Czy wspólnik występujący ze spółkami ma obowiązek zapłacić podatek dochodowy od wypłaconego (...)

UZASADNIENIE

W dniu 3 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wystąpienia wspólnika ze spółki cywilnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca był do stycznia bieżącego roku wspólnikiem spółki cywilnej. Wystąpił ze spółki i zażądał rozliczenia jego wkładów przez pozostałych wspólników oraz wypłacenia przypadającego na niego udziału w majątku spółki. W skład majątku spółki wchodzi nieruchomość, która została nabyta przez wspólników w roku 1998. Udział wspólnika wynosi 1/3. Kapitał wniesiony przez wspólnika przy zakładaniu spółki wynosił 10.000 zł.

Udział w majątku spółki zostanie wypłacony Wnioskodawcy w gotówce w kwocie 240.000 zł. W ciągu istnienia spółki, Wnioskodawcy ani pozostałym wspólnikom nie była wypłacana cała kwota stanowiąca nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8. Wspólnicy posiadali równe udziały w spółce i ich dochód był opodatkowany od kiedy było to możliwe podatkiem liniowym. W przypadku Wnioskodawcy dochód uzyskiwany z tytułu udziału w spółce cywilnej był jedynym dochodem jaki uzyskiwał.

Aby spółka mogła się rozwijać i posiadać środki na zakup towarów handlowych oraz środków trwałych i nieruchomości, wspólnicy nie dokonywali wypłat całego zysku uzyskanego w każdym z lat prowadzonej działalności.

W przypadku Wnioskodawcy zysk netto, czyli po odjęciu podatku oraz wszelkich innych obciążeń, jaki nie został mu wypłacony tylko z ostatnich 6 lat podatkowych przewyższa kwotę udziału jaki ma zostać jemu wypłacony.

Za okres od 2006 do 2011 dochód przypadający na wspólnika wyniósł 918.061,30 zł. Wspólnik w formie zaliczek otrzymał kwotę 468.000 zł i zapłacony został podatek w wysokości 168.000 zł, tak więc opodatkowana została niewypłacona jeszcze kwota zysku w kwocie ok. 280.000 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wspólnik występujący ze spółki ma obowiązek zapłacić podatek dochodowy od wypłaconego mu wkładu kapitałowego wniesionego przy zakładaniu spółki oraz od udziału w majątku spółki, który ma zostać mu wypłacony?

Zdaniem Wnioskodawcy, taki podatek nie wystąpi, gdyż wkład kapitałowy, który został wniesiony przy zakładaniu spółki, pochodził z opodatkowanych dochodów wspólnika, zaś pozyskany w trakcie trwania spółki majątek, w tym i nieruchomość, zostały nabyte z dochodów wspólników po opodatkowaniu.

Udział w majątku spółki jaki ma zostać wypłacony Wnioskodawcy został już opodatkowany, gdyż jak do tej pory uzyskiwany przez spółkę, a przypadający na wspólnika zysk nie został Wnioskodawcy w całości wypłacony w formie rocznych czy miesięcznych zaliczek, natomiast został już opodatkowany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 860 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach (art. 867 § 1 Kodeksu cywilnego).

Z kolei w myśl art. 871 § 1 Kodeksu cywilnego, wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia - wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika.

Ponadto, stosownie do regulacji zawartej w § 2 powołanego powyżej art. 871 Kodeksu cywilnego, występującemu wspólnikowi wypłaca się w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.

W świetle powołanych przepisów, w przypadku wystąpienia ze spółki cywilnej wspólnikowi przysługuje prawo do zwrotu udziału kapitałowego.

Z uwagi na fakt, że spółka cywilna jest osobową spółką prawa cywilnego, która nie ma osobowości prawnej, z punktu widzenia prawa podatkowego na gruncie podatków dochodowych podatnikami są poszczególni wspólnicy takiej spółki, a nie sama spółka. Zatem to na nich, a nie na spółce ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 5b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3. Przy czym w myśl art. 5a pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez spółkę niebędącą osobą prawną należy rozumieć spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Przy czym zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 tej ustawy).

Zgodnie z tą zasadą dochody z udziału w spółce cywilnej opodatkowuje się osobno u każdego wspólnika w stosunku do jej udziałów. Udział wspólnika występującego ze spółki w zysku odpowiada wartości majątku wspólnego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, przy uwzględnieniu proporcji, w jakiej wspólnik występujący ze spółki uczestniczył w zyskach spółki.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 16 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki. Jednocześnie art. 14 ust. 3 pkt 11 powołanej ustawy stanowi, że do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki, w części odpowiadającej uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce.

W myśl art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną w przypadku otrzymania środków pieniężnych jest różnica między przychodem z tego tytułu, ustalonym zgodnie z art. 14, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce.

Ze złożonego wniosku wynika, iż kapitał wniesiony przez Wnioskodawcę przy zakładaniu spółki wynosił 10.000,00 zł. Do stycznia 2012 roku Zainteresowany był wspólnikiem spółki cywilnej. Wystąpił ze spółki i zażądał rozliczenia jego wkładów przez pozostałych wspólników oraz przypadającego na niego udziału w majątku spółki. W chwili wystąpienia ze spółki dochód przypadający na Wnioskodawcę, jako wspólnika wyniósł 918.061,30, jako zwrot z tytułu udziału w spółce Wnioskodawca otrzymał już kwotę 468.000,00, natomiast udział w majątku spółki jaki zostanie wypłacony Wnioskodawcy w gotówce wyniesie 240.000,00 zł.

Zatem, biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawa podatkowego wskazać należy, iż środki pieniężne otrzymane przez wspólnika w związku z wystąpieniem ze spółki cywilnej w części stanowiącej nadwyżkę ponad kwotę odpowiadającą uzyskanej przed wystąpieniem nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce stanowią przychód z działalności gospodarczej. Inaczej mówiąc, z otrzymanej kwoty należy wyłączyć tę część otrzymanych przez wspólnika kwot, która została już opodatkowana podatkiem dochodowym, a nie została wcześniej otrzymana przez wspólnika. Tak ustalona kwota stanowi przychód z działalności gospodarczej.

Zatem w przedmiotowej sprawie, gdy wartość wypłaconego udziału kapitałowego w majątku spółki cywilnej nie przekroczy środków dotychczas niewypłaconych wspólnikowi, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu.

Dochodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędacej osobą prawną jest różnica między tak ustalonym przychodem, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w spółce.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż skoro otrzymane przez Wnioskodawcę z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej środki pieniężne nie przekroczą wartości określonej w przepisie art. 14 ust. 3 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. nadwyżki przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w spółce, nie powstanie u Wnioskodawcy przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.