1. Czy zwolnienie z opłat za świadczone usługi kształcenia na studiach niestacjonarnych jest przychodem (...)

UZASADNIENIE

W dniu 18 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Uniwersytet podjął Uchwałę Nr xxx Senatu Uniwersytetu XX w sprawie szczegółowych opłat za świadczone usługi edukacyjne, na podstawie art. 99 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. nr 164, poz. 1365 ze zm.). W treści Uchwały przewidziano możliwość zwolnienia z części opłaty semestralnej zgodnie z:

§ 1 ust 1 pkt 3 ww. Uchwały zapisano:

w ust. 1 Uchwała określa rodzaje opłat pobieranych przez Uczelnię za świadczone usługi edukacyjne oraz szczegółowe zasady pobierania tych opłat, w tym:

w pkt 3) Warunki zwalniania z opłat w części lub całości studentów i doktorantów osiągających wybitne wyniki w nauce, a także tych którzy znaleźli się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej.

§ 2 ust. 5 mówi, że:

Warunki odpłatności za kształcenie na studiach niestacjonarnych określa umowa zawarta w formie pisemnej między Uczelnią a studentem rozpoczynającym studia. Wzór umowy określił Rektor w drodze zarządzenia.

§ 8 ust. 1 i 2

ust. 1. Dziekan może zwolnić w części lub całości z opłaty semestralnej za kształcenie na studiach niestacjonarnych z opłat za zajęcia nieobjęte planem studiów oraz z opłat za studia prowadzone w językach obcych studenta osiągającego wybitne wyniki w nauce.

ust. 2. Zwolniony z opłat, o których mowa w ust. 1, może być student, który w trakcie realizowania studiów zaliczył na Uniwersytecie, w terminach określonych przez Dziekana, dwa ostatnie semestry studiów ze średnią ocen co najmniej 4,80 i złożył wniosek o zwolnienie wraz z kartą zaliczeniową nie później niż na 7 dni przed pierwszym terminem wniesienia opłaty.

§ 9 ust. 1, 2 i 3:

ust. 1. W szczególnych przypadkach uzasadnionych dotkliwym pogorszeniem sytuacji materialnej studenta, Dziekan może go zwolnić w części lub całości, z opłat o których mowa w § 2 ust. 1, na okres łączny nie dłuższy niż dwa semestry.

ust. 2. Decyzję o zwolnieniu z opłat podejmuje po zasięgnięciu opinii przedstawiciela Wydziałowej Komisji Stypendialnej, uwzględniając informację o przyznanych studentowi stypendiach i zapomogach.

ust. 3. Uzasadniony i udokumentowany wniosek do Dziekana o zwolnienie z opłaty, student składa w Dziekanacie nie później niż na 7 dni przed terminem wypłaty odpowiedniej raty.

Powyższe zasady stanowią uregulowania, które mogą zwolnić studenta z częściowej opłaty za studia niestacjonarne na Uniwersytecie XX.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy zwolnienie z opłat za świadczone usługi kształcenia na studiach niestacjonarnych jest przychodem dla studenta z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia na gruncie ustawy o PIT (podst. art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) jako przychód z innych źródeł...
2. Czy od uzyskanego przez studenta częściowego zwolnienia z opłaty semestralnej na Uczelni spoczywa obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C i nie potrącanie podatku dochodowego od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, przepis art. 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje do jakich świadczeń odnosi się obowiązek sporządzania informacji PIT-8C, odwołując się, w tym zakresie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w tym przepisie jest mowa o przychodach z tzw. innych źródeł, między innymi nieodpłatne świadczenia, które nie należą do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Według płatnika umorzenie czesnego jest przychodem z tzw. innych źródeł i należy sporządzić na koniec roku podatkowego PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Pojęcie ?nieodpłatne świadczenie? w prawie podatkowym ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby - art. 353 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie kosztem majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy.

Z kolei zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni ? przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, Prawo o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.

Stosownie do treści art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.) uczelnia publiczna może pobierać opłaty za świadczone usługi edukacyjne związane z:

1. kształceniem studentów na studiach niestacjonarnych oraz uczestników niestacjonarnych studiów doktoranckich;
2. powtarzaniem określonych zajęć na studiach stacjonarnych oraz stacjonarnych studiach doktoranckich z powodu niezadowalających wyników w nauce;
3. prowadzeniem studiów w języku obcym;
4. prowadzeniem zajęć nieobjętych planem studiów;
5. prowadzeniem studiów podyplomowych oraz kursów dokształcających.

Zgodnie z art. 99 ust. 3 ww. ustawy, senat uczelni publicznej określa szczegółowe zasady pobierania opłat, o których mowa w ust. 1, w tym tryb i warunki zwalniania - w całości lub w części - z tych opłat studentów lub doktorantów, w szczególności osiągających wybitne wyniki w nauce, a także tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca, na mocy art. 99 ust. 1 i 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, podjął Uchwałę Senatu, w której treści przewidziano możliwość zwolnienia z części opłaty semestralnej. W uchwale określono warunki zwalniania w części lub w całości z opłat studentów i doktorantów osiągających wybitne wyniki w nauce, a także tych którzy znaleźli się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej. Dziekan może zwolnić w części z opłaty semestralnej za kształcenie na studiach niestacjonarnych z opłat za zajęcia nieobjęte planem studiów oraz z opłat za studia prowadzone w językach obcych studenta osiągającego wybitne wyniki w nauce. Ponadto zwolniony z opłat, o których mowa w ust. 1, może być student, który w trakcie realizowania studiów zaliczył na Uniwersytecie, w terminach określonych przez Dziekana, dwa ostatnie semestry studiów ze średnią ocen co najmniej 4,80 i złożył wniosek o zwolnienie wraz z kartą zaliczeniową nie później niż na 7 dni przed pierwszym terminem wniesienia opłaty. W szczególnych przypadkach uzasadnionych dotkliwym pogorszeniem sytuacji materialnej studenta, Dziekan może go zwolnić w części lub całości, z opłat o których mowa w § 2 ust. 1, na okres łączny nie dłuższy niż dwa semestry.

Wnioskodawca podał, iż powyższe zasady stanowią uregulowania, które mogą zwolnić studenta z częściowej opłaty za studia niestacjonarne na Uniwersytecie XX.

Do świadczeń pomocy materialnej, o których mowa w powołanym art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zalicza się m.in. stypendia za wyniki w nauce oraz zapomogi, zatem skoro zgodnie z uchwałą Senatu Uczelni może się o nią ubiegać osoba znajdująca się w trudnej sytuacji materialnej lub osiągająca wybitne wyniki w nauce, decyzja w sprawie zwolnienia opłat lub z części opłat za świadczone usługi kształcenia ma w tym wypadku charakter świadczenia pomocy materialnej przyznanej studentowi. Uwzględniając powyższe, tego rodzaju świadczenie korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów i uczestników studiów doktoranckich.

Jednakże należy zaznaczyć, że decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania świadczonej pomocy ma fakt właściwego jej zakwalifikowania, tj. podjęcia przez Wnioskodawcę decyzji o charakterze tej pomocy. Jeśli pomoc ma charakter świadczenia pomocy materialnej i będzie spełniało warunki przewidziane w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jeśli zaś zwolnienie studenta z wnoszenia części lub całości opłaty za świadczone usługi kształcenia będzie miało charakter nieodpłatnego świadczenia, to będzie ono stanowiło dla studenta przychód z innych źródeł, a na płatniku będzie spoczywał obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

Zatem przyznane świadczenie pomocy materialnej - studentom osiągającym wybitne wyniki w nauce lub znajdującym się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej - za świadczone usługi kształcenia na studiach niestacjonarnych, przyznane na podstawie przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie dla studenta przychodem z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia, jako przychodu z innych źródeł.

W powyższym przypadku po stronie Wnioskodawcy nie występuje obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C oraz potrącania podatku dochodowego od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.