Czy uzyskanie poręczeń kredytów i gwarancji bankowych od podmiotu powiązanego jest dla Spółki przychodem (...)

Czy uzyskanie poręczeń kredytów i gwarancji bankowych od podmiotu powiązanego jest dla Spółki przychodem do opodatkowania ?

Wnioskiem złożonym w Urzędzie Skarbowym w Rawie Mazowieckiej w dniu 29 czerwca 2007 r.(uzupełnionym w dniu 14 sierpnia 2007 r.) Spółka zwróciła się o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej określenia czy uzyskanie poręczeń kredytów i gwarancji bankowych od podmiotu powiązanego jest dla Spółki przychodem do opodatkowania.

Spółka podnosi, iż realizuje duże zadania inwestycyjne, w dużej mierze finansowane z kredytów bankowych. Jako jedno z zabezpieczeń zaciągniętych kredytów i udzielonych przez bank gwarancji ustanowione zostały poręczenia przez spółkę ?M? S.A., będącą głównym udziałowcem Spółki. Spółka nie poniosła żadnych kosztów związanych z udzielonymi poręczeniami. Spółka samodzielnie obsługuje swoje zadłużenie.

W ocenie Spółki w przedmiotowym stanie faktycznym żadna ze stron, ani udzielający poręczenia, ani je otrzymujący nie uzyskują przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654). Spółka otrzymująca poręczenie nie uzyskuje z tego tytułu żadnych dających się kwantyfikować korzyści, z kolei udzielający poręczenia nie ponosi żadnych negatywnych konsekwencji swojego działania (do momentu ewentualnej realizacji poręczenia).

Na poparcie swojego stanowiska Spółka przytacza stanowisko, jakie zostało zaprezentowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 24.04.2007 r. (I SA / Łd 2033/06), gdzie w podobnym stanie faktycznym - zdaniem Spółki- Sąd stwierdził ?poręczenie kredytu bankowego udzielone nieodpłatnie przez podmiot, który nie jest uprawniony do odpłatnego świadczenia tego typu usług finansowych, nie jest nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu ustawy o CIT?. Ponadto Spółka odwołała się także do stanowiska Urzędu Skarbowego w Wadowicach, który w interpretacji wydanej 21.06.2006 r. (sygnatura PD 1 c/415-18/06) stwierdził, iż: ?ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia nieodpłatne świadczenia. Wskazuje jedynie w art. 11 ust. 2a zasady ustalania wartości pieniężnych i innych nieodpłatnych świadczeń. Przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć wydarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne świadczenie, tj. nie związane z kosztem lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby mające konkretny wymiar finansowy...(...)... należy stwierdzić, że nieodpłatne udzielenie poręczenia i zabezpieczenia na własnym majątku na rzecz osoby trzeciej nie stanowi przychodu podatnika i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.?

Postanowieniem z dnia 21 sierpnia 2007 r. nr I.1.406/15/2007 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Rawie Mazowieckiej uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe.

Organ I instancji wskazał, iż zabezpieczeniem kredytu między innymi jest gwarancja - poręczenie udzielane przez inny podmiot, który bank udzielający kredytu uzna za wiarygodny. Poręczenie za dany podmiot gospodarczy niesie ze sobą ryzyko gospodarcze związane ze spłatą zobowiązań dłużnika. Świadczenie takie jest zatem usługą, która na rynku finansowym ma konkretną wartość. Wyceniając taką usługę banki lub inne instytucje ( w tym także podmioty gospodarcze) biorą pod uwagę rodzaj, wysokość oraz okres spłaty kredytu, a także szereg czynników wpływających na sytuację finansową kredytobiorcy, a w szczególności jego stan majątkowy i status prawny.

Zdaniem organu I instancji, gdyby Spółka udzielająca poręczenia kredytu lub gwarancji bankowych uzyskała z tego tytułu określoną kwotę (która winna być wyliczona na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu tego rodzaju usług tj. z uwzględnieniem cen stosowanych przez banki i inne instytucje poręczeniowe)- stanowiłaby ona dla Spółki przychód podatkowy, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), który stanowi, że przychodem z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne w tym również różnice kursowe. Spółka uzyskująca poręczenie miałaby prawo do obciążenia kosztów podatkowych kwotą związaną z zapłatą za owo poręczenie- pod warunkiem istnienia związku przyczynowo skutkowego między poręczeniem a osiągniętym przez Spółkę przychodem- zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatkowej.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Rawie Mazowieckiej uznał, iż w przedmiotowej sprawie udzielenie poręczenia nie wiąże się z uzyskaniem przez poręczyciela żadnego przysporzenia majątkowego, co wynika z opisanego stanu faktycznego, tj.

