Czy zagwarantowanie pracownikowi możliwości bezpłatnego dowozu do pracy stanowić będzie przychód (...)

UZASADNIENIE

W dniu 23 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 137 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 4 marca 2009 r., znak ILPB1/415-14/09-2/TW, na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W dniu 13 marca 2009 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 12 marca 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Firma przeniosła zakład produkcyjny z jednej miejscowości do miasta, gdzie znajduje się jej siedziba. Wraz ze zmianą lokalizacji zakładu produkcyjnego pracownicy podpisali porozumienia zmieniające miejsce pracy bez zmiany stawki wynagradzania. Pracodawca zobowiązał się jednak, na mocy umowy ze związkami zawodowymi do umożliwienia pracownikom bezpłatnego dojazdu do pracy z miejscowości gdzie do tej pory znajdował się zakład produkcyjny do nowego zakładu produkcyjnego (około 22 km dalej). Planuje się w tym celu podpisanie umowy z prywatnym przewoźnikiem świadczącym usługi w zakresie przewozu osób.

W związku z tym, iż firma wie, że część pracowników, ze względów osobistych częściej będzie dojeżdżać swoimi prywatnymi samochodami, np. szybszy powrót do domu z pracy, konieczność odbioru dziecka z przedszkola oddalonego od trasy przejazdu busa i nie wszyscy chcą skorzystać z tej możliwości, w związku z powyższym firma będzie rozliczać się z przewoźnikiem w sposób ryczałtowy, niezależny od ilości przewożonych osób, opłata ponoszona będzie za kurs busa do zakładu i z powrotem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zagwarantowanie pracownikowi możliwości bezpłatnego dowozu do pracy stanowić będzie przychód pracownika do opodatkowania, w sytuacji kiedy opłata za przejazd płacona jest przez pracodawcę w sposób ryczałtowy, niezależny od ilości przewożonych osób oraz kiedy nie jest prowadzona w żaden sposób ewidencja, który pracownik przyjechał do pracy własnym transportem, a który busem opłacanym przez pracodawcę...

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód może podlegać opodatkowaniu wyłącznie w sytuacji, kiedy możliwe jest dokładne ustalenie jego wysokości dla danego pracownika i kiedy faktycznie po jego stronie powstaje owy przychód. Jeśli firma nie jest w stanie określić wartości świadczenia z jakiego podatnik faktycznie skorzystał, sama możliwość skorzystania nie może się mieścić w pojęciu przychodu.

W sytuacji firmy, nie jest ona w stanie dokładnie przypisać wartości świadczenia na jednego pracownika, gdyż nie wie ile osób korzystało z danego przewozu oraz nie jest w stanie ewidencjonować osób dowożonych. Firma nie wie, kto skorzystał w miesiącu z przejazdu, kiedy jechał do pracy prywatnym samochodem.

Ponadto pracodawca opłaca za usługę w sposób ryczałtowy, niezależny od ilości przewożonych osób. Jeśli pracodawca miałby opodatkować pracownikom możliwość skorzystania z bezpłatnego przewozu, to wartość ta liczona byłaby jako iloraz opłaty za przejazd oraz ilości osób, które mają możliwość bezpłatnego dojazdu do pracy. Absencja chorobowa wyłącza możliwość dojazdu do pracy, podobnie jak urlop, do którego pracownik ma prawo, a pracodawca ma obowiązek go udzielić. w związku z ww. zdarzeniami oraz w przypadku rezygnacji z pracy przez osoby wcześniej mające możliwość bezpłatnego dojazdu, koszt dowozu liczony jako iloraz wartości usługi przez liczbę osób, zwiększyłby się niezasadnie dla pozostałych osób, mających możliwość korzystania z bezpłatnego dojazdu.

W związku z tym, iż firma nie może uzależniać wielkości przychodu pracownika od zdarzeń gospodarczych, rodzinnych czy zdrowotnych pozostałych pracowników, jak również nie może uznać za przychód pracownika jedynie możliwość skorzystania ze świadczenia. Pracodawca uważa, iż nie jest możliwe rzetelne przypisanie przychodu z tytułu dojazdu. w związku z czym, nie może on stanowić podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Treść art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy określa źródła przychodów, gdzie m.in. w pkt 1 wymienia się stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot ?w szczególności? oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Natomiast, zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zatem, w przypadku usług zakupionych przez pracodawcę na rzecz pracowników, w tym także usług transportowych - wartość pieniężną tych świadczeń dla celów podatkowych ustala się wg ceny ich zakupu (art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wartość otrzymanego od pracodawcy świadczenia w zakresie przewozu pracownika do pracy jak i z pracy ? co do zasady ? stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Niemniej jednak przychodem pracownika będą wyłącznie te świadczenia, w przypadku których możliwe będzie ustalenie wartości świadczenia przypadającego na poszczególnego pracownika.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, że Wnioskodawca zamierza podpisać umowę z prywatnym przewoźnikiem świadczącym usługi w zakresie przewozu osób. Opłata za usługę ustalona zostanie w sposób ryczałtowy ? bez względu na ilość przewożonych osób.

Ponadto z treści wniosku wynika, że firma wie, że część pracowników będzie dojeżdżać swoimi prywatnymi samochodami.

W przedmiotowej sprawie nie ma trudności z ustaleniem wartości świadczenia przypadającego na poszczególnych pracowników. Istnieje bowiem możliwość zindywidualizowania wartości otrzymanego świadczenia. Pracodawca wykupując usługę u przewoźnika zakontraktuje określoną liczbę miejsc w środkach transportu firmy przewozowej, wyłącznie dla określonej grupy pracowników, czyli znanych z imienia i nazwiska. Pracodawca zatem będzie wiedział komu udziela świadczenia w postaci dowozu do oraz z pracy. w konsekwencji znana będzie pracodawcy opłata jaką ponosi za konkretnego pracownika. Nie będzie zatem problemu z ustaleniem wartości przychodu przypadającego imiennie na pracownika.

Jednocześnie wskazać należy, iż o powstaniu obowiązku podatkowego po stronie pracownika nie decyduje ile razy pracownik faktycznie skorzystał z przewozu zorganizowanego przez zakład pracy (w ramach umowy z przewoźnikiem), ale sam fakt otrzymania od pracodawcy świadczenia w postaci możliwości korzystania z wykupionej u przewoźnika usługi.

Problemy związane z ustaleniem, który pracownik i w jakim dniu korzystał z przewozu do pracy i z pracy pozostaną bez wpływu na powstanie u pracownika przychodu.

Pracownik otrzymuje bowiem konkretną korzyść finansową w postaci możliwości skorzystania z oferowanego przez pracodawcę transportu. Tym samym pracownik otrzyma świadczenie, które spowoduje u niego przysporzenie w majątku, w postaci możliwości korzystania z usług, za które nie zapłaci.

Ryczałtowy sposób rozliczenia usługi z przewoźnikiem nie może być podstawą odstąpienia od ustalenia przychodu po stronie pracownika. Pracodawca doskonale będzie wiedział komu udziela świadczenia w postaci dowozu do pracy i z pracy, zna bowiem swoich pracowników z imienia i nazwiska i będzie wiedział którzy wyrażą chęć skorzystania z dowozu do pracy i z pracy. w tym stanie rzeczy ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że zagwarantowanie pracownikowi możliwości bezpłatnego dowozu do pracy stanowić będzie przychód pracownika, podlegający opodatkowaniu w myśl przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.