Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją (...)

UZASADNIENIE

W dniu 18 czerwca 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. ??.?. Ww. wniosek został uzupełniony pismem, które wpłynęło do Organu 11 września 2014 r., będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 27 sierpnia 2014 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Zarząd Woj. dokonał wyboru projektów kwalifikujących się do dofinansowania w zakresie działania 2.2 ?Rozwój elektronicznych usług publicznych? Regionalnego Programu Operacyjnego Woj. na lata 2007?2013. Na liście projektów docelowo wybranych do realizacji znalazł się projekt Powiatu pn. ??? współfinansowany w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Bezpośrednim beneficjentem zadania jest Powiat R waz z trzema partnerskimi gminami: L, G oraz C. Natomiast beneficjentów pośrednich stanowią mieszkańcy powiatu, jako korzystający z infrastruktury informatycznej. Bezpośrednim celem projektu było udostępnienie usług świadczonych drogą elektroniczną przez JST oraz ich jednostki zależne, ich interesantom, przedsiębiorcom oraz lokalnym społecznością na poziomie Powiatu R poprzez bezpieczną platformę elektroniczną, wspomagającą zarządzania Urzędami, jednostkami organizacyjnymi oraz Starostwem. Przedmiotem projektu było wdrożenie e-Urzędu i Systemu Elektronicznego Obiegu Dokumentów wraz z infrastrukturą teleinformatyczną w czterech JST w tym jednym starostwie powiatowym, jednym urzędzie gminy i miasta, dwóch urzędach gminy oraz wybranych jednostkach tych JST. Zakres projektu obejmował stworzenie teleinformatycznego środowiska dla świadczenia usług publicznych drogą elektroniczną. Efektem realizacji projektu była modernizacja Urzędów tych JST i ich jednostek organizacyjnych poprzez zwiększenie poziomu wykorzystania nowoczesnych technologii informatycznych i komunikacyjnych. Dzięki zadaniu wzrasta poziom usług administracyjnych dla klientów świadczonych drogą elektroniczną oraz zwiększy się efektywność pracy administracji w zakresie realizacji tychże usług. Efekt osiągnięty wskutek realizacji zadania nie będzie generował przychodów dla Gminy. W toku realizacji projektu, ani też po jego zakończeniu nie zostały zawarte żadne umowy cywilnoprawne stanowiące źródło przychodu dla gminy. Ponadto gmina nie będzie osiągała obrotów z tytułu wykorzystania mienia powstałego w trakcie realizacji projektu. Powstałe produkty oraz system elektroniczny projektu nie będą w żaden sposób wykorzystywane do prowadzenia czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Wszelkie działania świadczone drogą elektroniczną nie będą generowały przychodu. W ramach projektu zostały nabyte zarówno towary jak i usługi.

Zadanie jest realizowane na mocy porozumienia zawartego w dniu 27 września 2007 r. pomiędzy Starostwem Powiatowym, a Gminą i Miastem C, Gminą G oraz Gminą L. Funkcję lidera zadania pełni Starostwo Powiatowe, zaś gminy występują w roli partnerów.

Całość projektu była realizowana dwutorowo. W zakresie części wspólnej tzn. utworzenia platformy sprzętowej oraz doradcy technologicznego to lider realizował wszystkie działania, w związku z czym faktury były wystawione ?na niego?. Następnie partnerzy w formie dotacji po otrzymaniu wniosku o płatność przekazywali na rachunek bankowy lidera środki w wysokości proporcjonalnej do odnoszonych korzyści. W ramach platformy sprzętowej wdrożono w każdej z jednostek system elektronicznego obiegu dokumentów (program) łącznie z wymaganymi w tym zakresie licencjami, 3-letnią opieką przy obsłudze i wdrażaniu systemu oraz szkoleniami dla użytkowników, liderów i administratorów. Ponadto system ten zostanie zintegrowany z BIP poszczególnych urzędów partycypujących w projekcie. W związku z takim montażem finansowym każdy z partnerów projektu pokrywał wkład własny proporcjonalnie do odnoszonych korzyści. W ramach części wspólnej nabyto zarówno towar jak i usługi. Zgodnie z porozumieniem oraz dokumentacją aplikacyjną określono podział towarów i usług przypadających na poszczególnych partnerów, dlatego też produkty te trafiły bezpośrednio do gmin, a wszelkie protokoły wystawione zostały na lidera i zatwierdzone z jego strony przez wyłonionego dla całego projektu doradcę technologicznego. W związku z powyższym właścicielem środków trwałych zakupionych w ramach części wspólnej jest lider projektu, który na mocy dodatkowego porozumienia w formie użyczenia przekaże gminom nabyty sprzęt/oprogramowanie, a gminy będą zobligowane do zapewnienia trwałości projektu przez okres 5 lat po jego zakończeniu. Oznacza to, że każdy partner zobowiązany jest do utrzymania platformy w związku z czym w przypadku zaistnienia konieczności dokonania napraw lub aktualizacji wymagających poniesienia dodatkowych nakładów finansowych każdy z partnerów projektu poniesie je w wysokości przypadającej na wykorzystywaną część. W odniesieniu do części realizowanej samodzielnie przez partnerów (prowadzenie procedur przetargowych zgodnie z ustawą Prawo Zamówień Publicznych) faktury zostały wystawione bezpośrednio na partnerów jako realizatorów określonych działań w ramach projektu. Sytuacja ta dotyczyła następujących działań: promocja projektu, dostosowanie pomieszczeń serwerowni, modernizacja sieci LAN i zasilającej, wyposażenie serwerowni, konfiguracja urządzeń, prace wdrożeniowe, szkolenia). Zadaniem lidera w tej części projektu było kierowanie całościowego wniosku o płatność do Instytucji Zarządzającej Programem. W ramach części projektu realizowanej niezależnie przez każdego partnera, Gmina zakupiła sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem (licencjami) na potrzeby Gminy oraz jednostek organizacyjnych. Zgodnie z tym, że faktury zostały wystawione na Gminę to ona jest właścicielem zakupionych środków trwałych. W myśl obowiązujących przepisów w takie sytuacji powinno nastąpić przekazanie środka trwałego do jednostki organizacyjnej, jednak wtedy to ona stanie się właścicielem infrastruktury, a nie gmina. W związku z zaistniałą sytuacją lider projektu uzyskał w tym zakresie pozytywną interpretację instytucji Zarządzającej, zgodnie z którą środki trwałe zostaną przekazane jednostkom organizacyjnym na podstawie odrębnych umów użyczenia. Wobec takiego rozwiązania Gmina nadal pozostaje właścicielem zakupionej infrastruktury informatycznej spełniając warunek trwałości projektu, a jednostka faktycznie korzystająca ze sprzętu posiada do niego ?tytuł prawny?. Jednocześnie Wnioskodawca nadmienia, że zakres zadań realizowanych samodzielnie przez Gminę jest elementem jej zadań własnych (ustawa o samorządzie gminnym).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy gmina ma możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. ????

Stanowisko Wnioskodawcy:

Gmina nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. ???.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit a) ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., nadanym art. 1 pkt 38 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r., poz. 35), kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 marca 2013 r., działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wskazać należy, że z dniem 1 kwietnia 2013 r. art. 15 ust. 2 ustawy otrzymał brzmienie ?działalność gospodarcza, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych?.

Z przywołanych wyżej regulacji prawnych wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług. Prawo to przysługuje podatnikowi podatku od towarów i usług (prowadzącemu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy). Zapewnia ono neutralność tego podatku dla podatników, przy jednoczesnym faktycznym opodatkowaniu konsumpcji. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego ma zapewniać, że podatek płacony przez podatnika VAT w cenie nabywanych towarów i usług wykorzystywanych w działalności opodatkowanej nie będzie stanowił dla niego faktycznego obciążenia finansowego. Możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest jego fundamentalnym i podstawowym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej. Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Podsumowując powyższe rozważania należy wskazać, że przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dokumentem uprawniającym do odliczenia jest faktura VAT, otrzymana przez podatnika z tytułu nabycia przez niego towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca (Gmina L) jako gmina partnerska wspólnie z gminą C, gminą G oraz Powiatem R (lider projektu) realizował projekt pn. ??? współfinansowany w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Przedmiotem projektu było wdrożenie e-Urzędu i Systemu Elektronicznego Obiegu Dokumentów wraz z infrastrukturą teleinformatyczną w czterech JST w tym jednym starostwie powiatowym, jednym urzędzie gminy i miasta, dwóch urzędach gminy oraz wybranych jednostkach tych JST. Część projektu realizowana była wspólnie, natomiast część przez każdego z partnerów osobno. W zakresie części wspólnej tzn. utworzenia platformy sprzętowej oraz doradcy technologicznego to lider realizował wszystkie działania, w związku z czym faktury były wystawione ?na niego?. W ramach części wspólnej nabyto zarówno towar jak i usługi. Właścicielem środków trwałych zakupionych w ramach części wspólnej jest lider projektu, który na mocy dodatkowego porozumienia w formie użyczenia przekaże gminom nabyty sprzęt/oprogramowanie, a gminy będą zobligowane do zapewnienia trwałości projektu przez okres 5 lat po jego zakończeniu. W odniesieniu do części realizowanej samodzielnie przez partnerów (prowadzenie procedur przetargowych zgodnie z ustawą Prawo Zamówień Publicznych) faktury zostały wystawione bezpośrednio na partnerów jako realizatorów określonych działań w ramach projektu. Sytuacja ta dotyczyła następujących działań: promocja projektu, dostosowanie pomieszczeń serwerowni, modernizacja sieci LAN i zasilającej, wyposażenie serwerowni, konfiguracja urządzeń, prace wdrożeniowe, szkolenia). W ramach części projektu realizowanej niezależnie przez każdego partnera, Gmina zakupiła sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem (licencjami) na potrzeby Gminy oraz jednostek organizacyjnych. Zgodnie z tym, ze faktury zostały wystawione na Gminę to ona jest właścicielem zakupionych środków trwałych. W myśl obowiązujących przepisów w takie sytuacji powinno nastąpić przekazanie środka trwałego do jednostki organizacyjnej, jednak wtedy to ona stanie się właścicielem infrastruktury, a nie gmina. W związku z zaistniałą sytuacją lider projektu uzyskał w tym zakresie pozytywną interpretację instytucji Zarządzającej, zgodnie z którą środki trwałe zostaną przekazane jednostkom organizacyjnym na podstawie odrębnych umów użyczenia. Wobec takiego rozwiązania Gmina nadal pozostaje właścicielem zakupionej infrastruktury informatycznej spełniając warunek trwałości projektu, a jednostka faktycznie korzystająca ze sprzętu posiada do niego ?tytuł prawny?. Efekt osiągnięty wskutek realizacji zadania nie będzie generował przychodów dla Gminy. W toku realizacji projektu, ani też po jego zakończeniu nie zostały zawarte żadne umowy cywilnoprawne stanowiące źródło przychodu dla gminy. Ponadto gmina nie będzie osiągała obrotów z tytułu wykorzystania mienia powstałego w trakcie realizacji projektu. Powstałe produkty oraz system elektroniczny projektu nie będą w żaden sposób wykorzystywane do prowadzenia czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Wszelkie działania świadczone drogą elektroniczną nie będą generowały przychodu.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Jak wskazał Wnioskodawca powstałe produkty oraz system elektroniczny projektu nie będą w żaden sposób wykorzystywane do prowadzenia czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W tak przedstawionym opisie stanu faktycznego wątpliwości Wnioskodawcy powstały w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją opisanego projektu.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku od towarów i usług jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. Analiza przedmiotowej sprawy wskazuje, że związek taki nie występuje, ponieważ, jak wskazał Wnioskodawca mienie, powstałe w wyniku realizacji ww. projektu, (a tym samym towary i usługi zakupione w celu jego realizacji) nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W świetle przedstawionego opisu stanu faktycznego i obowiązujących w tym zakresie przepisów prawnych należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a jedną z podstawowych przesłanek pozytywnych jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zatem z uwagi na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących dokonane przez niego zakupy w związku z realizacją projektu pod nazwą ???.

Ponadto z treści wniosku wynika, że w zakresie części wspólnej tzn. utworzenia platformy sprzętowej oraz doradcy technologicznego to lider realizował wszystkie działania, w związku z czym faktury były wystawione ?na niego?.

Jak już wskazano wyżej, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Skoro ustawodawca stworzył podatnikowi prawo odliczenia podatku naliczonego od nabytych (zakupionych) towarów i usług, to podatnik nie może odliczać podatku naliczonego innych nabywców (w omawianej sprawie Powiatu R).

W sytuacji zatem, gdy Wnioskodawca nie dokonał nabycia towarów i usług udokumentowanych fakturami VAT, nie może być mowy o możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

Wobec powyższego, Wnioskodawca nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących dokonane przez Powiat nabycie towarów i usług w ramach realizowania projektu pn. ???, ponieważ Wnioskodawca nie został wskazany jako nabywca w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym nie ma on możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. ???, jest prawidłowe.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Należy zatem zaznaczyć, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W konsekwencji w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Niniejsza interpretacja skierowana jest tylko do Wnioskodawcy i nie odnosi się do lidera i pozostałych partnerów, ponieważ każdą czynność, z którą mogą być związane skutki podatkowo-prawne należy rozstrzygać indywidualnie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).