Czy podatnik może prowadzić ewidencję w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów i na (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 29 lipca 2011 r. (data wpływu 17 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie rodzaju ksiąg podatkowych do których prowadzenia zobowiązany jest Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie rodzaju ksiąg podatkowych do których prowadzenia zobowiązany jest Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest obywatelem Republiki Libanu. Na terytorium RP przebywa na podstawie wydanego przez Wojewodę zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony legitymując się ważną kartą pobytu.

19 stycznia 2010 r. Zainteresowany na podstawie złożonego wniosku EDG-1 otrzymał zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta.

W integralnej części wniosku EDG-1 podatnik jako rodzaj prowadzonej dokumentacji rachunkowej wskazał podatkową księgę przychodów i rozchodów. Ten sam rodzaj prowadzonej ewidencji zadeklarował w oświadczeniu o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, złożonym we właściwym urzędzie skarbowym.

Wnioskodawca wskazuje, że żadna z ww. instytucji nie wniosła zastrzeżeń co do wybranej formy ewidencji. Na podstawie zawartej umowy prowadzenie dokumentacji rachunkowej powierzone zostało uprawnionemu do tych czynności podmiotowi. Biuro rachunkowe zwróciło podatnikowi uwagę na fakt, że ten z racji posiadania statusu osoby zagranicznej powinien prowadzić ewidencję w oparciu o księgi rachunkowe.

Zainteresowany prowadzi działalność gospodarczą na niewielką skalę (miesięczne przychody netto nie przekraczają 12.000 zł), a liczba dowodów księgowych w miesiącu nie przekracza 10 szt.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy podatnik może prowadzić ewidencję w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów i na jej podstawie ustalać dochód/stratę z działalności gospodarczej, czy też zobowiązany jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości?

Zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje mu prawo prowadzenia ewidencji w formie księgi przychodów i rozchodów i ustalania na jej podstawie dochodu/straty z działalności gospodarczej.

Podatnik jako obywatel Republiki Libanu spełnia w świetle art. 5 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej kryterium uznania go za osobę zagraniczną.

Z kolei art. 13 powołanej wyżej ustawy umożliwia osobom posiadającym obywatelstwo inne niż polskie a zamieszkałym w Polsce prowadzenie działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Według podatnika oznacza to, że przysługują mu identyczne jak przedsiębiorcom polskim warunki prowadzenia działalności ? w tym również w zakresie wyboru ewidencji dla celów podatkowych i stosowania przepisów ustawy o rachunkowości.

Identyczne wnioski podatnik wyciąga z art. 32 Konstytucji RP, która brzmi: ?nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny?. Konstytucja nie mówi o tym, że nie może być dyskryminowany tylko obywatel polski, a użycie słowa ?nikt? wskazuje na każdą osobę, która tak jak w przypadku podatnika działa w obrocie gospodarczym.

Prowadząc działalność gospodarczą na terytorium RP tak samo jak obywatele Unii Europejskiej i obywatele Polski podlega działaniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a odprowadzany podatek jest dochodem budżetu państwa.

Dlatego też Zainteresowany uważa, że zgodnie z zapisami Konstytucji w jego przypadku znajduje zastosowanie art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości w świetle, którego byłby on zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych dopiero po osiągnięciu, za poprzedni rok obrotowy, przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wynoszących co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro. To zaś przesądza o tym, że podatnikowi przysługuje prawo prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów jako ewidencji na podstawie, której ustalony zostanie dochód/strata z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Według Wnioskodawcy zobowiązanie go do prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości stanowiłoby przejaw nierównego traktowania i dyskryminacji w stosunku do obywateli polskich i obywateli UE, co na pewno nie było zamiarem ustawodawcy. Konieczność ustalania dochodu/straty dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie ksiąg rachunkowych przy tak niewielkiej skali działalności byłaby bezcelowa i tylko naraziłaby podatnika na ponoszenie wysokich kosztów związanych z obsługą księgową tej ewidencji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Odrębne przepisy, o których mowa w tym artykule zawiera ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 ze zm.).

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy o rachunkowości, przepisy tej ustawy, stosuje się z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

• osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz spółdzielni socjalnych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro;
• osób zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.
  
  

Zgodnie z art. 5 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm.) przez osobę zagraniczną rozumie się ?osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego?.

Skoro zatem, każda osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego, (bez względu na miejsce zamieszkania, czy też ewentualne posiadanie lub jego brak zezwolenia na osiedlenie się), jest w świetle wyżej wskazanego przepisu, osobą zagraniczną, wówczas bez znaczenia dla ustalenia obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych pozostaje wysokość przychodu netto osiągnięta z prowadzonej przez tę osobę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Odstępstwo od ww. zasady dotyczy jedynie obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 12 i 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską: ?W zakresie zastosowania niniejszego Traktatu i bez uszczerbku dla postanowień szczególnych, które on przewiduje, zakazana jest wszelka dyskryminacja ze względu na przynależność państwową. Rada stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251, może przyjąć wszelkie przepisy w celu zakazania takiej dyskryminacji. (?) Ograniczenia swobody przedsiębiorczości obywateli jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień. Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji, oddziałów lub filii przez obywateli danego państwa członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego państwa członkowskiego. Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego kapitału, swoboda przedsiębiorczości obejmuje podejmowanie i wykonywanie działalności prowadzonej na własny rachunek, jak również zakładanie i zarządzanie przedsiębiorstwami, a zwłaszcza spółkami w rozumieniu artykułu 48 akapit drugi, na warunkach określonych przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego dla własnych obywateli?.

Z wyrażonej w art. 43 Traktatu zasady swobody przedsiębiorczości i zasady pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem krajowym wynika, że:

1. prawo wspólnotowe ma pierwszeństwo przed prawem krajowym państwa członkowskiego,
2. państwa mają obowiązek zapewnić skuteczność prawa wspólnotowego,
3. krajom członkowskim nie wolno jest wprowadzać przepisów prawa krajowego, które byłyby sprzeczne z prawem wspólnotowym,
4. w razie sprzeczności przepisów prawa wspólnotowego i krajowego, zastosowanie mają przepisy prawa wspólnotowego,
5. późniejsze prawo krajowe nie deroguje wcześniejszego prawa wspólnotowego.
   
   

Ponadto w swoich orzeczeniach Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że postanowienia Traktatu i bezpośrednio obowiązujące akty prawne wydane przez instytucje wspólnotowe po ich wejściu w życie nie tylko automatycznie wyłączają stosowanie jakichkolwiek sprzecznych z nimi aktów prawa krajowego, ale również wykluczają przyjęcie przez parlament państwa członkowskiego nowych ustaw, które byłyby niezgodne z przepisami prawa wspólnotowego. Ponadto Trybunał wskazał, że przepisy prawa wspólnotowego są bezpośrednim źródłem praw i obowiązków, dla tych wszystkich do których się odnoszą, tj. dla państw członkowskich oraz podmiotów prywatnych będących stronami stosunków prawnych na podstawie prawa wspólnotowego.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż państwa członkowskie są zobligowane do przestrzegania prawa wspólnotowego.

Jednakże należy zauważyć, że zasada równego traktowania obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sprawie, bowiem Republika Libanu, której Wnioskodawca jest obywatelem nie jest państwem członkowskim Unii Europejskiej.

Reasumując, w związku z tym, iż Wnioskodawca jest obywatelem Republiki Libanu, a więc nie jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą na terytorium Polski zobowiązany jest prowadzić księgi rachunkowe, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości.

Mając na uwadze powyższe stanowisko przedstawione we wniosku należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.