Opodatkowanie i dokumentowanie otrzymanego od Gminy wynagrodzenia (rekompensaty) za realizację zadań (...)

UZASADNIENIE

W dniu 1 czerwca 2012r. złożono ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i dokumentowania otrzymanego od Gminy wynagrodzenia (rekompensaty) za realizację zadań przewozowych.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30 sierpnia 2012r. (data wpływu 4 września 2012r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 20 sierpnia 2012r. znak: IBPP3/443-556/12/ASz.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego, powstałą 1 stycznia 2011r. po zlikwidowanym zakładzie budżetowym pod nazwą Zakład Obsługi Gminy Sp. z o.o. w C. Kapitał zakładowy w spółce jest w 100% reprezentowany przez Gminę. Głównym celem działania spółki jest wykonywanie zadań zawartych w umowie Spółki m. in. wykonywanie usług przewozowych w komunikacji miejskiej autobusowej, a także dodatkowo usługi związane z wykonywaniem zadania zleconego przez Miasto (Gminę) - transport dzieci do szkół.

Miasto:

1. jest jedynym założycielem i jedynym udziałowcem spółki,
2. wykonuje funkcje podmiotu zarządzającego systemem lokalnego transportu zbiorowego w Gminie C,
3. ustala Taryfę Przewozową obowiązującą przy wykonywaniu usług przewozowych środkami lokalnego transportu zbiorowego w Gminie C.
   
   

Spółka wykonuje zadania własne Gminy w oparciu o umowę wykonawczą nr ? o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego pomiędzy Miastem (Gminą), a Przewoźnikiem (Spółka) zawartą na okres 10 lat. Niniejszą umowę reguluje rozporządzenie (WE) Nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) 1107/70. Strony umowy zgodnie oświadczają, iż Miasto (Gmina) zleciło Przewoźnikowi (Spółce), a Przewoźnik przyjął do realizacji w okresie od 1 marca 2011r. do 31 grudnia 2011r. usługi przewozowe w miejskiej komunikacji autobusowej na liniach określonych w zleceniu stanowiącym załącznik nr 2 do ww. umowy. Zadanie przewozowe powierzone Przewoźnikowi (Spółce) będzie realizowane na zasadach określonych umową, w tym również przekazanie Przewoźnikowi środków finansowych za zadanie przewozowe realizowane w 2011r. Zadanie przewozowe oznacza świadczenie na rzecz Miasta usług przewozowych w zakresie publicznego transportu zbiorowego w komunikacji gminnej autobusowej na liniach komunikacyjnych, których finansowanie zapewnia Miasto z tytułu świadczenia usług w zakresie komunikacji. Zamawiający (Miasto) zobowiązuje się do wypłaty rekompensaty za realizację zadań przewozowych według ustalonej kwoty za jeden wozokilometr.

Rozliczenie rekompensaty za świadczone usługi przewozowe następować będzie w cyklach miesięcznych za faktycznie wykonane wozokilometry. Wysokość rekompensaty (np. rocznej za 2011r.) nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej wynikowi finansowemu netto plus ,,rozsądny zysk? rozumiany jako stopa zwrotu z kapitału, który nie może przekroczyć 6% w ujęciu realnym. Rekompensata podlega z mocy przepisów weryfikacji. Będzie korygowana na koniec danego roku w przypadku otrzymania przez Spółkę zbyt wysokiej wartości w stosunku do rzeczywistego poziomu kosztów oraz ewentualnych przychodów. Nadmierna wysokość rekompensaty jest uznawana za niedozwoloną pomoc publiczną. W ramach swojej działalności Spółka uzyskuje przychody z wynajmu autobusów dla osób fizycznych i podmiotów gospodarczych na imprezy okolicznościowe, wycieczki itp. Z tytułu świadczenia usług zbiorowej komunikacji miejskiej nie osiąga żadnych przychodów oprócz rekompensaty rozliczanej miesięcznie. Zgodnie z zawartą umową zapłata należności, to jest rekompensaty za świadczone usługi przewozowe następuje nie później niż w ciągu 14 dni od dnia otrzymania rachunku przez zamawiającego.

W piśmie z dnia 30 sierpnia 2012r. Wnioskodawca wskazał, że:

1. Rekompensata o której mowa we wniosku nie ma bezpośredniego przełożenia na cenę świadczonych usług przez Spółkę, zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Roczne Wynagrodzenie Przewoźnika stanowi kwota środków finansowych zabezpieczonych w budżecie Miasta na pokrycie kosztów realizowanych Zadań Przewozowych. Przy wyliczeniu wysokości należnego Wynagrodzenia uwzględniane są wszystkie koszty związane z realizowanymi Zadaniami Przewozowymi, zarówno koszty stałe jak i zmienne. Wysokość rocznego wynagrodzenia, oraz ilość zleconych na dany rok Zadań Przewozowych komunikacji autobusowej wyznacza wysokość stawki jednego kilometra.
2. Na realizację zadań przewozowych zostały zabezpieczone w budżecie Gminy C środki finansowe, stanowiące roczne Wynagrodzenie (rekompensata) w ustalonej kwocie wynikającej z Uchwały nr ? Rady Miejskiej w C z dnia 31 stycznia 2011r. (ustalona kwota na rok 2012 tj. 140 000,00), czyli rekompensata przeznaczona jest na pokrycie kosztów bieżącej działalności związanej z wykonywaniem usług przewozowych obejmujących: konserwację taboru autobusowego, amortyzację taboru, remonty, paliwa, oleje, smary itp. na podstawie umowy z Gminą.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytania (pytanie nr 2 zostało ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 30 sierpnia 2012r.) :

