warunków pracy przez pracodawcę i ograniczania w ten sposób ryzyka zawodowego, obejmuje procedury i badania służące ocenie zdrowia pracujących ukierunkowanej na identyfikowanie tych elementów stanu zdrowia, które pozostają w związku przyczynowym z warunkami pracy.

W ramach kontroli zdrowia osoby pracujące otrzymują informacje i wskazania lekarskie odnośnie sposobów zapobiegania niekorzystnym zmianom w stanie zdrowia.

Przepisy ustawy o służbie medycyny pracy zaliczają zatem wykonywanie badań lekarskich pracowników przewidzianych w kodeksie pracy (zarówno wstępnych, okresowych jak i kontrolnych) do ?profilaktycznej opieki zdrowotnej?.

Profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby.

Należy w tym zakresie przypomnieć, że nawet jeżeli ?opiece medycznej? powinien przyświecać cel terapeutyczny, to jednak niekoniecznie dowodzi to tego, że należy nadać terapeutycznemu celowi świadczenia szczególnie wąskie znaczenie. W rzeczywistości nawet jeżeli w pewnych przypadkach okaże się, że osoby poddane badaniom lub innym zabiegom lekarskim o charakterze zapobiegawczym nie cierpią z powodu jakiejkolwiek choroby lub zaburzeń zdrowia, to badania te mogą przyczynić się do utrzymywania dobrego stanu zdrowia ludzi, ponieważ ? podobnie jak w przypadku wszelkich świadczeń medycznych wykonywanych zapobiegawczo ? ich celem jest poddanie pacjentów obserwacji i badaniom zanim zaistnieje konieczność poddania ich diagnozie, leczeniu czy też wyleczeniu z ewentualnej choroby.

W ramach profilaktycznej opieki medycznej nie jest diagnozowana żadna choroba i nie jest wykonywana żadna czynność terapeutyczna sensu stricto. Centralnym jej elementem jest obserwacja i badanie pacjenta właśnie w celu uniknięcia konieczności przyszłego diagnozowania i leczenia ewentualnych chorych.

Badania w zakresie medycyny pracy: konsultacje laryngologiczne, konsultacje neurologiczne, badania laboratoryjne (alat, aspat, HBS, Bilirubina), badania EKG, konsultacje okulistyczne, stanowią integralną część opieki medycznej nad pacjentem, bez której nie może oczywiście być mowy o ochronie, w tym o utrzymaniu bądź przywróceniu dobrego stanu zdrowia osób. Innymi słowy opieka medyczna w rozumieniu zespołu czynności funkcjonalnie skierowanych na utrzymanie bądź przywrócenie dobrego stanu zdrowia stanowi ciąg czynności ? których celem jest utrzymanie bądź przywrócenie dobrego stanu zdrowia ? obejmujący na wstępie czynności polegające na obserwacji i badaniu, a następnie ewentualnie na diagnozie i leczeniu.

W tym też znaczeniu konsultacje laryngologiczne, konsultacje neurologiczne, badania laboratoryjne (alat, aspat, HBS, Bilirubina), badania EKG, konsultacje okulistyczne, jeśli są wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach badań wstępnych, kontrolnych i okresowych pracowników (art. 229 kodeksu pracy) oraz ustawy o służbie medycyny pracy, spełniające jak wskazał Wnioskodawca rolę profilaktyki, których głównym celem jest umożliwienie zapobiegania i wykrywania chorób, a także monitorowanie stanu zdrowia pracowników zawierają się w pojęciu opieki medycznej w rozumieniu art. 43 ust.1 pkt 18 ustawy o VAT.

Zatem ze względu na ich cel, badania pracowników w zakresie medycyny pracy przewidziane w kodeksie pracy jak wstępne, okresowe i kontrolne świadczone przez Wnioskodawcę, jako badania służące profilaktyce spełniają przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT warunki dla zwolnienia z opodatkowania.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do badań pracowników w zakresie medycyny pracy: konsultacje laryngologiczne, konsultacje neurologiczne, badania laboratoryjne (alat, aspat, HBS, Bilirubina), badania EKG, konsultacje okulistyczne, przewidzianych w kodeksie pracy jako wstępne, kontrolne i okresowe uznać należało za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii zwolnienia wykonywanych badań (w tym konsultacji i badań okulistycznych), którym poddani są kierowcy, należy mieć na uwadze przepisy prawa regulujące określone rodzaje działalności zawodowej, na podstawie których określone badania są wymagane.

Należy wskazać, iż w przepisach ustawy z dnia 6 września 2001r. o transporcie drogowym (t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 1265 ze zm.) przewidziano, iż kierowca wykonujący przewóz drogowy podlega badaniom lekarskim przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (art. 39j ust. 1 ww. ustawy).

W myśl ust. 2 powołanego artykułu, badania lekarskie, o których mowa w ust. 1, są wykonywane, z zastrzeżeniem ust. 3-6, w zakresie i na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. ? Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.).

Zgodnie natomiast z art. 39j ust. 3 ww. ustawy o transporcie drogowym, w brzmieniu obowiązującym od 19 stycznia 2013r. zakres badań lekarskich, o których mowa w ust. 1, obejmuje ponadto ustalenie istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, zgodnie z rozdziałem 12 ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. o kierujących pojazdami.

Częstotliwość wykonywania takich badań jest uzależniona od wieku kierowcy. Badania te są wykonywane przez lekarzy uprawnionych do wykonywania badań profilaktycznych, o których mowa w przepisach Kodeksu pracy, którzy dodatkowo posiadają uprawnienia do przeprowadzania badań lekarskich kandydatów na kierowców i kierowców.

Oprócz badań lekarskich kierowca wykonujący przewóz drogowy podlega badaniom psychologicznym przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (art. 39k ww. ustawy o transporcie drogowym). Badania psychologiczne wykonywane są w zakresie i na zasadach określonych dla kierowców w ustawie z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1137). natomiast od dnia 19 stycznia 2013r. w ustawie z dnia 5 stycznia 2011r. o kierujących pojazdami (Dz. U. Nr 30, 151 ze zm.).

Z kolei analiza przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami wskazuje, że celem przeprowadzanych na ich podstawie badań psychologicznych jest wydanie orzeczenia o istnieniu lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem (w szczególności art. 124 ust. 1 ustawy prawo o ruchu drogowym, art. 82 ustawy o kierujących pojazdami). Celem tych badań psychologicznych jest więc dostarczenie uprawnionym podmiotom informacji, czy osoba poddana badaniom spełnia warunki do wykonywania określonej działalności (zawodowej). Podkreślić należy że badania te nie mają na celu profilaktyki, zachowania, ratowania, przywracania ani poprawy zdrowia, tym samym badania te nie są zwolnione od podatku od towarów i usług.

Dodatkowo istnieje obligatoryjny obowiązek skierowania w celu wykonania konsultacji okulistycznej i przeprowadzenia badania oceniającego widzenie zmierzchowe i zjawisko olśnienia pracownika, który w ramach obowiązków służbowych kieruje pojazdem. Obowiązek taki wynika z regulacji zawartej w § 4 ust. 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 7 stycznia 2004r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (t.j. Dz. U. z 2013r. poz. 133).

Powyższe dotyczy między innymi osób ubiegających się albo posiadających prawo jazdy kategorii C, C1, D, D1, C+E, C1+E, D+E, D1+E lub pozwolenie do kierowania tramwajem (pkt 1), kierowców podlegających kontrolnym badaniom lekarskim, o których mowa w art. 122 ust. 2 ustawy prawo o ruchu drogowym (pkt 2), kierowców podlegających badaniom lekarskim, o których mowa w art. 39j ustawy z dnia 6 września 2001r. o transporcie drogowym (pkt 4), osoby posiadającej prawo jazdy kategorii A, A1, B, B1, B+E, T, kierującej pojazdem w ramach obowiązków służbowych (pkt 5).

Tym samym obowiązek odbycia specjalistycznych badań okulistycznych dotyczy nie tylko kierowców, ale także pracowników (w tym osób ubiegających się o zatrudnienie), którzy w ramach wykonywanych zadań służbowych kierują pojazdami.

Powyższe jednoznacznie wskazuje, iż celem badań okulistycznych kierowców, o których mowa w przedmiotowym wniosku jest określenie zdolności danej osoby w zakresie prowadzenia pojazdów. Głównym celem tych usług nie jest zatem ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia.

Niewątpliwie, głównym celem ww. badań, którym obligatoryjnie ? na podstawie odrębnych przepisów podlega osoba kierująca pojazdem, jest wydanie oświadczenia w celu orzeczenia istnienia lub braku przeciwwskazań do kierowania pojazdem. Badań okulistycznych kierowców nie można uznać, za uszczegółowienie pracowniczych badań podstawowych. Stąd efektem usługi świadczonej przez Wnioskodawcę jest dostarczenie osobie trzeciej elementu koniecznego dla podjęcia decyzji pociągającej za sobą prawne konsekwencje dla osoby badanej. Zatem usługa medyczna w zakresie zbadania sprawności psychomotorycznej kierowców poprzez konsultację okulistyczną dla kierowców oraz przeprowadzenia badanie okulistycznego (np. oceniającego zjawisko olśnienia lub widzenie zmierzchowe) w zakresie wykraczającym poza ramy tzw. ?medycyny pracy? nie ma zasadniczo na celu ochrony zdrowia stąd nie może być objęta zwolnieniem od podatku od towarów i usług. Podstawowym celem tego rodzaju usługi pozostaje wypełnienie prawnego lub ustawowego obowiązku dotyczącego procesu podejmowania decyzji przez inną osobę tj. ocena zdolności do prowadzenia pojazdów w komunikacji zatem głównym celem badań i konsultacji okulistycznych kierowców nie jest ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia.

Chociaż możliwa jest sytuacja, że przeprowadzenie ww. badań, może w pośredni sposób przyczynić się do ochrony zdrowia osoby poddawanej takiemu badaniu, poprzez wykrycie nowego problemu lub skorygowanie poprzedniej diagnozy, podstawowym celem tego rodzaju usługi pozostaje wypełnienie prawnego lub ustawowego obowiązku dotyczącego procesu podejmowania decyzji przez inną osobę.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanego zagadnienia należy stwierdzić, że badania okulistyczne kierowców wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie przywołanych w niniejszej interpretacji przepisów prawa o ruchy drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym w związku z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, jako badania, które nie służą profilaktyce, nie spełniają przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT warunków dla zwolnienia z opodatkowania. Jak wynika z poczynionych wyżej rozważań są to jedynie badania służące stwierdzeniu uprawnień (predyspozycji) badanej osoby kierującej pojazdem. Powyższego nie zmienia fakt, iż Wnioskodawca wskazał, że ?nie jest informowany na jakiej podstawie prawnej kierowani są pracownicy z zakładów?.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zwolnienia z opodatkowania konsultacji i badań okulistycznych kierowców należało uznać za nieprawidłowe.

Podsumowując stanowisko Wnioskodawcy, uznać należy za:

  • prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług wykonywania badań lekarskich pracowników, wstępnych, okresowych i kontrolnych z zakresu medycyny pracy;
  • nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług wykonywania badań (konsultacji) okulistycznych kierowców.

W pozostałym zakresie objętym wnioskiem ORD-IN zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika