Czy w sytuacji, gdy sprzedaż nieruchomości następuje pomiędzy Wnioskodawcą oraz jego małżonką, (...)

UZASADNIENIE

W dniu 16 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14f § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 18 lutego 2010 r. nr ILPP1/443-1553/09-2/KG, nr ILPB1/415-1363/09-2/AA wezwano Zainteresowanego do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 24 lutego 2010 r. Wniosek o brakującą opłatę uzupełniono w dniu 3 marca 2010 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 30 kwietnia 2004 r. Wnioskodawca wraz z małżonką nabył do majątku wspólnego (w ramach małżeńskiej wspólności ustawowej) prawo użytkowania wieczystego działki gruntu oraz własność budynku wzniesionego na tym gruncie, stanowiącego odrębny od gruntu przedmiot własności, celem prowadzenia działalności gospodarczej. Następnie w 2005 r. Wnioskodawca przyjął nieruchomość (prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz własność wzniesionego na gruncie budynku) jako środek trwały w jednoosobowo prowadzonej działalności gospodarczej. Przedmiotowy budynek ma w całości charakter użytkowy.

W dniu 31 grudnia 2005 r. Zainteresowany na podstawie faktury VAT sprzedał powołaną nieruchomość na rzecz spółki cywilnej tworzonej przez Wnioskodawcę i jego małżonkę. Nieruchomość została ujęta w ewidencji środków trwałych. w dniu 12 stycznia 2009 r. pomiędzy Wnioskodawcą a jego małżonką została zawarta umowa majątkowa małżeńska wyłączająca wspólność ustawową w formie aktu notarialnego. Strony nie dokonały w tej umowie podziału majątku wspólnego. Poza prowadzeniem działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, Zainteresowany oraz jego małżonka prowadzą jednoosobowo dwa osobne przedsiębiorstwa, jako osoby fizyczne. Obecnie Wnioskodawca oraz jego małżonka (jako wspólnicy spółki cywilnej) planują sprzedać powyższą nieruchomość w ten sposób, że Zainteresowany i jego małżonka nabędą (każde z nich) udział w wysokości 1/2. Następnie nieruchomość po dokonaniu podziału quoad usum będzie wykorzystywana w ramach indywidualnych działalności gospodarczych Wnioskodawcy i jego małżonki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy w sytuacji, gdy sprzedaż nieruchomości następuje pomiędzy Wnioskodawcą oraz jego małżonką, będącymi wspólnikami spółki cywilnej jako sprzedawcami z jednej strony, a Wnioskodawcą oraz jego małżonką indywidualnymi przedsiębiorcami jako kupującymi z drugiej strony czynność sprzedaży nieruchomości będzie dla nich źródłem przychodu...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 10 ust 1 pkt 8 lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości oraz zbycie użytkowania wieczystego gruntu.

Jeżeli udziały po 1/2 w nieruchomości objętej współwłasnością łączną wspólników spółki cywilnej, w której każdy ze wspólników ma udział w wysokości 1/2 są zbywane do majątków odrębnych wspólników, nie można mówić o przychodzie żadnego ze wspólników, gdyż żaden przyrost majątku w ten sposób nie powstanie. Na takim stanowisku stanął miedzy innymi Drugi Urząd Skarbowy w Krakowie w piśmie z dnia 6 grudnia 2007 r. (DO/415-67/07/AŚ). Organ podatkowy stwierdził, iż wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane winny być w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą, jak też stan jej majątku osobistego. a contrario, jeżeli na skutek czynności prawnej udział danej osoby nie ulega powiększeniu, a co za tym idzie nie zwiększa się stan jej majątku osobistego, nie można mówić o powstaniu z tego tytułu przychodu. Należy zwrócić uwagę na to, że w czynnościach prawnych Wnioskodawca oraz jego małżonka będą występować w podwójnych rolach sprzedawcy i kupującego. Te czynności będą de facto czynnościami z samym sobą.

W wyroku z 14 lutego 2003 r. (sygn. akt i SA/Wr 1712/2000) Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, iż w tego typu transakcjach wspólnik spółki cywilnej występuje w podwójnej roli. Sąd stwierdził ponadto, iż wspólnik nabywający całą nieruchomość, która jest własnością spółki cywilnej nabywa własność jedynie w tej części, w jakiej nie stanowiła ona jego własności. Ponadto, jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 28 stycznia 1998 r. (sygn. akt i SA/Gd 208/96) nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeżeli podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty lub dopłaty. Pomimo iż powołane orzeczenie dotyczy zniesienia wspólności ustawowej pomiędzy małżonkami jest ono adekwatne do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, gdyż wspólność majątkowa małżeńska ma taki sam charakter prawny jaki występuje w stosunku do majątku spółki cywilnej, tzn. jest to wspólność bezudziałowa (por. również interpretację indywidualną Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 października 2009 r. IPPB2/415-479/09-2/LK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W myśl art. 10 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 3 ww. ustawy, przepisy ust. 1 pkt 8 mają zastosowanie do odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W świetle art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. u podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

1. środkami trwałymi,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g, nie przekracza 1500 zł,
3. wartościami niematerialnymi i prawnymi,

   - ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b), spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c (dotyczącego odpłatnego zbycia nieruchomości o charakterze mieszkalnym oraz praw związanych z takimi nieruchomościami). Przy określaniu wysokości przychodów przepisy art. 14 ust. 1 i art. 19 ww. ustawy stosuje się odpowiednio.

Należy zauważyć, iż przepis art. 14 ust. 1 powołanej ustawy nie wymienia wszystkich przychodów z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy. Natomiast przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy wskazuje na niektóre rodzaje przychodów zaliczanych również do przychodów z działalności gospodarczej. Zatem w myśl powyższego, odpłatne zbycie nieruchomości wykorzystywanej w działalności, stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w cytowanym art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podmiotu, który faktycznie przedmiotową nieruchomość wykorzystywałby dla celów prowadzonej działalności gospodarczej.

Przy kwalifikacji przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości decydujące znaczenie ma bowiem przedmiotowe i funkcjonalne powiązanie danego rodzaju przychodu ze źródłem jego uzyskania.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. w przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. Przy czym, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 tej ustawy). w konsekwencji każdy ze wspólników oblicza odrębnie dochód z udziału w spółce i każdy samodzielnie od tego dochodu oblicza podatek dochodowy.

Z uwagi na to, iż przedmiotowa nieruchomość, była przez Wnioskodawcę, jako wspólnika spółki cywilnej, wykorzystywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to obecnie planowana sprzedaż ww. nieruchomości do indywidualnej działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę i indywidualnej działalności prowadzonej przez jego małżonkę stanowić będzie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę pism oraz wyroków sądowych, tut. organ informuje, że zostały ono wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W związku z tym, iż wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez jednego ze wspólników spółki cywilnej, zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego wspólnika.

Wniosek w części dotyczącej ustawy o podatku od towarów i usług rozstrzygnięto w dniu 9 marca 2010 r. interpretacjami indywidualnymi nr ILPP1/443-1553/09-4/KG oraz nr ILPP1/443-1553/09-5/KG.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPP1/443-1553/09-4/KG, interpretacja indywidualna

ILPP1/443-1553/09-5/KG, interpretacja indywidualna