Brak możliwości obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących (...)

UZASADNIENIE

W dniu 5 stycznia 2009r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją projektu pod nazwą ?Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków w W.?. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 27 stycznia 2009r. (data wpływu 28 stycznia 2009r.), oraz pismem z dnia 29 stycznia 2009r. będącymi odpowiedzią na wezwanie tut. Organu nr IBPP4/443-9/09/AZ z dnia 19 stycznia 2009r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) Wójt Gminy zwraca się z uprzejma prośbą o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącego podatku od towarów i usług w zakresie, czy istnieje możliwość obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją projektu pod nazwą ?Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków w W.? współfinansowanej z funduszu UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013, Oś priorytetowa 4 Ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniom, Działanie 4.1 Infrastruktura ochrony środowiska.

Gmina złożyła wniosek o dofinansowanie przedmiotowej inwestycji do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Departament Wdrażania Projektów Infrastrukturalnych Regionalnego Programu Operacyjnego. Gmina D. w latach 2009 -2010 będzie realizować zadanie inwestycyjne pod nazwą ?Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków w W.?. Przedmiotem inwestycji będzie budowa kanalizacji sanitarnej grawitacyjno - ciśnieniowej dla miejscowości Wilcza Wola w gminie D., obejmująca kolektory główne i boczne wraz z przykanalikami oraz pompowniami ścieków z ich zasilaniem energetycznym i rurociągami tłocznymi. W skład inwestycji wchodzić będzie także budowa oczyszczalni ścieków o wydajności 250 m#179;/d. Inwestorem tego przedsięwzięcia będzie Gmina D..

Po zakończeniu robót i dokonaniu odbioru oczyszczalnia ścieków i kanalizacja sanitarna zostaną przekazane nieodpłatnie w użytkowanie jednostce organizacyjnej Gminy tj. Zakładowi Usług Komunalnych w D., który będzie zajmował się bieżącą eksploatacją i konserwacją. W przedstawionym zdarzeniu Gmina nie ma możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacja przedmiotowej inwestycji z uwagi na brak związku nabytych towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną. Gmina realizując inwestycję nabywa usługę, lecz nie uzyskuje przychodów z tytułu sprzedaży opodatkowanej, ponieważ inwestycje te nie służą działalności gospodarczej. Zadania te są zadaniami publicznymi służącymi zaspokajaniu zbiorowych przetrzeb wspólnotowych i należą do zadań własnych gminy. Wszystkie faktury dotyczące wydatków poniesionych w ramach projektu będą wystawiane wyłącznie na Gminę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu z dnia 27 stycznia 2009r.):

Czy Gmina ma możliwość obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług dokonywanych przez Gminę w związku z realizującą projektu pod nazwą ?Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków w W.?...

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu dnia 29 stycznia 2009r.).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w fakturach związanych z realizacją zadania pod nazwą ?Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków w W.?. Mając na uwadze brak możliwości sprzedaży jakichkolwiek towarów i usług opodatkowanych podatkiem VAT przez Gminę nie będzie ona miała żadnych możliwości odliczenia naliczonego podatku VAT zawartego w fakturach wystawionych przez wykonawcę robót w trakcie trwania inwestycji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., ost. zm. Dz. U z 2008r. Nr 209, poz. 1320), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z przepisem w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U Nr 212 poz. 1336), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy zaznaczyć, że jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem o którym mowa w § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.).

Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Gmina w latach 2009 -2010 będzie realizować zadanie inwestycyjne pod nazwą ?Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków w W.?. Przedmiotem inwestycji będzie budowa kanalizacji sanitarnej grawitacyjno - ciśnieniowej dla miejscowości W. w gminie D., obejmująca kolektory główne i boczne wraz z przykanalikami oraz pompowniami ścieków z ich zasilaniem energetycznym i rurociągami tłocznymi. W skład inwestycji wchodzić będzie także budowa oczyszczalni ścieków o wydajności 250 m#179;/d. Inwestorem tego przedsięwzięcia będzie Gmina D..

Gmina realizując inwestycję nabywa usługę, lecz nie uzyskuje przychodów z tytułu sprzedaży opodatkowanej, ponieważ inwestycje te nie służą działalności gospodarczej. Zadania te są zadaniami publicznymi służącymi zaspokajaniu zbiorowych przetrzeb wspólnotowych i należą do zadań własnych gminy. Wszystkie faktury dotyczące wydatków poniesionych w ramach projektu będą wystawiane wyłącznie na Gminę.

W oparciu o przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, iż nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. projektu nie służyły czynnościom opodatkowanym, ponieważ Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami.

Tym samym Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z budową kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków.

Z treści wniosku wynika, iż po zakończeniu robót i dokonaniu odbioru oczyszczalnia ścieków i kanalizacja sanitarna zostaną przekazane nieodpłatnie w użytkowanie jednostce organizacyjnej Gminy tj. Zakładowi Usług Komunalnych, który będzie zajmował się bieżącą eksploatacją i konserwacją.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Zatem przesłanką do opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych nieodpłatnie jest istnienie prawa do odliczenia podatku z tytułu nabycia towarów i usług, które są związane ze świadczoną usługą, a także realizowanie usług na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu gospodarki komunalnej, dotyczące odprowadzania ścieków tj. budowa kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków oraz jej wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność przekazania tych sieci do użytkowania podmiotowi, które te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Ponadto Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowej inwestycji, ponieważ jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań własnych należących do zakresu zadań publicznych.

Wobec powyższego, przekazanie przez Gminę zakładowi budżetowemu, kanalizacji sanitarnej do bezpłatnego użytkowania nie podlega opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją projektu pod nazwą ?Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków w W.?.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.