  • w ?M? S.A. nie powstanie żaden przychód,
  • po stronie otrzymującego poręczenie czyli Spółki-powstanie przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy podatkowej, którego wysokość powinna być określona zgodnie z art. 12 ust. 6 tejże ustawy.

Organ I instancji podkreślił, iż w przedmiotowej sprawie bez znaczenia pozostaje fakt, że ?M? S.A. jest głównym udziałowcem Spółki.Spółka nie zgodziła się ze stanowiskiem Naczelnik Urzędu Skarbowego w Rawie Mazowieckiej i na powyższe postanowienie w dniu 3 września 2007 r. wniosła zażalenie, w którym zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 12 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 5 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Mając powyższe na uwadze, Spółka wniosła o zmianę ww. postanowienia w całości i uznanie jej stanowiska w przedmiotowej sprawie za prawidłowe.W uzasadnieniu zażalenia Spółka ponownie przedstawiła stan faktyczny i zaprezentowała własne stanowisko w sprawie i na jego poparcie przywołała stanowisko, jakie zostało zaprezentowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 24.04.2007 r. (I S.A. / Łd 2033/06), odwołującego się do orzeczenia NSA z 10.05.2006 r. ( II FSK 313/06), gdzie nieodpłatnym świadczeniem jest świadczenie, którego następstwem jest uzyskanie korzyści przez jeden podmiot kosztem drugiego. Sąd uznał więc, że spółka poręczająca poniosłaby konsekwencje udzielenia poręczenia najwcześniej wtedy, gdyby zaistniało duże prawdopodobieństwo, że będzie zobowiązana jako poręczyciel do spłaty zobowiązania podatnika. W przypadku braku zaistnienia takiej sytuacji, nie można mówić o uzyskaniu korzyści przez którąkolwiek ze stron.Dalej Spółka podnosi, iż postanowienie z dnia 21 sierpnia 2007 r. nr I.1.406/15/2007 wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Rawie Mazowieckiej uznające stanowisko Spółki za nieprawidłowe zostało wydane wbrew linii orzecznictwa innych organów, racjonalnych argumentów Spółki i może skutkować ograniczonym zaufaniem podatnika do organu I instancji.

Postanawiając jak w sentencji Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi zważył, co następuje.

Organ odwoławczy podziela stanowisko wyrażone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Rawie Mazowieckiej w postanowieniu z dnia 21 sierpnia 2007 r. nr I.1.406/15/2007 uznające, iż uzyskanie poręczenia kredytu i gwarancji bankowych od podmiotu powiązanego jest dla Spółki przychodem do opodatkowania.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 2 ?Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie?.Pojęcie ?nieodpłatnego świadczenia? w myśl cytowanego powyżej przepisu obejmuje zarówno działanie na rzecz innej strony jak i zjawiska gospodarcze i prawne, którego następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, a także te zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie mające konkretny wymiar finansowy. Powyższy pogląd został wyrażony w uchwale 7 sędziów NSA w Warszawie z dnia 18.11.2002 r. nr FSP 9/02.

Mając na uwadze przepis art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy podatkowej należy wskazać, że poręczenie kredytu bankowego udzielone nieodpłatnie mieści się w kategorii przychodu w nim opisanego. Wskazać należy, iż udzielanie kredytu jest ściśle związane ze zdolnością kredytową, która jest rozumiana jako zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w przewidzianych umową terminach spłaty. Jest ona określana przede wszystkim w oparciu o analizę sytuacji ekonomiczno-finansowej Spółki. Fakt posiadania zdolności kredytowej jest podstawowym warunkiem do udzielania kredytu przez bank. Elementem branym pod uwagę jest poziom ryzyka kredytowego związanego z daną transakcją kredytową. Wysokość tego ryzyka wpływa na formułowane przez bank warunki udzielenia kredytu, w tym na wysokość marży ryzyka oraz wielkości i formy prawnego zabezpieczenia kredytu. Zdaniem organu odwoławczego, każde poręczenie kredytu ma konkretną wartość. Gwarancja/poręczenie służące zabezpieczeniu kredytu bankowego udzielane przez inny podmiot, który bank uzna za wiarygodny (powiązany lub nie), ze swej istoty niesie za sobą ryzyko gospodarcze związane z ewentualną spłatą zobowiązań dłużnika. Podkreślić należy, iż wartość usługi poręczenia będzie zawsze uzależniona od ryzyka gospodarczego tj. wartość poręczenia będzie tym wyższa, im wyższe będzie ryzyko związane z jego udzieleniem.

W przedmiotowej sprawie Spółka podnosi, iż jest nowym podmiotem na rynku gospodarczym, zatem dzięki poręczeniu uzyskanemu od ?M? S.A., swojego głównego udziałowca, którego wyniki finansowe są oceniane pozytywnie będzie mogła uzyskać kredyt bankowy. Zatem Spółka uzyskała korzyść od ?M? S.A. w postaci możliwości zagwarantowania zabezpieczenia udzielonego jej kredytu. Udzielenie tego typu zabezpieczenia przez inny podmiot działający w warunkach rynkowych związane byłoby z koniecznością poniesienia przez tę Spółkę określonego wydatku.Wobec powyższego, organ II instancji stoi na stanowisku, iż uzyskanie poręczenia kredytu i gwarancji bankowych od podmiotu powiązanego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2, a jego wartość winna być określona na podstawie art. 12 ust. 6 tejże ustawy.Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z treścią przepisu art. 7, wiąże obowiązek podatkowy z osiągnięciem dochodu bez względu na to, z jakich źródeł dochód ten został osiągnięty Źródła przychodu określa przykładowo art. 12 ust.

1-3 ustawy, wymieniając wśród nich nieodpłatne świadczenia. W art. 12 ust. 4 tej ustawy wyczerpująco ustanowiono, co nie jest przychodem w rozumieniu ustawy. Wszystkie inne przychody, niewymienione w art. 12 ust. 4 ustawy, w tym uzyskanie poręczenia kredytu i gwarancji bankowych od podmiotu powiązanego powoduje powstanie obowiązku podatkowego.Należy podkreślić, iż wyrok z 24.04.2007 r. (I S.A. / Łd 2033/06), na który powołuje się w zażaleniu Spółka a wskazujący, iż ?poręczenie kredytu bankowego udzielone nieodpłatnie przez podmiot, który nie jest uprawniony do odpłatnego świadczenia tego typu usług finansowych, nie jest nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu ustawy o CIT?- jest nieprawomocny i przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w dniu 18 czerwca 2007 r od powyższego wyroku została złożona skarga kasacyjna.

W odpowiedzi na zarzut Strony, iż organ podatkowy nie odniósł się do wyżej cytowanej tezy z wyroku WSA z 24.04.2007 r. nr I SA / Łd 2033/06 organ odwoławczy zauważa, iż ustawodawca nie dokonuje rozróżnienia podmiotów na podmioty uprawnione do odpłatnego świadczenia usług finansowych polegających na poręczeniu kredytu bankowego jak i podmioty bez tego typu uprawnień (por. art. 21 ust. 1 pkt 2 a ustawy podatkowej, który też dotyczy przychodów z tytułu poręczeń). Zatem, zdaniem organu odwoławczego w przypadku, gdy podmiot będzie uzyskiwał poręczenie majątkowe, bez względu na to czy od podmiotu zajmującego się profesjonalnie tego typu usługami, czy też od podmiotu zależnego ? zawsze można dokonać szacunku wartości tego typu usługi.Organ odwoławczy zgadza się z przedstawionym stanowiskiem, iż w chwili zawierania umowy poręczenia nie rodzi ona po stronie poręczyciela żadnych negatywnych skutków materialnych i poręczyciel jest zobowiązany do spłaty kredytu bankowego dopiero, gdy dłużnik nie wykona zobowiązania. Jednakże podkreślić należy, iż Spółka mogła zaciągnąć w banku kredyt bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów związanych z zabezpieczeniem, a więc uzyskała wymierną korzyść bez ponoszenia wzajemnego świadczenia. W ocenie organu odwoławczego stanowisko zaprezentowane w zaskarżonym postanowieniu zgodne jest z obowiązującymi przepisami prawa.

Biorąc powyższe pod uwagę oraz treść zarzutów podniesionych w zażaleniu, organ odwoławczy przychyla się do rozstrzygnięcia Organu I instancji, który uznał, iż uzyskanie nieodpłatnego poręczenia kredytu i gwarancji bankowych od podmiotu powiązanego jest dla Spółki przychodem do opodatkowania.
Interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika