Czy Wnioskodawca ma prawo opodatkować 8,5% zryczałtowanym podatkiem dochodowym przychody z tytułu (...)

UZASADNIENIE

W dniu 6 września 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z tytułu najmu.

Wniosek uzupełniono w dniu 22 listopada 2010 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca od 1991 r. prowadził indywidualną działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, która była opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako pozarolnicza działalność gospodarcza. Działalność gospodarcza od czerwca 2009 r. jest zawieszona. Zgodnie z wpisem do ewidencji działalności gospodarczej jej przedmiotem jest wyłącznie działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych, działalność związana z oceną ryzyka i poniesionych strat oraz pozostała działalność wspomagającą ubezpieczenia i fundusze emerytalne. Wpis do działalności gospodarczej nie obejmuje i nie obejmował najmu jako przedmiotu działalności.

Wnioskodawca wynajmuje cztery wyodrębnione lokale mieszkalne oraz dwa lokale użytkowe, których jest wyłącznym właścicielem lub właścicielem udziału wynoszącego #189;, z których osiąga przychody opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 8,5%. We wcześniejszych latach podatnik wybrał opodatkowanie wynajmu w formie zryczałtowanego podatku dochodowego.

Wnioskodawca nie reklamuje swojej działalności w zakresie najmu, nie zatrudnia zarządców nieruchomości. Wynajmowane lokale zostały nabyte na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat z opodatkowanych dochodów pochodzących z wynagrodzeń z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu spółki kapitałowej oraz pozarolniczej działalności gospodarczej. Wynajmowane lokale zostały nabyte przez Wnioskodawcę z zamiarem zabezpieczenia finansowego w przypadku zaprzestania generowania odpowiednich dochodów z działalności brokerskiej oraz z tytułu pełnionej funkcji członka zarządu oraz darowania lokali swoim dzieciom po osiągnięciu przez nich pełnoletniości i ukończeniu studiów. Wynajmowane lokale mieszkalne oraz jeden lokal użytkowy, w którym Wnioskodawca posiada udział wynoszący 1/2 nie były zakupione ani wykorzystywane na potrzeby prowadzonej przez Zainteresowanego działalności gospodarczej oraz nie były również wpisane do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych prawnych. Natomiast drugi wynajmowany lokal użytkowy, był wpisany do ewidencji środków trwałych oraz dokonywane były odpisy amortyzacyjne. W związku z zawieszeniem działalności przedmiotowy lokal użytkowy w okresie zawieszenia nie był i nie jest wykorzystywany do działalności gospodarczej a odpisy amortyzacyjne nie były, nie są i nie będą dokonywane.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma prawo opodatkować 8,5% zryczałtowanym podatkiem dochodowym przychody z tytułu najmu kilku lokali mieszkalnych oraz dwóch lokali użytkowych, których jest właścicielem lub współwłaścicielem udziału wynoszącego 1/2 części...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy odrębnymi źródłami przychodów są określone w pkt 3 i 6 tego przepisu:

• pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3)
• - najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (pkt 6).
  
  

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 cytowanej ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z brzmieniem art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej ? oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Z powyższych przepisów wynika, iż najem dla celów podatkowych może być traktowany jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, stosownie do treści art. 10 ust 1 pkt 3 lub jako odrębne źródło przychodów, określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy.

Z przychodami uzyskiwanymi z najmu i zaliczanymi do źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza mamy do czynienia wówczas, gdy: podatnik dokona wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, podając najem jako przedmiot działalności i spełnia kryteria zorganizowania tej działalności wynikające z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub przedmiotem umowy najmu są składniki majątku związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Przepis art. 9a ust. 1 cyt. ustawy stanowi, iż dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, są opodatkowane na zasadach określonych w art. 27, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

W myśl art. 2 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.), osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, iż co do zasady wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów uzyskiwanych z najmu, ustawodawca pozostawił osobie oddającej rzeczy w najem.

Reasumując, w świetle przedstawionego opisu stanu faktycznego oraz powołanych przepisów prawa podatkowego, zdaniem Wnioskodawcy uznać należy, iż przychody uzyskiwane z tytułu wynajmu lokali mieszkalnych i użytkowych nie wykorzystywanych na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczych mogą zostać zaliczone do źródła przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych według stawki 8,5%.

Prawo do opodatkowania ryczałtem 8,5% dotyczy również lokalu użytkowego wpisanego w poprzednich latach do ewidencji środków trwałych, który to lokal w związku z zawieszeniem działalności gospodarczej nie jest wykorzystywany do jej prowadzenia a amortyzacja lokalu nie jest dokonywana.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• prawidłowe ? w części dotyczącej opodatkowania przychodów z tytułu najmu lokali mieszkalnych oraz lokalu użytkowego niewykorzystywanego w działalności gospodarczej,
• nieprawidłowe ? w części dotyczącej opodatkowania przychodów z tytułu najmu lokalu użytkowego wpisanego do ewidencji środków trwałych.
  
  

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 6:

• pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3),
• najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (pkt 6).
  
  

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych ? prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej użyte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych opiera się na trzech przesłankach:

1. zarobkowym celu działalności,
2. wykonywaniu działalności w sposób zorganizowany i ciągły,
3. prowadzeniu działalności we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 11 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Wyżej wymieniony przepis koreluje z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczącym źródła przychodu jakim jest najem, wykluczając z tego katalogu składniki majątku związane z działalnością gospodarczą.

Na tle przedstawionych regulacji prawnych stwierdzić należy, że najem stanowi odrębne od działalności gospodarczej źródło przychodu (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), choć może także istnieć najem, który prowadzony jest w ramach działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy).

Co do zasady wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów z najmu ustawodawca pozostawił osobie oddającej rzecz w najem. Jedynie w przypadku, gdy przedmiotem najmu są składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, albo najem jest przedmiotem tej działalności, zgodnie z treścią cytowanego wcześniej art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynajmowanie nieruchomości traktowane jest jako pozarolnicza działalność gospodarcza.

Stosownie do treści art. 9a ust. 6 tejże ustawy dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998 r. Nr 144, poz. 930 ze zm.), ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ? o czym stanowi art. 2 ust. 1a tej ustawy.

Zgodnie z art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ww. ustawy, do przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5%.

Jednakże warunkiem skorzystania z tej formy opodatkowania jest, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, złożenie pisemnego oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, natomiast podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego ? do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

W przypadku osiągania przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, przepisy dotyczące oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych stosuje się odpowiednio, z tym że podatnik rozpoczynający osiąganie takich przychodów w trakcie roku podatkowego składa pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego. (art. 9 ust. 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca wynajmuje cztery lokale mieszkalne oraz dwa lokale użytkowe, których jest właścicielem lub współwłaścicielem. Wynajmowane lokale mieszkalne oraz jeden lokal użytkowy nie były zakupione ani wykorzystywane na potrzeby prowadzonej przez Zainteresowanego działalności gospodarczej oraz nie były również wpisane do ewidencji środków trwałych. Natomiast drugi wynajmowany lokal użytkowy był wpisany do ewidencji środków trwałych oraz dokonywane były odpisy amortyzacyjne. W związku z zawieszeniem działalności lokal użytkowy wpisany do ewidencji w okresie zawieszenia nie był i nie jest wykorzystywany do działalności gospodarczej a odpisy amortyzacyjne nie były, nie są i nie będą dokonywane.

Tut. organ wskazuje, iż w przypadku gdy przedmiotem najmu są składniki majątku związane z pozarolniczą działalnością gospodarczą, lub najem jest przedmiotem tej działalności, to zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 11 ww. ustawy, przychody z wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości zaliczane są, w świetle art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, do źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż przychód uzyskany z tytułu najmu lokalu użytkowego wpisanego do ewidencji środków trwałych nie może stanowić przychodu ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (najem, dzierżawa itd.), gdyż jest on przychodem ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ponadto zauważa się, że w myśl art. 8 ust. 1 pkt 3 lit. e) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, z zastrzeżeniem art. 6 ust. 1b, nie stosuje się do podatników osiągających w całości lub części przychody z tytułu świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy. W załączniku tym w poz. 10 wymieniono usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek.

Zatem przychody osiągane z wynajmu lokalu użytkowego wpisanego do ewidencji środków trwałych nie mogą być opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Tak więc stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej opodatkowania przychodów z tytułu najmu lokalu użytkowego wpisanego do ewidencji środków trwałych należało uznać za nieprawidłowe.

Zauważyć przy tym należy, iż samo zawieszenie przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, na podstawie przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447), nie wpływa na kwalifikację ww. przychodów, które w dalszym ciągu są przychodami z działalności gospodarczej.

Reasumując, Wnioskodawca ma prawo do opodatkowania 8,5% zryczałtowanym podatkiem dochodowym przychodów z tytułu najmu lokali mieszkalnych oraz jednego lokalu użytkowego, które nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej. Natomiast nie ma takiego prawa w odniesieniu do przychodów uzyskiwanych z tytułu najmu lokalu użytkowego wpisanego do ewidencji środków trwałych.

Wniosek dotyczący stanu faktycznego w dniu 6 grudnia 2010 r. został rozstrzygnięty odrębną interpretacją indywidualną nr ILPB1/415-1002/10-3/TW.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB1/415-1002/10-4/TW, interpretacja indywidualna