1. Czy rekompensata za realizację zadań przewozowych (zgodnie z umową zawartą pomiędzy Spółką a Gminą) będzie stanowiła obrót podlegający VAT w rozumieniu art. 29 ustawy o VAT i tym samym podlega opodatkowaniu?
2. Czy należne Spółce wynagrodzenie z rozliczenia wykonania zadanie przewozowego może zostać udokumentowane innym dokumentem zewnętrznym niż faktura VAT?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy (stanowisko do pytania nr 2 zostało sformułowane w piśmie z dnia 30 sierpnia 2012r.):

Ad.1.

W myśl art. 29 ust. 1 ww. ustawy podstawą opodatkowania jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119, art. l20 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje, i inne o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczonych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Definicja rekompensaty w rozporządzeniu 1370/2007 art. 2 lit. g ma brzmienie: ?rekompensata z tytułu świadczenia usług publicznych oznacza każdą korzyść, zwłaszcza finansową, przyznawaną bezpośrednio lub pośrednio przez właściwy organ z funduszy publicznych w okresie realizacji zobowiązania z tytułu świadczenia usług publicznych lub powiązaną z tym okresem?. Rekompensata o której mowa we wniosku jest wynagrodzeniem za świadczone usługi przewozowe, ponieważ nie dotyczy planowania, organizacji i zarządzania miejskim transportem publicznym a jej celem jest pokrycie kosztu jednostkowego netto. Miesięczna jej wysokość stanowi iloczyn stawki netto rekompensaty i zrealizowanych wozokilometrów w zadaniu przewozowym.

Podstawą do oceny czy subwencja, dotacja lub inna dopłata o podobnym charakterze powiększa obrót jest ustalenie, czy są one dokonywane w celu dofinansowania konkretnej usługi a zatem otrzymana dotacja, subwencja lub dopłata o podobnym charakterze, która nie ma bezpośredniego wpływu na wartość usługi nie wchodzi do podstawy opodatkowania. W rozpatrywanym przypadku dotacja nie ma bezpośredniego przełożenia na cenę świadczonych przez jednostkę usług zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dofinansowaniu podlega koszt ?1 wzkm?, a wysokość dofinansowania jest ustalona na podstawie faktycznie poniesionych kosztów i przychodów w danym okresie rozliczeniowym.

Ad.2.

Jeżeli dotacja nie ma bezpośredniego przełożenia na cenę świadczonych przez Spółkę usług, zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, dlatego wynagrodzenie z rozliczenia wykonania Zadania Przewozowego może być udokumentowane innym dokumentem zewnętrznym niż faktura VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 8 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Natomiast, zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania tym podatkiem stanowi obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Pojęcie sprzedaży zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT i należy przez nie rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania VAT - jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług.

Powoduje to, iż czynność polegająca na świadczeniu usług przewozowych przez Spółkę z o.o. jest co do zasady czynnością podlegającą regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zauważyć w tym miejscu należy, iż usługa, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, to transakcja gospodarcza, co oznacza, iż stosunek prawny łączący strony musi wiązać się ze świadczeniem wzajemnym. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego, powstałą 1 stycznia 2011r. po zlikwidowanym zakładzie budżetowym.

Głównym celem działania spółki jest wykonywanie zadań zawartych w umowie Spółki m. in. wykonywanie usług przewozowych w komunikacji miejskiej autobusowej, a także dodatkowo usługi związane z wykonywaniem zadania zleconego przez Miasto (Gminę) - transport dzieci do szkół.

Spółka wykonuje zadania własne Gminy w oparciu o umowę wykonawczą nr ? o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego pomiędzy Miastem (Gminą), a Przewoźnikiem (Spółka) zawartą na okres 10 lat. Strony umowy zgodnie oświadczają, iż Miasto (Gmina) zleciło Przewoźnikowi (Spółce), a Przewoźnik przyjął do realizacji w okresie od 1 marca 2011r. do 31 grudnia 2011r. usługi przewozowe w miejskiej komunikacji autobusowej na liniach określonych w zleceniu.

Zadanie przewozowe oznacza świadczenie na rzecz Miasta usług przewozowych w zakresie publicznego transportu zbiorowego w komunikacji gminnej autobusowej na liniach komunikacyjnych, których finansowanie zapewnia Miasto z tytułu świadczenia usług w zakresie komunikacji. Zamawiający (Miasto) zobowiązuje się do wypłaty rekompensaty za realizację zadań przewozowych według ustalonej kwoty za jeden wozokilometr. Rozliczenie rekompensaty za świadczone usługi przewozowe następować będzie w cyklach miesięcznych za faktycznie wykonane wozokilometry. Zgodnie z zawartą umową zapłata należności, to jest rekompensaty za świadczone usługi przewozowe następuje nie później niż w ciągu 14 dni od dnia otrzymania rachunku przez zamawiającego.

W ramach swojej działalności Spółka uzyskuje przychody z wynajmu autobusów dla osób fizycznych i podmiotów gospodarczych na imprezy okolicznościowe, wycieczki itp.

Z tytułu świadczenia usług zbiorowej komunikacji miejskiej nie osiąga żadnych przychodów oprócz rekompensaty rozliczanej miesięcznie.

Ponieważ w rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z usługami w zakresie publicznego transportu zbiorowego, należy zwrócić uwagę na przepisy ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011r. Nr 5, poz. 13), regulujące kwestie publicznego transportu zbiorowego. Zgodnie z art. 7 ust. 1, ww. ustawy w zależności od obszaru działania lub zasięgu przewozów, publiczny transport zbiorowy jest organizowany przez: gminę, związek międzygminny, powiat, związek powiatów, województwo lub ministra właściwego do spraw transportu.

Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym (art. 4 ust. 1 pkt 8) przewiduje różny status prawny podmiotów, które realizują zadania operatora publicznego transportu zbiorowego. W świetle tej regulacji może to być samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie.

Publiczny transport zbiorowy odbywa się na zasadach konkurencji regulowanej, o której mowa w rozporządzeniu (WE) nr 1370/2007, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie oraz z uwzględnieniem potrzeb zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Publiczny transport zbiorowy może odbywać się na podstawie:

1. umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego;
2. potwierdzenia zgłoszenia przewozu;
3. decyzji o przyznaniu otwartego dostępu (art. 5 ww. ustawy o publicznym transporcie zbiorowym).
   
   

W przypadku więc, gdy przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, to pomiędzy stronami zaistnieje więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy stanowi świadczenie usługi.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca z tytułu świadczenia usług zbiorowej komunikacji miejskiej nie osiąga żadnych przychodów oprócz rekompensaty rozliczanej miesięcznie.

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku jednoznacznie wskazano, że Roczne Wynagrodzenie Przewoźnika stanowi kwota środków finansowych zabezpieczonych w budżecie Miasta na pokrycie kosztów realizowanych zadań przewozowych. Przy wyliczeniu wysokości należnego Wynagrodzenia uwzględniane są wszystkie koszty związane z realizowanymi Zadaniami Przewozowymi, zarówno koszty stałe jak i zmienne. Wysokość rocznego wynagrodzenia, oraz ilość zleconych na dany rok zadań przewozowych komunikacji autobusowej wyznacza wysokość stawki jednego kilometra.

Na realizację zadań przewozowych zostały zabezpieczone w budżecie Gminy środki finansowe, stanowiące roczne Wynagrodzenie (rekompensata) w ustalonej kwocie wynikającej z Uchwały nr ? Rady Miejskiej w C z dnia 31 stycznia 2011r. (ustalona kwota na rok 2012 tj. 140 000,00), czyli rekompensata przeznaczona jest na pokrycie kosztów bieżącej działalności związanej z wykonywaniem usług przewozowych obejmujących: konserwację taboru autobusowego, amortyzację taboru, remonty, paliwa, oleje, smary itp. na podstawie umowy z Gminą.

Powyższe oznacza, że w rozpatrywanej sprawie otrzymywana za świadczenie usług przewozowych ?rekompensata?, faktycznie jest wynagrodzeniem za świadczenie usług przewozu na rzecz Gminy.

Zaznaczenia również wymaga, iż nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez Wnioskodawcę, ewentualnie kreuje dla Wnioskodawcy zysk. Także czynności wykonane ?po kosztach? ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako ?transakcji odpłatnej? w rozumieniu art. 5, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług, a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

Powyższe jednoznacznie wskazuje, iż czynności dokonywane przez Wnioskodawcę, polegające na świadczeniu usług przewozowych w komunikacji miejskiej, za które pobierane jest wynagrodzenie, spełniają przesłanki uznania tych czynności za odpłatne świadczenie usług.

W świetle powyższego wynagrodzenie za realizację zadań przewozowych (zgodnie z umową zawartą pomiędzy Wnioskodawcą a Miastem (Gminą), będzie stanowiło obrót podlegający opodatkowaniu podatkiem VAT w rozumieniu art. 29 ustawy o VAT.

Odnosząc się do przedmiotu pytania oznaczonego we wniosku nr 2, który jest ściśle powiązany z opodatkowaniem ww. czynności należy stwierdzić, iż zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Jak stwierdzono powyżej, otrzymana przez Wnioskodawcę ?rekompensata? jest wynagrodzeniem za świadczenie usług przewozowych, podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem na Wnioskodawcy spoczywa obowiązek wystawienia faktury VAT, wynikający z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 14 marca 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.