Jaki obowiązek podatkowy ciąży od otrzymanego zadatku będącego częścią dochodu z planowanego (...)

Jaki obowiązek podatkowy ciąży od otrzymanego zadatku będącego częścią dochodu z planowanego źródła dochodu stanowiącego sprzedaż udziałów Spółki z o.o. , w jakim czasie należy uregulować płatność podatku licząc od daty rozwiązania umowy i czy można odliczyć od podstawy opodatkowania koszt usługi za pośrednictwo i sprzedaż udziałów?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 marca 2010 r. (data wpływu 9 marca 2010 r.), uzupełnionym w dniu 31 maja 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego zadatku ? jest nieprawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 9 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego zadatku.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 19 maja 2010 r. nr ILPB1/415-296/10-2/AO wezwano Zainteresowanego do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 24 maja 2010 r., natomiast w dniu 31 maja 2010 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 25 maja 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w dniu 10 marca 2008 r. zawarł umowę przedwstępną sprzedaży udziałów Spółki z o.o. na sumę 1.208.000 zł.

Zgodnie z § 3 pkt 2 lit. a umowy: ?kwota stanowiąca 25% ceny - tj. 302.000 zł (słownie trzysta dwa tysiące złotych) stanowić będzie zadatek w rozumieniu Kodeksu cywilnego art. 394 § 1 i zostanie zapłacona w terminie 5 dni od dnia zawarcia niniejszej umowy.?

W dniu 1 kwietnia 2008 r. Zainteresowany otrzymał zadatek w wysokości 302.000 zł według § 3 pkt 4 umowy: ?strony postanawiają, iż umowa przyrzeczona zostanie zawarta do dnia 30 listopada 2008 roku.?

Z uwagi na problemy finansowe kupującego (Hiszpan) negocjacje realizacji umowy przyrzeczonej trwają do dnia dzisiejszego i są prowadzone przez wynajętą firmę consultingową.

Brak wyników porozumienia powoduje, że Wnioskodawca zamierza:

  1. rozwiązać umowę pisemnie - § 11: ?wszelkie zmiany niniejszej umowy wymagają formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym pod rygorem nieważności?,
  2. zatrzymać zadatek w wysokości 302.000 zł - zgodnie z § 3 pkt 6: ?w przypadku nie zawarcia umowy przyrzeczonej w terminie określonym w ust. 4 z przyczyn leżących po stronie Kupującego, Sprzedający zatrzymuje zadatek, o którym mowa w § 3 ust. 2 lit. a)?.


Zadatek traktowany jest przez Wnioskodawcę jako część zaplanowanej zapłaty ze sprzedaży udziałów Firmy, jako źródło dochodu opodatkowanego podatkiem w wysokości 19%.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, iż nie doszło do sprzedaży udziałów Spółki z o.o. Umowa przedwstępna sprzedaży udziałów precyzowała m.in. transze wpłat i termin zawarcia umowy przyrzeczonej. Na podstawie tej umowy Wnioskodawca otrzymał zadatek w wysokości 302.000 zł. Inne wpłaty nie zostały zrealizowane, a zasadnicza umowa przyrzeczona zakupu udziałów nie została zawarta. Sprzedaż udziałów nie następuje w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Usługi firmy consultingowej dotyczą tylko sprzedaży udziałów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jaki obowiązek podatkowy ciąży od otrzymanego zadatku będącego częścią dochodu z planowanego źródła dochodu stanowiącego sprzedaż udziałów Spółki z o.o. , w jakim czasie należy uregulować płatność podatku licząc od daty rozwiązania umowy i czy można odliczyć od podstawy opodatkowania koszt usługi za pośrednictwo i sprzedaż udziałów...

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ zawarł przedwstępną umowę sprzedaży udziałów, to powstały zadatek w wysokości 302.000 zł stanowi 25% tego źródła dochodu, opodatkowanego stawką 19 %.

Od ww. wysokości zadatku odlicza koszt za pośrednictwo firmy consultingowej 14.737,60 zł, co daje kwotę do opodatkowania 287.262,40 zł.

Według swojego stanowiska, Wnioskodawca winien zapłacić 19% razy 287.262,40 zł tj. 54.579,80 zł ,w terminie 14 dni licząc od daty pisemnego rozwiązania umowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkie dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zatem o przychodzie można mówić wtedy, gdy ma on charakter trwałego przysporzenia majątkowego, tj. mający konkretny wymiar finansowy.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określono źródła przychodów, gdzie - w pkt 7 - wskazano m.in. kapitały pieniężne. Jak wynika z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) cyt. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży udziałów Spółki z o.o., która precyzowała m.in. transze wpłat i termin zawarcia umowy przyrzeczonej. Na podstawie tej umowy Wnioskodawca otrzymał zadatek w wysokości 302.000 zł. Inne wpłaty nie zostały zrealizowane, a zasadnicza umowa przyrzeczona zakupu udziałów nie została zawarta.

Biorąc pod uwagę powyższe, otrzymanego zadatku nie można traktować jako przychodu z kapitałów pieniężnych, bowiem nie doszło do odpłatnego zbycia udziałów w spółce mającej osobowość prawną.

Zadatek jest instytucją prawa cywilnego związaną z wykonaniem zobowiązań umownych. Uiszczenie zadatku służyć ma zabezpieczeniu wykonania świadczenia umownego. Może również stanowić rodzaj świadczenia odszkodowawczego na wypadek niewykonania zobowiązania. Zastosowanie omawianej instytucji nie ma jednak charakteru obligatoryjnego, lecz zależy od decyzji stron umowy.

Z przepisu art. 394 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 ze zm.) wynika, iż w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. z art. 394 § 2 Kodeksu cywilnego wynika natomiast, że w razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi. w razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony (art. 394 § 3 ww. ustawy).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Zainteresowany otrzymał zadatek w wysokości 302.000 zł według § 3 pkt 4 umowy: ?strony postanawiają, iż umowa przyrzeczona zostanie zawarta do dnia 30 listopada 2008 roku.? z uwagi na problemy finansowe kupującego negocjacje realizacji umowy przyrzeczonej trwają do dnia dzisiejszego i są prowadzone przez wynajętą firmę consultingową. Brak wyników porozumienia powoduje, że Wnioskodawca zamierza zatrzymać zadatek - zgodnie z § 3 pkt 6: ?w przypadku nie zawarcia umowy przyrzeczonej w terminie określonym w ust. 4 z przyczyn leżących po stronie Kupującego, Sprzedający zatrzymuje zadatek, o którym mowa w § 3 ust. 2 lit. a)?.

W świetle powołanych powyżej przepisów oraz przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż kwota zachowanego zadatku będzie stanowić dla Wnioskodawcy przysporzenie majątkowe. Przysporzenie to stanowić będzie przychód, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1, czyli przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie bowiem z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12 - 14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie sformułowania ?w szczególności? świadczy o tym, że katalog przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, co oznacza, że do tej kategorii przychodów można zaliczyć również inne niż te, które zostały w nim wymienione.

Tym samym kwota zachowanego zadatku, jako przysporzenie majątkowe, stanowić będzie przychód objęty tym przepisem.

Jeżeli w przedmiotowej sprawie nie dojdzie do zawarcia umowy sprzedaży, a więc nie nastąpi przeniesienie własności przedmiotowych udziałów ze sprzedającego na kupującego, wówczas przychód z tytułu otrzymania zadatku powstanie w momencie zachowania tego zadatku przez sprzedającego.

Stosownie do przepisu art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochody z innych źródeł podlegają sumowaniu z innymi dochodami i podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 27 tej ustawy, według skali podatkowej. Na mocy przepisu art. 45 ust. 1 powołanej ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 7 i 8. Natomiast zgodnie z przepisem 45 ust. 4 pkt 1 cyt. ustawy, w tym samym terminie należy wpłacić należny z tego tytułu podatek.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24 - 25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie do przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 ww. ustawy i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż usługi firmy consultingowej dotyczą tylko sprzedaży udziałów. Zatem, celem ich poniesienia było osiągnięcie przychodu z tytułu sprzedaży udziałów w Spółce z o.o., do której nie doszło. w związku z powyższym, koszt usługi za pośrednictwo i sprzedaż udziałów nie może pomniejszyć przychodu z innych źródeł. Nie znajduje bowiem tu uzasadnienia art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, traktujący o pojęciu i wysokości kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując, otrzymany zadatek w momencie jego zachowania przez sprzedającego stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający sumowaniu w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym doszło do jego uzyskania, z innymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 27 tejże ustawy. Od otrzymanego zadatku nie można odliczyć kosztu usługi za pośrednictwo i sprzedaż udziałów, bowiem powyższy wydatek nie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem przychodu z innych źródeł.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika