1. Czy wydzielając z gospodarstwa rolno-sadowniczego będącego współwłasnością na potrzeby prowadzonej (...)
1. Czy wydzielając z gospodarstwa rolno-sadowniczego będącego współwłasnością na potrzeby prowadzonej przez stadniny koni grunty o powierzchni 4,5 ha wraz z budynkami należy ze współwłaścicielem zawrzeć umowę najmu i płacić mu stosowny czynsz i czy ten czynsz będzie stanowić koszty prowadzonej stadniny?
2. Jak należy amortyzować użytkowany przez stadninę koni budynek ? czy w całości, czy stosownie do udziału w gospodarstwie rolnym - w połowie? Czy budynek należący do gospodarstwa rolno-sadowniczego o powierzchni 350 m2 należy objąć odrębną ewidencją księgową przypisaną stadninie koni?
3. Czy prowadząc działalność rolniczą, do której zaliczana jest również hodowla koni i świadcząc w niewielkich rozmiarach usługi gastronomiczne, noclegowe, jazdy konnej, przejazdy bryczką, czyli prowadząc pozarolniczą działalność gospodarczą można ww. usługi uznać za usługi agroturystyczne i nie obejmować ich odrębną ewidencją księgową, czy też należy prowadzić odrębną ewidencję księgową, nawet gdyby te usługi stanowiły minimalny udział w działalności stadniny? Czy wydzielając budynek mieszkalny, w którym zorganizowane będą trzy pokoje noclegowe oraz świadcząc usługi wyżywienia dla turystów nie powinno się zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym płacić podatku dochodowego?
4. Czy w oparciu o posiadane zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej (stadniny koni) opodatkowaniu będzie podlegać hodowla koni, organizowanie przejażdżek końmi oraz bryczką (wykonywane jako usługi dla turystów), organizowanie nauki jazdy konnej, kursów jeździeckich, ognisk, kuligów itp.?
5. Jak ewidencjonować koszty, by wyodrębnić je dla potrzeb hodowli koni i świadczonych usług?
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) w art. 2 ust. 1 pkt 1 wyłącza stosowanie ustawy do przychodów z działalności rolniczej z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej. Przepisy art. 2 ust. 2 ww. ustawy stanowią m.in., że działalnością rolniczą, w rozumieniu ust. 1 pkt 1, jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:
- miesiąc - w przypadku roślin,
- 16 dni - w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
- 6 tygodni - w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
- 2 miesiące - w przypadku pozostałych zwierząt
- licząc od dnia nabycia.
W prawie podatkowym brak jest definicji rolnika, można się posłużyć definicją wynikającą z ustawy z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.). Zgodnie z art. 6 pkt 1 tej ustawy, za rolnika należy uważać osobę fizyczną prowadząca na własny rachunek działalność rolniczą jako posiadacz gospodarstwa rolnego położonego w granicach Rzeczpospolitej Polskiej. Z kolei gospodarstwem rolnym ? w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15.11.1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm.) ? jest obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej.
Z dołączonego do zapytania aktu notarialnego wynika, że jest pan współwłaścicielem gospodarstwa rolno-sadowniczego o powierzchni ponad 207 ha. W pana piśmie zapytania wymienione w pkt. 1 i 2 dotyczą stadniny, która zajmować się będzie hodowlą koni (jak sam pan zaznaczył, jest to ?typowa działalność rolnicza?), a więc na zapytania dotyczące tej działalności tut. organ podatkowy nie udziela odpowiedzi. Opodatkowanie działalności rolniczej reguluje ww. ustawa o podatku rolnym, zaś organem właściwym do udzielenia odpowiedzi jest organ podatkowy (wójt, burmistrz ? prezydenta miasta) właściwy ze względu na położenie gruntów będących przedmiotem opodatkowania. Bez znaczenia jest to, że uzyskał pan wpis do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej w gminie. O zakwalifikowaniu przychodów do określonego źródła decyduje bowiem faktyczny sposób wykonywania działalności, a nie wynikający ze stanu deklarowanego dla celów ewidencji działalności gospodarczej.
Nadmienia się, że do kwestii zawieranych pomiędzy stronami umów, w tym umów najmu, stosuje się przepisy ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W przypadku zawarcia umowy najmu, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czynsz płacony przez najemcę będzie stanowił koszt uzyskania przychodu.
Ponadto Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, odwołując się do definicji słownikowych informuje, że ?agroturystyka? oznacza prowadzenie działalności turystycznej przez gospodarstwa rolne zapewniające noclegi, często wraz z usługami gastronomicznymi. Działalności w zakresie agroturystyki nie można zakwalifikować jako działalności rolniczej, co skutkuje obowiązkiem uiszczania podatku dochodowego od osób fizycznych. Jednakże przy działalności w mniejszym rozmiarze, ustawodawca przewidział zwolnienie podatkowe:
Zgodnie z przepisami art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż ustawodawca nie określa ilości łóżek (a jedynie ilość pokoi) ani procentowego udziału usług agroturystycznych w działalności rolniczej.
Jedną z zasad polskiego systemu podatkowego jest powszechność opodatkowania. Zatem, przepisy dotyczące zwolnień i ulg podatkowych nie należy interpretować i stosować rozszerzająco. Zwolnieniu przedmiotowemu podlegają jedynie dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych i wyżywienia osób, dla których wynajęto te pokoje. Jeżeli będzie pan wynajmować trzy pokoje w budynku mieszkalnym znajdującym się w gospodarstwie rolnym i będzie pan świadczył usługi wyżywienia dla osób wynajmujących okresowo te pokoje, działalność ta będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast, towarzyszące im usługi rekreacyjne (jazda konna w siodle, przejażdżki powozem i saniami z zaprzęgiem konnym itp.) należy zakwalifikować do źródła przychodów uzyskiwanych z pozarolniczej działalności gospodarczej, pomimo, że wykonywane są przy wykorzystaniu bazy i urządzeń związanych z gospodarstwem rolnym, którego celem jest produkcja rolna (środki transportu, konie), z której dochody nie podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego. W związku z tym kalkulacja cenowa tzw. usługi agroturystycznej powinna wyraźnie rozdzielać odpłatność za wynajem pokoi gościnnych i za wyżywienie osób, dla których wynajęto te pokoje (dochód podlegający zwolnieniu od podatku dochodowego) od odpłatności za usługi rekreacyjne, organizowanie nauki jazdy konnej, kursów jeździeckich (dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym). Reasumując - nie ma przeszkód do korzystania ze zwolnienia od podatku dochodu uzyskanego z tytułu wynajmu pokoi gościnnych i wyżywienia osób, podczas gdy dochód z pozostałych usług, które pan wymienia, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Ustalając koszty prowadzonej działalności gospodarczej należy mieć na uwadze przepisy art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którymi kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Artykuł 22 ust. 3 stanowi, że jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów. Z art. 21 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że zasadę, o której mowa w ust. 3, stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2. Z powyższego wynika, że aby przyporządkować koszty uzyskania przychodów do różnych źródeł (działalność rolnicza ? stadnina i pozarolnicza działalność gospodarcza ? jazda konna, przejazdy bryczką i podobne) należy je ewidencjonować w sposób umożliwiający odniesienie do poszczególnych źródeł, a jeżeli są to koszty wspólne, należy je ustalić w sposób proporcjonalny.Przepis art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi, że kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a - 22o, z uwzględnieniem art. 23. Zgodnie przepisami art. 22a ust. 1 i 22g ust. 11 ustawy podatkowej, w razie, gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku.
Stanowisko niniejsze odnosi się do stanu prawnego obowiązującego w dniu złożenia wniosku.