1. Czy w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2010 r. (data wpływu 8 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymywanych diet:

• w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania ? jest prawidłowe,
• w części dotyczącej obowiązku wykazania w zeznaniu podatkowym ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymywanych diet.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni od 15 lat pełni z wyboru funkcję księgowego w Powiatowym Oddziale Związku Nauczycielstwa Polskiego. Od 8 lat jest na emeryturze. Nie jest osobą urlopowaną do pracy związkowej z poborami z macierzystego zakładu pracy. Funkcję księgowego pełni na podstawie uchwały podjętej przez Zarząd Oddziału Powiatowego ZNP. Funkcję tą, jako były wieloletni pracownik oświaty, sprawuje wypełniając wiele obowiązków społecznych i obywatelskich wobec wszystkich pracowników oświaty na terenie powiatu, m.in. poprzez prowadzenie kasy zapomogowo-pożyczkowej dla pracowników oświaty. Jako księgowy nie przynależy do Zarządu Oddziału Powiatowego ZNP. Również dieta przyznawana jest co rok stosowną uchwalą Zarządu Oddziału Powiatowego. z tytułu pełnionej funkcji otrzymuje miesięcznie dietę w wysokości 300 zł brutto, rocznie 3.600 zł brutto. Od otrzymywanej diety od 1 stycznia 2009 r. odprowadzana jest comiesięcznie do urzędu skarbowego zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych, a otrzymywaną dietę Wnioskodawczyni wykazuje w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-37. Zainteresowana wskazała, że zaliczka odprowadzana jest, gdyż w ocenie urzędu skarbowego otrzymywana dieta podlega opodatkowaniu. Wnioskodawczyni nie występowała o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego. Dieta finansowana jest z funduszy związkowych Oddziału pochodzących ze składek członków ZNP. Oddział powiatowy ZNP nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, a tylko statutową i utrzymuje się ze składek członków. Zainteresowana jednocześnie jest członkiem ZNP i nie sprawuje żadnej innej funkcji w strukturach związku.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, dieta wypłacana dla księgowego Powiatowego Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego, niebędącego członkiem jakiegokolwiek organu Oddziału, pełniącego tą funkcję społecznie jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych, wobec pozytywnej opinii w podobnych sprawach - dotyczy: zmiany interpretacji indywidualnej wydanej przez Ministra Finansów w piśmie z dnia 17 grudnia 2009 r. nr DD3/O33/1O2/IMD/09/627, zmiany interpretacji indywidualnej wydanej przez Ministra Finansów w piśmie z dnia 17 grudnia 2009 r. nr D03/033/1O3/IMD/09/628, interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 24 grudnia 2009 r. nr ILPB2/415-966/09-2/ES...
2. Czy otrzymane diety należy uwzględnić w zeznaniu rocznym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37...

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywana dieta z tytułu pełnienia społecznie funkcji księgowego w Powiatowym Oddziale Związku Nauczycielstwa Polskiego zwolniona jest z podatku dochodowego od osób fizycznych. w niniejszej sprawie spełnione są wszystkie wymogi ustawowe uprawniające do skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego, zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. u. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.).

Zgodnie z treścią tego przepisu: wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nie przekraczającej miesięcznie 2.280 zł. Dieta ta w ocenie podatnika jest przychodem o jakim mowa w art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wedle tego przepisu za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7. Dieta ta jest przyznawana księgowemu niebędącemu członkiem, zarządu, rady nadzorczej ani komisji Oddziału Powiatowego ZNP.

Podatnik nie jest też członkiem innych organów Oddziału ZNP. Na marginesie należy wspomnieć, iż Oddziały ZNP nie posiadają odrębnej osobowości prawnej. Zgodnie ze statutem ZNP, osobowość prawną posiada związek (art. 3 statutu) oraz organizacje zakładowe działające w pionie szkolnictwa wyższego nauki (art. 66 ust. 1 statutu).

Zdaniem Wnioskodawczyni, w związku z tym, że nie pełni żadnej funkcji w organie oddziału, to dieta w wysokości 300 zł, mieszcząc się w granicach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzysta ze zwolnienia. Jednocześnie jako księgowy oddziału pełni swoją funkcję społecznie. Zainteresowana wskazała, że jest długoletnim pracownikiem oświaty z doświadczeniem w księgowości. Oprócz otrzymywanej diety nie pobiera żadnego innego wynagrodzenia. Wnioskodawczyni twierdzi, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 listopada 1997 r. sygn. akt u 6/97, z pełnieniem obowiązków społecznych mamy do czynienia wówczas gdy dana osoba uczestniczy w pracach instytucji (w szczególności samorządu terytorialnego lub zawodowego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie (tego rodzaju funkcje należy odróżnić od usług świadczonych w celach zarobkowych). Według stanowiska Trybunału Konstytucyjnego do pojęcia ?pełnienia obowiązków społecznych należy zaliczyć również prace w instytucjach reprezentujących daną społeczność zawodową.

Jednocześnie Zainteresowana uważa, że zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. u. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze. zm. ), jest zobowiązana wykazywać otrzymywane diety w zeznaniu rocznym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37...

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie opodatkowania otrzymywanych diet:

• w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania uznaje się za prawidłowe,
• w części dotyczącej obowiązku wykazania w zeznaniu podatkowym uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednym ze źródeł przychodów jest, stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, działalność wykonywana osobiście.

W myśl art. 13 pkt 5 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Wyłączenie, o którym mowa w cytowanym przepisie, odnosi się do przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (art. 13 pkt 7 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich ? do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2 280 zł.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że diety i inne kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych nie mieszczą się w zakresie zwolnienia przedmiotowego, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy.

Jeżeli natomiast diety lub zwrot kosztów otrzymuje członek organizacji, niepełniący żadnej funkcji w organie stanowiącym osoby prawnej - to przychody te w obecnym stanie prawnym - do wysokości określonej w ww. przepisie korzystają ze zwolnienia.

Zgodnie z ukształtowanym przez doktrynę poglądem, za pełnienie obowiązków obywatelskich i społecznych uznaje się działalność posłów i senatorów, radnych i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, składów inspekcji Państwowej Komisji Wyborczej i inspekcji wojewódzkich komisarzy wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Trybunału Stanu, ławników sadów powszechnych. Jak wynika z powyższego obowiązkami społecznymi i obywatelskimi w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych są obowiązki wynikające z funkcji np. radnego, posła czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu.

Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych. z pełnieniem obowiązków społecznych mamy do czynienia również wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracach instytucji (w szczególności samorządu terytorialnego lub zawodowego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie (tego rodzaju funkcje należy odróżnić od usług świadczonych w celach zarobkowych). Do pojęcia ?pełnienia obowiązków społecznych? zaliczono zatem również prace w instytucjach reprezentujących daną społeczność zawodową.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 Statutu Związku Nauczycielstwa Polskiego, ZNP tworzy następujące ogniwa organizacyjne:

• okręgi,
• oddziały,
• ogniska.

W świetle art. 16 ust. 4 ww. Statutu poszczególne ogniwa organizacyjne ZNP nie posiadają osobowości prawnej, z zastrzeżeniem art. 66.

Zgodnie z art. 66 ww. Statutu, działające w pionie szkolnictwa wyższego i nauki zakładowe organizacje posiadają osobowość prawną. z powyższego wynika, iż poszczególne ogniwa organizacyjne, tj. okręgi, oddziały i ogniska nie posiadają osobowości prawnej, z wyjątkiem działających w pionie szkolnictwa wyższego i nauki zakładowych organizacji.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni pełni funkcję księgowego w Powiatowym Oddziale Związku Nauczycielstwa Polskiego. Oddział powiatowy ZNP nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, a tylko statutową i utrzymuje się ze składek członków. Ponadto, Zainteresowana od ośmiu lat jest na emeryturze i nie jest osobą urlopowaną do pracy związkowej z poborami z macierzystego zakładu pracy. Za swoja funkcję otrzymuje dietę w wysokości 300 zł miesięcznie.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy zatem uznać, iż diety przyznawane osobom pełniącym funkcje w Oddziale Związku nie będą należały do przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (art. 13 pkt 7 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Biorąc pod uwagę zaprezentowany we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące uregulowania prawne w tym zakresie, należy stwierdzić, iż wypłacana dieta związkowa dla księgowego Powiatowego Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego, korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

W rocznym zeznaniu podatkowym należy wykazać jedynie dochód podlegający opodatkowaniu, albowiem w myśl wyżej cytowanego art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem otrzymanych diet, które korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie należy wykazywać w zeznaniu rocznym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37.

W odniesieniu do powołanego rozstrzygnięcia przez Zainteresowaną, tut. Organ informuje, że zostało ono wydane w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.